ماهیان خاویاری
ماهیان خاویاری یا تاس‌ماهی‌ها یا استورژِن[الف] نامی است که به ماهیان خانوادهٔ تاسماهیان (Acipenseridae) داده می‌شود که در مجموع ۲۷ گونه دارد و دست کم چهار گونه نیز امروزه منقرض شده‌اند. فیل‌ماهی، اوزون برون، تاسماهی ایرانی، تاسماهی روسی و شیپ از مهمترین انواع ماهیان خاویاری هستند.
| ماهیان خاویاری | |
|---|---|
| |
| تاسماهی اطلس (Acipenser oxyrinchus oxyrinchus) | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پرتوبالگان |
| راسته: | تاس‌ماهی‌سانان |
| تیره: | ماهیان خاویاری |
| زیرخانواده‌ها | |
|
Acipenserinae | |
ماهیان خاویاری که استورژن نیز نامیده می‌شوند و از راسته ی تاس‌ماهی‌سانان هستند در شمار گونه‌های آبزی هستند که از پیشینه‌ای چندصدمیلیون ساله که به عصر کرتاسه بازمی‌گردد برخوردارند. رقم گونه‌های خاویاری، به ۲۷ گونه و چهار سرده و چندین زیرگونه در جهان تقسیم می‌شود که از این تعداد، ۵ گونه در دریای خزر زندگی می‌کنند. چهار سردهٔ این خانواده عبارت اند از فیل‌ماهی‌ها، تاس‌ماهی‌های اصلی، پوزهبیلچهایها و شبه پوزهبیلچهایها
این گروه از ماهی‌ها ساکن رودها و دریاچه‌های مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری، مناطق نزدیک به قطب و سواحل اوراسیا و آمریکای شمالی هستند.[۱] ارزش اقتصادی ماهیان خاویاری، تخم آن‌ها یعنی خاویار از اشرافی‌ترین و گران‌ترین فراورده‌های غذایی در جهان است. امروزه به دلیل صید بی‌رویه بسیاری از گونه‌های این ماهی در خطر انقراض بوده و صید آن‌ها در بسیاری از زیستگاه‌های آنان ممنوع شده‌است.
ماهیان خاویاری دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند. عموماً اندازه‌های بسیار بزرگی تا ۱۵۰۰ کیلوگرم و هفت متر دارند، بخش‌هایی از اسکلت آن‌ها غضروفی بوده و عموماً برای تخمگذاری به رودخانه‌ها مهاجرت می‌کنند. این ماهی‌ها پلی پلوئید بوده و دارای دو، چهار یا هشت ست یا مجموعه کروموزومی هستند. این ماهی‌ها معمولاً در عمق آب به سر می‌برند و گوشتخوار و شکارچی هستند.
همچنین استورژن‌ها بیشترین طول عمر در میان تمامی ماهیان را داشته و برخی از گونه‌ها در بیست سالگی به بلوغ رسیده و تا ۱۰۰ سال عمر می‌کنند.[۲]
جستارهای وابسته
ویرایشیادداشت
ویرایش- ↑ در فرانسوی Esturgeon و در انگلیسی Sturgeon
منابع
ویرایش- ↑ (PDF) http://courses.washington.edu/fish311/FISH%20311%20files/08-Primitive%20bony.pdf. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ «Canadian Conservation: Shortnose sturgeon». web.archive.org. 2007-10-24. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ اكتبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در 2020-11-22. تاریخ وارد شده در
|archive-date=را بررسی کنید (کمک)
[۱] کیوان، ا؛ ۱۳۸۲. ماهیان خاویاری ایران، شرکت سهامی شیلات ایران، تهران، ۴۰۰ص.
[۲] کیوان، ا. ۱۳۳۳. خاویار (ماهیان خاویاری، طرز تهیه انواع خاویار، بازرسی بهداشتی کالاهای گوشتی و خاویار تاسماهیان)، شرکت سهامی طبع کتاب و ستاد ارتش، تهران، ۱۷۰ ص.
[۳] هدایتی فرد، مسعود، ۱۳۸۶، ماهی‌شناسی کاربردی، انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، ۲۲۶ صفحه. شابک ۹۶۴-۴۵۰-۴۰۴-۶،
[۴] وثوقی، غ. ح؛ و ب. مستجیر، ۱۳۷۱. ماهیان آب شیرین، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، ۳۱۷ص.
ویکی‌پدیای انگلیسی