اغوز خان
اوغوز خاقان یا اوغوز خان (به ترکی: Oğuz Kağan یا Oğuz Han؛ آذربایجانی: Oğuz Xan یا Oğuz Xaqan؛ ترکمنی: Oguz Han یا Oguz Kagan) یک خان افسانه ای قوم ترک و از اجداد همنام ترکان اوغوز است.[۱] برخی از فرهنگ‌های ترک از افسانه اوغوز خان برای توصیف ریشه‌های قومی و قبیله ای خود استفاده می‌کنند. نسخه‌های گوناگون روایت که در نسخه‌های خطی مختلف نگهداری می‌شود، به زبان‌های پرشماری منتشر شده‌است. روایات مربوط به او غالباً اوغوزنامه نامیده می‌شود که روایات متعددی از آن‌ها وجود دارد که شاهکارها و فتوحات فراوان او را توصیف می‌کند، برخی از این‌ها با دیگر سنت‌های حماسی ترکی مانند سلجوق نامه و کتاب دده قورقود همپوشانی دارند.
| اغوز خان | |
|---|---|
.jpg) نقاشی خیالی اغوز خان برگرفته از واحد پول ترکمنستان که در سال ۲۰۰۹ میلادی منتشر شد. | |
| زادهٔ | آسیای مرکزی |
| شناخته‌شده برای | جد ترکان اوغوز |
| عنوان | خاقان |
| پس از | قاراخان |
| فرزندان | گون، آی، ایلدیز، گوک، داغ، دنیز |
| والدین |
|
نام اوغوز خان با مودون که به نام مته خان نیز شناخته می‌شود مرتبط شده‌است. دلیل آن این است که شباهت قابل توجهی میان زندگی نامه اوغوز خاقان در اساطیر ترکی و زندگی نامه مودو چانیو موجود در تاریخ نگاری چینی وجود دارد که نخستین بار توسط چین‌شناس روس-چواش بیچورین مورد توجه قرار گرفت.[۲][۳]
فرزندان شش‌گانه ویرایش
اغوز خان شش فرزند داشت هر کدام از آنان صاحب چهار فرزند شدند. هر کدام از این فرزندان یکی از طوایف ۲۴گانه ترکان اغوز را تشکیل می‌دهد. فرزندان اغوز خان به ترتیب: گون (خورشید) خان، آی (ماه) خان، یلدیز (ستاره) خان، گوک (آسمان) خان، داغ (کوه) خان، دنیز (دریا) خان بودند.
تمغاهای قبایل اغوز ویرایش
هر یک از قبیله‌های ترک اغوز تمغای ویژهٔ خود را داشتند به صورت زیر:[۴]
جستارهای وابسته ویرایش
پانویس ویرایش
- ↑ Bonnefoy, Yves (1993). Asian Mythologies. University of Chicago Press. p. 337.
Oghuz Khan , the eponymous ancestor of the Oghuz from whom the Seljukids and the Ottomans descended , probably owes his reputation to the importance...
- ↑ Bichurin N.Ya., "Compilation of reports on peoples inhabiting Central Asia in ancient times", vol. 1, Sankt Petersburg, 1851, pp. 56–57
- ↑ Taskin V.S., "Materials on history of Sünnu", transl., 1968, Vol. 1, p. 129
- ↑ بیگدلی، محمدرضا، ایل‌سون‌ها (شاهسون‌های) ایران، تهران: انتشارات پاسارگاد، ۱۳۷۴، ص۱۶۶.
منابع ویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Oghuz Khagan». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۳.
.svg){kind=small} | این یک مقالهٔ خرد پادشاه یا فرمانروا است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |