کارینا جهانی
کارینا جهانی (به لاتین: Carina Jahani) (زادهٔ ۱۹۵۹) زبان‌شناس و ایران‌شناس ایرانی-سوئدی، استاد دانشگاه اوپسالا و رئیس بخش زبان‌های ایرانی این دانشگاه است. او مدرک دکتریِ خود را با ارائهٔ رساله‌ای با عنوان «استانداردسازی و نظام خط در زبان بلوچی» در سال ۱۹۸۹ از دانشگاه اوپسالا دریافت کرده‌است. جهانی با گروه زبان‌شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان همکاری دارد و برخی واحدهای درسی از جمله واج‌شناسی را در این دانشگاه تدریس می‌کند.[۱]
پیشینه ویرایش
او در ۱۶ سالگی یک سال با خانواده‌ای انگلیسی در انگلیس زندگی کرد که قصد داشتند برای کار در شرکت نفت ایران به آبادان بروند. تماس با این خانواده او را به ایران و زبان فارسی علاقه‌مند کرد. کارینا جهانی پس از انقلاب ایران، یک سال را در دانشگاه تهران تحصیل کرد اما به خاطر آغاز جنگ ایران و عراق، ایران را ترک کرد.[۲]
او در اوپسالا تحصیل در رشته زبان‌های ایرانی را ادامه داد و پس از آشنایی با دیگر زبان‌های ایرانی غیرفارسی، به مرور به بلوچی به این خاطر که در این حوزه کار زیادی انجام نشده گرایش پیدا کرد.[۳]
او از اکتبر ۸۶ تا سال ۱۹۹۴ سه سفر به پاکستان داشت و با زبان بلوچی آشنا گردید. در دسامبر ۱۹۹۷ هم سفری به زاهدان داشت و یک هفته در آنجا ماند. پس از آن به تحقیق دربارهٔ زبان بلوچی پرداخت و به همین دلیل بود که تز دکترای خود را به زبان بلوچی و کارها و پیشنهادهایی در به وجود آوردن رسم‌الخط واحد برای پیشبرد زبان و ادبیات بلوچی و یکسان‌سازی نوشتار آن اختصاص داد. بعد از آن به انجام پژوهش‌هایی در زمینه بلوچی‌شناسی و شاعری به نام گل خان نصیر از پاکستان، دوزبانگی یا حتی سه‌زبانگی فرزندان بلوچی که در سوئد بزرگ می‌شوند و نقش این زبان‌ها در زندگی آن‌ها و همچنین ساختار گویش‌های بلوچی رایج در ایران یعنی لهجه‌های سراوانی، جنوبی (نیکشهر، چابهار) و تأثیر زبان فارسی بر این لهجه‌ها پرداخت.
کارینا جهانی روز سه شنبه ۲۴ مهر ۱۳۸۶ در سالن فجر دانشگاه آزاد اسلامی واحد خاش و در زمینه ادبیات بلوچی سخنرانی کرد.[۴]
بدلیل پژوهش‌ها و خدمات کارینا جهانی در حوزه زبان بلوچی به وی لقب دخترخواندهٔ بلوچستان داده‌شده‌است.[۵]
کتاب‌شناسی ویرایش
* Linguistic convergence and areal diffusion: case studies from Iranian, Semitic, and Turkic, 2004. (همگرایی زبانی و انتشار منطقه‌ای: مطالعه موردی در زمینه زبان‌های ایرانی، سامی، و ترکی‌تبار)
- The Baloch and their neighbours: ethnic and linguistic contact in Balochistan in historical and modern times, 2003. (بلوچ‌ها و همسایگانشان: تماس قومی و زبانی در بلوچستان طی دوران‌های تاریخی و معاصر)
- Language in society: eight sociolinguistic essays on Balochi, 2000. (زبان در جامعه: هشت نوشتار جامعه‌شناختی زبان در مورد بلوچی)
- Standardization and orthography in the Balochi language, 1989. (استانداردسازی و نظام خط در زبان بلوچی)
پانویس ویرایش
- ↑ مصاحبه با کارینا جهانی
- ↑ محمودی بختیاری، بهروز (آذر و اسفند ۱۳۸۰). «دختر خوانده سرزمین بلوچستان». مجله بخارا. ۲ (۲۱ و ۲۲): ۳۵۰-۳۵۷. دریافت‌شده در ژوئن ۱۴, ۲۰۲۰.
- ↑ همان منبع.
- ↑ «همايش يادگار در خاش برگزار مي‌شود». خبرگزاری فارس. ۱۷ مهر ۱۳۸۶. دریافت‌شده در ژوئن ۱۴, ۲۰۲۰.
- ↑ محمودی بختیاری، بهروز (آذر و اسفند ۱۳۸۰). «دختر خوانده سرزمین بلوچستان». مجله بخارا. ۲ (۲۱ و ۲۲): ۳۵۰-۳۵۷. دریافت‌شده در ژوئن ۱۴, ۲۰۲۰.
- گفتگو با کارینا جهانی
- سخنرانی کارینا جهانی
- فرهنگستان عملکرد خوبی نداشته‌است/ نمی‌توان عربی را از فارسی حذف کرد
- استقبال از ادبیات کلاسیک ایران/ سوئدیها جای خالی سلوچ را سوزاندند
- «موش و گربه» را چه کسی سروده‌است؟
- برگزاری کنفرانس بین‌المللی زبان‌های ایرانی در اوپسالا سوئد
- حفظ و احیای زبان‌های منطقه‌ای، در جهت حفظ زبان فارسی و رسمی کشور