جنگ داخلی افغانستان (۱۹۹۶–۱۹۹۲)

جنگ داخلی افغانستان از ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۶ به دوره خشونت‌باری از جنگ در افغانستان از سال ۱۹۷۸ تاکنون اشاره می‌کند که پس استعفای رئیس‌جمهور محمد نجیب‌الله و سقوط جمهوری دموکراتیک افغانستان رخ داد. پس از آن دولت اسلامی افغانستان در آن زمان طبق پیمان پیشاور تأسیس گشت.[۲] هدف این پیمان توافق صلح و تقسیم قدرت بود که تمام احزاب افغانستان در سال ۱۹۹۲ با آن توافق کردند و متحد شدند، به غیر از حزب اسلامی گلبدین حکمتیار که آن را نپذیرفت. اگرچه در این زمان به حکمتیار پیشنهاد نخست‌وزیری داده شد[۳] اما او درصدد حاکمیت کامل در افغانستان بود.[۴] حکمتیار سریعاً بمباران شهر کابل را آغاز نمود[۵] که باعث شروع دورهٔ جدیدی از جنگ در افغانستان شد.[۶] در طول این جنگ شهرهای کابل، هرات، مزار شریف و قندهار بیشترین میزان خشونت و تلفات را نسبت به شهرهای دیگر دادند.

جنگهای داخلی افغانستان از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۵
بخشی از جنگ افغانستان (۱۹۷۸–تاکنون)

در طول این جنگ‌ها زیر ساخت شهر کابل کاملاً از بین رفت و شهر عموماً تخریب گشت.
تاریخ۳۰ آوریل ۱۹۹۲ تا ۲۷ سپتامبر ۱۹۹۶
(۴ سال، ۴ ماه و ۴ هفته)
موقعیت
نتایج

طالبان کنترل ۸۰ درصد کشور را به دست گرفتند. دولت اسلامی افغانستان کنترل ۲۰ درصد را به دست گرفت.

طرف‌های درگیر

افغانستان دولت اسلامی افغانستان

پشتیبانی از سوی
ایران ایران

روسیه روسیه[۱]

حزب اسلامی گلبدین حکمتیار (تا اواخر ۱۹۹۴)
پشتیبانی از سوی
پاکستان پاکستان


حزب وحدت اسلامی افغانستان (پس از دسامبر ۱۹۹۲)


افغانستان جنبش ملی اسلامی افغانستان (۱۹۹۴)
پشتیبانی از سوی
ازبکستان ازبکستان


رهبران شبه نظامی قندهار

طالبان (از اواخر ۱۹۹۴)
پشتیبانی از سوی
پاکستان پاکستان


القاعده (از سال ۱۹۹۶)
فرماندهان و رهبران
افغانستان برهان‌الدین ربانی
افغانستان احمد شاه مسعود
افغانستان سید حسین انوری
افغانستان صبغت‌الله مجددی
عبدالحق
افغانستان رسول سیاف
افغانستان
عبدالعلی مزاری افغانستان
کریم خلیلی
افغانستان عبدالرشید دوستم

گلبدین حکمتیار


عبدالعلی مزاری
کریم خلیلی


افغانستان عبدالرشید دوستم


گل‌آغا شیرزی
محمد عمر
اسامه بن لادن
ایمن الظواهری
حزب وحدت با دولت اسلامی افغانستان تا اواخر ۱۹۹۲ کار می‌کرد. پس از آن به حزب اسلامی پیوست. دوستم که پیشتر با احمدشاه مسعود کار می‌کرد در سال ۱۹۹۴ به نیروهای گلبدین حکمتیار پیوست. حکمتیار همراه با جمعیت همزمان بر ضد وحدت و اتحاد می‌جنگید. در سال ۱۹۹۵ مسعود و نیروهای ISA قادر به کنترل بیشتر قسمت‌های کابل شدند.

نیروهای شورای نظار (جمعیت اسلامی افغانستان به رهبری احمد شاه مسعود و برهان الدین ربانی منطقه شمال شرق کابل، نیروهای حزب اسلامی افغانستان به رهبری گلبدین حکمتیار در مناطق وسیع جنوب کابل، اتحاد اسلامی برای آزادی افغانستان رسول سیاف مناطق افشار قرغه، جنبش ملی اسلامی افغانستان به رهبری عبدالرشید دوستم شمال کابل، نیروهای حزب وحدت اسلامی افغانستان به رهبری عبدالعلی مزاری در مناطق شمال غرب و غرب کابل حضور داشتند. این نیروها از طرف کشورهای خارجی حمایت می‌شدند. کشورهای غرب و منطقه مانند روسیه، پاکستان، عربستان سعودی و ایران.

در سال ۱۹۹۶، جنگ‌های داخلی با پیروزی طالبان پایان یافت. طالبان که در سال ۱۹۹۴ تشکیل شده بود شهر کابل را تسخیر کردند و بیش از ۹۰٪ کشور را تحت کنترل گرفتند و منطقهٔ کوچکی را در شمال شرقی برای مجاهدین اختصاص دادند.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. Hunter, Shireen; Thomas, Jeffrey L.; Melikishvili, Alexander (2004). Islam in Russia: The Politics of Identity and Security. M.E. Sharpe. p. 409. ISBN 978-0-7656-1282-3.
  2. Directorate of Intelligence (2001). "CIA -- The World Factbook -- Afghanistan". Archived from the original (mirror) on 19 اكتبر 2012. Retrieved 2012-06-06. note - the self-proclaimed Taliban government refers to the country as Islamic Emirate of Afghanistan {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. Sifton, John (6 July 2005). Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan’s Legacy of Impunity (Report). Human Rights Watch.
  4. Saikal (2004), p. 215.
  5. «عفو بدون عدالت؟ افغانستان در آستانه برگشت «قصاب کابل»». دویچه وله دری. ۱۵ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱ مه ۲۰۱۷.
  6. "Archived copy". Archived from the original on 2016-10-18. Retrieved 2016-10-16.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)