لیگ برتر خلیج فارس

لیگ حرفه‌ای فوتبال ایران
(تغییرمسیر از جام خلیج فارس)
این نسخهٔ پایداری است که در ۱۷ مارس ۲۰۲۴ بررسی شده است. ۹۳ تغییر در حال انتظار نیازمند بازبینی هستند.

لیگ برتر خلیج فارس یا لیگ برتر فوتبال ایران مسابقات لیگ حرفه‌ای و بالاترین سطح باشگاهی لیگ فوتبال ایران است که پس از جام آزادگان آغاز به کار کرد و در حال حاضر با حضور ۱۶ تیم برگزار می‌شود. نخستین دورهٔ این رقابت‌ها در تاریخ ۱۱ آبان ۱۳۸۰ با حضور ۱۴ تیم برگزار شد.

لیگ برتر خلیج فارس
بنیان‌گذاری۱۳۸۰ (۲۳ سال پیش)
کشورایران
کنفدراسیونای‌اف‌سی
دسته‌هابرتر
شمار تیم‌ها۱۶ (از ۹۳–۱۳۹۲)
سطح در مسابقاتسطح اول کشوری
سقوط بهلیگ آزادگان
جام(های) داخلیجام حذفی
سوپر جام
جام(های) بین‌المللیلیگ قهرمانان آسیا
قهرمان کنونیپرسپولیس
(هشتمین قهرمانی)
موفق‌ترین تیمپرسپولیس
(۸ قهرمانی)
پخش تلویزیونی شبکه سه
شبکه ورزش
شبکه جام جم ۱
شبکه جام جم ۲
شبکه جام جم ۳
شبکه‌های استانی
وبگاه
فصل جاری: لیگ برتر فوتبال ایران ۰۳–۱۴۰۲

در این لیگ طی بیست و دو دوره گذشته، تیم‌های پرسپولیس (هشت بار)، سپاهان (پنج بار)، استقلال (چهار بار)، فولاد خوزستان (دو بار) و پاس تهران، سایپا و استقلال خوزستان (هر کدام یک بار) به مقام قهرمانی رسیده‌اند.

در رده‌بندی اعلام شده از سوی فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال در سال ۲۰۱۲ این لیگ، به عنوان «سی و ششمین لیگ قدرتمند جهان» و «چهارمین لیگ قدرتمند آسیا» انتخاب شده‌است.[۱] افزون بر این در رده‌بندی اعلام شده توسط این فدراسیون، لیگ برتر ایران رده چهل و هفتم جهان و چهارم آسیا را در قرن ۲۱ میلادی (۲۰۰۱ تا ۲۰۱۲) کسب کرده‌است.[۲]

موفق‌ترین تیم‌ها

بیشترین تعداد قهرمانی در ۲۲ دوره لیگ برتر را به ترتیب تیم‌های پرسپولیس (۸ بار)، سپاهان (۵ بار) و استقلال (۴ بار) داشته‌اند. همچنین، بیشترین حضور در سه تیم بالای جدول را به ترتیب تیم‌های استقلال (۱۷ بار)، پرسپولیس (۱۳ بار) و سپاهان (۱۱ بار) داشته‌اند. فهرست ۱۰ تیم برتر این مسابقات به لحاظ تعداد قهرمانی و سپس تعداد مقام‌های کسب‌شده، به شرح زیر است:

# تیم قهرمانی نایب قهرمانی سومی
۱
پرسپولیس ۸ (۸۱–۱۳۸۰، ۸۷–۱۳۸۶، ۹۶–۱۳۹۵، ۹۷–۱۳۹۶، ۹۸–۱۳۹۷، ۹۹–۱۳۹۸، ۰۰–۱۳۹۹، ۰۲–۱۴۰۱) ۳ (۹۳–۱۳۹۲، ۹۵–۱۳۹۴، ۰۱–۱۴۰۰) ۲ (۸۲–۱۳۸۱، ۸۶–۱۳۸۵)
۲
سپاهان ۵ (۸۲–۱۳۸۱، ۸۹–۱۳۸۸، ۹۰–۱۳۸۹، ۹۱–۱۳۹۰، ۹۴–۱۳۹۳) ۴ (۸۷–۱۳۸۶، ۹۸–۱۳۹۷، ۰۰–۱۳۹۹، ۰۲–۱۴۰۱) ۲ (۹۲–۱۳۹۱، ۰۱–۱۴۰۰)
۳
استقلال ۴ (۸۵–۱۳۸۴، ۸۸–۱۳۸۷، ۹۲–۱۳۹۱، ۰۱–۱۴۰۰) ۵ (۸۱–۱۳۸۰، ۸۳–۱۳۸۲، ۹۰–۱۳۸۹، ۹۶–۱۳۹۵، ۹۹–۱۳۹۸) ۸ (۸۴–۱۳۸۳، ۸۹–۱۳۸۸، ۹۱–۱۳۹۰، ۹۵–۱۳۹۴، ۹۷–۱۳۹۶، ۹۸–۱۳۹۷، ۰۰–۱۳۹۹، ۰۲–۱۴۰۱)
۴
فولاد ۲ (۸۴–۱۳۸۳، ۹۳–۱۳۹۲) ۳ (۸۱–۱۳۸۰، ۸۳–۱۳۸۲، ۹۹–۱۳۹۸)
۵
پاس تهران ۱ (۸۳–۱۳۸۲) ۲ (۸۲–۱۳۸۱، ۸۵–۱۳۸۴)
۶
سایپا ۱ (۸۶–۱۳۸۵) ۱ (۸۵–۱۳۸۴)
۷
استقلال خوزستان ۱ (۹۵–۱۳۹۴)
۸
ذوب‌آهن ۴ (۸۴–۱۳۸۳، ۸۸–۱۳۸۷، ۸۹–۱۳۸۸، ۹۷–۱۳۹۶) ۱ (۹۰–۱۳۸۹)
۹
تراکتور ۳ (۹۱–۱۳۹۰، ۹۲–۱۳۹۱، ۹۴–۱۳۹۳) ۱ (۹۶–۱۳۹۵)
۱۰
استقلال اهواز ۱ (۸۶–۱۳۸۵)
۱۱
نفت تهران ۲ (۹۳–۱۳۹۲)، (۹۴–۱۳۹۳)
۱۲
صبای قم ۱ (۸۷–۱۳۸۶)
۱۲
مس کرمان ۱ (۸۸–۱۳۸۷)

آمار تماشاگران

# تیم میزبان نتیجه تیم مهمان ورزشگاه تعداد تماشاگر
۱ استقلال ۳–۰ برق شیراز استادیوم آزادی [۳]۱۱۵/۰۰۰
۲ استقلال ۱–۲ داماش گیلان استادیوم آزادی ۱۰۰/۰۰۰
۳ استقلال ۰–۰ نفت مسجد سلیمان استادیوم آزادی ۱۰۰/۰۰۰
۴ پرسپولیس ۴–۰ پدیده مشهد استادیوم آزادی ۱۰۰/۰۰۰
۵ استقلال ۱–۰ پرسپولیس استادیوم آزادی ۱۰۰/۰۰۰
۶ تراکتور ۲–۴ استقلال استادیوم یادگار امام تبریز ۱۰۰/۰۰۰
۷ سپاهان ۲–۰ مس رفسنجان استادیوم نقش جهان اصفهان ۸۷/۰۰۰
۸ پرسپولیس ۲–۱ راه‌آهن استادیوم آزادی ۷۵/۰۰۰
۹ استقلال ۱–۰ پدیده مشهد استادیوم آزادی ۶۸/۰۰۰
۱۰ تراکتور ۰–۰ فجرسپاسی استادیوم یادگار امام تبریز ۶۵/۰۰۰

تیم‌ها

شمار

شمار تیم‌ها در ادوار لیگ برتر
از تا تعداد دوره شمار تیم‌ها
۱۳۸۰ ۱۳۸۳ ۳ ۱۴
۱۳۸۳ ۱۳۸۶ ۳ ۱۶
۱۳۸۶ ۱۳۹۲ ۶ ۱۸
۱۳۹۲ تاکنون ۹ ۱۶

تیم‌های کنونی

۱۶ تیم زیر در دوره بیست و دوم (فصل ۰۳–۱۴۰۲) حاضر هستند.


استان تعداد تیم‌ها
تهران ۴ استقلال، پرسپولیس، پیکان، هوادار
خوزستان ۳ صنعت نفت، فولاد، استقلال خوزستان
کرمان ۲ گل‌گهر سیرجان، مس رفسنجان
اصفهان ۲ ذوب‌آهن، سپاهان
مازندران ۱ نساجی
مرکزی ۱ آلومینیوم
آذربایجان شرقی ۱ تراکتور
گیلان ۱ ملوان
قزوین ۱ شمس آذر

جدول کلی

نکات:
۱- گل‌های بازی‌هایی که نتایجش با رای کمیته انضباطی تعیین شده‌است در جدول لحاظ نشده‌است. ۲- کسر امتیازهای انضباطی در مجموع امتیازها لحاظ نشده‌است.

۲- تیم‌های استقلال، پرسپولیس، سپاهان و ذوب‌آهن، چهار تیمی هستند که پیشینه حضور در همه ادوار لیگ برتر را دارند.[۵][۶]

به روز رسانی: تا پایان بیست و دومین دوره لیگ برتر

منبع:[۷][عدم مطابقت با منبع]

پایان فصل

لیگ برتر

نحوه برگزاری و حامیان مالی

رقابت‌ها

از دورهٔ سیزدهم لیگ برتر به بعد، ۱۶ تیم در این رقابت‌ها حاضر هستند، که به‌صورت رفت و برگشت در زمین خودی و حریف به میدان می‌روند، به این ترتیب هر تیم ۳۰ بازی انجام خواهد داد. پیروزی در هر دیدار سه امتیاز و تساوی یک امتیاز برای تیم میزبان و یک امتیاز برای تیم میهمان دارد، در حالی که برای شکست امتیازی در نظر گرفته نمی‌شود. به این ترتیب هر تیمی که بیشترین امتیاز را در طول فصل کسب کند به‌عنوان قهرمان شناخته می‌شود، و دو تیم پایانی جدول رده‌بندی به لیگ آزادگان سقوط می‌کنند. همچنین در مواردی که امتیازها مساوی شوند تفاضل گل و در صورت برابر بودن مقدار تفاضل گل، تعداد گل‌های زده ترتیب جدول رده‌بندی را مشخص می‌کند.

گزینش برای لیگ قهرمانان آسیا

  • از سال ۱۳۸۷ تا سال ۱۳۹۰ چهار تیم از ایران به‌طور مستقیم در مرحلهٔ گروهی لیگ قهرمانان آسیا حضور داشتند.
  • در سال ۱۳۹۰ چهار سهمیهٔ مستقیم ایران، به دو سهمیهٔ مستقیم و دو سهمیه در پلی‌آف تغییر یافت.
  • در سال ۱۳۹۱ سهمیه‌های ایران به سه سهمیهٔ مستقیم و یک سهمیهٔ پلی‌آف تغییر پیدا کرد.
  • در سال ۱۳۹۷ سه سهمیهٔ مستقیم و یک سهمیهٔ پلی‌آف ایران، به دو سهمیهٔ مستقیم و دو سهمیه در پلی‌آف تغییر یافت.

حامیان مالی

نشان‌واره

پوشش تصویری

شبکهٔ سه صدا و سیمای ایران به همراه شبکه ماهواره‌ای جام جم، شبکه ورزش و صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و همچنین شبکه‌های استانی اقدام به پخش زنده این رقابت‌ها می‌کنند. همچنین پخش آنلاین مسابقات لیگ برتر توسط سایت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و سایت تلوبیون صورت می‌گیرد.[۸]

بازیکنان

بازیکنان خارجی

هر تیم به‌طور همزمان اجازه استفاده از چهار بازیکن خارجی در هر یک از دیدارهای لیگ خلیج فارس را دارد و در صورت استفاده بیش از چهار بازیکن، از طرف سازمان لیگ برتر و کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال ایران متخلف اعلام شده و جریمه می‌شود. از آغاز دورهٔ هشتم و نهم لیگ، بستن قرارداد جدید با دروازه‌بان‌های خارجی ممنوع اعلام شده بود، اما به دلیل انتقادات فراوان کارشناسان فوتبال و درخواست تعداد زیادی از مربیان تیم‌های لیگ برتری برای تغییر این قانون، از ابتدای دورهٔ دوازدهم لیگ برتر به بعد، سازمان لیگ برتر فوتبال با ایجاد تغییراتی در این قانون، ضمن موافقت با درخواست مربیان مبنی بر لغو ممنوعیت جذب دروازه‌بان خارجی، تیم‌های لیگ برتری را ملزم به جذب دروازه‌بان‌های ملی‌پوش خارجی کرد.

در آغاز دوره بیستم تیم‌ها حق بستن قرارداد با بازیکنان جدید خارجی را نداشتند و فقط با بازیکنان خارجی فصل قبل خود می‌توانستند فصل را شروع کنند.

محرومیت

هر بازیکن بلافاصله بعد از دریافت چهار کارت زرد یا یک کارت قرمز در طی یک دوره از برگزاری رقابت‌ها مشمول محرومیت از حضور در دیدار بعدی می‌گردد و در صورت ایجاد تشنج یا درگیری‌های شدید در میدان‌های فوتبال به کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال احضار شده و در شرایطی که توضیحاتش به این کمیته قابل قبول و منطقی نباشد، مشمول جریمه‌های دیگری (از قبیل جریمه‌های نقدی و محرومیت از چند بازی بعدی) نیز می‌گردد. اگر بازیکنی در آخرین بازی فصل کارت قرمز دریافت کند اولین بازی فصل بعدی را از دست خواهد داد ولی کارت‌های زرد به فصل بعدی موکول نمی‌شود. در ادوار گذشته محرومیت با تعداد کارت زرد متفاوت بوده‌است که در جدول زیر به آن پرداخته شده‌است.

نتایج خاص

بازی‌های برگزار نشده و نیمه تمام

آمارها

باشگاه‌های قهرمان به تفکیک فصول

برترین گلزنان لیگ برتر فوتبال ایران

آقای گل‌های لیگ برتر

مربیان قهرمان

بازیکنان قهرمان

قهرمانی‌های متوالی

تیم فوتبال پرسپولیس با پنج قهرمانی متوالی و تیم فوتبال سپاهان با سه قهرمانی متوالی، از رکورداران قهرمانی متوالی در ادوار لیگ ایران هستند.

جدول رکورد داران قهرمانی‌های متوالی ادوار لیگ فوتبال ایران

# تیم دو قهرمانی متوالی سه قهرمانی متوالی چهار قهرمانی متوالی پنج قهرمانی متوالی
۱ پرسپولیس تهران ۳ ۰ ۰ ۱
۲ سپاهان اصفهان ۰ ۱ ۰ ۰

قهرمانی زود هنگام

# تیم فصل تعداد هفته‌های باقی مانده
۱ پرسپولیس تهران ۱۳۹۸–۹۹ ۴
۲ سپاهان اصفهان ۱۳۸۱–۸۲ ۳
۳ پرسپولیس تهران ۱۳۹۵–۹۶
۴ ۱۳۹۶–۹۷
۵ استقلال تهران ۱۴۰۰–۰۱

تفکیک دوره‌ها بر اساس میانگین گل

تا پایان بیست و دومین دوره لیگ برتر ۴٬۶۶۲ بازی در این مسابقات انجام شده و ۱۲٬۲۳۶ گل به ثمر رسیده‌است که میانگین ۲٫۶۲ گل در هر بازی می‌باشد. به‌جز دوره هجدهم، بیستم و بیست و یکم لیگ برتر در بقیه ادوار لیگ، میانگین به ثمر رسیدن حداقل دو گل در این بازی‌ها به ثبت رسیده‌است.

# دوره فصل تعداد گل تعداد بازی میانگین
۱ نهم ۸۹–۸۸ ۷۸۲ ۳۰۶ ۲٫۵۶
۲ هشتم ۸۸–۸۷ ۷۸۱ ۲٫۵۵
۳ سوم ۸۳–۸۲ ۴۵۹ ۱۸۲ ۲٫۵۲
۴ دهم ۹۰–۸۹ ۷۴۲ ۳۰۶ ۲٫۴۲
۵ هفتم ۸۷–۸۶ ۷۲۱ ۳۰۶ ۲٫۳۶
۶ یازدهم ۹۱–۹۰ ۷۲۰ ۳۰۶ ۲٫۳۵
۷ ششم ۸۶–۸۵ ۵۶۱ ۲۴۰ ۲٫۳۴
۸ چهارم ۸۴–۸۳ ۵۴۶ ۲٫۲۸
۹ پنجم ۸۵–۸۴ ۵۴۱ ۲٫۲۵
۱۰ دوازدهم ۹۲–۹۱ ۶۸۶ ۳۰۶ ۲٫۲۴
۱۱ چهاردهم ۹۴–۹۳ ۵۳۶ ۲۴۰ ۲٫۲۳
۱۲ دوم ۸۲–۸۱ ۴۰۲ ۱۸۲ ۲٫۲۱
۱۳ هفدهم ۹۷–۹۶ ۵۱۲ ۲۴۰ ۲٫۱۳
۱۴ شانزدهم ۹۶–۹۵ ۵۰۴ ۲٫۱۰
۱۵ نوزدهم ۹۹–۹۸ ۵۰۳ ۲٫۱۰
۱۶ اول ۸۱–۸۰ ۳۸۱ ۱۸۲ ۲٫۰۹
۱۷ پانزدهم ۹۵–۹۴ ۵۰۲ ۲۴۰ ۲٫۰۹
۱۸ سیزدهم ۹۳–۹۲ ۴۹۳ ۲٫۰۵
۱۹ بیست و دوم ۰۲–۰۱ ۴۸۰ ۲٫۰۰
۲۰ بیستم ۰۰–۹۹ ۴۷۶ ۱٫۹۸
۲۱ هجدهم ۹۸–۹۷ ۴۷۴ ۱٫۹۸
۲۲ بیست و یکم ۰۱–۰۰ ۴۳۴ ۱٫۸۱
مجموع ۱۲۲۳۶ ۵۵۰۲ ۲٫۲۱

منبع:[۱۵]

تفکیک تیم‌ها بر اساس تعداد بازی گل‌زده

بیشترین تعداد بازی گل‌زده در مجموع ادوار لیگ برتر

در ادوار لیگ برتر استقلال با گلزنی در ۴۹۰ بازی بیش از هر تیمی موفق به گلزنی شده‌است. پرسپولیس نیز با گلزنی در ۴۸۳ بازی در رده دوم این جدول قرار گرفته‌است. تیم‌های سپاهان و ذوب‌آهن هم در رده‌های بعدی این جدول هستند.

# تیم تعداد بازیهایی که گل زده‌اند تعداد گلهای زده
۱ استقلال تهران ۴۹۰ بازی ۱۰۰۰
۲ پرسپولیس تهران ۴۸۳ بازی ۹۵۷
۳ سپاهان اصفهان ۴۷۱ بازی ۹۷۱
۴ ذوب‌آهن اصفهان ۴۳۰ بازی ۷۸۷
۵ فولاد خوزستان ۴۰۳ بازی ۷۱۹
۶ سایپا تهران ۳۷۲ بازی ۶۶۰
۷ پیکان تهران ۳۰۶ بازی ۵۴۷
۸ تراکتورسازی تبریز ۲۹۳ بازی ۵۹۱
۹ صبای قم ۲۸۸ بازی ۴۶۸
۱۰ ملوان انزلی ۲۷۵ بازی ۴۲۴

نکته: در این جدول تیم‌هایی ذکر شده‌اند که حداقل در ۲۵۰ بازی از بازی‌های لیگ برتر موفق به گلزنی شده‌اند.

تفکیک تیم‌ها بر اساس کلین‌شیت

تیم استقلال با ثبت ۲۶۲ کلین‌شیت تا پایان بیستمین و یکمین دوره لیگ برتر بهترین عملکرد را در این زمینه داشته‌است. تیم‌های پرسپولیس و سپاهان هم به‌ترتیب با ۲۵۶ و ۲۵۰ کلین‌شیت در رتبه دوم و سوم این رده‌بندی قرار دارند.

بهترین و بدترین

کسب امتیاز

  • امتیازهای کسر شده لحاظ نشده‌است

منبع:[۱۶]

خط حمله

منبع:[۱۷][۱۸][۱۹]

خط دفاعی

منبع:[۱۷][۲۰][۲۱]

برد

باخت

منبع[۲۳][۲۴]

مساوی

منبع[۲۵]

تفاضل گل

منبع[۲۶]

سریع‌ترین گل‌ها

تاریخ به روز رسانی: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲

منبع[۳۲][۳۳][۳۴]

نکته: سریع‌ترین گل تاریخ فوتبال باشگاهی ایران را هادی عبدالله‌زاده در سال ۱۳۷۸ در بازی ابومسلم و ایرسوتر در ثانیه پنج بازی به ثمر رسانده‌است.[۳۴]

داوران

تعداد ۱۱۶ داور بازی‌های لیگ برتر را قضاوت کرده‌اند. ترکی، فغانی و قهرمانی سه داوری هستند که بیش از بقیه داوران بازی‌های این مسابقات را سوت زده‌اند.

# داوران تعداد قضاوت در ادوار لیگ برتر
۲ محسن ترکی ۲۲۴
۱ علیرضا فغانی ۲۱۷
۳ محسن قهرمانی ۱۸۶
۴ یداله جهانبازی ۱۷۹
۵ احمد صالحی ۱۶۳
۹ مسعود مرادی ۱۶۰
۸ خداداد افشاریان ۱۵۹
۶ تورج حق‌وردی ۱۵۲
۱۰ هدایت ممبینی
۷ سعید مظفری‌زاده ۱۵۱
۱۱ شاهین حاج‌بابایی ۱۳۸
۱۲ محمود رفیعی ۱۳۶
۱۴ رحیم رحیمی‌مقدم ۱۲۹
۱۳ حسین زرگر ۱۲۲
۱۵ محمدرضا اکبریان ۱۱۳
۱۶ البرز حاجی‌پور ۱۱۰
۱۷ مهدی سیدعلی ۱۰۷
۱۸ اشکان خورشیدی ۱۰۳
  • در این لیست داورانی ذکر شده‌اند که حداقل صد بازی در لیگ برتر سوت زده‌اند.

تعداد بیشترین داوری در طول یک فصل از لیگ برتر

# فصل دوره داوران تعداد داوری
۱ ۹۲–۱۳۹۱ دوازدهم محسن قهرمانی ۳۰
۲ ۸۴–۱۳۸۳ چهارم فریدون اصفهانیان ۲۵
۳ ۹۱–۱۳۹۰ یازدهم سعید مظفری‌زاده ۲۴
۴ ۹۰–۱۳۸۹ دهم
۵ ۸۵–۱۳۸۴ پنجم محسن ترکی ۲۳
۶ ۹۱–۱۳۹۰ یازدهم
۷ ۹۱–۱۳۹۰ احمد صالحی

حضور بانوان در ورزشگاه‌ها

در این رقابت‌ها هرگز اجازه حضور زنان در ورزشگاه‌ها داده نشد تا اینکه در اواخر سال ۲۰۲۲ با فشارهای جهانی، بالاخره این اجازه داده شد. مقاومت زنان و فشار سازمان‌های ورزشی جهانی همانند سازمان فیفا بانی آن شد که ورزشگاه آزادی بالاخره پس از انقلاب ۱۳۵۷ نیز به روی زنان باز گردد؛[۳۵][۳۶]

نخستین حضور قانونی زنان ایرانی در لیگ برتر خلیج فارس در بازی میان استقلال و مس کرمان در ورزشگاه آزادی تهران در هفته سوم از بیست و دومین دوره این رقابت‌ها بود.[۳۷][۳۸]

استفاده از کمک داور ویدیویی(VAR)

برای اولین بار در تاریخ لیگ برتر در بازی معوقه از هفته پنجم در لیگ برتر ۰۳–۱۴۰۲ مابین دو رقیب سنتی پایتخت پرسپولیس و استقلال از کمک داور ویدیویی (VAR) استفاده شد.[۳۹][۴۰]

رکوردها

استقلال در فصل ۰۳–۱۴۰۲ به اولین تیم لیگ برتر تبدیل شد که تعداد گل‌هایش در تاریخ لیگ به عدد هزار گل رسید و تعداد گلهایش چهار رقمی شد و بعد از آن سپاهان در بازی با هوادار گل هزارم خود را وارد دروازه کرد.[۴۱]

جستارهای وابسته

یادداشت‌ها

  1. این تیم که در چند فصل اول لیگ برتر با نام سایپا تهران در مسابقات حاضر می‌شد به سایپا کرج تغییر نام داد و بازیهای این تیم نیز در شهر کرج برگزار می‌شد ولی از لیگ پانزدهم دوباره با نام سایپا تهران در مسابقات به میدان رفت و بازیهایش نیز به ورزشگاه‌های شهر تهران منتقل شد
  2. این تیم سه فصل با نام پیکان قزوین در لیگ برتر شرکت کرده‌است
  3. این تیم سه فصل با نام صبا باتری تهران در لیگ برتر شرکت کرده و سپس به صبای قم تغییر نام داده‌است
  4. این تیم دو فصل با نام مقاومت سپاسی شیراز در لیگ برتر بازی کرده‌است
  5. شش فصل با نام پاس تهران در لیگ برتر حاضر بود و سپس به پاس همدان تغییر نام داد و چهار فصل هم با این نام در لیگ برتر حاضر بود
  6. نام اصلی این تیم راه‌آهن تهران می‌باشد ولی با نامهایی چون راه‌آهن شهرری و راه‌آهن یزدان نیز در مسابقات لیگ برتر به میدان رفت
  7. نام اصلی این تیم نفت تهران می‌باشد ولی با نامهایی چون نفت طلاییه و نفت نوین تهران نیز در مسابقات لیگ برتر به میدان رفت
  8. این تیم از فصل ۹۹–۱۳۹۸ با نام شهر خودرو در لیگ برتر حاضر شده‌است
  9. این تیم در اولین دوره لیگ برتر با نام استقلال رشت در مسابقات حاضر بود سپس دو فصل نیز با نام پگاه بازی کرد و از فصل چهارم حضورش به داماش گیلان تغییر نام داد
  10. با اینکه در محافل رسمی از مشکی‌پوشان به عنوان نام این تیم یاد می‌شد ولی در محافل عمومی نام این تیم سیاه‌جامگان نوشته و صدا می‌شد
  11. این بازی تا دقیقه ۷۱ با نتیجه صفر صفر مساوی بود تا اینکه هواداران تراکتور شروع به پرتاب اشیا مختلف به زمین بازی کرده و با درگیری بازیکنان پرسپولیس با هواداران، داور بازی را نیمه تمام گذاشت و با حکم کمیته انضباطی بازی ۳ بر ۰ به سود پرسپولیس شد.
  12. این بازی دلیل حاضر نشدن تیم سپاهان در زمین بازی، در طی مدت زمان قانونی، به خاطر اعتراض به بدون تماشاگر برگزار شدن بازی، انجام نشد و کمیته انضباطی رای به برد تیم پرسپولیس داد
  13. این بازی که تا دقیقه ۸۹ با نتیجه ۲ بر ۱ به سود تیم پیکان تهران پیگیری می‌شد که به دلیل مصدوم شدن کمک داور نیمه تمام ماند و توسط کمیته انضباطی سه بر صفر به سود تیم پیکان اعلام شد
  14. این بازی تا دقیقه ۸۸ با نتیجه ۲ بر ۱ به سود تیم داماش گیلان پیگیری می‌شد که به خاطر فحاشی تماشاگران تیم پرسپولیس بازی نیمه تمام ماند و توسط کمیته انضباطی سه بر صفر به سود داماش گیلان اعلام شد
  15. این بازی با نتیجه یک بر یک به پایان رسید ولی تیم شاهین بوشهر نسبت به سه اخطاره بودن یک بازیکن تیم پاس همدان اعتراض کرد و پس از بررسی این اعتراض نتیجه بازی از سوی کمیته انضباطی سه بر صفر به نفع تیم شاهین بوشهر اعلام شد
  16. این بازی تا دقیقه ۶۴ با نتیجه یک بر صفر به سود تیم ابومسلم مشهد در جریان بود که در این دقیقه بازیکنان و کادر فنی تیم تراکتورسازی در پی اعتراض به تصمیم داور در اعلام خطای پنالتی برای تیم ابومسلم زمین بازی را ترک کردند و بازی نیمه تمام ماند و نتیجه این بازی از سوی کمیته انضباطی سه بر صفر به نفع ابومسلم مشهد اعلام شد
  17. این بازی تا دقیقه ۷۲ با نتیجه ۲ بر ۰ به سود تیم پاس در جریان بود که به دلیل قطعی برق ورزشگاه بازی نیمه ناتمام ماند. کمیته انضباطی رای به انجام ۱۸ دقیقه باقیمانده بازی داد ولی تیم فجرسپاسی حاضر به انجام این ۱۸ دقیقه نشد و با حکم کمیته انضباطی سه بر صفر بازنده شد
  18. این بازی تا دقیقه ۷۰ با نتیجه مساوی بدون گل در جریان بود که در این دقیقه بازیکنان و کادر فنی تیم شموشک در پی اعتراض به تصمیم داور در اعلام خطای پنالتی برای تیم برق شیراز زمین بازی را ترک کردند و بازی نیمه تمام ماند و نتیجه این بازی از سوی کمیته انضباطی سه بر صفر به نفع برق شیراز مشهد اعلام شد
  19. تیم شموشک نوشهر در اعتراض به انتخاب علی خسروی به عنوان داور این بازی در زمین حاضر نشد و کمیته انضباطی رای به برد سه بر صفر به سود تیم ابومسلم مشهد صادر کرد

منابع

  1. «The strongest National League in the World 2012». وبگاه رسمی International Federation of Football History & Statistics. ۸ ژانویه ۲۰۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ نوامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۱۳.
  2. «The strongest Leagues of the World of the 21st Century». وبگاه رسمی International Federation of Football History & Statistics. ۶ بهمن ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۶ بهمن ۱۳۹۱.
  3. «پرتماشاگرترین دیدار تاریخ لیگ فوتبال ایران +تصاویر - مجله اینترنتی دوستان». ۱۳۹۷-۰۲-۰۱\۱۵:۲۲:۰۰. دریافت‌شده در 2023-12-05. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  4. «رکورد۱۲ امتیازی پرسپولیس در ناکامی!». ورزش سه. ۱۶ بهمن ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۸.
  5. «۵ تیمی که در لیگ برتر رکورددار هستند - مشرق نیوز». مشرق نیوز. ۲۰۱۹-۱۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۲۴.
  6. مدال، تحریریه (۲۰۱۹-۱۱-۰۶). «پنج تیمی که در لیگ برتر رکورددار هستند». مدال. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۲۴.
  7. جدول کل دوره‌های لیگ برتر
  8. «پخش زنده اینترنتی لیگ برتر در تلوبیون».
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ «رأی کمیتهٔ انضباطی: سه بر صفر به نفع پرسپولیس».
  10. «اعلام رای دیدار ناتمام صنعت نفت و پیکان».
  11. «نتیجه بازی شاهین بوشهر و پاس همدان تغییر کرد».
  12. «بازی تراکتور با ابومسلم نیمه‌تمام ماند».
  13. «فجرسپاسی از انجام ۱۸ دقیقه باقیمانده انصراف داد».
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ «مسابقه ابومسلم - شموشک برگزار نشد».
  15. «تفکیک گل زده در هر فصل از لیگ برتر».
  16. «رکوردها و ترین‌های لیگ هجدهم».
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ «iplstats.com».
  18. «بهترین خط حمله لیگ برتر فوتبال ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ مه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۷ مه ۲۰۱۹.
  19. «برترین خط حمله‌های ادوار مختلف لیگ برتر».
  20. «استقلال صاحب بهترین خط دفاع تاریخ لیگ برتر».
  21. «گزارش ویژه؛ بهترین خط دفاعی تاریخ لیگ برتر».
  22. «بیشترین بردهای ادوار مختلف لیگ برتر».
  23. «هجده رکوردی که لیگ هجدهم جابه‌جا کرد».[پیوند مرده]
  24. «رکوردداران کمترین و بیشترین باخت در ادوار مختلف لیگ برتر».
  25. «رکوردداران کمترین و بیشترین تساوی در ادوار مختلف لیگ برتر».
  26. «رکوردداران کمترین و بیشترین تفاضل در ادوار مختلف لیگ برتر».
  27. «سریع‌ترین گل تاریخ لیگ برتر توسط منشأ به ملوان».
  28. «گل ثانیه ۱۱ غلامرضایی به فجرسپاسی».
  29. «گل سریع خلعتبری به گسترش فولاد».
  30. «گل اول سپاهان به مس در ثانیهٔ ۱۳ (مغانلو)».
  31. گل ثانیهٔ ۱۵ ذوب‌آهن به نساجی مازندران دارکو بیدوف- ویدیو ورزش سه, ویدیو ورزش سه, 2021-01-29, retrieved 2023-07-10
  32. «ده گل زودهنگام کل تاریخ لیگ برتر».
  33. «فوتبال برتر - ۱۰ گل زودهنگام و خاطره‌انگیز لیگ برتر».
  34. ۳۴٫۰ ۳۴٫۱ «نگاهی به سریع‌ترین گل‌های تاریخ فوتبال ایران + ویدئو».
  35. «چالش بر سر حضور زنان در استادیوم‌های ورزشی». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۲۱.
  36. «فشار فیفا برای حضور تماشاگران زن در همه بازی‌های فوتبال – DW – ۱۳۹۸/۱۱/۲۸». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۲۱.
  37. «استقلال ۱–۰ مس کرمان؛ گل سه امتیازی یامگا در اولین حضور زنان در لیگ برتر». سازمان لیگ فوتبال ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۱۰.
  38. «جایگاه زنان در ورزشگاه آزادی مشخص شد (عکس)». ورزش سه. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۱۰.
  39. «پرسپولیس ۱–۱ استقلال‌/ نقش پررنگ وار در دربی؛ تساوی سرخ‌آبی‌ها به سود سپاهان». تازه نیوز.
  40. «پرسپولیس 1-1 استقلال؛ تساوی با دخالت (VAR)». فوتبال۳۶۰.
  41. «استقلال به رکورد هزار گل زده در لیگ برتر رسید». فارس.

پیوند به بیرون