پیش‌نویس:جهان توسرکانی

جهان توسرکانی
اطلاعات پس‌زمینه
زاده	۱۳۱۵ (خورشیدی) (۸۷ سال) تهران
خاستگاه	ایرانی
ژانر	موسیقی کلاسیک
ساز(ها)	پیانو، ویلن
سال‌های فعالیت	۱۳۳۰–اکنون
اعضای پیشین	ارکستر سمفونیک تهران
سازهای اصلی
پیانو
تحصیلات	دکترا
دانشگاه	آکادمی موسیقی وین
استاد(ها)	• ایران: فریدون فرزانه، مرتضی حنانه، امانوئل ملیک اصلانیان، یوسف ساعد، هایمو توبیر • اروپا : آلفرد اوهل، رومن هاوبنستاک رامتی، پل کنت، دیتر کافمن
علت سرشناسی	ساخت آثار ارکسترال
بنیانگذار	نوت نویسی گذرا،اولین ارکستر مجلسی زنان اتریش
آلبوم پرآوازه	مقاومت
جایزه(ها)	«اولین نمایش جهانی موسیقی».جایزه اول،۲۳ اکتبر ۱۹۸۱ Homo Instrumentalis «پروتکل انجمن بین المللی». مارس ۱۹۹۴ Pornophonie  «سوالاتی درباره چرنوبیل». آوریل ۱۹۹۵ (اولین ارکستر مجلسی زنان اتریش) ،کنسرت وین ،سالن موتزارت «نوستالوژی زندانی دوم». مارس ۱۹۹۷ «سمفونی مجلسی شرقی». آوریل ۱۹۹۸(اولین نمایش جهانی) خانه اپرای قاهره، مصر «مومینا بی‌بی».

جهان توسرکانی (زادهٔ ۴ تیر ۱۳۱۵) آهنگساز و موسیقی‌دان و محقق و مدرس و شاعر زبان آلمانی و فارسی ،اهل ایران ساکن اتریش وین است. وی به‌عنوان یکی از آهنگسازان سرشناسِ موسیقی کلاسیک در اتریش، آثار زیادی طی فعالیت‌های هنری خود در فرم‌های شناخته‌شدهٔ غربی مانند:سمفونی، اپرا،راپسودی،اوراتوریو،پوئم سمفونیکو دیگر شیوه‌های موسیقی خلق کرده‌است و از موسیقی‌دانان صاحب سبک در ادبیات موسیقی معاصر جهان و اتریش به‌شمار می‌آید.
آهنگ دلنشین سرنوشت که شعر، آهنگ و نوازندگی آن را جهان توسرکانی به عرصه حضور رسانده

آهنگساز،  ترانه سرا و نوازنده جهان توسرکانی

جهان توسرکانی آموزش‌های موسیقی خود را نزد اساتیدی چون: فریدون فرزانه، مرتضی حنانه، امانوئل ملیک اصلانیان، یوسف ساعد، هایمو توبیر گذراند و مدتی نیز به نوازندگی در ارکستر سمفونیک تهران پرداخت. وی سپس برای ادامهٔ تحصیلات به آکادمی موسیقی وین رفت و نزد آهنگسازانی مانند: آلفرد اوهل، رومن هاوبنستاک رامتی، پل کنت، دیتر کافمن بر دانشِ خود در زمینهٔ موسیقی  افزود. وی آثار گوناگونی برای ارکستر سمفونیک، ارکستر مجلسی، پیانو، گروه کر، آواز و موسیقی فیلم، آهنگسازی کرده‌است که برخی از این آثار با همراهی ارکستر وین و بسیاری از ارکسترهای معتبر خارجی اجرا شده‌ است.

آهنگ معروف

آهنگ مومنا بی بی که در سال ۲۰۱۷ برنده جایزه اول در آلمان شده است

آهنگساز جهان توسرکانی

زندگی هنری

جهان توسرکانی دانش آموخته رشته پیانو ، رهبری و آموزش‌های هارمونیک، از سال ۱۹۶۰ به اتریش مهاجرت و از سال ۱۹۶۵ تا ۱۹۷۵ نزد اساتید برجسته موسیقی اتریشی نظیر آلفرد اوهل، پل کونت و دیتر کافمن موسیقی و هنر را آموخت و از آن هنگام به عنوان آهنگساز در حوزه‌های مختلف دانشگاهی و هنرستان‌های موسیقی وین مشغول آهنگسازی و تدریس است. برجسته ترین اثر ایشان آهنگ مومنا بی بی است که جایزه موسیقی آلمان را در سال ۲۰۱۷ کسب کرده است.

توسرکانی در مصاحبه با Kleine Zeitung پس از دریافت جایزه اول پروتکل موسیقی در Steirischer Herbst برای آهنگسازی Homo Instrumentalis گفت:

«...هر موسیقی ویژگی خاص خود را دارد که بر اساس زمان و موقعیتی که در آن ایجاد شده تعیین می شود. من نمی توانم امروز یک "کانتاتای عشق" بنویسم فقط برای اینکه زیبا به نظر برسد. و من هم آن را نمی خواهم .…»

سبک شناسی

جهان توسرکانی در 2023

وی عناصر غیرموسیقی مانند متون پانتومیم ، رقص و چیدمان های ویدئویی را در ترکیب بندی های خود گنجانده است که با «مقاومت» مشخص می شوند . او همچنین یک نت موسیقایی جدید ایجاد کرد که آن را «نت‌نویسی گذرا» می‌نامد و از عناصر خط سنتی استفاده می‌کند، اما از تصادفات چشم پوشی می‌کند و با دو چوب به پایان می‌رسد.

علاوه بر قدرت موسیقی او، بیش از هر چیز محتوای مهیج است که مردم را به حرکت در می آورد.  وی «خالق تئاتر موسیقی سیاسی» است تا آهنگساز موسیقی آوانگارد.  از آنجا که موسیقی انتزاعی است،اشعار همیشه در آثار او اهمیت ویژه ای دارند.  او خود متن‌های زیادی را برای ساخته‌هایش می‌نویسد، اما مهم‌تر از همه با شاعران متعهد سیاسی، مانند اریش فرید (در «پرسش‌های پس از تچرنوبیل»، «شواچر»، «اسرائیل بشنو!»)، پیتر تورینی (در سه‌گانه) کار می‌کند. Fasciophonie I سه شعر از جلد "چند قدم به عقب")، گرهارد آنتون راث (در "Das Klanggesetz" و در فیلم "Slowenen, Partisanen, Hochverräter")، گئورگ گروس (در "Lumpen تو") و گابریل پروهاسکا ( در «مومینا بی بی»).

نت نویسی گذرا

جهان توسرکانی در سال ۱۹۷۸ نتیجه تحقیقات خود در زمینهٔ نت نویسی جدید را با همکاری پروفسور والتر سیزمولیان در مجله der Komponist (مجله اطلاعاتی برای سازمان آهنگ سازان اتریش) برای بحث به اشتراک می گذارد. این مقاله برگرفته از کتاب نت نویسی جدید وی، که در آن پیرامون رفع مشکلات نت نویسی قدیم با ارائه پیشنهاد های جدید تکامل پیدا کرده است. در این ابداع ۵ خط حامل موسیقی تبدیل به ۳ خط می شود یعنی خط ۲ و ۴ حذف شده که همان کلید های سلsol و فاfa در موسیقی هستند. خط اول و آخر ضخیم و خط وسط نازک تر نمایش داده شده. در نت نویسی قدیم دو ماژور مرکزیت دارد اما در روش جدید از نت سیc حرکت می کنیم به بالا یا پایین که یک تشابه فوق‌العاده در استیک تور موزیک ایجاد می شود که بی نظیر است. مورد بعدی که جهان توسرکانی به آن پرداخته طول نت ها است که نت گرد چهار ضربی است کنار نت نقطه بیاید و خط وصل باشد سه ضربی می شود خط و نقطه دو ضربی و نت سیاه یک ضربی است، پیشنهاد توسرکانی یک خط سیاه که به چهار بخش تقسیم شده است. این روش نت نویسی مورد توجه قرار گرفت و اساتید بسیاری آنرا تحسین کردند ولی به علت پایبندی به سنت نت نویسی گذشته از این نت نویسی استفاده نمی شود.

اشعار

وی در ایران و اتریش اشعار بسیاری سروده که مفهوم و مضمون همدردی با اقشار جامعه دارد یا به توصیف حادثه ای تلخ پرداخته که سبک اجتماعی در آن ها مشهود است.شعر توسرکانی شعر نو است و برای بسیاری از این اشعار آهنگ سازی کرده است. توسرکانی برای سیل ۱۳۹۸ جنوب و غرب ایران شعر زیر را سروده:

«...کودکی تنها
روی موجی سرد و سیل آسا
مضطرب بی تاب
غوطه ور در آب
وای و واویلا
سیل برده آشیانش را
خانه اش را خانمانش را
ای توانگر خانه ات آباد
دست بالا کن
پی امداد…»

قطعه عاشقانه و لطیف «شاید مرا پیدا کنی»:

«...من گم شدم در قعر تو
تو گم شدی در قعر من
در خود برو تحقیق کن
شاید مرا پیدا کنی
من قطعه ی مهتاب دل
تو رهبر ارکستر مهر
شاید که در سالن عشق
یک شب مرا اجرا کنی
یک شب مرا اجرا کنی
در جاده ی دیروزی ات
راندی به سوی شهر شب
حالی بران سوی سحر
شاید که با من ای دلا
امروز را فردا کنی
در کوچه ی دلدادگی
با کوبه ی احساس دل
هر شام و شب در میزنم
در میزنم ،در میزنم
شاید بیایی یک شبی
در را برویم وا کنی
من گم شدم در قعر تو
تو گم شدی در قعر من
در خود برو تحقیق کن
شاید مرا پیدا کنی…»

آلبوم مقاومت

ترک های موسیقی وی در لوح فشرده با نام مقاومت در «مرکز اطلاعات موسیقی پاپ اتریشSRA». نگهداری می شود شامل:

«...۱.بیماری(Aegritudo)
۲.پرواز بیش از حد(Uber fliegen)
۳.به نام عشق(I'm Namen der Liebe )
۴.پورنفونی(Pornophonie)
۵.دلتنگی زندانی(Nostalgie des Gefangenen )
۶.سوال در مورد چرنوبیل(Fragen nach Tschernobyl)
۷.نوازنده هومو(Homo Instrumentalis)…»

شعر سوال در مورد چرنوبیل توسط اریش فرید سروده شده است. متن آلمانی و ترجمه فارسی توسط جهان توسرکانی:
اگر باید این همه حادثه اتفاق افتاده باشد تا عامل ترس برای بشر شناخته شده باشد! چقدر باید از این نوع حوادث اتفاق بیافتد تا عامل مقاومت نیز برای بشر آنچنان بزرگ شود و عمومیت پیدا کند مثل ترسش!
wenn so viel geschehen munte, admit die Angst, Der menschen، sich selbst erkennt, wieviel mubst geschehen, admit auch der widerstand, Der menschen، so grob wird und allgemein, wie jetzt die Angst?, aber wenn soviel geschahe, weren Dann nachher, noch menschenda, um widerstand zu lesten ,

جوایز

کاتالوگ کامل آثار پایگاه داده موسیقی اتریش

Best musicians Vian 2000

نام اثر	سال اجرا	جشنواره	مکان برگزاری	جایزه
«پایان سلسله جنون(تئاتر موسیقی)».	1 دسامبر 1978	شب همبستگی اتحادیه دانشجویان ایران	پورهاوس، وین	جایزه اول
«نوازنده ساز هومو».	1981 اکتبر23	پاییز استایری گراتس	گزارش موسیقی	جایزه اول
«پورنوفونی».	24 مارس 1994	شب همبستگی اتحادیه دانشجویان ایران	تالار کنسرت وین	جایزه اول
«سوالاتی در مورد چرنوبیل».	23 آوریل 1995	اولین ارکستر مجلسی زنان اتریش	تالار کنسرت وین،سالن موتزارت	جایزه اول
«نوستالژی زندانی دوم».	13 مارس 1997	دومین اجرای در خانه سینما(موزه قرن بیستم)	استودیو جدید	جایزه اول
«سمفونی مجلسی شرقی».	3 آوریل 1998	ارکستر مجلسی آخناتون	خانه اپرای قاهره،مصر	جایزه اول
«کوارتت زهی "F"».	20ژوئن2000	فورج قدیمیAlte Schmiede	وین	جایزه اول
«مقاومت».	20 ژوئن 2000	اسمیتی قدیمی	وین	جایزه اول
«قانون صدا».	18 اکتبر 2000	"ابتکار اقلیت"	سالن هایدن،کاخ استرهازی،آیزنشتات	جایزه اول
«سیکل پناهندگی».	16 اکتبر 2001		وین	جایزه اول
«پورگی و بس فاسیوفونیII».	16 مارس 2002	کار موسیقی برای گروه کر 16 قسمتی و پیانو	سالن کنسرت وین	جایزه اول
«"تابش-سرکوب شده-فراموش شده"».	25 آوریل 2006	افتتاحیه کنسرت با اولین ارکستر مجلسی زنان	نمایشگاه صلح سبز	جایزه اول
«مومینا بی بی».	9سپتامبر2017	کمپین رامشتاین	آلمان	جایزه اول
«حقیقت - یک شایعه معتبر؟».	11 دسامبر 2019	پات پوری سیاسی		جایزه اول
«موسیقی برای مستند "قتل عام در بهمن"».	4 آوریل 2020	موسیقی فیلم روز اتریش	وین

منابع

جهان توسرکانی«بیوگرافی جهان توسرکانی». موسیقی‌دانان اتریش. ۲۰۲۲-۱۲-۱۲.
«انجمن موسیقی زنان اتریش».
اطلاعات موسیقی پاپ اتریش«آلبوم ها». اطلاعات موسیقی پاپ اتریش.
انجمن بین‌المللی موسیقی جدید اتریش«IGNM». موسیقی وین.

• «بنیانگذاری ارکسترمجلسی زنان». EFK. دسامبر۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰اوت۲۰۲۳.
• «جهان توسرکانی». eu. می ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۷اوت۲۰۲۳.
• «اطلاعات موسیقی قدیمی پاپ اتریش». sra. ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۳اوت۲۰۲۳.
• «اشعار جهان توسرکانی». ترجمه اشعار آلمانی. ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۴جولای۲۰۲۲.
• «زندگینامه جهان توسرکانی». پایگاه داده موسیقی از میکا- موسیقی اتریش. ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۷ اوت ۲۰۲۳.
• برند,اشمیت.۲۰ اکتبر ۱۹۸۱.مصاحبه با جهان توسرکانی.روزنامه کوچک گراتس.
• راینهارد,کریشبام.۲۵ اکتبر ۱۹۸۱.مصاحبه با جهان توسرکانی.روزنامه وین.
• ماریو,راندروکوویچ.۳ مارس ۲۰۰۱.مصاحبه با جهان توسرکانی.اخبار سالزبورگ.
• کریستوف,بچر. ۱۳ مارس ۱۹۹۷,رادیو اتریش۱.
• «موسیقی شناسی جهان توسرکانی». Oesterreichisches Musiklexikon. ۳۰ ژانویه ۲۰۰۶. دریافت‌شده در ۲۷ می ۲۰۲۳.
• «لیست پخش». شبکه ORF. ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۱۰ مارس ۲۰۲۲.
• Szmolyan,Walter.«نت‌نویسی گذرا».

مارس ۱۹۷۸،مجله آهنگساز،ص۳۲-۳۳-۳۴.