طلائیه

روستایی در ایران
(تغییرمسیر از طلائيه)

طَلائیه[۵] منطقه‌ای مرزی و بیابانی خشک در غرب استان خوزستان است، که در محدوده شهرستان هویزه قرار گرفته‌ است.[۶][۷] این منطقه پیشتر هور[۸][۹] با پوشش گیاهی نیزار بود[۱۰] و با ساخت سد کرخه و نیز در پی پیامدهای جنگ، کاملاً خشک شده‌است.[۱۱] بخش‌هایی از طلائیه در هنگام طغیان هورالهویزه به زیر آب می‌رود و باتلاقی می‌شود.[۳] میدان نفتی مجنون؛ یکی از بزرگترین میدان‌های نفتی عراق، در سال ۱۹۷۵ در نزدیکی خط مرزی کشف شد. بخشی از مخزن این میدان نفتی[۱۲] در جنوب‌شرقی هور در خاک ایران قرار دارد.[۱۳]

طلائیه
پاسگاه مرزی
مرز طلائیه، خاکریزهای عراق[۲] به سبک خط بارلو[۳][۴]
[[File:
مرز ایران و عراق
فکه
فکه
بستان
بستان
دهلاويه
دهلاويه
هویزه
هویزه
جُفَير
جُفَير
مجنون
مجنون
طلائیه
طلائیه
نشوه
نشوه
بصره
بصره
شلمچه
شلمچه
خرمشهر
خرمشهر
طلائیه (ایران)
|{{{اندازه پایه}}}px|alt=]]
کشورایران
استانخوزستان
شهرستانهویزه
بخشنیسان
دهستانبنی‌صالح
Map
Map

پیش از آغاز جنگ ایران و عراق در تاریخ ۲۷ شهریور ۱۳۵۹ بر پایهٔ گزارش گروهان ژاندارمری هوزگان، نیروهای عراقی روبروی پاسگاه طلائیه قدیم با ۱۰۰ عراده تانک و روبروی پاسگاه طلائیه جدید با سنگرسازی و انتقال نیروها، برای حمله آماده می‌شدند.[۱۴] طلائیه از روزهای آغازین جنگ تا عقب‌نشینی عراق در عملیات بیت‌المقدس در دست نیروهای عراقی بود.[۱۵]

خطوط مرزی یا دال طلائیه دو خط مستقیم با زاویهٔ ۹۰ درجه هستند.[۳] برپایهٔ عهدنامه ۱۹۷۵ الجزایر خط مستقیم افقی (از پیچ کوشک تا طلائیه) از میل مرزی ۱۲ به سمت غرب تا میل مرزی ۱۴–آ[۱۶] و خط مستقیم عمودی از میل مرزی ۱۴–آ به سمت شمال تا میل مرزی ۱۴–ب ادامه‌دارد.[۹] جادهٔ قدیم هویزه نشوه از این مرز می‌گذشت.[۱۲]

دژ بارلِو

ویرایش

عراق در راستای مرز کوشک طلائیه سیم‌خاردار کشیده و زمین را مین‌گذاری کرده‌بود و کانال آبی به عرض ۴ و عمق ۴ متر ساخته‌بود، که درون آن هم سیم‌خاردار و مین‌گذاری ‌شده‌بود. در پشت این کانال خاکریزها یا دژهایی ‌سه‌گوش در دو ردیف ساخته‌شده بود.[۱۲]

حملات شیمیایی

ویرایش

عراق بارها این منطقه را بمباران شیمیایی[۱۷][۱۸] کرده‌است. از این جمله حملات: در پدافند عراق علیه عملیات خیبر از ۶ اسفند ۱۳۶۲ تا ۱۶ فروردین ۱۳۶۳ با گازهایی چون خردل، تابون و فسژن طلائیه بمباران و سمپاشی شد، همچنین نیزارهای منطقه با بمبهای آتش‌زا و فسفری به آتش کشیده‌[۱۹] و تا پایان جنگ از سوی عراق آب از کانال سوئیب[۳] بسوی طلائیه سرازیر شد.[۲۰]

آخرین حملات شیمیایی عراق در این منطقه، در تاریخ ۴ تیر ۱۳۶۷ برای ستاندن جزیره مجنون از دست نیروهای ایرانی بود.[۲۱][۲۲]

پس از آتش‌بس

ویرایش

چهار روز پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت از سوی ایران، در تاریخ ۳۱ تیر ۱۳۶۷ عراق این منطقه را دوباره اشغال کرد.[۲۳] در نامه‌ای خطاب به شورای امنیت به تاریخ ۸ دی ۱۳۶۷ دکتر علی‌اکبر ولایتی، از ادامهٔ اشغال خاک ایران و استخراج نفت از نفت‌شهر، سمیده و طلائیه شکایت کرد.[۲۴]

یادمان طلائیه

ویرایش

با یافت شمار زیادی از پیکرهای جان‌باختگان جنگ در ۸ کیلومتری غرب پاسگاه طلائیهٔ قدیم، حسینیهٔ حضرت ابوالفضل در آنجا برای یادمان و بزرگداشتشان ساخته‌شد.[۱۵] هیئت وزیران این منطقه را در سال ۱۳۸۷ به‌عنوان منطقهٔ نمونهٔ گردشگری تصویب کرد.[۲۵]

پیوند به بیرون

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «Ţalā'īyeh: Iran». National Geospatial-Intelligence Agency. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۷.
  2. «Fortification Patterns on the Iraq-Iran Border». NASA Earth Observatory. دریافت‌شده در ۲۰ مه ۲۰۱۷.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ «یادمان طلائیه». مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.[پیوند مرده]
  4. Bar Lev Line
  5. آدرس آماری: 0623010001004806011. پاسگاه طلائیه جدید، بنی صالح، نیسان، هویزه «خوزستان». درگاه ملی آمار. دریافت‌شده در ۲۰ مه ۲۰۱۷.
  6. «نقشه دهستان‌ها، سال ۱۳۹۰، خوزستان». درگاه ملی آمار. دریافت‌شده در ۲۰ مه ۲۰۱۷.
  7. «تصویب‌نامه درخصوص اصلاحات تقسیمات کشوری در استان خوزستان شهرستان هویزه». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۲۰ مه ۲۰۱۷.[پیوند مرده]
  8. «NH 38-4 Al Amarah, Iraq; Iran» (PDF). DGIA, Ministry of Defence UK, The University of Texas at Austin. ۲۰۰۱. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ «International Boundary Study No. 164» (PDF). Bureau of Intelligence and Research - US Department of State. ژوئیه ۱۳, ۱۹۷۸. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
  10. دکتر حسین علایی (۱۳۹۱). «نقش ارتش در عملیات خیبر» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
  11. «بررسی روند تغییرات ماهانه، تنوع و تراکم و جمعیت پرندگان آب زی تالاب هورالعظیم» (PDF). دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست. ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۲ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ مهدی خداوردی‌خان (۱۳۹۱). «بررسی زمین و وضعیت دشمن در عملیات خیبر» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۷.
  13. «Majnoon Field, Iraq». offshore-technology.com. دریافت‌شده در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۷.
  14. «آمادگی آشکار عراق برای حمله به ایران». مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس. ۲۸ شهریور ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۷.[پیوند مرده]
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «یادمان طلائیه منطقه عملیاتی خیبر و بدر» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۷.[پیوند مرده]
  16. به مختصات ۳۱°۰۰′۰۱″ شمالی ۴۷°۴۰′۵۴″ شرقی / ۳۱٫۰۰۰۲۸°شمالی ۴۷٫۶۸۱۶۷°شرقی / 31.00028; 47.68167 (دال طلائیه)
  17. «استفاده مکرر عراق از سلاح‌های شیمیایی در منطقه بدر و مناطق جفیر و طلائیه». مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.[پیوند مرده]
  18. Hutchinson، Robert. Weapons of Mass Destruction. Hachette UK. شابک ۹۷۸۱۷۸۰۲۲۳۷۷۳.
  19. محمدباقر نیکخواه (۱۳۹۱). «جنگ شیمیایی دشمن در عملیات خیبر» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۱۷.
  20. امیر چیذری (۱۳۹۳). «بررسی استحکامات و موانع منطقه عملیاتی کربلای ۵» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳۰ مه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۱۷.
  21. «سقوط مجنون (۴ تیر ۱۳۶۷)». مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.[پیوند مرده]
  22. احسان خرم‌دره (۱۳۸۱). «بررسی تحولات نظامی جنگ در سال ۶۷» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. دریافت‌شده در ۲۳ ژوئن ۲۰۱۷.[پیوند مرده]
  23. هاشمی رفسنجانی. «عراق آتش‌بس قطعنامه را بعد از ۴ روز شکست». hashemirafsanjani.ir. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۱۷.[پیوند مرده]
  24. Ali Akbar Velayati (January 3 1989). «Letter» (PDF). United Nations Security Council. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۱۷. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)[پیوند مرده]
  25. «تصویب‌نامه در خصوص تعیین بیست و نه منطقه در استان خوزستان به عنوان مناطق نمونه گردشگری». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۷.[پیوند مرده]