سیتروئن ژیان

سیتروئن ژیان (به فرانسوی: Citroën Dyane) یک خودروی سوپرمینی/اقتصادی است که از سال ۱۹۶۷ تا ۱۹۸۳ توسط سیتروئن تولید و مونتاژ آن در ایران، پرتغال، آرژانتین، یوگسلاوی (اسلوونی) و بلژیک انجام می‌شد.

سیتروئن ژیان
دید کلی
شرکت	سیتروئن
تولید	۱۹۶۷–۱۹۸۳
مونتاژ	رنو سایپا
بدنه و شاسی
کلاس	سوپرمینی (بی)
شکل بدنه	۵ در هاچ‌بک
طرح‌بندی	موتور جلو-محور جلو
خودروهای وابسته	سیتروئن ۲سی‌وی سیتروئن آکادیان سیتروئن امی سیتروئن مهاری سیتروئن اف‌ای‌اف سیتروئن بیجو
پیشرانه
موتور	۴۲۵ سی‌سی اچ۲ ۴۳۵ سی‌سی اچ۲ ۶۰۲ سی‌سی اچ۲
ابعاد
درازا	۳٬۸۹۹ میلیمتر (۱۵۳٫۵ اینچ)
پهنا	۱٬۴۹۹ میلیمتر (۵۹٫۰ اینچ) wheelbase = ۲٬۴۰۰ میلیمتر (۹۴٫۵ اینچ)
وزن خالص	۵۹۴ کیلوگرم (۱٬۳۱۰ پوند) (تقریبی)
گاه‌شمار
پیشین	سیتروئن ۲سی وی
پسین	سیتروئن ویزا سیتروئن اکسل

ژیان

ژیان

تاریخچه

این خودرو بر پایه مدل مشهور سیتروئن ۲CV بوده و ۱٫۹ میلیون دستگاه از آن تولید شده‌است.

سیتروئن دایان پاسخ سیتروئن به مدل رنو 4CV بود که از اتاق مدرن تری نسبت به سیتروئن 2CV بهره می‌برد. سیتروئن دایان یا ژیان یکی از معدود سیتروئن‌هایی بود که طراحی بدنه آن توسط خود سیتروئن صورت نگرفت و طراحی آن به شرکت پنهار سپرده شد. هدف تولید دایان همانند 2CV ساخت خودرویی متناسب با شهرها و نیازهای خانواده و با حداقل قیمت و هزینه نگهداری بود.

تولید خانواده سیتروئن 2cv از سال ۱۹۴۸ آغاز و با گذشت زمان تغییراتی در شکل ظاهری و قسمت‌های فنی آن ایجاد شد که باعث ادامه روند تولید آن و عرضه در مدل‌های گوناگون گشت که دایان یا همان ژیان نیز یکی از آنهاست.

این خودرو اولین بار در اتوشوی پاریس ۱۹۴۸ رونمایی شده و گفته می‌شود تا سال ۱۹۹۰ که در مدل‌های مختلفی که تولید کرده حدود ۵میلیون دستگاه فروش داشته‌است.

از مدل‌های آن می‌توان dyane, Ami, Mehari و یک نسخه اِستیشِن با نام سیتروئن آکادیان را نام برد این خودرو حتی مدل ۴wd هم داشته که به اسم ۲CV Sahara تولید شده‌است. مدل مهاری نیز به عنوان یک خودرو اسپرت آفرود مناسب برای سفرهای تفریحی به صورت نسخه ۲ دیفرانسیل قابل سفارش بود که از ترمزهای دیسکی در چهار چرخ سود می‌برد. مدل موجود در ایران Dyane است که در طول دهه ۷۰ میلادی تولید می‌شد.

محبوبیت فراوان این خودرو بیشتر به خاطر قیمت ارزان و مصرف بسیار کم بنزین آن است.

این اتومبیل مانند cv۲ از موتور دو سیلندری که توسط هوا خنک می‌شود بهره می‌برد. موتور این اتومبیل در ابتدا همانند cv۲ از حجم ۴۳۵ سی سی برخوردار بود اما در ادامه تولید آن حجم موتور به ۶۰۲ سی سی افزایش یافت که موجب تولید قدرت و سرعت بیشتر اتومبیل شد.

گفته می‌شود که در آن زمان مجموعاً ۵ میلیون دستگاه از مدل‌های مختلف ژیان در جهان تولید شده‌است.

مشخصات فنی

• طول:۳٬۸۹۹ میلیمتر (۱۵۳٫۵ اینچ)
• عرض:۱٬۴۹۹ میلیمتر (۵۹٫۰ اینچ)
• فاصله بین دو محور:۲٬۴۰۰ میلیمتر (۹۴٫۵ اینچ)
• ارتفاع:۱٬۶۰۰میلیمتر(۶۲٬۹اینچ)
• حجم موتور: ۶۰۲ سی‌سی هوا خنک، ۲ سیلندر و ۴ زمانه
• قدرت موتور: ۳۲ اسب بخار در دور موتور ۵۷۵۰
• حداکثر گشتاور: ۴۳ نیوتن متر در دور موتور ۳۷۵۰
• بیشترین سرعت: ۱۵۰ کیلومتر در ساعت
• وزن خالص: ۶۴۰ کیلوگرم
• وزن ناخالص: ۹۱۵ کیلوگرم
• مصرف بنزین ترکیبی: حدود ۵لیتر در ۱۰۰ کیلومتر
• ظرفیت باک:۲۵ لیتر
• گیربکس: ۴ دنده در جلو و یکی عقب
• انتقال حرکت: دیفرانسیل جلو-موتورجلو است و ترمز دستی هم بر روی چرخهای جلو قرار دارد.
• شعاع گردش فرمان:۵/۳۵متر
• سیستم تعلیق: تعلیقی که در ژیان استفاده شده‌است، نسبت به زمان خود بی‌نظیر است: تعلیق Suspention این خودرو به صورت دو استوانه‌است که در زیر خودرو قرار دارد، در واقع نوعی کمک فنر که در طول خودرو قرار می‌گیرد و هر کدام از میله‌ها به یکی از چرخ‌ها متصل می‌شود. ضربه گیر هم یک واحد مجزاست.
• شتاب صفرتاصد:به صد کیلومتر نمی‌رسد

جالب است بدانید که یک مهره در آن وجود دارد که با شل و سفت کردن آن (به‌صورت دستی) می‌توان ارتفاع خودرو را تنظیم کرد. (بسیاری آن را با سیستم تعلیق هیدرونیوماتیک مشهور سیتروئن اشتباه می‌گیرند). بخاطر استفاده از همین سیستم تعلیق است که در موانع و دست اندازها تا این حد نرم و راحت است.

• سیستم ترمز: به صورت چهار چرخ کاسه‌ای فاقد بوستر و عجیب این است که ترمزهای محور جلوی آن برای کاهش جرم فنربندی به جای پشت چرخ‌ها، روی پلوس‌ها و در کاپوت قرار دارد. البته در مهاری دو دیفرانسیل ترمزهای ۴ چرخ دیسکی بوده و نمونه‌های تولیدی سالهای آخر 2CV نیز از ترمزهای دیسکی در محور جلو و روغن LHM به عنوان روغن ترمز سود می‌برند.
• از جمله دیگر ویژگی‌های جالب ژیان، سیستم جرقه زنی آن است که همانند بسیاری از خودروهای امروزی از نوع کوئل دوبل بوده و فاقد دلکو است. پیشرانه دو سیلندر آن از نوع باکسر با فشار روغن و جریان هوا خنک می‌شود و شاتون‌های آن بر روی میل لنگ پرس شده‌است. همانند بسیاری از خودروهای فرانسوی دیفرانسیل جلوی آن دوره، مجموعه پیشرانه و گیربکس به صورت طولی نصب شده‌است. جالب است بدانید که ژیان حتی دارای پیچ تنظیم ارتفاع چراغ‌های جلو از داخل کابین بوده‌است. بخاری آن نیز با حرارت اگزوز کار می‌کند. ژیان را می‌توان حتی با هندل هم روشن کرد و به دلیل نوع آبکاری دیواره سیلندرها و نسبت تراکم آن، موتور حتی با گازوییل و نفت هم قادر به کار کردن است.

ژیان در ایران

ژیان خودروی کوچکی بود که متناسب با ترددهای درون‌شهری و برای تأمین نیاز یک خانواده کم جمعیت با حداقل قیمت و هزینه نگهداری طراحی شده بود. محبوبیت زیاد این خودرو به دلیل قیمت ارزان و مصرف بسیار کم بنزین آن بود.

تولید این خودرو در ایران از سال ۱۳۴۷ در شرکت سهامی سیتروئن ایران (سایپا) آغاز شد. ژیان برای سال‌ها در یک مدل و به صورت سواری هاچ بک تولید می‌شد، اما پس از سال ۱۳۵۳ بر تنوع مدل ژیان‌های تولیدی افزوده شده و مدل وانت این خودرو با نام "ژیان مهاری" و "ژیان پیکاپ " (وانت اتاق دار) تولید شد.

این خودرو به نوعی رقیب «پیکان (خودرو)» تولیدی در شرکت ایران خودرو بود. البته ژیان کوچک‌تر از پیکان بوده و به دلیل حجم موتور پایین‌تر، قیمت کمتری نیز نسبت به پیکان داشت. در اوایل تولید این خودروها در ایران، پیکان به قیمت حدود ۱۷ هزار تومان و ژیان به قیمت حدود ۱۲ هزار تومان به فروش می‌رسید.

پایین بودن حجم (قدرت) موتور ژیان موجب شده بود که این خودرو از توان لازم برای حرکت در خیابان‌های سربالایی برخوردار نباشد به همین دلیل خانواده‌هایی که از وضع مالی مناسب تری برخوردار بودند پیکان را به ژیان ترجیح می‌دادند به ویژه آنکه ژیان چندان مناسب تردد در جاده‌های بین شهری نبود.

البته یکی از ویژگی‌های مثبت ژیان، سیستم تعلیق منحصر به فرد این خودرو در مقایسه با تکنولوژی روز آن زمان بود. سیستم تعلیق این خودرو به صورت دو استوانه است که در زیر خودرو قرار دارد. در واقع این دو استوانه حکم نوعی کمک فنر را داشت که در طول خودرو قرار گرفته و هر کدام از استوانه‌ها به یکی از چرخ‌ها متصل می‌شود.

بخاطر استفاده از همین سیستم تعلیق، ژیان در موانع و دست اندازها تا حد زیادی نرم و راحت بود و از تکانه‌های شدید خودرو در جاده‌های ناهموار خبری نبود. ویژگی منحصر به فردی که البته در پیکان تولیدی آن زمان وجود نداشت.

با وجود مزایای ژیان تولید این خودرو از سال ۱۳۶۰ متوقف شد به گونه‌ای که شرکت سایپا رنو ۵ را جایگزین این خودرو کرد. پس از آن نیز پراید جایگزین رنو ۵ شد.

نگارخانه

• 
  نمای درونی ژیان
• 
  ژیان مهاری
• 
  سیتروئن ۲CV

منابع

• ویکی‌پدیای انگلیسی
• مشخصات فنی جالب، بیوگرافی و تصاویر ژیان!

جستارهای وابسته

• سیتروئن

پیوند به بیرون

• دنیای سیتروئن
• پوسترهای تبلیغی ژیان در سالهای تولید shahrefarang.com