نورالحق علومی

سیاستمدار اهل افغانستان

نورالحق علومی (متولد ۲۵ اسد/مُرداد ۱۳۲۰ کابل) یک سیاست‌مدار اهل افغانستان، نماینده مردم قندهار در دوره پانزدهم ولسی جرگه و وزیر سابق وزارت امور داخله افغانستان است او به عنوان یک فرمانده نظامی با درجه ژنرالی در دولت‌های کمونیستی و مجاهدین و دولت حامد کرزی فعالیت داشت.[۱] در حال حاضر رهبر حزب متحد ملی افغانستان که از احزاب چپ‌گرا و سکولار در افغانستان است میباشد.


نورالحق علومی
وزارت امور داخله افغانستان
رئیس‌جمهورمحمداشرف غنی
پس ازمحمد ایوب سالنگی
پیش ازتاج محمد جاهد
نمایندهٔ دوره پانزدهم پارلمان افغانستان
حوزه انتخاباتیولایت قندهار
والی ولایت قندهار
دوره مسئولیت
١٩٨٩ – ١٩٩٢
رئیس‌جمهورمحمد نجیب الله
اطلاعات شخصی
زاده۲۵ اسد/مُرداد ۱۳۲۰
کابل
ملیتافغانستان
حزب سیاسیحزب متحد ملی افغانستان (از ٢۰۰٣)
دیگر عضویت‌های سیاسیحزب دموکراتیک خلق افغانستان (الی ١٩٩٢)
محل تحصیلدانشگاه کابل
خدمات نظامی
وفاداری افغانستان
خدمت/شاخهارتش افغانستان
سال‌های خدمت–١٩٩٢
درجه ستر جنرال
فرماندهاردوی ملی کندهار
جنگ‌ها/عملیات‌جنگ شوروی در افغانستان
جنگ شوروی در افغانستان (١٩٨٩–١٩٩٢)

تولد و تحصیلات

ویرایش

علومی در تاریخ ۲۵ اسد/مُرداد ۱۳۲۰ در ولایت کابل به دنیا آمد و از دانشگاه کابل در سال ۱۳۴۵ در رشته نظامی فارغ‌تحصیل شد.[۲] او در سال‌های ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۱ در ایالات متحده آمریکا و در سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۶ در اتحاد جماهیر شوروی دوره‌های نظامی را گذرانده‌است.[۳]

جنگ داخلی افغانستان

ویرایش

جنرال علومی در دوره حکومت کمونیستی در سمت‌هایی مانند فرمانده ارتش شماره یک مرکز (رئیس ارکان و اردوی شماره یک) فرمانده ارتش شماره دو در قندهار رئیس انتظامات منطقه جنوب (زون شماره دو) شامل (ولایات قندهار، هلمند، زابل و ارزگان) فعالیت داشته و در سال ۱۳۷۰ از خدمت بیرون شد.

پس از شکست حکومت کمونیستی و تشکیل حکومت توسط مجاهدین افغان او به افغانستان بازگشت که با جنگ‌های داخلی بین مجاهدین روبرو شد و دو برادر او در این نبردها کشته شدند.[۳] سپس از کشور بیرون شد و در سال ۱۳۸۰ اقدام به راه اندازی و تأسیس حزب وطن (ح.د.خ. ا) کرد که پسانتر در سال ۱۳۸۲ بنام حزب متحد ملی افغانستان فعالیت خود را در افغانستان آغاز نمود.[۳]

فعالیت‌های سیاسی

ویرایش

علومی به عنوان یک عضو پارلمان از ولایت/اُستان قندهار در سال ۲۰۰۵، با ۱۳٬۰۳۵ از مجموع ۱۷۸٬۲۶۹ رأی انتخاب شد. قیوم کرزی، برادر بزرگتر رئیس‌جمهور حامد کرزی، در این انتخابات تنها فردی بود که از او رأی بیشتری آورد. .[۴][۵][۶]

او از سال ۱۳۹۴ به سِمت وزیر امور داخله دولت وحدت ملی افغانستان انتخاب شد[۷][۸][۹][۱۰] نورالحق علومی تا ماه حوت/اسفند ۱۳۹۴ وزیر داخله بود و پس از آن از وظیفه کناره‌گیری کرد (استعفا داد).

دیدگاه‌های سیاسی

ویرایش

علومی معتقد است که مداخله شوروی در افغانستان تنها به دستور افغانستان انجام شد، و اقدامات شوروی در درگیری در حمایت از دولت افغانستان بود.

علومی افزایش فعالیت طالبان در جنوب افغانستان را شکست دولت افغانستان برای ایجاد یک دولت عادل و عاری از فساد دانسته‌است.

زندگی شخصی

ویرایش

برادر بزرگتر علومی شخص قدرتمندی در دولت نجیب الله بود و توسط مجاهدین کشته شد. علومی به زبان‌های فارسی، پشتو، انگلیسی و روسی روان صحبت کرده می‌تواند. علومی دو دختر و یک پسر دارد که همه آن‌ها در کشور هلند زندگی می‌کنند.

در دوره اشرف غنی

ویرایش

حضور او در دولت وحدت ملی با جنجال همراه بود، پس از معرفی به عنوان وزیر کشور/داخله افغانستان اتهام داشتن تابعیت دوگانه ایشان مطرح شد که طبق قوانین افغانستان هر فردی که تابعیت دوگانه داشته باشد نمی‌تواند به سمت وزیر انتخاب شود. اما ایشان با ارائه اسناد ثابت ساخت که تابعیت دوم خود را باطل ساخته و توانست رأی اعتماد پارلمان را بگیرد.[۱۱] در دوره وزارت ایشان در افغانستان مشکلات امنیتی فراوانی به وجود آمد از جمله سقوط مناطق مهمی به دست طالبان باعث شد توسط پارلمان استیضاح شود. در جلسه استیضاح ایشان توانستند دوباره رأی اعتماد بگیرند.[۱۲] پسانترها با افزایش ناامنی در افغانستان از جمله حمله به کارمندان شبکه طلوع و دیگر مسائل امنیتی دیگر، از سمت خود کناره‌گیری کرد و رئیس‌جمهور اشرف غنی با پذیرفتن استعفا تاج محمد جاهد را جانشین او کرد.[۱۳][۱۴]

انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۸

ویرایش

علومی به همراه بشیر بیژن (معاون اول) و نعیم غیور (معاون دوم) خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۸ نامزد کرد.[۱۵]

منابع

ویرایش
  1. «زندگی‌نامه مختصر وزیران پیشنهادی دولت وحدت ملی افغانستان». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۲ دی ۱۳۹۳.
  2. «زندگی‌نامه جنرال ارکان حرب نورالحق علومی رئیس حزب متحد ملی افغانستان». دریافت‌شده در ۱۲ آوریل ۲۰۱۷.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «بیوگرافی محترم نورالحق علومی». مهر وطن. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اكتبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۲ آوریل ۲۰۱۷. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  4. «زندگی‌نامه جنرال ارکان حرب نورالحق علومی رئیس حزب متحد ملی افغانستان». دریافت‌شده در ۱۲ آوریل ۲۰۱۷.
  5. https://web.archive.org/web/20161021205709/http://mehrwatan.com/?page_id=115. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اكتبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۲ آوریل ۲۰۱۷. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  6. «زندگینامه مختصر ۹ عضو جدید کابینه افغانستان». bbc. دریافت‌شده در ۱۲ آوریل ۲۰۱۷.
  7. «زندگی‌نامه مختصر وزیران پیشنهادی دولت وحدت ملی افغانستان». bbc. دریافت‌شده در ۱۲ آوریل ۲۰۱۷.
  8. «دلایل استعفای «نورالحق علومی» از پست وزیر کشور افغانستان منتشر شد + جزئیات». دریافت‌شده در ۱۲ آوریل ۲۰۱۷.
  9. http://bokhdinews.af/political/21593-نورالحق-علومی،-وزیر-داخله-در-مقامش-ابقا-شد. دریافت‌شده در ۱۲ آوریل ۲۰۱۷. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)[پیوند مرده]
  10. http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2015/01/150112_fm_afghan_new_cabinet_bio. دریافت‌شده در ۱۲ آوریل ۲۰۱۷. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  11. «ولسی جرگه اسناد ترک تابعیت دومی علومی را تأیید نموده‌است». خبرگزاری پژواک. ۲۵ ژانویه ۲۰۱۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۱ مه ۲۰۱۷.
  12. «توضیحات نورالحق علومی مورد تأیید ولسی جرگه قرار گرفت». رادیو آزادی. ۱۱ عقرب ۱۳۹۴.
  13. «نورالحق علومی سرانجام تسلیم ارگ شد». افغان پیپر. ۱۸ بهمن ۱۳۹۴.
  14. «کناره‌گیری وزیر داخله افغانستان». رادیو دری. ۱۶ حوت ۱۳۹۴.[پیوند مرده]
  15. «نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1398 کی‌هایند؟». اطلاعات روز. ۲۰۱۹-۰۱-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۱-۲۱.