مهرشهر

محله‌ای در کرج، ایران

مِهرشَهر محله‌ای در جنوب غربی شهر کرج استان البرز ایران است. مهرشهر در جنوب آزادراه تهران - کرج در دشت‌های جنوب کرج واقع است. مهرشهر از ۴ فاز تشکیل شده است، فازهای ۱ تا ۳ در جنوب باغ سیب مهرشهر و فاز ۴ با فاصله بیشتری در بخش شمالی این باغ قرار دارد.

مهرشهر
کشور ایران
استانالبرز
شهرستانکرج
بخشمرکزی
رشد جمعیتافزایش
اطلاعات شهری
شهردارمنطقه ۴ شهرداری کرج
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۲۶
شناسهٔ ملی خودرو۳۸ _۶۸  ایران
موقعیت مهرشهر در کرج

فازهای ۱ تا ۳ در بخش قدیمی و مرکزی مهرشهر قرار دارند، فاز ۴ که بعد از انقلاب ۵۷ ساخته شده است با فاصله بیشتری از مرکز شهر و در شمال باغ سیب و در حاشیه آزادراه ۲ قرار دارد این فاز از بقیه فازها متمایز است و بافتی متفاوت دارد. همچنین چند محله اقماری در اطراف مهرشهر از جمله گلستانک، کیانمهر و آق تپه نیز اغلب بخشی از مهرشهر به حساب می‌آیند.

این منطقه دارای سه خیابان اصلی «شهرداری»، «ارم» و «گلستان یکم (بزرگراه یادگار)» است؛ که در ابتدای بلوار ارم «باغ سیب» و در میانه آن کاخ مروارید واقع شده است. مهرشهر به علت وجود باغ‌های فراوان در اطراف آن دارای آب و هوایی خنک و بسیار پاک می‌باشد.

مهرشهر در میانه دهه ۴۰ شمسی همزمان با ساخت کاخ مروارید در زمان پادشاهی محمدرضا پهلوی ساخته شد. شهرسازی این منطقه در نیم قرن پیش به گونه‌ای بوده که هنوز هم زیرساخت‌های آن با وجود افزایش فزاینده جمعیت جوابگوی نیازها است. مهرشهر از معدود مناطقی در ایران است که مجهز به سامانه هشدار زمین‌لرزه است.[۱]

گفته می‌شود علاقه خواهر محمدرضا پهلوی، یعنی شمس، به مهر (در معنی خورشید و آیین‌های مرتبط با آن) بر این نام‌گذاری مؤثر بوده است. او نام خود را از خدیجه به شمس (خورشید یا مهر) تغییر داد و همسر او نیز نامش را از عزت‌الله مین باشیان به مهرداد پهلبد (مهرداد به معنای هدیه خورشید) تغییر داد. مهرشهر نخست به خواست شمس «مهردشت» نامیده شده بود.

پیشینه

ویرایش

شمس پهلوی خواهر محمدرضا پهلوی که از بیماری آسم رنج می‌برد تصمیم گرفت منطقه‌ای خوش آب و هوا را در نزدیکی تهران که مرکز فعالیت‌های اقتصادی او بود انتخاب کند، با احداث کاخ مروارید و باغ سیب، شهرسازی در این منطقه رونق می‌گیرد، او همچنین از نفوذ خود در دربار برای توسعه این منطقه اعتباراتی اخذ می‌کرد.[۲]

پس از ساخت کاخ مروارید در این ناحیه، دو بلوار با نام‌های چهارباندی (شهرداری) و ارم در منطقه‌ای ویلایی برای شهروندان در سه فاز مجاور کاخ ساخته می‌شود که مهرشهر نامیده می‌شود که بعد از انقلاب فاز ۴ و بلوار گل‌ها به مجموع این مناطق اضافه گردید. این مناطق در ابتدا شامل ویلاهای بزرگ و پراکنده بود و از ۳ طرف به زمین‌هایی می‌رسید که توسط خواهر محمدرضا پهلوی یعنی شمس، برای بهبود آب و هوای منطقه به باغ سیب تبدیل شد. تا اواخر سال ۵۷ تعداد ویلاها رو به فزونی نهاد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ این منطقه به روی عموم مردم باز شد و بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی متولی بسیاری از زمین‌های خالی و ویلاهای متروکه شد. همچنین کاخ مروارید به تصرف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد.

 
سیستم نامگذاری خیابان‌های فرعی مهرشهر به صورت شماره‌گذاری سه رقمی می‌باشد، رقم صدگان شماره خیابان نشان دهنده فازی است که خیابان در آن واقع شده است، به عنوان مثال در این تصویر خیابان در فاز ۱ مهرشهر واقع شده است

منطقه فاز ۱٬۲٬۳ که این روزها منطقه بلوار شهرداری نیز نامیده می‌شود، اکنون علاوه بر ویلاهای قدیمی که بسیاری از آن‌ها دارای طراحی‌های منحصربه‌فرد معماران برجسته هستند منطقه بلوار شهرداری توسط دو خیابان ارم و کمربندی احاطه شده است. خیابان کمربندی از فاز ۴ مهرشهر آغاز و موازی با بلوار شهرداری و ارم تا انتهای کاخ شمس امتداد دارد. پس از پیوستن مهرشهر به شهرداری کرج، مجوز آپارتمان سازی در این منطقه داده شده و بسیاری از ویلاهای تاریخی تخریب شده و به جای آن آپارتمان‌های سه تا پنج طبقه ساخته شده است اما فضای کلی شهر همچنان ویلایی باقی‌مانده است. فاز چهار مهرشهر به علت ساخت بعد از انقلاب آن (بلوار گل‌ها شرقی و غربی، بلوار ۴۱۰ و بلوار زرهبان و…) در ناحیه شمالی منطقه مهرشهر قرار دارد.

 
بلوار شهرداری از خیابان‌های اصلی و قدیمی مهرشهر

در گذشته مهرشهر شهری جدا از کرج و دارای شهرداری مخصوص به خود بود، که با انحلال شهرداری مهرشهر این منطقه زیر مجموعه منطقه ۳ و ۴ شهرداری کرج قرار گرفت.

نگارخانه

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «زلزله سنج‌ها در کدام مناطق تهران هستند؟». www.eghtesadonline.com. ۲۰۲۲-۰۷-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۰.
  2. سحرعبدالهی. پژوهشی بر ساختار معماری کوشک واقع در آب مروارید مهرشهر کرج، یادگاری از عصر پهلوی دوم.