لردگان

شهری در استان چهارمحال و بختیاری

لُردِگان مرکز شهرستان لردگان در استان چهارمحال و بختیاری است. مردم لردگان، مردم لر بختیاری هستند و به گویش لری بختیاری صحبت می‌کنند.

لردگان
به لری:لردگون
کشور ایران
استانچهارمحال بختیاری
شهرستانلردگان
بخشمرکزی
نام(های) دیگرلردجان
نام(های) پیشینلردجان، لوردغان، لاردلان
سال شهرشدن۱۳۵۵
مردم
جمعیت۴۰٬۵۲۸ نفر (۱۳۹۵)
جغرافیای طبیعی
مساحت۱۹۰۰ کیلومتر مربع
ارتفاع۱۵۵۶ متر
اطلاعات شهری
شهردارابراهیم کریمی نژاد[۱]
ره‌آوردقالی بختیاری، کباب بختیاری، روغن حیوانی، کشک و قارا
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۳۸۳
شناسهٔ ملی خودرو ایران ۸۱ س م
لردگان بر ایران واقع شده‌است
لردگان
روی نقشه ایران
۳۱°۳۰′۳۵″شمالی ۵۰°۴۹′۴۲″شرقی / ۳۱٫۵۰۹۷°شمالی ۵۰٫۸۲۸۳°شرقی / 31.5097; 50.8283

جغرافیا ویرایش

موقعیت جغرافیایی ویرایش

شهر لردگان در دشت نسبتاً مسطحی در میان رشته کوه زاگرس قرار دارد. در اطراف این شهر، جنگل‌های انبوه بلوط ایرانی موجود است. هم چنین درختانی چون زالزالک، پسته وحشی یا در گویش محلی بَن و… در این ناحیه یافت می‌شوند. شایان ذکر است که این شهرستان از نظر گیاهان دارویی، یکی از غنی‌ترین مناطق کشور می‌باشد.

از نظر جانوری نیز این شهرستان بسیار غنی می‌باشد. از کبک (به گویش محلی کَوگ) و تیهو گرفته تا پازن و کل و بز، خرس و گرگ و شغال و بسیاری گونه‌های دیگر در این شهرستان وجود دارند. به گفته افراد محلی در گذشته در کوه‌های این منطقه نظیر کوه ریگ، پلنگ نیز وجود داشته‌است.

متأسفانه در سالهای اخیر شرایط اقلیمی، خشکسالی، احداث سدهای فراوان در اطراف شهرستان نظیر (کارون و خرسان)، چرای دام‌ها، تخریب جنگل برای کشاورزی، تولید زغال بلوط و عواملی از این دست باعث شده تا پوشش گیاهی و جانوری منطقه به سرعت رو به نابودی برود.

آب و هوا ویرایش

اقلیم لردگان نیمه مرطوب گرم با زمستانهای نیمه سرد است.

مردم‌شناسی ویرایش

زبان ویرایش

مردم لردگان به گویش لری بختیاری سخن می‌گویند.[۲][۳]

جمعیت ویرایش

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۴۰٬۵۲۸ نفر (در ۱۰٬۴۸۲ خانوار) بوده‌است.[۴] در استان چهارمحال و بختیاری پس از شهرکرد، شهر لردگان دارای بالاترین رشد جمعیتی شهرهای استان است.


 
لردگان

گردشگری ویرایش

 
چشمه برم
  • چشمه بَرْم لردگان: جوشش چشمه برم در مرکز شهر لردگان گردشگاه با همین نام را به وجود آورده‌است. این چشمه علاوه بر تأمین آب کشاورزی و آشامیدنی یکی از سرشاخه‌های کارون به‌شمار می‌آید.
  • آتشگاه آتشگاه: آبشار آتشگاه در ۱۹۰ کیلومتری شهرکرد و ۴۰ کیلومتری شهر لردگان، در دره ای به طول دو کیلومتر قرار گرفته و لقب طولانی‌ترین آبشار ایران را به خود اختصاص داده‌است.

این آبشار که به آبشار مینیاتوری هم شهرت دارد، یکی از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری استان چهار محال و بختیاری به‌شمار می‌رود. این آبشار یکی از سرچشمه‌های رود کارون به نام رود خرسان بر روی پستی بلندی‌ها به وجود آمده‌است. این رود از ارتفاعات برف گیر دنا و زاگرس مرکزی در جنوب استان اصفهان و شمال کهگیلویه و بویر احمد سرچشمه می‌گیرد و در نهایت در دریاچه سد کارون ۳ خوزستان آرام می‌شود. مسیر این آبشار از محل چشمه تا اتصال به رودخانه خرسان را انواع درختان و گیاهان جنگلی فرا گرفته‌است. آتشگاه به دره‌ای می‌ریزد که با پستی و بلندی‌های خود، آبشارهای کوچک متعددی را ایجاد می‌کند.

  • روستاها و مناطق اطراف لردگان دارای جاذبه های زیادی برای گردشگران هستند که می‌توان برخی از این روستا ها عبارت اند از بارز و شوراز ، کل گچی ، ناغان و... اشاره کرد.
  • سد کارون۴: بلندترین سد ایران است که درفاصله ۴۰ کیلومتری لردگان واقع شده‌است.
  • رودخانه سونک لردگان از جاذبه‌های طبیعی این شهرستان جهت اسفاده علاقه مندان به ورزش قایق‌سواری در آب‌های خروشان می‌باشد.
  • رودخانه خرسان

ره‌آورد ویرایش

بخش عمده بازار لردگان را لباس زنانه بختیاری تشکیل داده‌است. از سوغات محلی این شهرستان می‌توان به قالی بختیاری، گلیم، لباس‌های محلی زنانه و مردانه، چنته، نقارا-بنه یا پسته وحشی، انواع لبنیات، گیاهان دارویی و برنج محلی چَمپَه لردگان اشاره کرد.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. https://www.irna.ir/news/85178853
  2. امان‌اللهی بهاروند، سکندر (1370): قومُ لر پژوهشی دربارهٔ پیوستگی قومی و پراکندگی جغرافیاییُ لرها در ایران، تهران، آگاه.
  3. راولینسون، هنری لرزیک. سفرنامه راولینسون: گذر از ذهاب به خوزستان. ترجمهٔ سکندر امان‌اللهی بهاروند. تهران: ترجم، ۱۳۶۲. ۱۵۲.
  4. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.