جریان الکتریکی

شارش بار الکتریکی
(تغییرمسیر از جریان الکتریسیته)

جریان الکتریکی به جاری شدن بار الکتریکی گفته می‌شود.[۱] به معنای دیگر جریان الکتریکی به صورت نرخ تغییر بار الکتریکی نسبت به زمان تعریف شده که با نماد I نشان داده می‌شود. در یک مدار الکتریکی، بار الکتریکی را، اغلب، الکترون‌ها حمل می‌کنند. همچنین یون‌ها در الکترولیت نیز می‌توانند بار الکتریکی حمل کنند. در پلاسما، یون و الکترون، هر دو، بار الکتریکی حمل می‌کنند.[۲][۳][۴]

جریان الکتریکی
یک مدار الکتریکی ساده، که در آن جریان با حرف "i" نشان داده می‌شود. رابطه بین ولتاژ ("V")، مقاومت ("R") و جریان ("i" یا "I") "V=IR" است. این به عنوان قانون اهم شناخته می‌شود.
نمادهای رایج
I
دستگاه بین‌المللی یکاهاآمپر
استخراج از
کمیت‌های دیگر
تحلیل ابعادی

در دستگاه بین‌المللی یکاها، واحد جریان الکتریکی، آمپر است. یک آمپر، برابر با گذر یک کولن بار الکتریکی در یک ثانیه از یک سطح است. جریان الکتریکی را با آمپرمتر اندازه می‌گیرند.[۵][۶]

جریان الکتریکی سبب گرمایش مقاومتی می‌شود؛ که مثلاً به صورت نور در لامپ‌های رشته‌ای پدیدار می‌شود. جریان الکتریکی همچنین میدان مغناطیسی تولید می‌کند که از آن در موتورهای القایی، ژنراتورها و موارد بسیار دیگر استفاده می‌شود. در جریان الکتریکی، ذراتی که بار الکتریکی را حمل می‌کنند، حامل بار نامیده می‌شوند. از آن‌جا که در فلزات، الکترون‌ها با یک یا چند الکترون دیگر در هر اتم، پیوند ضعیفی دارند، می‌توانند داخل فلز آزادانه حرکت کنند.[۷][۸]

در یک مدار الکتریکی ساده، باتری به هر الکترونی که از خود عبور می‌دهد به اندازه اختلاف پتانسیل دو سر خود، انرژی می‌دهد.[۹] الکترون‌ها در حرکتند اما اتم‌های رسانا نوساناتی دارند و در برابر حرکت الکترون‌ها، مقاومت می‌کنند و الکترون‌ها مقداری از انرژی خود را از دست می‌دهند. این انرژی به صورت گرما هدر می‌رود.[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

منابع

ویرایش
  1. Horowitz, Paul; Hill, Winfield (2015). The art of electronics (3rd ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-80926-9.
  2. Fischer-Cripps, Anthony C. (2004-10-31). The Electronics Companion (به انگلیسی). CRC Press.
  3. Morris, Andrew (2022-10-19). Bugs, Drugs and Three-pin Plugs: Everyday Science, Simply Explained (به انگلیسی). CRC Press. ISBN 978-1-00-072984-9.
  4. Facer, George (2015-05-15). George Facer's Edexcel A Level Chemistry Student Book 1 (به انگلیسی). Hodder Education. ISBN 978-1-4718-3282-6.
  5. Lakatos, John; Oenoki, Keiji; Judez, Hector; Oenoki, Kazushi; Hyun Kyu Cho (March 1998). "Learn Physics Today!". Lima, Peru: Colegio Dr. Franklin D. Roosevelt. Archived from the original on 2009-02-27. Retrieved 2009-03-10.
  6. Anthony C. Fischer-Cripps (2004). The electronics companion. CRC Press. p. 13. ISBN 978-0-7503-1012-3.
  7. Horowitz, Paul; Hill, Winfield (2015). The art of electronics (3rd ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-80926-9.
  8. Walker, Jearl; Halliday, David; Resnick, Robert (2014). Fundamentals of physics (10th ed.). Hoboken, NJ: Wiley. ISBN 978-1-118-23073-2. OCLC 950235056.
  9. Singh, Kulwant (2023-08-30). Science Laws and Their Applications (به انگلیسی). Cambridge Scholars Publishing. p. 214. ISBN 978-1-5275-2911-3.
  10. Blackwell, Glenn R. (2017-12-19). The Electronic Packaging Handbook (به انگلیسی). CRC Press. ISBN 978-1-351-83554-1.
  11. «الکتریکی آنلاین». جریان الکتریکی در مدار الکترونیکی. ۲۰۲۴-۰۵-۰۹.
  12. DK (2020-10-01). The Visual Encyclopedia (به انگلیسی). Dorling Kindersley Limited. p. 272. ISBN 978-0-241-50166-5.
  13. McMonagle, Derek; Anning, Pauline (2016-03-31). Integrated Science for CSEC® (به انگلیسی). OUP Oxford. p. 206. ISBN 978-0-19-839562-1.

کتابشناسی

ویرایش
  • چنگ، دیوید. الکترومغناطیس میدان و امواج. ترجمهٔ پرویز جبه‌دار مارالانی و محمد قوامی. مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. پاییز ۱۳۷۹. چاپ