علوم در جهان اسلام

علوم در جهان اسلام قرون وسطی به دانش‌هایی گفته می‌شود که موضوع و مسائل آن‌ها، دانش‌هایی است که مسلمان‌ها در آن زمان بدان پرداخته و آثاری را منتشر ساخته‌اند، مانند علم تجوید، علم تفسیر قرآن، علم حدیث، علم کلام نقلی، علم فقه، علم اخلاق نقلی، علم عرفان عملی و نظری، .

علم در جهان اسلام قرون وسطی، علمی بود که در دوران طلایی اسلامی در دوران امویان قرطبه، اباضیان سیویل، سامانیان، زیاریان، آل بویه در ایران، خلافت عباسی و فراتر از آن توسعه و به کار گرفته شد و تقریباً در دوره زمانی بین 786 و 1258 میلادی دستاوردهای علمی اسلامی طیف وسیعی از حوزه های نجوم، ریاضیات پزشکی کیمیاگری و شیمی، گیاه شناسی و زراعت، جغرافیا و نقشه برداری، چشم شناسی، فارماکولوژی، فیزیک و جانورشناسی را در بر میگرفت.

از مهمترین اثرات علم اسلامس تیببن روش علمی توسط ابن هیثم و ابن نفیس بود. اثر مهم دیگر آنها توسعه سیستم عدد نویسی عربی و اختراع مثلثات (سینوس -کسینوس -تانژانت و تهیه جداول آنها )انتقال آن به اروپا بود که راه را برای رنسانس گشود.

علم اسلامی قرون وسطی دارای اهداف عملی و اهداف تحقیق و فهم هستی بود. به عنوان مثال، نجوم برای تعیین قبله برای نماز مفید بود، گیاه شناسی در کشاورزی کاربرد عملی داشت، مانند آثار ابن بصال و ابن عوام، و جغرافیای ابوزید بلخی . ریاضیدانان اسلامی مانند خوارزمی، ابن سینا و جمشید کاشانی در جبر، مثلثات، هندسه و اعداد عربی پیشرفت کردند. پزشکان اسلامی بیماری هایی مانند آبله و سرخک را توصیف کردند و نظریه پزشکی کلاسیک یونان را به چالش کشیدند. بیرونی، ابن سینا و دیگران تهیه صدها داروی ساخته شده از گیاهان دارویی و ترکیبات شیمیایی را توصیف کردند. فیزیکدانان اسلامی مانند ابن هیثم، بیرونی و دیگران به مطالعه علم اپتیک و مکانیک و همچنین نجوم پرداختند و از دیدگاه ارسطو در مورد حرکت انتقاد کردند.

جستارهای وابسته

• اختراعات دوران طلایی اسلام
• دارالحکمه

• نگرش‌های اسلامی به علم
• فلسفه اسلامی
• تاریخچه اقتصاد اسلامی
• فلسفه مدرسی

منابع

• دانش مسلمین، محمدرضا حکیمی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، (۱۳۷۴).