کهکدان
| این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
مختصات: ۳۴°۰۸′۳۸″ شمالی ۴۸°۳۹′۲۹″ شرقی / ۳۴٫۱۴۳۸۹°شمالی ۴۸٫۶۵۸۰۶°شرقی
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | همدان |
| شهرستان | ملایر |
| بخش | بخش سامن |
| دهستان | سامن |
| نام محلی | کیکیو، کی‌کیان |
| نام‌های قدیمی | کی‌کیان به معنی سرزمین پادشاهان |
| مردم | |
| جمعیت | ۲۲۳۰ نفر (سرشماری ۹۵) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | بیش از ۱۸۰۰ متر |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | حداقل دما منفی ۲۵ درجه و حداکثر مثبت ۳۷ درجهٔ سانتیگراد |
| بارش سالانه | ۳۰۰ میلی‌متر |
| روزهای یخبندان سالانه | ۶۰ روز |
| اطلاعات روستایی | |
| کد آماری | ۲۰۷۷۴۶ |
| ره‌آورد | بادام، گردو، انگور |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۸۱۳۲۳۵ |
کَهکَدان، روستایی از توابع بخش سامن شهرستان ملایر در استان همدان ایران است. روستای کهکدان و در حقیقت کی‌کیان، روستایی در جنوب استان همدان در ۲۵ کیلومتری ملایر و بروجرد واقع شده‌است. بخش‌هایی از اراضی این روستا در استان لرستان و بخش‌هایی در استان همدان قرار دارد و در واقع خط‌الرأس و مرز دو استان همدان و لرستان از این روستا عبور کرده‌است.
دکتر احمد احمدی (۱۳۱۲–۱۳۹۷)، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، زادهٔ این روستا بود.
جمعیتویرایش
این روستا در بخش سامن قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن۲۲۳۰ نفر (۶۸۴خانوار) بوده‌است.[۱] این روستا را می‌توان لرستان کوچک نامید به این علت که کلکسیونی از اقوام و طوایف لرستان می‌باشد اقوامی مانند بیرانوند، کولیوند، احمدوند، کرمی (شاه کرمی)، برخورداری، روزبهانی، شیرزادی، گودرزی و … که هرکدام خاستگاه جداگانه‌ای دارند به عنوان مثال ایل بیرانوند (سیلاخور و چغلوندی)، ایل کولیوند (سلسله و دلفان)، ایل احمدوند (نهاوند و دلفان)، ایل برخوردار (دلفان و خاوه)، کرمی (ایل بالاگریوه در جنوب لرستان)، روزبهانی (بروجرد و نهاوند)، گودرزی (بروجرد) و شیرزادی (بالاگریوه)
علت این تعدد و تکثر قومی از انجاست که این اقوام در واقع در یک هنگ نظامی در کنار ایل زند به عنوان قوای نظامی بوده‌اند و بعد از شکست از قاجاریه به عنوان هنگ نظامی تبعید می‌شوند و این امر علت تعدد اقوام با خاستگاه‌های متفاوت است و قدمت این روستا نیز حدوداً ۲۰۰ تا ۲۳۰ سال می‌باشد که بر روستایی کهنه با نام قلعه دره استقرار می‌یابند.
موقعیتویرایش
کهکدان در جنوب شهرستان ملایر در فاصله ۲۵ کیلومتری واقع شده‌است. این روستا همچنین ۳۰ کیلومتر تا بروجرد و ۳۵ کیلومتر تا نهاوند فاصله دارد و با روستاهای واشان، یونس، کمربنه، سیاه کمر، امیرالامرا، انوج و دهریز همجوار می‌باشد.
زبانویرایش
مردم این دیار به گویش محلی لری کهکدانی صحبت می‌نمایند. این گویش مختص مردمان این سرزمین است.قدر مسلم است که قومی که در روستای کهکدان زندگی می‌کند از پیشینه نژادی بسیار قدیمی برخوردار است و نمود ان را می‌توان در لهجه خاص لری آن دانست که تقریباً با تمامی لهجه‌های لری نواحی پیرامونی دور و نزدیک آن کاملاً متفاوت است. در این روستا تلفظ فعل‌های ماضی استمراری با الف می‌باشد که زبانشناسان آن را ماضی استمراری باستان می‌دانند. به عنوان مثال اشکنم (می‌شکنم)، اپاشم (می‌پاشم و … این شیوه تلفظ را زبان شناسان به نامی مانند میر جلال الدین کزازی و همچنین لغت‌نامه‌هایی مانند دهخدا و معین آن را ماضی استمراری باستان می‌دانند. این شیوه تلفظ فقط در گویش لری بختیاری و بویری رواج دارد. پس به لحاظ زبانی خاستگاه کهکدانی‌ها به احتمال زیاد در نواحی جنوب غرب ایران بوده و لحاظ پیشینه تاریخی به علت اینکه خاستگاه زبانی (استان‌های چهامحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، شمال و شمالشرق خوزستان، شمال غرب و غرب استان فارس) منطبق بر خاستگاه امپراطوری ایلام (حدود ۲۰۰۰ سال پیش تر از امپراطوری هخامنشیان) می‌باشد. در واقع باستان شناسان ایلامیان را بومیان ایرانی قبل از ورود آریایی‌ها می‌دانند.
وضعیت روستاویرایش
این روستا دارای پنج محله جداگانه به نام‌های: قلعهٔ بالا (قلا بالا) قلعهٔ شیرزاد (قلا شیرزا) قلعهٔ برخوردار (قلا برخوردار) محله پایین (مل هاری) محله بالا (این محله به علت نوساز بودن نام قدیمی ندارد) می‌باشد.
- لهجه صحبت کردن از یک محل به محل دیگر فرق می‌کند.
- هر محله دارای مساجد و حسینیه‌های جدا گانه می‌باشد. (چهار مسجد، سه حسینیه)
- با وجود اینکه اکثر منازل دارای حمام هستند، سه حمام عمومی بهداشتی نیز در این روستا وجود دارد.
- هر محله دارای هیئت‌های عزاداری جداگانه هستند (چهار هیئت عزاداری)
- کشاورزان هر محله دارای زمین‌های کشاورزی جداگانه هستند و همچنین متجاوز از پانزده چاه عمیق و پنج چشمه در این روستا وجود دارد.
- روستای کهکدان دارای یک زیارتگاه به نام امیر و حمزه، پنج مدرسه، یک کانون فرهنگی هنری، یک خانه بهداشت و یک درمانگاه و سه نانوایی است.
سوغاتویرایش
بادام، گردو
محصولاتویرایش
محصولات کشاورزی: انگور، دوشاب (شیره)، گردو، بادام، جو، گندم، نخود، عدس، لوبیا، کتیرا، خیار، هندوانه
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
- ↑ «درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری > جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۳-۲۹.
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون یک روستا است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |