اورنامو

اور-نامّو یا اور-نامّا یا اور-اِنگور (۲۱۱۲–۲۰۹۵ پیش از میلاد) نام پادشاه سومری شهر اور در سده‌های بیست و دوم و بیست و یکم پیش از میلاد بود. مهم‌ترین کار او گردآوردن قانون بوده‌است و این کهن‌ترین قانون جهان است که گردآمده، به دست ما رسیده‌است و ما از آن آگاهیم.

اور-نامو 𒌨𒀭𒇉
شاه اور شاه سومر و اکد
پادشاه اور-نامو، بنیانگذار سلسله سوم اور، بر روی مهر و موم استوانه‌ای بر تخت نشست. کتیبه بخش فوقانی: "اور-نامو، مرد بزرگ، پادشاه اور". نام پادشاه اور-نامو (𒌨𒀭𒇉) به صورت عمودی در گوشه سمت راست بالا ظاهر می شود.
شاه امپراتوری سومری نو
سلطنت	حدود ۲۱۱۲ - ۲۰۹۴ پ.م حدود ۲۰۴۸ - ۲۰۳۰ پ.م
پیشین	اوتو هنگال
جانشین	شولگی
فرزند(ان)	شولگی
دودمان	سلسله سوم اور

Ur-Nammu سازنده بزرگ زیگورات اور.

لوح تقدیم اور-نامو برای معبد اینانا در اوروک. کتیبه "برای بانویش اینانا، اور-نامو مرد قدرتمند، پادشاه اور و پادشاه سومر و اکد":

𒀭𒈹 اینانا.... "برای اینانا-"
𒎏𒂍𒀭𒈾 Nin-e-an-na.... "اینانا,"
𒎏𒀀𒉌 NIN-a-ni.... "برای بانویش"
𒌨𒀭𒇉 اور-نامو.... "اور-نامو"
𒍑𒆗𒂵 NITAH KALAG ga.... "مرد توانا"
𒈗𒋀𒀊𒆠𒈠 LUGAL URIM KI ma.... "شاه اور"
𒈗𒆠𒂗𒄀𒆠𒌵𒆤 LUGAL ki en gi ki URI ke.... "شاه سومر و اکد"

او بنیانگذار سومین دودمان پادشاهی اور در جنوب میانرودان بود. پیش از آن چندین سده اکدیان و گوتیان بر آن شهر فرمان رانده بودند. پس از فروپاشی امپراتوری اکد، سومر دستکم برای دوره‌ای کوتاه به مرحله شکوفایی بازگشت. در این زمان شاه اوروک به نام اوتو هنگال که دیگر شاهان سومر پشتیبانی‌اش می‌کردند – شورشی علیه جانشینان نوه سارگن اکدی به راه انداخت. در این شورش، اورنامو Ur-nammu جانشین شاه اوروک شد و کار آزادسازی را به سرانجام رسانید. این اورنامو سلسله‌ای را موسوم به سلسله سوم اور در واپسین سدهٔ هزاره سوم پ. م (۲۱۱۲–۲۰۰۴ پ. م) بنیان نهاد.

او هجده سال پادشاهی کرد. سرانجام در جنگ با گوتیان سپاهش او را تنها گذاشتند و او کشته شد. پس از او پسرش شولگی در سال ۲۰۹۵ پ.م. به پادشاهی رسید. یادواره او در قطعه‌ای به زبان سومری به جا مانده‌است.

او همچنین دستور به ساخت زیگوراتی به نام زیگورات بزرگ اور را داد. او همچنین به لاگاش لشکر کشید و اربابان پیشین خود در اوروک را نیز شکست داد. او سرانجام در نیپور تاجگذاری کرد. او کسی بود که در زمان پس از دوره گوتی‌ها راه‌ها و قانون را نگاه داشت. اورنمّو (گاه این نام را اور ـ نمَّ Ur-d.Namma می‌نویسند) برنامه‌ای عمرانی را به اجرا درآورد که نوه‌اش امرسین Amar-Suen آن را به انجام رسانید. نخست، با دیوار و خندق شهر را از سه جهت محصور کرد و فقط یک راه خشکی برای شهر باقی‌ماند. سپس سلسله بناهایی را پیرامون زیگوارت ساخت یا تعمیر کرد. وی چند انبار و پرستشگاه بنا کرد و کاخ و چند مقبره سلطنتی ساخت. اور-نامو چندین یادمان سنگی هم ساخت که بهترین آن‌ها یادمان جنگ و صلح است که در مقبره وی یافت شده‌است.

منابع

• نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی؛"Ur-Nammu",http://en.wikipedia.org/wiki/Ur-Nammu؛ (نسخه۱۲ دسامبر ۲۰۰۶)
• سویشر، کلاریس، خاور نزدیک باستان، ترجمه عسکر بهرامی، انتشارات ققنوس، چاپ دوم، ۱۳۸۴