اکد
اَکِدیان (۲۵۰۰ ق. م- ۲۳۰۰ ق. م) قومی سامی‌نژاد بود که در شمال خاک میانرودان و در حوالی بغداد کنونی، می‌زیست. این قوم ۲۵۰۰ سال ق.م. در نزاع با سومریان پیروز شدند. در دوره حکومت پادشاهی به نام سارگون از سال ۲۳۳۴ ق.م. تسلط خود را از کرمانشاهان تا شام و دریای مدیترانه گسترش دادند.
دوران زمامداریویرایش
اَکِدیان ۳۰۰ سال در قدرت باقی ماندند. سرانجام در سال ۱۷۵۰ ق.م. سپاه کاسی به ریاست گانداش برای فتح اَکِد حمله کرد و اَکِد فتح شد. کاسی‌ها جایگزین دولت اَکِد شدند و به سلطنت سلسله سارگون پایان دادند. حکومت کاسی‌ها (از ۱۲۵۰–۱۷۵۰) بر بابل ۵۰۰ ساله شد.
با گذشت زمان سومریان دوباره قدرت را به قبضه درآورده و شهر لاگاش را پایتخت خود قرار دادند. زبان سومری را از نو به جای زبان اَکِدی رسمیت دادند. به دستور سارگون قوانین موجود به زبان سومری به زبان اَکِدی ترجمه شد. در زمان آشور بانیپال با تهیه نسخه‌ای از آن‌ها قوانین مزبور را به سرزمین آشور بردند.
شاهانویرایش
| حاکمان | دورهٔ زمانی متوسط تاریخ |
تاریخچهٔ کوتاه تاریخ |
|---|---|---|
| سارگن | 2334–2279 | |
| ریموش | 2278–2270 | |
| منیشتوشو | 2269–2255 | |
| نارام سین | 2254–2218 | |
| شار کالی شری | 2217–2193 | |
| دودا | 2189–2169 | |
| شار تورول | 2168–2154 |
پیشینه تاریخیویرایش
همزمان با حکومت سومریان در جنوب عراق، در میانه عراق سلسله دیگری از مردمان سامی‌نژاد زندگی می‌کردند و دارای شهرهای آبادی همچون: «بورسیبا»، «کیش»، «نفَّر»، «اجاده» و جز این‌ها بودند و همواره بر سر تصاحب زمین‌های کشاورزی با دولت جنوبی خود به نزاع برمی‌خاستند تا آن‌که در سال ۲۷۵۰ ق. م مردی به نام «سرجون اکدی» در میان آنان به قدرت رسید و توانست با جنگ‌ها و حملات خود سومریان را نابود و سرزمین‌های آنان‌را تصاحب کند، لیکن ملّت شکست خورده سومری بار دیگر توانست اَکِدیان را در حملات خود شکست دهد. پس از آن حاکمان سومری و اکدی به توافق رسیدند و در سال ۲۵۰۰ ق. م، کشور یکپارچه‌ای به نام «اَکِد و سومر»، که تمامیِ میانه و جنوب عراق را در بر می‌گرفت، به پا داشتند.[۱]
پانویسویرایش
- ↑ قمی، محمدرضا: اماکن زیارتی و سیاحتی عراق. ویراستار علی ورسه‌ای: [تهران]: نشر مشعر، ۱۳۷۹. ص: ۱۳.
منابعویرایش
- تاریخ ماد، ایگور میخائیلوویچ دیاکونوف.
- گرانتوسگی: تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز، ترجمه کریم کشاورز، تهران، ۱۳۴۵.
- پیگولووسکایا: تاریخ ایران از عهد باستان تا قرن ۱۸، ترجمه کریم کشاورز، تهران، ۱۳۵۳.
- تاریخ اجتماعی ایران، مرتضی راوندی، (جلد ۱)، ۱۳۵۴.
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ اکد موجود است. |