نوراپی‌نفرین

ماده‌ای با وظیفهٔ دوگانهٔ هورمونی و پیام‌رسانی عصبی
(تغییرمسیر از نوراپینفرین)

نوراِپی‌نِفرین یا نورآدرِنالین (NEیا NEP) ماده‌ای با چند وظیفه است. می‌تواند هورمون باشد (آزاد شده از غدد فوق کلیوی) و می‌تواند به‌عنوان ناقل عصبی در دستگاه عصبی سمپاتیک عمل کند.

نوراپی‌نفرین[۱]
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس (l) 51-41-2 (l) N138-65-8(dl)
پاب‌کم ۴۳۹۲۶۰
کم‌اسپایدر ۳۸۸۳۹۴ ✔Y
دراگ‌بانک DB00368
KEGG D00076 ✔Y
ChEBI CHEBI:18357 ✔Y
ChEMBL CHEMBL۱۴۳۷ ✔Y
کد اِی‌تی‌سی C01CA03
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
  • Oc1ccc(cc1O)[C@@H](O)CN

  • InChI=1S/C8H11NO3/c9-4-8(12)5-1-2-6(10)7(11)3-5/h1-3,8,10-12H,4,9H2/t8-/m0/s1 ✔Y
    Key: SFLSHLFXELFNJZ-QMMMGPOBSA-N ✔Y


    InChI=1/C8H11NO3/c9-4-8(12)5-1-2-6(10)7(11)3-5/h1-3,8,10-12H,4,9H2/t8-/m0/s1
    Key: SFLSHLFXELFNJZ-QMMMGPOBBL

خصوصیات
فرمول مولکولی C۸H۱۱N۱O۳
جرم مولی ۱۶۹٫۱۸ g mol−1
چگالی 1.397±0.06 g/cm^3 (20 °C and 760 Torr)[۲]
دمای ذوب L: 216.5–218 °C (decomp. )
D/L: 191 °C (decomp. )
دمای جوش ۴۴۲٫۶±۴۰٫۰ °C (760 Torr)[۲]
فشار بخار 1.30e-8 Torr[۲]
اسیدی (pKa) 9.57±0.10[۲]
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 N (بررسی) (چیست: ✔Y/N؟)
Infobox references

ساختار شیمیایی

ویرایش

نوراپی‌نفرین یا ۴٬۵-β-trihydroxy phenethylamine از کاتکول‌آمین‌های سیستم سمپاتیک است. تفاوت این کاتکول‌آمین با اپی‌نفرین در این است که اپی‌نفرین یک گروه متیل بیشتر دارد ولی هر دو ماده کارکردی همانند دارند. این هورمون توسط آنزیم دوپامین بتاهیدروکسیلاز از دوپامین ساخته می‌شود.

کارکرد

ویرایش

نوراپی‌نفرین در بدن هم به صورت هورمون، و هم به صورت ناقل عصبی دارای کارکرد است. در حالت هورمون، به عنوان هورمون استرس باعث افزایش تپش قلب، انقباض رگ‌ها، انبساط راه‌های هوایی، افزایش قند خون و افزایش جریان خون ماهیچه‌ها و مغز شده و در بروز واکنش جنگ و گریز در دستگاه عصبی سمپاتیک مؤثر است. کاربرد نوراپی‌نفرین در پزشکی درمان افت فشار خون با افزایش انقباض ماهیچه‌های صاف عروق است و در احیای قلبی ریوی نیز به‌کار می‌رود. نوراپی‌نفرین به صورت یک انتقال‌دهندهٔ سیناپسی در دستگاه عصبی مرکزی کارکردهای بسیار دارد و به‌طور مثال در هستهٔ آمیگدال (بادامه) موجب افزایش تمرکز و هشیاری می‌شود. اگر اپی‌نفرین از هستهٔ لوکوس سرولوکوس آزاد شود در خواب REM نقش دارد و ناقل اول خواب REM است.[نیازمند منبع]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. Merck Index, 11th Edition, 6612.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ "۵۱-۴۱-۲". SciFinder. SciFinder. Retrieved 14 November 2011.[پیوند مرده]
  • ویکی‌پدیای انگلیسی en:Catecholamine
  • زیست‌شناسی چهارم دبیرستان