گیرنده ایکس فارنزوئید

گیرنده ایکس فارنزوئید (انگلیسی: Farnesoid X receptor) یا به اختصار FXR که با نام گیرندهٔ اسید صفراوی نیز شناخته می‌شود، یک گیرنده هسته‌ای است که در انسان توسط ژن «NR1H4» کُدگذاری می‌شود.[۴][۵]

NR1H4
ساختارهای موجود
PDBجستجوی هم‌ساخت‌شناسی: PDBe RCSB
معین‌کننده‌ها
نام‌های دیگرNR1H4, BAR, FXR, HRR-1, HRR1, RIP14, nuclear receptor subfamily 1 group H member 4, PFIC5
شناسه‌های بیرونیOMIM: 603826 MGI: 1352464 HomoloGene: 3760 GeneCards: NR1H4
هم‌ساخت‌شناسی
گونه‌هاانسانموش
Entrez
آنسامبل
یونی‌پروت
RefSeq (mRNA)

NM_001206978، NM_001206979، NM_001206992، NM_001206993، NM_005123، XM_006719719، XM_011539040، XM_011539041، NR_135146، XM_047429943، XM_047429944 NM_001206977، NM_001206978، NM_001206979، NM_001206992، NM_001206993، NM_005123، XM_006719719، XM_011539040، XM_011539041، NR_135146، XM_047429943، XM_047429944

NM_001163700، NM_009108، XM_006513391، XR_001779493، XM_030244963، NM_001385711 NM_001163504، NM_001163700، NM_009108، XM_006513391، XR_001779493، XM_030244963، NM_001385711

RefSeq (پروتئین)

NP_001193907، NP_001193908، NP_001193921، NP_001193922، NP_005114، XP_006719782، XP_011537342، XP_011537343، XP_011537344 NP_001193906، NP_001193907، NP_001193908، NP_001193921، NP_001193922، NP_005114، XP_006719782، XP_011537342، XP_011537343، XP_011537344
NP_001193908.1، XP_011537342.1 NP_001193906.1، NP_001193908.1، XP_011537342.1

NP_001157172، NP_033134، XP_006513454، XP_030100823، NP_001372640 NP_001156976، NP_001157172، NP_033134، XP_006513454، XP_030100823، NP_001372640

موقعیت (UCSC)ن/مChr : 89.29 – 89.37 Mb
جستجوی PubMed[۲][۳]
ویکی‌داده
مشاهده/ویرایش انسانمشاهده/ویرایش موش

عملکرد ویرایش

این پروتئین در مقادیر زیاد در کبد و روده‌ها بیان می‌شود. چنوداوکسی کولیک اسید و سایر انواع اسیدهای صفراوی لیگاندهای طبیعی FXR محسوب می‌شوند. یکی از وظایف اصلی این پروتئین، سرکوب کردن آنزیم کلسترول ۷ آلفا-هیدروکسیلاز (CYP7A1) است که یک آنزیم تعیین‌کننده سرعت در ساخت اسیدهای صفراوی از کلسترول است. این پروتئین مستقیماً به پروموتر CYP7A1 متصل نمی‌شود، بلکه باعث افزایش ساخت شریک کوچک هترودایمر (SHP) می‌شود که این نیز به نوبهٔ خود، رونویسی ژن CYP7A1 را مهار می‌کند.

پروتئین FXR نقش تنظیمی مهمی بر روی سطح تری‌گلیسرید در کبد دارد.[۶] به‌ویژه آنکه فعال‌شدن FXR سبب سرکوب لیپوژنز و افزایش اکسیداسیون اسید چرب از طریق افزایش فعالیت گیرندهٔ «PPARA» می‌گردد.[۶] پروتئین FXR همچنین در تنظیم تولید و فعالیت پروتئین‌های حمل‌کنندهٔ بافت پوششی روده‌ها همچون «CFTR» که در تعدیل هم‌ایستایی مایعات نقش دارند، نقش دارد.[۷]

لیگاندها ویرایش

آگونیست‌ها ویرایش

  • کفستولخطای یادکرد: برچسب <ref> غیرمجاز؛ نام‌های غیرمجاز یا بیش از اندازه ().

آنتاگونیست‌ها ویرایش

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ GRCm38: Ensembl release 89: ENSMUSG00000047638 - Ensembl, May 2017
  2. "Human PubMed Reference:". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine.
  3. "Mouse PubMed Reference:". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine.
  4. "Entrez Gene: NR1H4 nuclear receptor subfamily 1, group H, member 4".
  5. Forman BM, Goode E, Chen J, Oro AE, Bradley DJ, Perlmann T, Noonan DJ, Burka LT, McMorris T, Lamph WW, Evans RM, Weinberger C (Jun 1995). "Identification of a nuclear receptor that is activated by farnesol metabolites". Cell. 81 (5): 687–93. doi:10.1016/0092-8674(95)90530-8. PMID 7774010.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ Jiao Y, Lu Y, Li XY (Jan 2015). "Farnesoid X receptor: a master regulator of hepatic triglyceride and glucose homeostasis". Acta Pharmacologica Sinica. 36 (1): 44–50. doi:10.1038/aps.2014.116. PMC 4571315. PMID 25500875.
  7. Mroz MS, Keating N, Ward JB, Sarker R, Amu S, Aviello G, Donowitz M, Fallon PG, Keely SJ (May 2014). "Farnesoid X receptor agonists attenuate colonic epithelial secretory function and prevent experimental diarrhoea in vivo". Gut. 63 (5): 808–17. doi:10.1136/gutjnl-2013-305088. PMID 23916961.

برای مطالعهٔ بیشتر ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش