تاریخچه هواپیماربایی در ایران

هواپیماربایی از دیرباز در جهان به عنوان یک هدف برای ربایندگان جهت رسیدن به خواسته‌های سیاسی، اجتماعی و اهداف تلافی‌جویانه بوده‌است.[۱] ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و به دفعات مورد هواپیماربایی قرار گرفته‌است. قبل از انقلاب ۱۳۵۷، سه هواپیماربایی در ایران انجام گرفت که هر ۳ مورد در سال ۱۳۴۹ با اهداف سیاسی صورت گرفت. بعد از انقلاب ۱۳۵۷ نیز در ایران به دفعات هواپیماربایی اتفاق افتاد که فقط پانزده مورد آن در خلال جنگ ایران و عراق حادث شد و آخرین مورد هواپیماربایی در سال ۱۳۷۹ مربوط به پرواز اهواز - بندرعباس بود که ربایندگان در رسیدن به اهداف خود ناکام ماندند. همچنین ۶ مورد هواپیماربایی در جهان به مقصد کشور ایران انجام شد، که ربایندگان با انتقال هواپیمای دیگر کشورها به ایران، در پی دستیابی به اهداف خود بودند. در سال ۱۳۵۳ چند تن از جدایی‌طلبان کردِ عراقی در مخالفت با دولت حسن البکر هواپیمای مسافربری عراقی را در یکی از پروازهای داخلی ربوده و به ایران آوردند که پس از درگیری خونین با مأموران امنیتی ایران، همگی ربایندگان از پای درآمدند و ماجرا این‌چنین خاتمه یافت.

هواپیماربایی قبل از انقلاب سال ۱۳۵۷

ویرایش

هواپیماربایی بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷

ویرایش

هواپیماربایی که به ایران انجامید

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. "49 U.S. Code § 46502 - Aircraft piracy". LII / Legal Information Institute (به انگلیسی). Retrieved 2018-02-18.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ «تاریخچهٔ هواپیماربایی در ایران و جهان». پرتال جامع اطلاعات تخصصی صنعت حمل و نقل. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۸.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «تاریخچهٔ هواپیماربایی». aerospacetalk.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۸.
  4. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 727 registration unknown Baghdad». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۰.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ «Aircraft hijackings and Other Criminal Acts Against Civil Aviation Statistical and Narrative Reports» (PDF).
  6. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 727 registration unknown Baghdad International Airport (SDA)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۰.
  7. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Douglas DC-3 registration unknown Doha, Baghdad». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۶.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ۸٫۳ ۸٫۴ «ارتفاع پست؛ ۳۰ سال پس از هواپیماربایی‌های زنجیره‌ای». tarikhirani.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۸.
  9. «روزنامه اطلاعات». ۱۶ تیر ۱۳۶۲.
  10. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 747 registration unknown Paris». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۸.
  11. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 727 registration unknown Baghdad-Saddam International Airport (SDA)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ «Criminal Acts Against Civil Aviation 1984 ~ 1988» (PDF).[پیوند مرده]
  13. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Airbus A300B2-202 registration unknown Rome». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
  14. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Airbus A300B2-203 EP-IBS Baghdad-Saddam International Airport (SDA)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۰.
  15. «ماجرای هواپیماربایی ارباس ایران ایر به عراق EP-IBS». aerospacetalk.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۰.
  16. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 727 registration unknown Basra International Airport (BSR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۱.
  17. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Airbus A300B2-203 registration unknown Isfahan-Shahid Beheshti Airport (IFN)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۱.
  18. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 727 registration unknown Bandar Abbas Airport (BND)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۱.
  19. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 707-300 registration unknown Tehran-Mehrabad Airport (THR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۱.
  20. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident unknown jetliner registration unknown Tehran-Mehrabad Airport (THR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۱.
  21. «Criminal Acts Against Civil Aviation 1986» (PDF).[پیوند مرده]
  22. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Airbus A300B2-203 registration unknown Tabriz Airport (TBZ)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۱.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ ۲۳٫۲ ۲۳٫۳ «Foreign-RegisteredAirCarrierHijackingChronology1987-1991».
  24. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident unknown registration unknown Tehran-Mehrabad Airport (THR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۱.
  25. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident unknown registration unknown Mashhad Airport (MHD)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۱.
  26. ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ «بازخوانی پرونده‌های سقوط و سایر رویدادهای مرتبط با هوانوردی در ایران [بایگانی] - سایت مرجع هوانوردی و هوافضای پارسی». aerospacetalk.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۱.
  27. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident unknown registration unknown Tehran-Mehrabad Airport (THR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۱.
  28. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 747 registration unknown London-Heathrow Airport (LHR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۱.
  29. «The Observer archives 10-22-1988».
  30. «Criminal Acts Against Civil Aviation 1990» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۵ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۲ فوریه ۲۰۱۸.
  31. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 727 registration unknown Shiraz Airport (SYZ)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۱.
  32. «Criminal Acts Against Civil Aviation 1993» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۶ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۲ فوریه ۲۰۱۸.
  33. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Fokker F-27 Friendship 300 EP-IOT Basra International Airport (BSR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۴.
  34. «سایت مرجع هوانوردی و هوافضای پارسی». aerospacetalk.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۴.
  35. [[[پرواز شماره ۷۰۷ کیش‌ایر#cite note-jweekly-5]] «پرواز شماره ۷۰۷ کیش‌ایر»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک).
  36. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 707-3J9C EP-SHE Ovda Airport (VDA)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۳.
  37. «Criminal Acts Against Civil Aviation». avstop.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۳.
  38. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident unknown registration unknown Bandar Abbas Airport (BND)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۳.
  39. «Criminal Acts Against Civil Aviation, 1997».
  40. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident unknown registration unknown Urmia (Orumiyeh) Airport (OMH)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۳.
  41. «Criminal Acts Against Aviation 1999».
  42. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Fokker 100 registration unknown Isfahan Airport (IFN)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.
  43. ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ «Criminal Acts Against Civil Aviation 2000».
  44. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Yakovlev 40K EP-EAM Bandar Abbas». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.
  45. «روزنامه ایران86/8/9: نجات هواپیما ربایان از مجازات اعدام». دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.
  46. «نیروهای امنیتی ایران از خنثی کردن یک هواپیماربایی در مسیر اهواز-مشهد خبر دادند». euronews. ۲۰۲۱-۰۳-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۵.
  47. «سپاه، توطئه هواپیماربایی در مسیر اهواز به مشهد را خنثی کرد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۱-۰۳-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۵.
  48. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident McDonnell Douglas DC-8-62H I-DIWW Rome, Tehran». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۶.
  49. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 727-228 registration unknown Tehran-Mehrabad Airport (THR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۷.
  50. «روزنامه اطلاعات». ۱۰ مرداد ۱۳۶۳.
  51. رفیق‌دوست، محسن (۱۳۹۲). کتاب: برای تاریخ می‌گویم. انتشارات سوره مهر. صص. صفحه ۱۳۰ و ۱۳۱.
  52. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 737-228 F-GBYH Tehran-Mehrabad Airport (THR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۷.
  53. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Lockheed L-1011 TriStar registration unknown Tehran-Mehrabad Airport (THR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۸.
  54. «طولانی‌مدت‌ترین هواپیماربایی‌های جهان - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۶.
  55. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Airbus A300C4-620 9K-AHG Tehran-Mehrabad Airport (THR)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۶.
  56. پارسینه|Parsine. «نمایش عکس هواپیما ربایی درایران ـ عکس». پارسینه|Parsine. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۶.
  57. Ranter، Harro. «ASN Aircraft accident Boeing 747-269B 9K-ADB Algiers-Houari Boumediene Airport (ALG)». aviation-safety.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۸.
  58. ها، اخبار استان. «سالگرد طولانی‌ترین هواپیما ربایی جهان: پرواز شماره 422 کویت ایرویز». اخبار استان ها. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۸.