مرد
مرد یک انسان مذکر است. زبانزد مرد برای یک انسان مذکر بالغ استفاده می‌شود و زمانی که ازدواج نکرده باشد با جنس مؤنث یا زن وی را پسر یا آقاپسر میخوانند. معمولاً زمانی که یک پسر دوران بلوغ را طی می‌کند به او یا بعد از ازدواج مرد گفته می‌شود. عموماً دوران بلوغ در سنین
۱۲ تا ۱۸ سالگی رخ می‌دهد.
زیست شناختی و جنسویرایش
نشانه‌های بلوغ جنسی در پسرها، عبارتند از:
- رشد بیضه ها، برون ریزی هورمون‌های جنسی و افزایش تولید اسپرم
- رشد آلت تناسلی
- رویش موی صورت (ریش و سبیل)
- رویش موی شرمگاه در پائین شکم و کنار اندام‌های جنسی
- رویش مو در زیر بغل و دیگر بخش‌های بدن
- دگرگونی در صدا و بم شدن آن
- رشد فیزیکی بدن و دگرگونی فیزیکی دیگر
ویژگی‌هاویرایش
ویژگی‌های باطنیویرایش
در زمان‌های گذشته مرد بودن را شامل صفاتی می‌دانستند که مخصوص مردان است و در زنان و کودکان مشاهده نمی‌شود. اما در حال حاضر این تقسیم بندی ها جنسیت زده می باشد و به این خاطر استفاده از این واژه به عنوان یک صفت نادرست هست زیرا مرد بودن فقط نشانه جنسیت است نه صفت.
ویژگی‌های فیزیکیویرایش
مردان به صورت ژنتیکی و در گوناگونی‌های آماری، نسبت به زنان از بدنی عضلانی و قوی‌تر برخوردار هستند. تفاوت‌های کلی فیزیکی مردان شامل داشتن قدی بلندتر، تراکم استخوانی بیشتر و بدنی عضلانی‌تر است. همینطور بزرگ بودن اندازه دست و پا نسبت به زنان.
دستگاه تناسلیویرایش
به آلت تناسلی مردانه کیر گفته می‌شود. در زیر آن بیضه (یا تخم) قرار دارد. در پیرامون آلت مردی جاهای حساسی وجود دارند که تحریک آن‌ها باعث تحریک فرد می‌گردد. در اوج لذت جنسی ارگاسم از آلت، منی یا اسپرم بیرون می ریزد که در صورت ریخته شدن آن در واژن زن، می‌تواند موجب باردار شدن زن بشود. از آلت مردی به جز آمیزش جنسی، برای خودارضایی و بیرون ریختن پیشاب نیز به کار می‌رود.
خصوصیات کروموزمیویرایش
از خصوصیات کروموزوم‌های انسانهای عادی، دارا بودن ۲۲ جفت کروموزوم غیر جنسی و ۱ جفت کروموزوم جنسی می‌باشد. کروموزوم‌های جنسی مردان طبیعی از یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y و با این دو کروموزوم تعداد کروموزوم‌ها به ۴۶ عدد می‌رسد.
بیماری‌هاویرایش
به‌طور کلی بیماریهای مردان از زنان بیشتر است. در مقایسه با زنان، مردان بیماری مخصوص مردانه بیشتری دارند، برای مثال سرطان پروستات یک نوع از سرطان است که فقط مردان به آن مبتلا می‌شوند و عمدتاً عمر کمتری نسبت به زنان را دارا می‌باشند.
مشخصات جنسیویرایش
مرد و شکل بالغ نشده آن یعنی پسر بیضه و آلت تناسلی دارند و وقتی پسر بالغ می‌شود به مرد تبدیل شده و توانایی باروری جنسی دارد و آلت و بیضه های آن رشد می کنند.
هورمون جنسیویرایش
هورمونی که عامل رویش و رشد موها می‌باشد تستسترون نامیده می‌شود. این هورمون در بدن هر دو جنس وجود دارد ولی به دلیل نسبت حدوداً ۵۰:۱ آن در مردان، هورمون مردانه نام گرفته‌است.
در فرهنگویرایش
در بسیاری از فرهنگ ها، مرد وظیفه اصلی را در تأمین درآمد یک خانواده دارد و در جوامع سنتی به عنوان سرپرست و تصمیم گیرنده اصلی در خانواده به‌شمار می‌آید. در بیشتر فرهنگ‌های سنتی و نیمه سنتی، مرد وظیفه رهبری و مدیریت را در خانواده داراست که این تفکر ناشی از مردسالاری و پدر سالاری بوده است.[۱]
واژه مردانگی در ادبیات پارسی و فرهنگ ایرانی، هم‌سنگِ جوانمردی است و نماد دلاوری، دادگری، حق جویی، ظلم‌ستیزی و پشتیبانی از ستمدیدگان را نیز با خود دارد.
رنگویرایش
بیشتر برای مشخص کردن جنس مردانه از رنگ آبی استفاده می‌شود. اما در گذشته رنگ صورتی نماد رنگ مردانه بود.
نماد مردانویرایش
نماد مریخ دایره‌ای است که یک فلش در گوشه بالا و سمت راست آن وجود دارد. در متون باستانی نوشته شده این نمادی برای نمایش سپر و شمشیر خدای جنگ است.
از این نماد برای مشخص کردن جنس مذکر، سیاره مریخ و عنصر آهن در شیمی استفاده می‌شود. از این نماد همچنین برای نشان دادن مارس (خدای روم)، آرس (خدای یونان)، لوگوی کارخانه ولوو و سرویس‌های بهداشتی مردان استفاده می‌شود.
مریخ سیاره‌ای سرخ رنگ و مشهور به نماد جنگ است. نماد مریخ وابسته به نماد برج حمل و نشانه فصل بهار است و نمایانگر آغاز و فصلی نو. همچنین مریخ در راستای برج سرطان است که نمادی برای سقوط و پایان یافتن است. این‌ها باعث می‌شود تا مریخ به نماد آهنگ طبیعی مرگ و زندگی تبدیل شود و از مریخ به عنوان نشان مردانگی، حرکت، تلاش، قدرت، پرخاشگری، احساساتی، متمرکز، هدف‌گرا، مشتاق و با انژی یاد شود.
نگارخانهویرایش
خدا و آدم
نقاشی یک مرد
رشد مو در مرد و زن
زنان در جمعیت اکثریت
مردان در اکثریت
جمعیت یکسان
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
| مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به مرد در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
- ↑ جامعه‌شناسی با رویکرد خانواده شناسی، حامد عارفی مزدک پناه، تهران، نشر گل‌فرش، چاپ سوم:زمستان ۱۳۸۷
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ مرد موجود است. |
 |
این یک مقالهٔ خرد زیستشناسی است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |