دینارانی
دینارونی یکی از چهار باب هفت لنگ از ایل بختیاری است. باب دینارانی، بر مبنای اتحاد طوایفی است که منشأهای گوناگون داشته و به واسطه محل سکونتشان در «کوه دیناران» بدین نام خوانده می‌شوند.
تاریخچهویرایش
طوایف باب دینارانی در زمان ملامحمدخان قمه طلا به عنوان یک باب در بختیاری دست به اتحاد زدند و از متحدین محمد تقی خان چهارلنگ بودند، که بعد از کشته شدن محمدخان قمه طلا برای حفظ هویت خود در برابر حسینقلی خان ایلخانی(حسینقلی خان دورکی زراسوند) اتحاد خود را حفظ کردند.
محل سکونتویرایش
محل اصلی سکونتشان در دهستان دیناران در شهرستان اردل از توابع استان چهارمحال و بختیاری میباشد.[۱][۲][۳][۴][۵][۶]
میانکوه،دهدز،موزرم،ایذه،بازفت،شلیل و...
تقسیماتویرایش
دینارانی، از ۱۰ طایفه و چندین طایفه وابسته تشکیل شده‌است؛ که عبارتند از:
- طایفه غریبی
- طایفه عالی محمودی
- طایفه شالو
- طایفه اورک
- طایفه سهید
- طایفه گورویی
- طایفه نوروزی
- طایفه سرقلی
- طایفه شیخ البرز
- طایفه بویری
- طایفه کورکور (زراسوند)
- طایفه بویر بندانی
- طایفه غریبی از شاخه ی هفت لنگ،دینارونی باب میباشد.که از چهار تیره تشکیل میشود.
- طایفه اورک
- چهاربنیچه
- جلالی
- هلیسادی
- شیرانی
- اولاد حاجعلی
- قلعه سردی
- لجم اورک(آر احمدی،اسماعیل وندی،سخندری و...)
- قنبری (گودرزی)
- موزرمی
- خواجه
- اورکون زنگی
- خدابخشی
- لندی
- شیوندی
- غریبی
- گل بامکی
- آل داوودی
- کی شیخ عالی
- شیخ چهل تنانی
- شهپیری
- ممسنی
- گوزلکی
- عرب
- پسمکن
- سادات حسینی
- بندونی باب :(کاوندی،سرتنگی و...)
- طایفه غریبی
- اسدی
- غریبی
- اسکندری
- براتی
طایفه گوروییویرایش
- تیره عیسی وند(حاجتی؛شریفی؛بهمنی؛الماسی)
- تیره ممشوسنی(محمدشاهحسینی)
- تیره سیربیری
- تیره پینه
طایفه عالی محمودیویرایش
به دو شاخه مهرعلی خانی و علیمردان خانی تقسیم میشود. شاخه مهرعلی خانی
- اولاد بالا ساکن در نورآباد شاخه ملامحمدخان
- اولاد پایین شاخه علیخان
- ملامرادی
- فرضعلیوند
- قریشوند
- شهولیوند
- شیخ عالیوند
- دوبراهی
- عبده‌وند
- احمدمیرحاجی
شاخه علیمردان خانی
- اولاد
- علیرضاوند
- قیصروند
- نجف‌سنی
- لک
- نقدعلی‌وند
- باقروند
- مددی
- صالح‌وند
طایفه سهیدویرایش
- تیره کی مقصودی
- تیره کی شمس
- تیره کی باندری
- تیره شهپیری
- تیره شله لنگ (کی محمود)
- تیره خدابخشی
- تیره بنگو
- تیره سرملی
- تیره پتوی (خسروی)
- تیره حجی
طایفه نوروزیویرایش
طایفه نوروزی از شاخه هفت‌لنگ و از باب دینارانی بوده، که متشکل از شش تیره بزرگ میباشد:
- سیف اله وند
- کمال وند
- یارعلی وند
- بامیر وند
- ابراهیم‌وند
- غلام‌وند
طایفه سرقلیویرایش
- تیره غریبی
- تیره طهماسی
- تیره زیلایی
- تیره مهری
- تیره قاسمی
- تیره گدایی
- تیره گاویار
طایفه بویریویرایش
- شیخ میروند
- سمالوند
- غلامند
- گلالی
- بابایی
- نادری
- قیصری
- کاظمی
- باقری
طایفه کورکور (زراسوند)ویرایش
- تش اولاد
- تش شاسه
- تش بیات
طایفه لجمیر اورکویرایش
- تیره آراحمدی
- تیره سخندری
- تیره کری
- تیره اسماعیل‌وندی
- تیره گپی
- تیره جیره
- تیره بلیل (شهنی بابادی باب)
- تیره رشیدی
- تیره محمودی (اسیوند دورکی باب)
- تیره نادری
- تیره کی شیخعالی
که در بخش‌هایی از شهرستان ایذه، باغ‌ملک، دزپارت (دهدز)، اردل، اندیکا و مسجدسلیمان سکونت دارند.
طایفه شالوویرایش
- تیره شالو
- اولاد کل علی گدال (تیره محمدی)
- تیره صادقی
- تیره راکی
- تیره فرهادی
- تیره میولند
- تیره اسیمومحمدی
- تیره حاجی وند
- تیره لری
- تیره براتی رکعتی
منابعویرایش
- ↑ Arash Khazen (۲۰۰۹). «Tribes and Empire on the Margins of Nineteenth-Century Iran p.22». دانشگاه واشینگتن. دریافت‌شده در ۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Iran Almanac and the Book of Facts». Echo of Iran. ۱۹۷۰.
- ↑ «نمودار اجتماعی طوایف بختیاری». دانشنامه ایرانیکا.
- ↑ «Bakhtyārī». دانشنامه بریتانیکا. دریافت‌شده در 3-25-2014. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «BAḴTĪĀRĪ TRIBE». Encyclopaedia Iranica. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۱۴.
- ↑ Carl Skutsch. «Encyclopedia of the World's Minorities page.176».
- حسین ابراهیمی ناغانی (۲ اسفند ۱۳۸۸). «اسامی طوایف و شعب ایل بختیاری». وبگاه انسان‌شناسی و فرهنگ. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ اکتبر ۲۰۱۳.
- خسروی، عبدالعلی. فرهنگ بختیاری. تهران، ۱۳۶۸
- کریمی، اصغر. سفر به دیار بختیاری. تهران، ۱۳۶۸
- عکاشه، اسکندر. تاریخ ایل بختیاری به کوشش فرید مرادی. تهران، ۱۳۶۵
- کزاد امیرحسینی، کریم. شناخت سرزمین بختیاری. اصفهان ۱۳۵۴
- مقاله اسکندر شهبازی گهرویی، تاریخ شهر گهرو.