شیخ زاهد گیلانی
از صوفیان بزرگ ایران
تاج‌الدین ابراهیم سنجانی معروف به شیخ زاهد گیلانی (۶۱۵–۷۰۰ / ۱۲۱۸–۱۳۰۱) از صوفیان بزرگ ایران بود.
محتویات
زندگیویرایش
شیخ صفی‌الدین اردبیلی بنیانگذار دودمان صفوی ۲۵ سال نزد شیخ زاهد گیلانی گذرانید و دختر او را به زنی گرفت. شیخ زاهد، صفی‌الدین را به جانشینی خود در طریقت برگزید. پس از مرگ شیخ زاهد، و به روایتی در همان دوران زندگی وی، صفی‌الدین به اردبیل بازمی‌گردد و طریقتی به نام صفویه در آنجا بنیاد می‌گذارد.
طریقتویرایش
طریقت او به رهبران تصوف مانند ابونجیب سهروردی و حسن بصری می‌رسد.
مدفنویرایش
آرامگاه شیخ زاهد گیلانی (مربوط به سده هشتم هجری) در جاده لاهیجان به لنگرود در ۳ کیلومتری لاهیجان، روستایی به نام شیخانبر واقع شده‌است.
کتاب دربارهٔ اوویرایش
از نویسندگان نامدار ایران، سعید نفیسی، کتابی دربارهٔ وی نوشته به نام «شیخ زاهد گیلانی».
بازماندگانویرایش
- خوانین حاکم بر بختیاری(ایلخانان بختیاری) از زمان شاه تهماسب اول صفوی تا زمان عادل شاه افشار از نسل شیخ زاهد گیلانی بودند[۱][۲][۳][۴]
- تبار حزین لاهیجی، از عالمان اصفهان در اواخر صفوی و افشاریان و زندیه با ۱۶ نسل به شیخ زاهد گیلانی می‌رسد؛ چنان‌که پدر حزین، ابوطالب زاهدی نیز از نسل زاهد گیلانی است.[۵]
- میرزا احمد حکیم تنکابنی پزشک فتح‌علی شاه قاجار نیز نسب به شیخ زاهد گیلانی می‌رسانده است. شمایل او، به قولی، در یکی از تالارهای کاخ گلستان آویزان است.[۶]
منابعویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Zahed Gilani». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۴.
- زاهد گیلانی | لغت‌نامه دهخدا
- زاهد گیلانی - ویکی فقه