پل نیومن

بازیگر آمریکایی

پُل لِئونارد نیومَن (انگلیسی: Paul Leonard Newman؛ ۲۶ ژانویهٔ ۱۹۲۵ – ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۸) بازیگر، کارگردان و بشردوست آمریکایی بود.

پل نیومن
نیومن در سال ۱۹۵۸
نام هنگام تولدپل لئونارد نیومن
زادهٔ۲۶ ژانویهٔ ۱۹۲۵
شیکر هایتس، اوهایو، ایالات متحده
درگذشت۲۶ سپتامبر ۲۰۰۸ (۸۳ سال)
وستپورت، کنتیکت، ایالات متحده
علت مرگبیماری سرطان ریه
ملیتآمریکایی
پیشههنرپیشه، کارگردان، تهیه‌کننده، اتومبیل‌ران، کارآفرین
سال‌های فعالیت۲۰۰۷–۱۹۵۳
همسر(ها)جکی ویت (ا. ۱۹۴۹–ج. ۱۹۵۸)
جوآن وودوارد (ا. ۱۹۵۸–۲۰۰۸)
فرزندان۶
جایزه(ها)جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای رنگ پول (۱۹۸۶)

زندگی ویرایش

او در ایالت اوهایو زاده شد. پدرش آلمانی و مادرش مجارستانی بود.

وی در سال ۱۹۸۶ جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را برای ایفای نقش در فیلم رنگ پول به‌دست‌آورد.

 
پل نیومن در نخستین فیلمش جام نقره
 
۱۹۵۸ با همسرش جوان وودوارد

پل نیومن در ۲۶ سپتامبر سال ۲۰۰۸ پس از مدتی مبارزه با بیماری سرطان ریه در سن ۸۳ سالگی درگذشت.[۱]

کتاب خاطرات ویرایش

پل نیومن در دهه ۶۰ زندگی خود تلاش کرد خاطرات خود را گردآوری کند تا نشان دهد زندگی شخصی او برخلاف آنچه همیشه در فیلم‌ها نشان می‌دهد همیشه شاد و ایدئال نیست. او این کار را با همکاری دوست خود استوارت استرن آغاز کرد. اما این کار زمان زیادی کشید و آنها در ۱۹۹۱ دست از این کار کشیدند. در سال ۲۰۲۰ این دست‌نوشته‌ها در انبار خانوادگی نیومن پیدا شده و پس از ویراستاری به صورت یک کتاب چاپ شدند. این کتاب او را هنرپیشه‌ای نشان می‌دهد که از عدم اعتماد به نفس رنج می‌برد و خاطرات پدر الکلی، مادر سلطه‌جو، نخستین ازدواج (که پس از دیدن جوآن وودوارد به طلاق کشید) و نیز کوتاهی خود در نقش یک پدر، و افراط در نوشیدن الکل ذهن او را رها نمی‌کنند. پل نیومن همواره خود را به خاطر زندگی خود سرزنش می‌کرده است. اما با افزایش سن، احساس بهتری نسبت به خودش پیدا کرد.[۲]

پل نیومن همواره احساس می‌کرده که تنها موفقیت او صرفا به خاطر شانسِ خوش‌قیافه بودنش بوده است.[۲]

در این کتاب آمده که با اینکه پل نیومن با رابرت ردفورد رابطه کاری نزدیکی داشته اما آنها خارج از کار، ارتباطی با هم نداشتند و نیومن از وقت‌نشناسی ردفورد گله می‌کرده است.[۲]

پل نیومن درباره گردآوری خاطرات خود گفته بود: «می خواهم مدرکی به جای بگذارم که تکلیف خیلی چیزها را روشن می کند. به افسانه‌ای که درباره من است خاتمه می‌دهد و برخی اسطوره‌ها را از بین می‌برد. مدرکی که زمانی را که من در این سیاره زندگی می کردم با صحت و درستی نشان دهد».[۲]

بشردوستی ویرایش

پل نیومن و یکی از دوستانش در سال ۱۹۸۲ سس سالادی را به نام نیومنز اون Newman's Own معرفی کردند که در نوع خود تازگی داشت و این نام تجاری بر دو اصل استوار بود:

  • مواد برتر بدون افزودنی‌های غیرطبیعی
  • واگذاری تمامی منافع به مؤسسه‌های خیریه

این محصول با موفقیت آنی روبه‌رو شد و در سال اول فروش خود یک میلیون دلار در اختیار مؤسسه‌های خیریه گذاشت، همچنین از آن به بعد بیش از ۱۲۵ میلیون دلار به هزاران مؤسسهٔ خیریه بخشیده‌است.[۳]

فیلم‌شناسی ویرایش

به عنوان بازیگر ویرایش

سال عنوان نقش اطلاعات اضافه
۱۹۵۴ جام نقره باسیل
۱۹۵۶ کسی آن بالا مرا دوست دارد روکی گراتزیانو سینمای اسپانیا
راک کاپیتان ادوارد دابلیو. هال جی‌آر
۱۹۵۷ داستان هلن مورگن لری مادوکس
تا وقتی کشتی راه بیفتد کاپیتان جک هاردینگ
۱۹۵۸ تابستان گرم و طولانی بن کوییک جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره کن
تیرانداز چپ‌دست بیلی د کید
گربه روی شیروانی داغ بریک پالیت نامزد جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
نامزد - جایزه بفتای بهترین بازیگر نقش اول مرد
پسرها، دور پرچم جمع شوید! هری بانرمن
۱۹۵۹ فیلادلفیایی‌های جوان آنتونی جودسون لارنس
۱۹۶۰ از تراس دیوید آلفرد ایتن
خروج آری بن کانان
۱۹۶۱ بیلیاردباز ادی فلسن جایزه بفتای بهترین بازیگر نقش اول مرد

جشنواره بین‌المللی فیلم ماردل پلاتا
نامزد - جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
نامزد - جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام

نامزد - جایزه حلقه منتقدان فیلم نیویورک برای بهترین بازیگر نقش اول مرد

بلوز پاریس رَم بوئن
۱۹۶۲ پرنده شیرین جوانی چنس وین نامزد - جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام
ماجراهای یک مرد جوان همینگوی اَد فرانسیس، «جنگجو» نامزد - جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام
۱۹۶۳ هاد هاد بانن نامزد - جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
نامزد - جایزه بفتای بهترین بازیگر نقش اول مرد
نامزد - جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام

نامزد - جایزه حلقه منتقدان فیلم نیویورک برای بهترین بازیگر نقش اول مرد

نوع جدید عشق استیو شرمن
جایزه اندرو کریگ
۱۹۶۴ چه راهی برای رفتن! لری فلینت
تجاوز جوان کراسکو
۱۹۶۵ لیدی ال آرماند دنیس
۱۹۶۶ هارپر لو هارپر
پرده پاره پروفسور مایکل آرمسترانگ به کارگردانی آلفرد هیچکاک
۱۹۶۷ مرد جان راسل
لوک خوش‌دست لوک جکسون نامزد - جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
نامزد - جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام
۱۹۶۸ جنگ پنهان هری فریگ سرباز هری فریگ
۱۹۶۹ پیروزی فرانک کاپوا
بوچ کسیدی و ساندنس کید بوچ کسیدی نامزد - جایزه بفتای بهترین بازیگر نقش اول مرد
۱۹۷۰ دابلیویواس‌ای راینهارت
کینگ: مستند… از مونتگمری تا ممفیس خودش مستند
گاهی فکری بزرگ هنک استمپر
۱۹۷۱ روزگاری پشت فرمان خودش برنده جایزه فستیوال جهانی تلویزیون

برنده جایزه بین‌المللی بهترین مستند ورزشی

۱۹۷۲ پول توجیبی جیم کین
زندگی و روزگار قاضی روی بین قاضی روی بین
۱۹۷۳ مأمور مکینتاش جوزف ریردن
نیش هنری گاندورف
۱۹۷۴ آسمانخراش جهنمی داگ رابرتز
۱۹۷۵ دراونینگ پول لو هارپر
۱۹۷۶ فیلم صامت خودش
بوفالو بیل و سرخپوستان، یا درس تاریخ گاو نشسته بوفالو بیل
۱۹۷۷ ضربه محکم رجی "رگ" دنلاپ
۱۹۷۹ کوئینتت اسکس
۱۹۸۰ وقتی که زمان به آخر رسید هنک اندرسون
۱۹۸۱ دژ آپاچی، برانکس مورفی
بدون سوءنیت مایکل کالین کالِگر نامزد - جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
۱۹۸۲ همراه من بیائید صدا

فیلم تلویزیونی

حکم فرانک گالوین نامزد - جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
نامزد - جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام
۱۹۸۴ هری و پسر هری کیچ
۱۹۸۶ رنگ پول ادی فلسن، «ادی تنددست» جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
نامزد - جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام

نامزد - جایزه حلقه منتقدان فیلم نیویورک برای بهترین بازیگر نقش اول مرد

۱۹۸۹ مرد چاق و پسر کوچک لسلی گرووز
بلیز فرماندار ارل یانگ
۱۹۹۰ آقا و خانم بریج والتر بریج
۱۹۹۳ طبقه آمریکایی دِیو تنها در فیلم‌های آرشیوی صداگذاری مجدد شده
۱۹۹۴ وکیل هادساکر سیدنی جی. ماسبرگر
هیچ‌کس احمق نیست دانلد جی. سالیوان، «سالی» جایزه حلقه منتقدان فیلم نیویورک برای بهترین بازیگر نقش اول مرد

جشنواره بین‌المللی فیلم برلینخرس نقره‌ای برای بهترین بازیگر مرد

نامزد - جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
نامزد - جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام

نامزد - جایزه انجمن بازیگران فیلم برای بهترین بازیگر مرد

۱۹۹۸ گرگ‌ومیش هری راس
۱۹۹۹ پیامی در بطری داج بلیک
۲۰۰۰ جایی که پول هست هنری مانینگ
۲۰۰۱ سیمپسون‌ها خودش صدا (فصل سیزده، اپیزود پنج، سال‌های پراشتباه)
۲۰۰۲ جاده‌ای به‌سوی تباهی جان رونی نامزد - جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد
نامزد - جایزه بفتای بهترین بازیگر نقش مکمل مرد

نامزد - جایزه سینمایی انتخاب منتقدان برای بهترین بازیگر نقش مکمل مرد
نامزد - جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل مرد

۲۰۰۳ شهر ما مدیر صحنه نامزد - جایزه امی
۲۰۰۵ سقوط امپراطوری مکس رابی جایزه امی; جایزه گلدن گلوب
ویرانی باشکوه: قدم زدن روی ماه سه‌بعدی دِیو اسکات صدا

مستند کوتاه

۲۰۰۶ ماشین‌ها دکتر هادسن صدا
ماتر و روح صدا

فیلم کوتاه

۲۰۰۷ دیل راوی صدا
۲۰۰۸ دم‌عصایی‌ها راوی صدا

مستند

به عنوان تهیه‌کننده و کارگردان ویرایش

سال عنوان اطلاعات اضافه
۱۹۶۸ ریچل، ریچل جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی

جایزه حلقه منتقدان فیلم نیویورک برای بهترین کارگردانی
نامزد - جایزه اسکار بهترین فیلم

۱۹۶۹ بوچ کسیدی و ساندنس کید یکی از تهیه‌کنندگان اجرایی (در تیتراژ نیامده)
پیروزی یکی از تهیه‌کنندگان اجرایی (در تیتراژ نیامده)
۱۹۷۰ دابلیویواس‌ای تهیه‌کننده مشترک
گاهی فکری بزرگ کارگردان و یکی از تهیه‌کنندگان اجرایی
۱۹۷۱ آنها ممکن است غول باشند تهیه‌کننده
۱۹۷۲ اثر پرتوهای گاما بر روی گل‌های همیشه‌بهار ساکنین کره ماه کارگردان و تهیه‌کننده
زندگی و روزگار قاضی روی بین یکی از تهیه‌کنندگان اجرایی (در تیتراژ نیامده)
۱۹۸۰ مشت به هوا کارگردان (فیلم تلویزیونی با اقتباس از نمایشنامه‌ای به همین نام اثر مایکل کریستوفر)
۱۹۸۴ هری و پسر کارگردان و تهیه‌کننده
۱۹۸۷ باغ‌وحش شیشه‌ای کارگردان نامزد نخل طلا
۲۰۰۵ سقوط امپراطوری تهیه‌کننده، نامزد: جایزه امی ساعات پربیننده برای مجموعه تلویزیونی کوتاه

جوایز و افتخارات ویرایش

جوایز اسکار ویرایش

سال اثر نامزدشده دسته نتیجه منبع
۱۹۵۹ گربه روی شیروانی داغ بهترین بازیگر نقش اول مرد نامزدشده [۴]
۱۹۶۲ بیلیاردباز نامزدشده
۱۹۶۴ هاد نامزدشده
۱۹۶۸ لوک خوش‌دست نامزدشده
۱۹۶۹ ریچل، ریچل بهترین فیلم نامزدشده
۱۹۸۲ بدون سوءنیت بهترین بازیگر نقش اول مرد نامزدشده
۱۹۸۳ حکم نامزدشده
۱۹۸۷ رنگ پول برنده
۱۹۹۵ هیچ‌کس احمق نیست نامزدشده
۲۰۰۳ جاده‌ای به‌سوی تباهی بهترین بازیگر نقش مکمل مرد نامزدشده

جوایز فیلم بفتا ویرایش

سال اثر نامزدشده دسته نتیجه منبع
۱۹۵۹ گربه روی شیروانی داغ بهترین بازیگر نقش اول مرد نامزدشده
۱۹۶۲ بیلیاردباز برنده [۵]
۱۹۶۴ هاد نامزدشده
۱۹۷۱ بوچ کسیدی و ساندنس کید نامزدشده
۲۰۰۳ جاده‌ای به‌سوی تباهی بهترین بازیگر نقش مکمل مرد نامزدشده

پانویس ویرایش

  1. "Hollywood legend Paul Newman dies of cancer age 83" (به انگلیسی). Wikinews. Retrieved 27 September 2008.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ربکا جونز (۱۱ آبان ۱۴۰۱). «پل نیومن، هنرپیشه‌ای که از نو باید شناخت». بی‌بی‌سی فارسی.
  3. دوپونت، لوک. «۱۰۰۱ راهکار تبلیغاتی». تهران: انتشارات سیته: ۳۷.
  4. "THE OFFICIAL ACADEMY AWARDS® DATABASE". awardsdatabase.oscars.org (به انگلیسی). Retrieved 2022-05-14.
  5. "Foreign Actor in 1962". awards.bafta.org (به انگلیسی). Retrieved 2022-05-14.

منابع ویرایش

  • PAUL NEWMAN (ILLUS. HIST. OF THE MOVIES) by Michael Kerbel, Star Bks. Press, 1975
  • Paul Newman: A Life in Pictures by Pierre-Henri Verlhac and Yann-Brice Dherbier, Chronicle Books Publishing, Inc. ، 2006

پیوند به بیرون ویرایش