کورش یغمایی

آهنگساز و خوانندهٔ ایرانی

کوروش یغمایی (زادهٔ ۱۲ آذر ۱۳۲۵) خواننده، آهنگساز، نوازنده و تنظیم‌کننده موسیقی اهل ایران است. او نوازندهٔ گیتار الکتریک و بنیان‌گذار موسیقی راک در ایران است.

کوروش یغمایی
یغمایی در مجلهٔ دختران و پسران، ۱۳۵۴
یغمایی در مجلهٔ دختران و پسران، ۱۳۵۴
اطلاعات پس‌زمینه
زاده۱۲ آذر ۱۳۲۵ ‏(۷۸ سال)
شاهرود، سمنان، ایران
ژانر
پیشهخواننده، آهنگساز، نوازنده، تهیه‌کننده موسیقی
ساز(ها)گیتار، گیتار الکتریک، گیتار بیس
سال‌های فعالیت۱۳۵۲–اکنون
ناشر(ان)
  • آروین کاست
  • Stones Throw Records
  • Now-Again Records
سازهای اصلی
گیتار، گیتار الکتریک
تحصیلاتکارشناسی جامعه‌شناسی
دانشگاهدانشگاه ملی ایران
بنیانگذارسبک موسیقی راک ایرانی
وبگاه

زندگی حرفه‌ای

ویرایش
 
جلد صفحه گرامافون «حجم خالی» و «اخم نکن»

کوروش یغمایی[۱] فراگیری موسیقی را در کودکی و با ساز سنتور آغاز کرد. پس از چند سال کار در موسیقی سنتی ایران، گیتار (سازی که همواره به آن عشق می‌ورزید) را برگزید و همه توان خود را برای یادگیری این ساز به کار برد. گیتار تا به امروز، ساز اصلی کوروش یغمایی است. او در فراگیری زمینه‌های گوناگون موسیقی هیچ‌گاه استادی نداشته است.[۲]

کوروش یغمایی کار جدی خود را در سن ۱۸ سالگی با ایجاد و سرپرستی و مدیریت گروه راک اینسترومنتال (سازی و بدون خواننده) «راپچرز» آغاز کرد. در این هنگام بر پایه چیره‌دستی و سبک ویژه نوازندگی در نواختن گیتار به او لقب «پنجه طلایی» داده‌بودند. در درازای گرفتن کارشناسی جامعه‌شناسی[۲] از دانشگاه ملی ایران، همواره سرپرست و مدیر گروه راک دانشگاه ملی بود و در مسابقات هنری دانشگاه‌های ایران که در دانشگاه شیراز برگزار شد بهترین رتبه را برای دانشگاه ملی به ارمغان آورد. کوروش یغمایی هم‌زمان با گرفتن مدرک کارشناسی، آهنگسازی بر روی چند شعر از همکلاسی و شاعر مهدی اخوان لنگرودی را آغاز کرد که با نام‌های گل یخ و حجم خالی به دوران حرفه‌ای موسیقی ایران راه یافتند. گل یخ، برپایه داشتن استانداردهای جهانی به سرعت به خارج از مرزهای ایران نفوذ کرد و در پی آن اجراهای گوناگونی در دیگر کشورهای جهان از این ترانه شکل گرفت که تاکنون نیز ادامه دارد. این نخستین باری بود که موسیقی ایران وارد عرصه‌های جهانی می‌شد.[۱]

پس از انقلاب

ویرایش

پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران و ۱۷ سال ممنوعیت در کار موسیقی و خواندن آواز، در سال ۱۳۷۵ آلبوم سیب نقره‌ای را عرضه کرد. پس از آن، سه آلبوم ماه و پلنگ، کابوس، و تفنگ دسته نقره،[۳] و همچنین موسیقی فیلم گرگ‌های گرسنه را (بدون بهره‌مندی از استودیو و حتی ابزار لازم و کافی برای ضبط) ارائه کرد. این آثار آغازی دوباره برای ادامه موسیقی مدرن در ایران بودند. او هم‌اکنون نیز در ممنوعیت به‌سر می‌برد.[۴]

انتشار در غرب

ویرایش

ایوتن آلاپات سرپرست و کارشناس ارشد شرکت Stones Throw[۵] و صاحب شرکت Now Again[۶] در سال ۱۳۸۸ (۲۰۱۰) با کوروش یغمایی و موسیقی او آشنا شد. در همان سال شرکت Now Again آلبومی به نام زنجیر خودت را بباف (FORGE YOUR OWN CHAINS) را در ایالات متحده آمریکا منتشر کرد[۳] که شامل پانزده قطعه از موسیقی‌دانان راک سال‌های ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۴ بود. در این آلبوم ترانهٔ حجم خالی از کوروش یغمایی تنها نمایندهٔ خاورمیانه بود. ایوتن آلاپات انتشار این آلبوم را آغازی برای کشف دوباره کوروش در غرب دانست. این گزینش برای نخستین‌بار انگیزهٔ ثبت پژوهشی موسیقی مدرن ایران و ورود رسمی آن به گسترهٔ موسیقی جهانی شد.[۷]

در سال ۲۰۱۰ جشنوارهٔ موسیقی RedBull که در لندن برگزار می‌شود[۸] کوروش یغمایی را برای سخنرانی، دریافت جایزه و اجرای موسیقی دعوت کرد. در سال ۲۰۱۱ آلبوم مستقل کوروش با نام بازگشت از لبهٔ پرتگاه (Back From The Brink) توسط شرکت Now Again منتشر شد. این آلبوم بهترین تک‌آهنگ‌های او درسال‌های۱۹۷۳ تا ۱۹۷۹ است.[۹] انتشار این آلبوم مورد ستایش و استقبال گسترده نشریات و سایت‌های جهان قرار گرفت.[۱۰]

نشریه و وبگاه رولینگ استون[۱۱] آلبوم بازگشت از لبه پرتگاه را شایسته دریافت سه ستاره از چهار ستاره دانست. نشریهٔ MOJO[۱۲] هم آن را بهترین آلبوم ماهِ جهان معرفی کرد و چهار ستاره، امتیاز کامل، به آن داد و مجله Billboard[۱۳] با او گفتگو کرد. در همان سال جشنوارهٔ ترنس موزیکال (Trans Musicales)[۱۴] از کوروش یغمایی برای اجرا در فرانسه دعوت کرد.

پدر راک ایران

ویرایش

به باور کارشناسان، کوروش یغمایی بنیان‌گذار موسیقی راک در ایران است[۳] و همگام با پیشروان این سبک موسیقی در جهان، گروه‌های رولینگ استونز و بیتلز و… این سبک موسیقی را، در ایران معرفی و شناساند. با تکیه برهمین پیشینه، او را پدر راک ایران لقب دادند.[۱]

خانواده

ویرایش

کوروش یغمایی دارای سه برادر با نام‌های کیوان، کامران و کامبیز است که در موفقیت در عرصهٔ موسیقی راک با او شریک بودند. همچنین او در ۲۰ سالگی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج سه فرزند به نام‌های کاوه، کامیل و ساتگین هستند که هر سه در زمینه موسیقی فعالیت می‌کنند.

آلبوم‌ها

ویرایش

گل یخ (۱۳۵۲/۱۹۷۳)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
مسافر شهر باران حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی
ریحان (اجرای اول) فولکلور فولکلور کوروش یغمایی
خار مانی مطیعی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
گل یخ مهدی اخوان لنگرودی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
انتظار منصور تهرانی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
عاشقانه (تولد یک صدا) اردلان سرفراز کوروش یغمایی کوروش یغمایی
سراب تو (شب یلدا) رحیم معینی کرمانشاهی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
پاییز مانی مطیعی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
شیرین جون فولکلور فولکلور کوروش یغمایی
هوار هوار (اجرای اول) عباس ابطحی احمد خزائی کوروش یغمایی
لیلا باباطاهر کوروش یغمایی کوروش یغمایی
اخم نکن مهدی اخوان لنگرودی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
تن چوبی (ساقه) کوروش یغمایی کوروش یغمایی

پرنده مهاجر (سل ۱)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
پرندهٔ مهاجر حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی
میشل حسین نجفیان ولادیمیر کوزما کوروش یغمایی
دختر بهار ناصر مهدی‌پور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
وطن میرزاده عشقی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
میشل (بی‌کلام) ولادیمیر کوزما کوروش یغمایی
عشق ایران رضا مشیری کوروش یغمایی کوروش یغمایی
زندگی و مرگ ناصر مهدی‌پور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
پدر ناصر مهدی‌پور کوروش یغمایی کوروش یغمایی

غروب بندر (سل ۲)

ویرایش
نام ترانه خواننده ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
غروب بندر کوروش یغمایی حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی
کوچه شهر دلم فریدون فروغی
گرد خاطره هومن محمودی
مونامور کوروش یغمایی ترجمه فارسی
قوزک پا فریدون فروغی مسعود امینی فریدون فروغی
راه گم کرده کوروش یغمایی نعمت‌الله مداح کوروش یغمایی
اولین ترانه هومن محمودی حسین نجفیان
بی‌کلام

سیب نقره‌ای (۱۳۷۳/۱۹۹۴)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
سیب نقره‌ای حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
من همه تو حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
سرانجام مشفق کاشانی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
پرواز پیرایه یغمایی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
دوستی مشفق کاشانی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
راز دل سعدی شیرازی کوروش یغمایی کوروش یغمایی

ماه و پلنگ (۱۳۷۵/۱۹۹۶)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
در دست گلی دارم حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
آبادم و خرابم حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
کوچه فریدون مشیری کوروش یغمایی کوروش یغمایی
سال‌های کودکی زینعلی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
کاروان (بی‌کلام) کوروش یغمایی کوروش یغمایی
ایران حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
دور باطل حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
مهر ورزان حافظ کوروش یغمایی کوروش یغمایی
ماه و پلنگ حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
شیرین (بی‌کلام) کوروش یغمایی کوروش یغمایی

کابوس (۱۳۷۶/۱۹۹۷)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
مرد خاکستری حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
کابوس حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
فاجعه حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
پلیس (بی‌کلام) کوروش یغمایی کوروش یغمایی
پنجره‌ای رو به صبح حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
ندامتگاه حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
قهر افیون علیرضا دلاور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
می‌شناسیدم حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی

آرایش خورشید (سل ۳) (۱۳۷۸/۲۰۰۰)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
هوار هوار (اجرای دوم) عباس ابطحی احمد خزائی کوروش یغمایی
تو بیا محلی فولکور محلی فولکور کوروش یغمایی
ریحان (اجرای دوم) محلی فولکور محلی فولکور کوروش یغمایی
درنه جان محلی فولکور محلی فولکور کوروش یغمایی
شکار آهو محلی فولکور محلی فولکور کوروش یغمایی
مستم مستم محلی فولکور محلی فولکور کوروش یغمایی
بارون بارونه محلی فولکور محلی فولکور کوروش یغمایی
سر کوی دوست کوروش یغمایی کوروش یغمایی
کلات (بی‌کلام) کوروش یغمایی کوروش یغمایی

تفنگ دسته نقره (۱۳۷۹/۲۰۰۱)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
تفنگ دسته نقره نوذر پرنگ کوروش یغمایی کوروش یغمایی
قصه نوذر پرنگ کوروش یغمایی کوروش یغمایی
سرنوشت نوذر پرنگ کوروش یغمایی کوروش یغمایی
انسان فرشته حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
غمناک نوذر پرنگ کوروش یغمایی کوروش یغمایی
خیابان حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
باغ نوذر پرنگ کوروش یغمایی کوروش یغمایی
دنیاها و فاصله‌ها نوذر پرنگ کوروش یغمایی کوروش یغمایی

بازگشت از لبه پرتگاه (۱۳۹۰/۲۰۱۱)

ویرایش
  • بازنشر تک‌آهنگ‌های دهه پنجاه کوروش یغمایی با بهترین کیفیت
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
گل یخ مهدی اخوان لنگرودی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
در انتها خیام کوروش یغمایی کوروش یغمایی
حجم خالی مهدی اخوان لنگرودی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
پاییز مانی مطیعی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
لیلا باباطاهر کوروش یغمایی کوروش یغمایی
دل داره پیر می‌شه مهدی اخوان لنگرودی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
اخم نکن مهدی اخوان لنگرودی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
شیرین جون محلی فولکور محلی فولکور کوروش یغمایی
غزال ناصر مهدی‌پور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
تولد یک صدا (عاشقانه) اردلان سرفراز کوروش یغمایی کوروش یغمایی
ساقه (تن چوبی) کوروش یغمایی کوروش یغمایی
انتظار منصور تهرانی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
نیایش ناصر مهدی‌پور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
سراب تو (شب یلدا) معینی کرمانشاهی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
ریحان محلی فولکور محلی فولکور کوروش یغمایی
بارونا حسین بی‌غم کوروش یغمایی کوروش یغمایی
مسافر شهر باران حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی
خار مانی مطیعی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
هوار هوار عباس ابطحی احمد خزائی کوروش یغمایی
آشیونه ناصر مهدی‌پور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
بچه‌های خوب کوچه حسین بی‌غم کوروش یغمایی کامبیز یغمایی
اختر آسمان‌ها مانی مطیعی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
تک‌درخت ناصر مهدی‌پور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
شهر چشمات حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی
دختر دل‌خستهٔ شهر ناصر مهدی‌پور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
داس کوروش یغمایی کوروش یغمایی
قهر کوروش یغمایی کوروش یغمایی
عابر شب حسین بی‌غم کامران یغمایی کوروش یغمایی
قد بلند محلی فولکور کوروش یغمایی

محلی

کوروش یغمایی
کی تو میایی؟ (اجرای اول) حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی

تولدت مبارک (۱۳۹۱/۲۰۱۲)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
تولدت مبارک کوروش یغمایی کوروش یغمایی
بابابزرگ کوروش یغمایی کوروش یغمایی
مادر کوروش یغمایی کوروش یغمایی
دوچرخه کوروش یغمایی کوروش یغمایی
گنجشک کوروش یغمایی کوروش یغمایی
فصل‌ها کوروش یغمایی کوروش یغمایی
صدای اشیاء کوروش یغمایی کوروش یغمایی
صدای حیوانات کوروش یغمایی کوروش یغمایی

مَلِک جمشید (۱۳۹۵/۲۰۱۶)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
کی تو میایی؟ (اجرای دوم) حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی
حرفای آبی علیرضا بندری کوروش یغمایی کوروش یغمایی
قطار سعید دبیری کوروش یغمایی کوروش یغمایی
چمدون نعمت‌الله مداح کوروش یغمایی کوروش یغمایی
پشتِ اون در مهدی شفیعی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
پناهنده علیرضا دلاور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
نوروز سعید دبیری کوروش یغمایی کوروش یغمایی
سفر نوذر پرنگ کوروش یغمایی کوروش یغمایی
مَلِک جمشید نوذر پرنگ کوروش یغمایی کوروش یغمایی

یاغی (۱۴۰۲/۲۰۲۴)

ویرایش
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
ناکوک مهدی شفیعی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
دیشب که بارون اومد محلی فولکور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
آن مرد حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
تو نبودی علیرضا بندری کوروش یغمایی کوروش یغمایی
ماجرای من حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
چتر آبی علیرضا بندری کوروش یغمایی کوروش یغمایی
پری دریایی مهدی شفیعی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
یاغی حسین منزوی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
کوله‌بار ابراهیم شکیبایی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
خواب بلند مهدی شفیعی کوروش یغمایی کوروش یغمایی
یار مبارک‌ حسین همدانیان حسین همدانیان کوروش یغمایی
چهارشنبه‌سوری محلی فولکور کوروش یغمایی کوروش یغمایی

تک‌آهنگ‌ها

ویرایش
  • نوروز
  • زاده مهر
  • غار

آهنگسازی و تنظیم برای دیگر خواننده‌ها

ویرایش
خواننده نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
عارف بهترین بهانه حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی
عبدی یمینی
ویگن پنجره‌ها حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی
ویگن حرم ناصر مهدی‌پور کوروش یغمایی کوروش یغمایی
ویگن خانهٔ غم ویگن کوروش یغمایی کوروش یغمایی
فریدون فروغی کوچه شهر دلم حسین نجفیان کوروش یغمایی کوروش یغمایی
فریدون فروغی قوزک پا مسعود امینی فریدون فروغی کوروش یغمایی
کاوه یغمایی یادش بخیر روزبه بمانی کوروش یغمایی کاوه یغمایی
کاوه یغمایی زخمی روزبه بمانی کوروش یغمایی کاوه یغمایی

موسیقی فیلم

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «The Official KOUROSH YAGHMAEI Website». www.kourosh-yaghmaei.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۱۱-۰۲.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «زندگی‌نامهٔ کوروش یغمایی».
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ آناهیتا شمس (۶ اردیبهشت ۱۳۹۹). «ترانه گل یخ کورش یغمایی؛ چطور به سریال 'آمریکای کوچک' رسید؟». بی‌بی‌سی فارسی.
  4. «دردنامه کوروش یغمایی؛ 25 سال ممنوع‌الکار بوده‌ام». سایت خبری تحلیلی کلمه. www.kaleme.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۱۱-۰۲.
  5. «KOUROSH - 45 BOX SET (NOW-AGAIN)». www.stonesthrow.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۱۱-۰۲.
  6. «Now-Again». Now-Again. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۱۱-۰۲.
  7. «Kourosh». Now-Again. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۱۱-۰۲.
  8. «Red Bull Music Academy». www.redbullmusicacademy.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۱۱-۰۲.
  9. «Kourosh – Back From The Brink: Pre-Revolution Psychedelic Rock From Iran». Now-Again. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۱۱-۰۲.
  10. «Kourosh Yaghmaei, rock star iranienne». VOGUE.
  11. «Kourosh Yaghmaei, Back From The Brink». RollingStones.
  12. «MOJO – The World's Best Music Magazine» (به انگلیسی). MOJO. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۱۱-۰۲.
  13. «billboard». billboard.com.
  14. «#Trans2016 | 38èmes Rencontres Trans Musicales» (به فرانسوی). 38èmes Rencontres Trans Musicales. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۱۱-۰۲.

پیوند به بیرون

ویرایش