مصطفی هجری

مصطفی هجری (۱۳۲۳ در نقده) فعال سیاسی ایرانی‌ کُرد و دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران و یکی از شخصیت‌های مهم اپوزیسیون حکومت جمهوری اسلامی است.

مصطفی
دبیرکل
پیش از	عبدالله حسن‌زاده
اطلاعات شخصی
زاده	مصطفی هجری ۱۱ دی ۱۳۲۳ نقده، آذربایجان غربی، ایران
ملیت	ایرانی
حزب سیاسی	حزب دمکرات کردستان ایران
تحصیلات	لیسانس ادبیات فارسی
محل تحصیل	دانشگاه تهران
وبگاه	http://www.sikirter.org

زندگی‌نامه

مصطفی هجری در ۱۱ دی ۱۳۲۳ در شهر نقده، استان آذربایجان غربی، شهر و استانی که به لحاظ اتنیکی شامل دو اتنیک اصلی‌ تُرک و کُرد می‌‌باشد، متولد شد. سال ۱۳۴۲ش از دانشسرای کشاورزی ارومیه فارغ التحصیل شد و به عنوان معلم دبیرستان در سقز مشغول به کار شد. در سال ۱۳۴۹ش تحصیل در رشته ادبیات فارسی را در دانشگاه تهران آغاز کرد و در آنجا مدرک لیسانس گرفت. پس از بازگشت به شهر خود، تدریس در مدارس متوسطه را دوباره آغاز کرد.

وی به زبانهای کردی، فارسی و ترکی آذری (سه زبان اصلی‌ و مهم کشور ایران) و انگلیسی‌ و فرانسه (زبانهای بین‌المللی) تسلط دارد.

فعالیت سیاسی

پس از انقلاب سال ۱۳۵۷

هجری نقش مهمی در تظاهرات سال ۱۹۷۸ علیه رژیم شاه داشت.

نامزدی در انتخابات

پس از انقلاب، در انتخابات نخستین مجلس در مناطق انتخابی نقده و اشنویه به رقابت پرداخت و با بیش از ۸۰٪ آرا برنده شد. اما جمهوری اسلامی تازه‌ روی‌ کار‌ آمده نتایج را رد کرد.

حزب دمکرات کردستان ایران

سال ۱۳۵۸ (۱۹۷۹) به عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران درآمد و سال ۱۳۵۹ به عضویت دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان ایران انتخاب شد.

هجری در چهارمین کنگره این حزب در سال ۱۹۷۹ به رهبری حزب دموکرات کردستان انتخاب شد. او بعداً به عضویت کمیته اجرایی حزب انتخاب شد. در پی ترورِ عبدالرحمن قاسملو رهبر حزب دموکرات کردستان ایران در سال ۱۹۸۹ توسط ایران، طی مذاکرات صلح در وین اتریش، صادق شرفکندی به عنوان رهبر جدید حزب و مصطفی هجری به عنوان معاون وی انتخاب شدند.

در سپتامبر ۱۹۹۲ شرفکندی نیز توسط ماموران ایرانی در برلین آلمان ترور شد. پس از ترور شرفکندی، هجری تا کنگره دهم حزب دموکرات در سال ۱۳۷۴ رهبر موقت حزب بود. در پانزدهمین کنگره حزب در سال ۲۰۱۲، هجری مجدداً برای چهار سال دیگر به رهبری حزب انتخاب شد.

هجری در فاصله بین کنگره دهم و سیزدهم حزب دموکرات کردستان ایران جانشین حزب بود و از سیزدهمین کنگره حزب در سال ۱۳۸۵ به رهبری حزب برگزیده شد.

مصطفی هجری بعد از کنگرهٔ سیزدهم حزب دمکرات کردستان ایران (۲۰۰۴) به دبیر کلی این حزب برگزیده شد. در جریان همین کنگره شعار استراتژیک حزب از دموکراسی برای ایران، خودمختاری برای کردستان به فدرالیسم برای ایران تغییر کرد. بعد از این انتخاب، حزب به دو حزب حزب دمکرات کردستان و حزب دمکرات کردستان ایران منشعب شد و تا ۲۱ اوت ۲۰۲۲ که بار دیگر دو حزب به یکدیگر پیوستند به صورت مستقل از یکدیگر فعالیت می‌کردند.

هجری خود از چندین سوءقصد جان سالم به در برده است. آخرین حمله به وی در سال ۱۳۸۶ بود.

مواضع و نظریات مختلف هجری

اصول‌گرایی

هجری توسط هواداران و مخالفان سیاسی خود به عنوان فردی اصولگرا شناخته و قدردانی می شود. در منطقه خاورمیانه که نقض اصول یک امر عادی است و خشونت وسیله ای برای حل مناقشات است، هجری پیوسته خواستار فرهنگ سیاسی جدید برای تسهیل حل مسالمت آمیز درگیری های منطقه است. در حالی که رهبران حزب دموکرات کردستان از جمله هجری با مبارزه مسلحانه از حقوق و منافع ملت کرد دفاع کرده اند، اما معتقدند صلح و ثبات واقعی تنها در صورتی حاصل می شود که مردمان منطقه حقوق یکدیگر را به رسمیت بشناسند و برای یافتن راه‌حل‌هایی با شرایط منصفانه برای مسائل و مشکلات طولانی‌مدت، وارد گفت‌وگوها و مذاکرات سیاسی شوند.

در مورد دموکراسی

از آنجایی که ایران یکی از مهم ترین کشورهای خاورمیانه است، هجری در سخنرانی ها و نوشته های خود بر لزوم همبستگی و احترام متقابل گروه های اپوزیسیون ایرانی برای پایان دادن به دیکتاتوری در کشور تاکید کرده است. هجری از سال 2004 خواستار یک دموکراسی فدرال شده است که حقوق و منافع جوامع مختلف قومی، ملی و مذهبی در داخل مرزهای ایران را منعکس کرده و طبق قانون اساسی از آنها حمایت کند. هجری استدلال کرده است که یک ایران فدرال و دموکراتیک می تواند تضمین کند که ایران با خودش در صلح است و نقش یک عضو سازنده را در جامعه بین المللی ایفا می کند.

در مورد ملی‌گرایی کُردستانی

هجری در سخن‌رانی‌‌هایش تاکید نموده است که به عنوان حزب دمکرات کردستان ایران، بر مبنای فلسفه و بنیان‌های جمهوری کردستان، بر این باور است که ملت کُرد یک ملت واحد و کُردستان نیز یک سرزمین واحد است.

ابطال پاسپورت عراقی

در تاریخ ۱۰ اسفند ۱۴۰۲، خبرگزاری‌ها، به نقل از یک منبع آگاه در دولت فدرال عراق، از ابطال پاسپورت عراقی مصطفی هجری که توسط دولت اقلیم کردستان عراق به وی اعطاء شده بود خبر دادند. این تصمیم پس از یک نشست امنیتی در بغداد گرفته شد. و به نظر می‌رسید که این تصمیم، در ادامهٔ توافق‌نامه امنیتی ایران و عراق برای خلع سلاح احزاب کرد ایرانی اتخاذ شده باشد.

منابع

• مصطفی هجری
• مایکل لدین « طرح پیشنهادی رفراندم» از ایران را تأیید کرد
• پیام دبیرکل حزب دموکرات کردستان ایران به بوش
• کنگره سیزدهم حزب دموکرات کردستان ایران