ملین

مُلَیّن (به انگلیسی: Laxative) ماده یا دارویی است که جهت افزایش دفع مدفوع برای جلوگیری یا رفع یبوست استفاده می‌شود. این مواد می‌توانند طبیعی باشند، مانند روغن کرچک و زیتون، یا صناعی، مانند بیزاکودیل. ملین‌های متنوعی وجود دارند که در سرعتِ شروعِ اثر، محل اثر (راست‌روده، رودهٔ بزرگ و رودهٔ کوچک)، اَشکال دارویی، فواصل مصرف، طعم و اثرات جانبی متفاوت هستند؛ بنابراین، برحسب نوع مشکل، می‌توان مناسب‌ترین آنها را انتخاب کرد. ملین‌ها می‌توانند از انواع داروهای محرک، روان‌سازها یا ملین‌های آب‌نمکی باشند و از طریق خوراکی و در برخی موارد ویژه، از طریق تنقیه و راست‌روده تجویز می‌شوند. ملیّن‌ها در مقادیر بالاتر، باعث اسهال می‌شوند.

گیاهان ملیّن

ملیّن‌های قندی: شکر تیغال، بیدخشت، شیرخشت، گزانگبین، گز علفی، ترنجبین و شکر سرخ.

ملیّن‌های روغنی: کرچک، زیتون، بادام شیرین، کتان، نارگیل، کاسکارا.

ملیّن‌های لعاب‌دار: پنیرک، ختمی، قدومه.

گیاهان مسهل

مسهل‌ها عموماً قوی‌تر از ملیّن‌ها هستند. ملیّن‌ها در غلظتِ بالا می‌توانند به‌عنوان مسهل به‌کار برده شوند.

مسهل‌های آنتراکینونی: صبر زرد، سنا، فلوس، روبارب، سیاه توسه.

مسهل‌های رِزینی و صمغی: حنظل یا هندوانه تلخ، پودوفیل، زالب.

پیوند به بیرون

[۱]

منابع

• لغتنامهٔ دهخدا