عید قربان

عید قربان
	نماز عید قربان در داکا، بنگلادش
نام رسمی	عِید الأضحیٰ
نام دیگر	عید حاجیان، گوسفندکُشان
برپایی توسط	مسلمان
اهمیت	یادبود قبول ابراهیم به قربانی‌کردن فرزندش اسماعیل; پایان مراسم حج تمتع;
جشن‌ها	آذین‌بندی خیابان‌ها، دید و بازدید، پخش شیرینی‌جات; تعطیلات رسمی در بسیاری از کشورهای اسلامی;
مراسم	نماز عید قربان; قربانی‌کردن و بخشش گوشت به دیگران و فقیران;
تاریخ	۱۰ ذی‌الحجه
مرتبط به	حج

عید قُربان (به عربی: عِید الأضحیٰ یا عید نحر) روز جشنی است که در تاریخ دهم ماه ذیحجه برگزار می‌شود، و از بزرگترین اعیاد مسلمانان است، که در این روز به یاد ابراهیم و فرزندش اسماعیل، توسط بسیاری از مسلمانان جشن گرفته می‌شود.

تصویری از لحظهٔ نزول فرشته بر ابراهیم و آوردن قوچی برای قربانی آن به‌جای فرزند خود بر دیوار کلیسای
St. Matthew's German Evangelical Lutheran

شیرینی‌هایی با نامِ "معمول"، شیرینی‌های مخصوصی که به‌طور ویژه در روز جشن عید قربان پخته و میل می‌شود.

محتویات

جشنویرایش

عید قربان که از جمله تعطیلات رسمی مسلمانان است، از یک تا چهار روز جشن گرفته می‌شود و در طی آن مردم با پوشیدن بهترین پوشاک خود، پس از انجام عبادات، به دید و بازدید و جشن و سرور می‌پردازند.

مراسم عیدویرایش

برگزار کردن مراسم قربانی و قربانی نمودن در این عید بر همه افرادی که براساس فقه اسلامی اعمال حج را به جا می‌آورند واجب و الزامی است و مسلمانان در سراسر جهان در عبادت حج، در این روز، گوسفند، گاو یا شتری را قربانی کرده و گوشت آن را بین همسایگان و مستمندان تقسیم می‌کنند.

حاجیان در این روز پس از به پایان رساندن مناسک حج، حیوانی را ذبح می‌کنند و پس از قربانی آنچه بر آنان در حال احرام، حرام شده بود - مانند نگاه کردن در آینه، گرفتن ناخن و شانه زدن مو - مجدد حلال می‌گردد و با توجه به اینکه حج، یکی از عبادتهای بسیار مهم در اسلام است، توانایی به انجام رساندن آن نیز برای هر مسلمانی بسیار شادی‌آور است، در نتیجه، روزی که پس از انجام وظایف سنگین حج، به عنوان جایزه الهی و اتمام احرام پیش می‌آید را عید می‌دانند.

همچنین در روایت‌های مکرری نقل شده که در روز عید قربان، قربانی کنید تا گرسنگان و بیچارگان نیز به خوراک برسند؛ و این عمل در میان مسلمان‌ها از دیر زمان اتحاد به میان آورده‌است.

اسلامویرایش

صفحه‌ای از مقامات یحیی بن محمود واسطی؛ جشن عید قربان

در روایات مختلف دین اسلام آمده‌است که ابراهیم پیامبر در سن بالا دارای فرزندی شد که او را اسماعیل نام نهاد و برایش بسیار عزیز و گرامی بود. اما مدت‌ها بعد، هنگامی که اسماعیل به سنین نوجوانی رسیده بود، فرمان الهی چندین بار در خواب به ابراهیم نازل شد و بدون ذکر هیچ دلیلی به او دستور داده شد تا اسماعیل را قربانی کند.

او پس از کشمکشهای فراوان درونی، در نهایت با موافقت خالصانه فرزندش، به محل مورد نظر می‌روند و ابراهیم آماده سر بریدن فرزند محبوب خود می‌شود. اما به هنگام انجام قربانی اسماعیل خداوند که او را سربلند در امتحان می‌یابد، گوسفندی را برای انجام ذبح به نزد ابراهیم می‌فرستد.

این ایثار و عشق پیامبر به انجام فرمان خدا، فریضه‌ای برای حجاج می‌گردد تا در این روز قربانی کنند و از این طریق برای یتیمان و تهیدستان خوراکی فراهم سازند. در این روز همچنین مستحب است که نماز عید قربان برپا گردد. نماز عید قربان باید در فاصله زمانی طلوع آفتاب روز عید تا ظهر خوانده شود و شامل دو رکعت است.

فلسفه عید قربانویرایش

در این روز ابراهیم نبی از آزمایش قربانی کردن پسر خود اسماعیل موفق بیرون آمد در قرآن آیه است در این رابطه: فَلَمّا اَسْلَما وَتَلّهُ لِلجَبینِ وَنادَیناهُ اَنْ یا اِبراهیم، قد صدّقت الرّؤیا انّا کذلک نجزِی المحسنین؛ ای ابراهیم خوب وظیفه ات را انجام دادی …^[۲] پس از سربلندی ابراهیم نبی و تصمیم جدی او برای قربانی کردن پسر و اقدام به عمل برای انجام این کار؛ خداوند گوسفندی را برای قربانی کردن آن به جای پسرش فرستاد و این گونه سنت قربانی کردن درست شد.

اعمال عید قربان در اسلامویرایش

نماز عید قربان
غسل روز عید قربان
دعای ندبه و دعاهای وارده
قربانی کردن

روزه در عید قربان حرام استویرایش

روزه‌گرفتن در روز عید قربان مانند روز عید فطر حرام است.^[۳]

در هندویرایش

جشنواره‌های مختلف در تقویم اسلام وجود دارد. (بکری عید) یا عیدالضحی یکی از عیدهای مشهور در میان مسلمانان سراسر جهان است.

این روز، روز قربانی، برای مسلمانان است. مسلمانان در هند معمولاً بز را قربانی می‌کنند، به همین دلیل است که در اردو (زبان مسلمانان هند و پاکستان) به عنوان بخر Bakhr یا بکری bakri عید شناخته می‌شود. این عید در اسلام برای جشن گرفتن ایمان محکم برای جانسپاری است.

این عید هم‌زمان با انجام مناسک حج در مکه هستند و مردم دیگر در مساجد نماز می‌خوانند. گوشت قربانی پس از مراسم در میان دوستان و اعضای خانواده توزیع می‌گردد. خوراک‌های مخصوص و شیرینی به مناسبت عید آماده می‌شود. این مراسم از عید قربان شروع می‌شود، از دهم تا روز دوازدهم ماه ذی‌الحجه. مردم در روز عید لباس‌های جدید می‌پوشند، نماز می‌خوانند، و به دیدار یکدیگر برای تبادل سلام و تبریک می‌روند. دعاهای ویژه‌ای برای این سه روز وجود دارد که نماز عید بخشی از این مراسم هست.

بر اساس باورهای دینی، مبادله و توزیع گوشت حیوانات قربانی شده به عنوان برکت در نظر گرفته شده‌است؛ و بنابراین مردم پس از نماز، به دوستان، همسایگان، بستگان و افرادفقیر گوشت قربانی می‌دهند. با این حال، خانواده بخش کوچکی از گوشت را برای خود به عنوان تبرک نگه می‌دارد.

تبریک به یک دیگر با گرمترین آرزوها و آماده کردن غذاهای ویژه سنتی به عنوان بخشی از این جشن بزرگ در نظر گرفته شده‌است. با این حال، در زمان معاصر، روند ارسال اس‌ام‌اس یا پیامک تبریک به خاطر خصوصیات جذابش و سرعتی که دارد، موفق عمل کرده‌است. جدا از گفتن جشن مبارک، همچنین می‌توان اهمیت عید را با اس‌ام‌اس‌های دوست داشتنی اعلام کرد.

همگی اداره‌های دولتی ملی، ایالتی و محلی، اداره‌های پُستی و بانک‌ها در هند در عید قربان بسته هستند. فروشگاه‌های اسلامی و کسب و کارها و دیگر سازمان‌ها ممکن است بسته بوده یا ساعت‌های کارشان را کاهش دهند. کسانی که مایل به استفاده از حمل و نقل عمومی در این روز هستند، ممکن است برای آگاهی از جدول زمانی، نیاز به تماس با مقامات حمل و نقل محلی داشته باشند.^[۴]