تل آویو

تل آویو
تل آویو; תל אביב-יפו (عبری ); تل أَبیب-یافا (عربی );
	شهر
پرچم	نشان
	لقب(ها): 'شهر سفید'; 'Non-Stop City'; 'The City That Never Sleeps'; 'The Bubble'; 'TLV'; 'The Big Orange';
	تل آویو Location of Tel Aviv-Yafo in اسرائیل.
	مختصات: ۳۲°۴′ شمالی ۳۴°۴۷′ شرقی / ۳۲٫۰۶۷°شمالی ۳۴٫۷۸۳°شرقیمختصات: ۳۲°۴′ شمالی ۳۴°۴۷′ شرقی / ۳۲٫۰۶۷°شمالی ۳۴٫۷۸۳°شرقی
کشور	اسرائیل
استان	استان تل آویو
منطقه شهری	غوش دان
پایه‌گذاری	۱۱ آوریل ۱۹۰۹
مدیریت
• نوع	Mayor-council
• هیئت حاکمه	Tel Aviv-Yafo Municipality
• شهردار	Ron Huldai
مساحت
• شهر	۵۲ کیلومتر مربع (۲۰ مایل مربع)
• شهری	۱۷۶ کیلومتر مربع (۶۸ مایل مربع)
• کلان‌شهری	۱۵۱۶ کیلومتر مربع (۵۹۰ مایل مربع)
بلندی	۵ متر (۱۶ پا)
جمعیت (۲۰۱۷)
• شهر	۴۴۳٬۹۳۹
• رتبه	۲امین در اسرائیل
• تراکم	۸۳۵۴٫۳/کیلومتر مربع (۲۱۶۳۸/مایل مربع)
• رتبه تراکم	۱۲امین در اسرائیل
• شهری	۱٬۳۶۸٬۸۰۰
• تراکم شهری	۷۷۷۷٫۲/کیلومتر مربع (۲۰۱۴۳/مایل مربع)
• کلان‌شهری	۳٬۷۸۵٬۰۰۰
• تراکم کلان‌شهری	۲۲۴۵٫۸/کیلومتر مربع (۵۸۱۷/مایل مربع)
نام اهلیت(ها)	Tel Avivian
منطقه زمانی	یوتی‌سی +۲ (IST)
• تابستان; (ساعت تابستانی)	یوتی‌سی +۳ (IDT)
Postal code	61XXXXX
Area code	+۹۷۲–۳
کد ایزو ۳۱۶۶	IL-TA
GDP	۱۵۳٫۳ میلیارد دلار آمریکا
GDP per capita	US$ 42,614
وبگاه	tel-aviv.gov.il
میراث جهانی یونسکو
نام رسمی	شهر سفید
نوع	فرهنگی
زمینه	ii, iv
نامزد	۲۰۰۳
شمارهٔ ارجاع	[۲]
کشور	اسرائیل
منطقه	اسرائیل

تل آویو (به عبری: תל אביב-יפו با تلفظ: تل آویو یافو به معنای «بهارتپه») (به عربی: تل أبيب یا تلّ الربيع) دومین شهر پرجمعیت اسرائیل است که در ساحل دریای مدیترانه واقع شده‌است. شهر تل آویو، «پایتخت تجاری»^[۶] اسرائیل و مرکز استان تل آویو محسوب می‌شود. تل آویو در دهه ۱۸۸۰ میلادی، در مقابل شن‌زارهای خشک شهر یافا توسط یهودیان مهاجری ساخته‌شد که توانایی مالی زندگی در شهر عرب‌نشین یافا را نداشتند. شهر تل آویو دارای آب‌وهوای معتدل مدیترانه‌ای است.

جمعیت شهر تل آویو در سال ۲۰۰۹ حدود ۴۰۳٬۷۰۰ نفر بوده‌است که این رقم شامل کارگران و دانشجویانی که محل اقامت رسمی خود را تغییر نداده‌اند، نمی‌شود. تعداد خانوارهای شهر ۱۸۸ هزار است که ۵۶ درصد از آن‌ها خانواده و ۴۰ درصد مجرد هستند. اما با احتساب شهرهای پیوسته به آن که «تل آویو بزرگ» نامیده می‌شود، دارای جمعیتی ۳٫۳ میلیون نفری می‌شود.^[۷] تل آویو بزرگ شامل چندین شهر بهم پیوسته من‌جمله یافا (יפו)، رمت گن (רמת-גן)، پتح تیکوا (פתח-תקווה)، هد هشارون (הוד-השרון)، رمت هشارون (רמת-השרון)، گیواتائیم (גבעתיים) و چند شهر کوچک دیگر است.

فضای شهر تل آویو با دیگر شهرهای اسرائیل، بخصوص شهر اورشلیم تفاوت چشمگیری دارد. تل آویو با ساحل طولانی دریای مدیترانه، آزادی‌های اجتماعی فراوان و تبدیل شدن به پایتخت بازرگانی و اقتصادی اسرائیل، یکی از شهرهای جهانی به حساب می‌آید.^[۸]

تاریخچهویرایش

تصویری از زمین‌های تل آویو که از بادیه‌نشینان عرب در سال ۱۹۰۹ خریداری شد.^[۹]^[۱۰]^[۱۱]^[۱۲]

در سال ۱۹۰۹ میلادی، یهودیان مهاجری که به فلسطین مهاجرت کرده بودند، زمین‌های تل آویو را از اعراب خریدند. فلسطین در آن هنگام بخشی از قلمرو امپراتوری عثمانی بود.^[۱۲]^[۹]^[۱۱] در آن زمان تل آویو ساخته شد تا کارگرانی که در شهر یافا کار می‌کردند، بتوانند شب‌ها محلی برای خواب و استراحت داشته باشند، اما اختلافات بین یهودیان و اعراب یافا در سال ۱۹۲۱، یهودیان را به فکر تأسیس یک مرکز تجاری عمده در تل آویو انداخت و به این ترتیب، شهری که بنا بود خوابگاه کارگران شاغل در یافا تبدیل شود، به تدریج به مهم‌ترین مرکز تجاری نخستین کشور یهودی در طول تاریخ مبدل شد.

نام «تل آویو» به معنای «بهار تپه» از ابداعات ناحوم سوکولوف بود. او برای ابداع نام «تل آویو» از کتابی نوشته تئودور هرتسل به نام سرزمین کهن جدید الهام گرفت.^[۱۳] اولین شهردار شهر تل آویو، مئیر دیزینگوف نام داشت.^[۱۴] در سال ۱۹۵۴، یافا رسماً به تل آویو پیوست و امروزه یافا، تنها بخش کوچکی از شهر بزرگ تل آویو است که اکثریت مطلق جمعیت آن را یهودیان و بخش بسیار اندکی از آن را اعراب اسرائیلی تشکیل می‌دهند.^{^{[نیازمند منبع]}}

فرهنگویرایش

معماریویرایش

میدان رابین از میدان‌های مهم و مرکزی شهر تل آویو است.

معماری خانه‌ها در برخی محله‌های شهر تل آویو به سبک اروپائی اواخر قرن نوزدهم ساخته شد. به درخواست سازمان یونسکو بیش از ۴۰ هزار ساختمان تاریخی در فهرست میراث فرهنگی جهانی قرار گرفته و نوسازی شده‌اند.^[۱۵]

نمای اکثر ساختمان‌های شهر تل آویو سیمانی سفید و سقف‌های آن‌ها مسطح است که با آب و هوای مناطق مدیترانه‌ای هم‌خوانی دارند. بسیاری از ساختمان‌های تاریخی ساخته‌شده در تل آویو به سبک باوهاوس یا سبک بین‌المللی ساخته شده‌اند.

ورزشویرایش

نمایی از داخل ورزشگاه سرپوشیده نوکیا.

نمایی از داخل استادیوم رمت گن که خانه تیم ملی فوتبال اسرائیل است.

تل آویو خانه برخی از معروفترین تیم‌های ورزشی اسرائیل است. از جمله تیم بسکتبال تل آویو که شهرت فراوانی در بسکتبال اروپا دارد. تل آویو تنها شهری در اسرائیل است که سه نماینده در لیگ برتر فوتبال اسرائیل دارد. باشگاه فرهنگی ماکابی تل آویو در سال ۱۹۰۶ در تل آویو تأسیس شد. اکنون این باشگاه در بیش از ده رشته ورزشی به فعالیت مشغول است. تیم بسکتبال ماکابی تل آویو پرافتخارترین تیم بسکتبال در اسرائیل است که موفق شده‌است با کسب چهل و هفت مقام از جمله سی و شش مقام قهرمانی در لیگ بسکتبال اسرائیل و پنج مقام قهرمانی در جام برتر بسکتبال اروپا به تیمی شاخص تبدیل شود. همچنین تیم فوتبال ماکابی تل آویو موفق شده‌است که هیجده مقام قهرمانی در جام برتر فوتبال اسرائیل، دو مقام قهرمانی در جام حذفی لیگ برتر اسرائیل و دو مقام قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا و یک مقام قهرمانی در جام حذفی لیگ برتر اسرائیل را از آن خود کند.

یکی دیگر از باشگاه‌های صاحب نام اسرائیلی، «باشگاه فرهنگی هپوعل تل آویو» است. این باشگاه در سال ۱۹۲۳ در شهر تل آویو تأسیس شد و اکنون در بیش از یازده رشته ورزشی به فعالیت می‌پردازد.^[۱۶] از آن جمله می‌توان به تیم بسکتبال هاپوئل تل آویو اشاره کرد که تاکنون موفق به کسب پنج مقام قهرمانی در لیگ بسکتبال اسرائیل شده‌است. تیم فوتبال هپوعل تل آویو هم موفق به کسب سیزده مقام قهرمانی در جام برتر فوتبال اسرائیل و یک قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا شده‌است.

«تیم فوتبال پسران یهودای تل آویو» یکی دیگر از تیم‌های فوتبال در شهر تل آویو است. این تیم موفق شده‌است که تاکنون یک مقام قهرمانی در جام برتر فوتبال اسرائیل و یک مقام قهرمانی در جام حذفی لیگ برتر اسرائیل را از آن خود کند. تیم فوتبال پسران یهودا، تنها تیم حاضر در لیگ برتر فوتبال اسرائیل است که تنها، نماینده یک منطقه به نام «ناحیه امید» در شهر تل آویو است و کل مناطق و شهر تل آویو در کل را نمایندگی نمی‌کند.

در تل آویو ورزشهای مختلف، طرفداران خاص خود را دارند و تعداد تیم‌ها و باشگاه‌های ورزشی تنها به فوتبال و بسکتبال محدود نمی‌شوند. از آن جمله می‌توان به دو باشگاه قایق‌رانی شهر تل آویو اشاره کرد. یکی از قدیمی‌ترین این باشگاه‌ها، باشگاه قایق‌رانی تل آویو است که در سال ۱۹۳۵ میلادی در کنار رودخانه یرکون قرار گرفته‌است. در همین حال بازی ماتکوت که یک بازی اسرائیلی است، همواره در سواحل و پلاژهای ساحلی شهر تل آویو که در کنار دریای مدیترانه واقع شده‌است، بازی می‌شود.^[۱۷]

شهر تل آویو همچنین در لیگ حرفه‌ای بیسبال اسرائیل که از سال ۲۰۰۲ آغاز به‌کار کرده دارای نماینده‌ای به نام تل آویو لایتنینگ است.

همچنین یک استادیوم‌های بزرگ ورزشی با ظرفیت ۴۱٬۵۸۳ نفر، با نام استادیوم رمت گن یا «استادیوم ملی» در شهر رمت گن قرار دارد که خانه کنونی تیم ملی فوتبال اسرائیل است.

مراکز آموزشیویرایش

نمایی از ساختمان ژیمناسیوم عبری هرتزلیا در سال ۱۹۲۲ میلادی. این مدرسه نخستین دبیرستان تل آویو بود و در سال ۱۹۰۵ در خیابان هرتسل بنا شد.

نمایی از بلوار دانشکده مهندسی دانشگاه تل آویو.

تل آویو یکی از مراکز مهم آموزشی اسرائیل نیز محسوب می‌شود. با وجود اینکه دانشگاه تل آویو سالها پس از تأسیس دانشگاه عبری اورشلیم برپا شد، ولی به سرعت توسعه یافت و در ظرف چند سال به بزرگ‌ترین دانشگاه اسرائیل با ۱۰۶ بخش و دانشکده و ۹۰ مرکز پژوهشی و علمی و دو مدرسه تحصیلات عالی را نیز زیر نظارت خود دارد.^[۱۸] همچنین دانشگاه مذهبی برایلان که در سال ۱۹۵۵ میلادی تأسیس شد نیز در شهر رمت گن در حومه تل آویو قرار دارد. در این دو دانشگاه روی‌هم‌رفته بیش از ۵۰٬۰۰۰ دانشجوی اسرائیلی به همراه تعداد بسیار زیادی از دانشجویان دیگر کشورها تحصیل می‌کنند.^[۱۸]^[۱۹]

اقتصادویرایش

آسمان‌خراش‌های سه‌گانه مسکونی و بازرگانی داوید عزریئلی، هر یک بیش از پنجاه طبقه دارند و بلندترین ساختمان‌های شهر تل آویو محسوب می‌شوند. آسمان‌خراش‌های سه‌گانه عزریئلی، به سه شکل هندسی گرد، مستطیل و مثلث طراحی و ساخته شده‌اند.

تل آویو پایتخت بازرگانی و اقتصادی اسرائیل به‌شمار می‌آید. شعبه مرکزی همه بانک‌های اسرائیل در این شهر دایر است و تنها بازار بورس اسرائیل نیز در شهر تل آویو قرار گرفته‌است.^[۲۰]

بندر ساحلی تل آویو به خاطر مهاجرت بسیاری از برنامه‌نویسان و کارشناسان علوم رایانه و همچنین کارخانجات متعدد رایانه‌سازی و شرکت‌های‌های تِک به یکی از مهم‌ترین مراکز صنعتی جهان بخصوص در بخش کامپیوتر تبدیل شده‌است. به صورتی که مجلهٔ ایکونومیست، تل آویو را «مینیاتور لس آنجلس» معرفی کرد.^[۲۱]^[۲۲] مجلهٔ نیوزویک، در سال ۲۰۰۷ میلادی تل آویو را یکی از ده پیشرفته‌ترین شهرهای جهان معرفی کرد. حومه شهر تل آویو بخصوص شهرهای هرزالیا و پتا تیکوا که مرکز اصلی شرکت‌های تولیدکننده محصولات هوشمند هستند به «سیلیکون ولی اسرائیل» معروف هستند.^[۲۱]

میدان دیزنگوف از میدان‌های مهم و مرکزی شهر تل آویو است.

اکثر میلیاردرهای اسرائیلی مقیم شهر تل آویو هستند.^[۲۳]^[۲۴] بر اساس آمار مؤسسه تحقیقاتی مرسیر، از سال ۲۰۰۷ میلادی، تل آویو گرانترین شهر خاورمیانه و در مقام هفدهمین شهر گران جهان برای زندگی شناخته شد. در این گزارش شهرهای نیویورک و دوبلین در رده ۱۵ و ۱۶ و شهرهای رم و وین پس از تل آویو و در رده ۱۸ و ۱۹ قرار داشتند.^[۲۵]

مرکز نمایشگاه‌های بین‌المللی اسرائیل که هرساله نمایشگاه‌های بین‌المللی متعددی در آن برگزار می‌شود در شهر ساحلی تل آویو قرار دارد.^[۲۶]

امکانات شهریویرایش

ترمینال شماره ۱ فرودگاه بین‌المللی بن گوریون.

کنیسه جامع تل آویو در خیابان آلنبی.

گردشگاه‌های گوناگون شهر ساحلی تل آویو که از شمال به جنوب به طول چندین کیلومتر ادامه دارد، آسمان‌خراش‌های مدرن و برج‌های مسکونی که در سال‌های اخیر در این شهر برپا گردیده، مراکز تفریحی، جشنواره‌های متعدد هنری و فرهنگی، موجب گردیده که تل آویو به یکی از مهم‌ترین مراکز تفریحی و کانون فعالیت بازرگانی و تجاری اسرائیل مبدل گردد.

اُپرای ملی اسرائیل در شهر تل آویو بنا شده و سبک معماری خاص خود را دارد.^[۲۷] هم‌چنین بسیاری از گالری‌های هنری تل آویو در بلوار روتشیلد واقع شده‌اند.^[۲۸] یکی دیگر از نقاط دیدنی تل آویو پارک یرکون است که در کنار رودخانه یرکون قرار گرفته. این پارک مرکز فعالیت‌های ورزشی بخصوص پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و حتی قایقرانی است.

در اسرائیل، تل آویو به شهری معروف است که هرگز به خواب نمی‌رود، بدین‌گونه که تا دیرترین ساعات شب نیز برخی خیابان‌ها و بخصوص مراکز تفریح شبانه از جمعیت موج می‌زند.^[۲۹] هم‌چنین فرودگاه بین‌المللی بن گوریون که بزرگ‌ترین فرودگاه بین‌المللی اسرائیل است، در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر تل آویو قرار دارد. هم‌اکنون متروی تل آویو در حال ساخته شدن است که در پایان مرحله اول دارای چهار خط خواهد بود.

موزه‌هاویرایش

از موزه‌های تل آویو می‌توان به موزه هنر تل آویو که دارای بزرگ‌ترین مجموعه تابلوهای نقاشی و آثار هنری در کشور است، اشاره کرد. این موزه در کنار کتابخانه مرکزی تل آویو و ساختمان اُپرای تل آویو قرار دارد. از دیگر موزه‌های واقع‌شده در تل آویو می‌توان به خانه پراکندگی‌ها،^[۳۰] موزه سرزمین اسرائیل یا تالار استقلال^[۳۱] اشاره کرد.

اماکن مذهبیویرایش

حدود ۵۰۰ کنیسه در تل آویو وجود دارد. کنیسه جامع تل آویو، اصلی‌ترین کنیسه ارتدکس تل آویو است. این کنیسای در خیابان آلنبی واقع شده‌است. از دیگر کنیساهای مهم تل آویو می‌توان به کنیسه سیمبالیستا در دانشگاه تل آویو و کنیسه هیکل یهودا در بخش مرکزی تل آویو اشاره کرد.