منوچهر آتشی

منوچهر آتشی (۲ مهر ۱۳۱۰، دهرود شهرستان دشتستان استان بوشهر - ۲۹ آبان ۱۳۸۴، تهران) شاعر، روزنامه‌نگار و مترجم معاصر ایرانی بود.

منوچهر آتشی
زادروز	۲ مهر ۱۳۱۰ روستای دهرود ، شهرستان دشتستان در بخش برازجان استان بوشهر
مرگ	۲۹ آبان ۱۳۸۴ (۷۴ سال) بیمارستان سینا، تهران
ملیت	ایرانی
علت مرگ	ایست قلبی
جایگاه خاکسپاری	بوشهر
پیشه	شاعر و مترجم
همسر(ها)	ثریا ثابتی (۱۹۶۵–۱۹۷۹) ؟ (؟ -۱۹۸۲)
فرزندان	شقایق، مانلی (درگذشته) از همسر اول شعله (از همسر دوم)
صفحه در دادگان فیلم‌ها
صفحه در وب‌گاه سوره
جوایز چهره ماندگار

زندگی

منوچهر آتشی در ۲ مهر ۱۳۱۰ در دهرود در شهرستان دشتستان در استان بوشهر به دنیا آمد. خانوادۀ وی از عشایر زنگنه کرمانشاه بودند که در حدود ۴ نسل پیش به جنوب ایران مهاجرت کرده‌ بودند. نام جد وی «آتش‏‌خان زنگنه» بود و به همین دلیل نام خانوادگی وی «آتشی» انتخاب شد. پدر منوچهر آتشی فرد باسوادی بود و به دلیل علاقه‌‏ای که سرگرد اسفندیاری که در جنوب به رضاخان کوچک مشهور بود به وی داشت، او را به بوشهر انتقال داد و کارمند اداره ثبت و احوال بوشهر شد.

سبک شعری

منوچهر آتشی در اواخر دههٔ ۳۰ با آهنگ دیگر در شعر معاصر به تجربه‌ای تازه دست می‌زند. او با کشف و شهود در طبیعت جنوبی و وحشی به نوعی خشونت غریزی در شعر دست می‌یابد. اما آنچه خشونت شعری آتشی را از عنصر خشونت آشفته و غیر منسجم برخی از شاعران قبل و بعد از خودش (مثلاً از نصرت رحمانی یا کیومرث منشی‌زاده) متمایز می‌کند به‌جز حضور «جنوب»، لحن حماسی آن است.

شعرهای آتشی در دهه‌های ۳۰ و ۴۰ و ۵۰ شعر کویر است و عناصر طبیعی این کویر حماسه و خشونت را با هم می‌آمیزد. گذشته از آن، عشق و امید و آرزو نیز خود را به این طبیعت جنوبی غرق می‌کند و احساس تنها در مثلث خشونت-حماسه-جنوب چهره نشان می‌دهد. آتشی بر شاعران بسیاری در ایران تأثیر گذاشته‌است و نیز شاعران بسیاری را تربیت کرده‌است. در همین زمینه محمدعلی بهمنی در غزلی تأکید می‌کند:
تو آتشی و تمام من از تو شعله‌ور است/ نه من، که روشنی نسلم از شماست هنوز

مرگ

منوچهر آتشی ۲۹ آبان ۱۳۸۴ بر اثر ایست قلبی در سن ۷۴ سالگی در بیمارستان سینا تهران درگذشت و در بندر بوشهر به خاک سپرده شد. وی چند روز قبل از مرگش در مراسم چهره‌های ماندگار به عنوان چهره ماندگار ادبیات معرفی شده بود.

آثار

مجموعه‌های شعری زیر از آثار اوست:

• آهنگ دیگر ۱۳۳۸
• آواز خاک ۱۳۴۶
• دیدار در فلق ۱۳۴۸
• بر انتهای آغاز ۱۳۵۰
• گزینه اشعار ۱۳۶۵
• وصف گل سوری ۱۳۷۰
• گندم و گیلاس ۱۳۷۱
• زیباتر از شکل قدیم جهان ۱۳۷۶
• چه تلخ است این سیب ۱۳۷۸
• خلیج و خزر ۱۳۸۰
• باران برگ زوق: دفتر غزل‌ها ۱۳۸۰
• اتفاق آخر ۱۳۸۰
• حادثه در بامداد ۱۳۸۰
• ریشه‌های شب ۱۳۸۴
• غزل غزل‌های سورنا ۱۳۸۴

فیلمشناسی

عنوان	سال انتشار	نقش	کارگردان
آرامش در حضور دیگران	۱۳۵۱	آتشی	ناصر تقوایی
سرد سبز	۱۳۸۰	خودش	ناصر صفاریان
جام جان	۱۳۸۰	خودش	ناصر صفاریان

منابع

• احمدی، رامین (۱۳۶۹). «موج سوم در ترازو - بخش اول». فصلنامهٔ ایران‌شناسی (۷).
• سیمای شاعران فارس در هزار سال، تألیف حسن امداد، جلد دوم، انتشارات ما، چاپ اول ۱۳۷۷

پیوند به بیرون

• نظر سپانلو، مجابی، آزاد درباره آتشی و گفته‌های منوچهر آتشی در ۴۰ سال پیش
• نامه‌های صبورالله سیاه سنگ پیرامون شاعر
• کتاب‌ها:منوچهر آتشی
• مدخل دانشنامه ایرانیکا