میگ-۳۱

جنگنده رهگیر و برتری هوایی ساخت کشور روسیه

میکویان میگ-۳۱ (به روسی: Микоян МиГ-31) (نام نام‌گذاری ناتو: فاکس‌هاوند Foxhound)، یک هواپیمای رهگیر فراصوت است که توسط شرکت میکویان در شوروی به‌عنوان جایگزین جنگندهٔ میگ-۲۵ فاکسبَت ساخته شد. این جنگنده، بر اساس میگ-۲۵ ساخته شده و در برخی ویژگی‌ها، دارای اشتراکاتی با میگ-۲۵ است. میگ-۳۱ اکنون یکی از پُرسرعت‌ترین جنگنده‌های جهان است.[۲] این هواپیما پس از پایان جنگ سرد و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ توسط نیروی هوایی روسیه و نیروی پدافند هوایی قزاقستان به فعالیت خود ادامه می‌دهد. وزارت دفاع روسیه انتظار دارد که میگ-۳۱ تا سال ۲۰۳۰ یا پس از آن در خدمت باقی بماند. در سال ۲۰۲۰ اعلامیه‌ای مبنی بر افزایش طول عمر خدمتی این جنگنده از ۲۵۰۰ به ۳۵۰۰ ساعت در هواپیماهای موجود در روسیه اعلام شد.[۳][۴]

میگ-۳۱
یک میگ-۳۱دی‌زد در حال پرواز بر فراز روسیه، ۲۰۱۲
کاربری هواگرد رهگیر، هواگرد تهاجمی
کشور سازنده شوروی
تولیدکننده شرکت هواگرد روسی میگ
نخستین پرواز ۱۶ سپتامبر ۱۹۷۵
معرفی‌شده در ۶ مه ۱۹۸۱
وضعیت در حال خدمت
کاربر اصلی نیروی هوافضای روسیه
نیروی پدافند هوایی قزاقستان
ساخته‌شده ۱۹۷۵–۱۹۹۴
تعداد ساخته‌شده ۵۱۹[۱]
توسعه‌یافته از میگ-۲۵

تاریخچه ویرایش

نخستین بار غرب در دههٔ ۱۹۷۰ و پس از فرار ویکتور بلینکو به ژاپن از طرح شوروی که در حال ساخت یک رهگیر بسیار پیشرفته‌تر از میگ ۲۵ بود با نام سوپر فاکسبت اطلاع پیدا کرد. بلینکو فاش ساخت جنگندهٔ جدید از یک رادار به مراتب پیشرفته‌تر از رادار آرسمیچ میگ ۲۵ برخوردار است که از فناوری تغییر فازهای امواج رادار بهره می‌برد و دارای یک موشک هدایت راداری با دست‌کم دو برابر برد موشک آر ۴۰ که در آن زمان، سلاح اصلی میگ ۲۵ بود برخوردار است.

هدف بعدی، مقابله با جالش اساسی روس‌ها یعنی هواپیمای اس‌آر-۷۱ بلک‌برد بود. بلک‌برد در آن زمان، از سمت بریتانیا پرواز می‌کرد و با عبور از منطقهٔ اسکاندیناوی و سوخت‌گیری بر فراز نروژ وارد شوروی می‌شد. میگ ۲۵ از سرعت بالایی برخوردار بود، ولی مشکل این بود که این جنگنده در حالت مسلح، حداکثر توان پرواز تا ۲/۵ ماخ را داشت از طرفی میگ ۲۵ تنها برای دقایق کوتاهی توان پرواز با حداکثر قدرت موتور در حالت پس‌سوز را داشت و اگر مدت زیادی در این حالت می‌ماند بر اثر گرمای زیاد، موتور این هواپیما شروع به ذوب شدن می‌کرد و موشک آر ۴۰ هم تا به حداکثر ارتفاع و سرعت مناسب برای رهگیری اس آر ۷۱ می‌رسید، سوخت آن تمام می‌شد و در کل روس‌ها به جنگ‌افرار تواناتری نیاز داشتند. دفتر طراحی میکویان این جنگنده را بر اساس میگ-۲۵ طراحی کرده‌است.

میگ-۳۱ نخستین پرواز خود را در سال ۱۹۷۵ انجام داد و از سال ۱۹۸۲ وارد خدمت فعال نظامی در ارتش شوروی شد و تا پیش از انحلال اتحاد جماهیر شوروی، پیشرفته‌ترین هواپیمای رهگیر این کشور بود.

طراحی و توسعه ویرایش

 
تصویری از میگ-31

میگ ۳۱ قابلیت درگیری هم‌زمان با چندین هدف را دارد. رادار نیرومند زاسلون اس‌بی‌آی-۱۶ مهم‌ترین عامل تأثیرگذاری میگ-۳۱ است که در زمان خود قوی‌ترین رادار جنگندهٔ دنیا محسوب می‌شد. موتور جدید سولویف دی-۳۰اف۶ هم موجب شده بود تا برد عملیاتی و پارامترهای پروازی اصلی این هواپیما در مقایسه با میگ-۲۵ ارتقا پیدا کند. بدنه و بال‌های آن هم از میگ-۲۵ قوی‌تر بود و توانایی پرواز فراصوت در ارتفاع پایین را دارد. دو موتور توربوفن دی-۳۰اف۶ با نیروی گشتاور ۱۵۲ کیلونیوتن امکان رسیدن به سرعت ۱٬۲۳ ماخ در ارتفاع پایین و ۲٬۸۳ ماخ در ارتفاع بالا را به این هواپیما می‌دهد. از نظر قوای محرکه امکان گذر از سرعت ۳ ماخ هم برای این هواپیما وجود دارد، اما فشار بیش از اندازه‌ای را به موتور و بدنهٔ پروازی وارد می‌کند و به همین جهت در حالت عادی و غیراضطراری نباید هواپیما را به چنین سرعتی رساند. روس‌ها تا سال ۱۹۸۷ بیش از ۱۵۰ فروند میگ-۳۱ را در نقاط مختلف مرزی از آرخانگلسک در شمال غربی کشور گرفته تا خاور دور شوروی مستقر کرده بودند. این هواپیما صرفاً برای دفاع هوایی از سرزمین اصلی شوروی طراحی شده‌بود و مأموریت دیگری نداشت. میگ-۳۱ موشک‌های هوابه‌هوای دوربرد آآ-۹ را حمل می‌کرد و با موشک ام-۹ توانایی درگیری هم‌زمان با ۴ هدف متفاوت را داشت. نزدیک‌ترین هواپیماهای غربی به میگ ۳۱ دو جنگندهٔ اف-۱۴ و اف-۱۵ هستند.

ارتقا ویرایش

میگ-۳۱بی‌ام مدل ارتقایافته‌ای از میگ-۳۱ با قابلیت‌های بسیار بالاتر جنگی است که قرار است تمام میگ-۳۱های فعال ارتش روسیه به آن ارتقا یابند. این جنگنده در وضعیت جنگ هوایی قدرت رهگیری ۲۴ هدف و درگیری با ۸ هدف از جمله موشک‌های کروز و هواپیماهای فراصوت را دارد. شرکت میگ در سال ۱۹۹۹ برای نخستین بار این هواپیما را به معرض نمایش عمومی گذاشت. رهگیری جنگنده‌هایی با ۳۲۰ کیلومتر فاصله و انهدام اهداف هوایی در فاصلهٔ ۲۸۰ کیلومتری با ۶ موشک ویمپل آر-۳۷ از جمله قابلیت‌های مدل بی‌ام است.. قابلیت‌های حمله به اهداف سطحی و نقشه‌برداری زمین هم به این جنگنده افزوده شد و در نتیجه این جنگنده برخلاف نسخهٔ پایهٔ میگ-۳۱ یک جنگنده چندمنظوره است. میگ-۳۱بی‌ام همچنین تنها هواپیمای در حال تولید است که توان درگیری مؤثر با موشک‌های کروز مدل تاماهاوک را دارد. یک کارشناس روسی معتقد بود که اگر عراق در جریان جنگ خلیج فارس از میگ-۳۱ برخوردار بود، حداکثر ده درصد موشک‌های کروز آمریکایی و انگلیسی می‌توانستند به اهداف خود در داخل خاک عراق برسند.[۵]

صادرات ویرایش

در سال ۱۹۹۲ چینی‌ها با روس‌ها مذاکراتی را جهت خرید ۲۰۰ فروند میگ-۳۱ و متعاقب آن خرید تعدادی سوخو-۳۳ را آغاز کردند. قرار بود این جنگنده‌ها در چین تحت مجوز سازنده مونتاژ شوند و به‌صورت کیت‌های آماده به چین تحویل شوند. نسخهٔ تحویلی به چین از نسخهٔ صادراتی و ضعیف‌شدهٔ این جنگنده بود ولی به‌دلایلی نامعلوم، این معامله انجام نگرفت و چینی‌ها ترجیح دادند که یک جنگندهٔ کارآمدتر چون سوخو ۲۷ را به‌خدمت بگیرند.[۶]

در سال ۱۹۹۲ روسیه میگ-۳۱ را به فنلاند پیشنهاد داد اما فنلاند این پیشنهاد را نپذیرفت.[۷][۸]

سوریه در سال ۲۰۰۷ هشت فروند هواپیمای میگ-۳۱ئی برای نیروی هوایی سوریه سفارش داد.[۹][۱۰] بنا بر گزارش‌ها، این سفارش، در ماه مه ۲۰۰۹ به‌دلیل فشار اسرائیل یا کمبود بودجهٔ سوریه به‌حالت تعلیق درآمد.[۱۱] در ۱۵ اوت ۲۰۱۵، رسانه‌های خبری ترکیه گزارش دادند که شش فروند میگ ۳۱ به نیروی هوایی سوریه تحویل داده شده اما روسیه تحویل این جنگنده به سوریه را رد کرد.[نیازمند منبع]

کاربران ویرایش

کاربران فعلی ویرایش

  •   قزاقستان — پس از روسیه که کاربر اصلی است، قزاقستان حدود ۳۰ فروند میگ ۳۱ دارد. در سال ۲۰۰۷ قراردادی به ارزش ۶۰ میلیون دلار برای ارتقای ده فروند از آن‌ها به میگ-۳۱بی‌ام به امضا رسید.[۱۲]
  •   روسیه

کاربران سابق ویرایش

ویژگی‌ها ویرایش

 

منبع اطلاعات Great Book of Modern Warplanes,[۱۳] MiG-31E data[۱۴]

مشخصات عمومی

  • خدمه: دو (خلبان و متخصص سیستم‌های جنگ‌افزاری)
  • طول: ۲۲٫۶۹ متر (۷۴ فوت ۵ اینچ)
  • پهنای بال: ۱۳٫۴۶ متر (۴۴ فوت ۲ اینچ)
  • ارتفاع: ۶٫۱۵ متر (۲۰ فوت ۲ اینچ)
  • بال: مساحت ۶۱٫۶ مترمربع (۶۶۳ فوت²)
  • وزن خالی: ۲۱٬۸۲۰ کیلو (۴۸٬۱۰۰ پوند)
  • وزن بارگیری: ۴۱٬۰۰۰ کیلوگرم (۹۰٬۴۰۰ پوند)
  • بیشینه وزن برخاست: ۴۶٬۲۰۰ کیلوگرم (۱۰۱٬۹۰۰ پوند)
  • پیشرانه: ۲× توربوفن با پس‌سوز سولوویف د-۳۰
    • نیرو ی خشک: ۹۳ کیلو نیوتن (20,900 lbf) هرکدام
    • نیرو با پس سوز ۱۵۲ کیلو نیوتن (34,172 lbf) هرکدام

عملکرد

  • سرعت بیشینه: ارتفاع بالا: ۲٫۸۳ ماخ (۳٬۳۷۷ کیلومتر بر ساعت) ارتفاع پایین: ۱٫۲ ماخ (۱٬۴۳۲ کیلومتر بر ساعت)
  • شعاع عملیاتی: ۷۲۰ کیلومتر (۴۵۰ مایل) در سرعت ۲٫۳۵ ماخ
  • برد ترابری: ۳٬۳۰۰ کیلومتر (۲٬۰۵۰ مایل)
  • سقف پروازی: ۲۰٬۶۰۰ متر (۶۷٬۶۰۰ فوت)
  • نرخ اوج‌گیری: ۲۰۸ متر بر ثانیه (۴۱٬۰۰۰ فوت/دقیقه)
  • بارگیری بال: ۶۶۵ کیلوگرم بر مترمربع (۱۳۶ پوند بر فوت مربع)
  • نسبت نیرو به وزن: ۰٫۸۵
  • حداکثر بارگیری نیروی جی: ۵g

جنگ‌افزار

  • یک توپ ۲۳ میلی‌متری GSh-6-23
  • ۴ جایگاه زیر بدنه برای موشک‌های ویمپل آر-۳۳ (آ-۹ آموس) یا ۶ جایگاه برای موشک‌های دوربرد ویمپل آر-۳۷ (آآ-ایکس-۱۳ ارو) فقط در میگ-۳۱ام/ام‌بی
  • ۴ پایلون زیر بال برای:
  • یک موشک بالیستیک هواپایهٔ ابرصوت کینژال
  • بعضی نسخه‌ها توان حمل موشک‌های ضدراداری کا-اچ-۳۱ و کا اچ-۵۸ را نیز دارند.
  • پیوند به بیرون ویرایش

    منابع ویرایش

    مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Mikoyan MiG-۳۱». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۷ مارس ۲۰۰۹.

    1. Mladenov, Alexander (July 2015). "The Foxhound's New Tricks". Air International. 19 (1): 28.
    2. Stilwell, Blake (July 13, 2019). "These are the 5 fastest military aircraft in service today". Business Insider. Retrieved 8 May 2020.
    3. Kovalenko, Aleksandr (27 July 2020). "Российские МиГ-31 поставят на бесконечную "реанимацию"" [Russian MiG-31 will be put on an endless "resuscitation"]. Information Resistance (به روسی). Archived from the original on 28 September 2020. Retrieved 19 August 2020.
    4. "Russia's Modernized Soviet-Era MiG-31 Fighters to Fly for 50 Years". The Moscow Times. April 9, 2015. Archived from the original on 13 April 2015. Retrieved 5 May 2015.
    5. MiG-31BM (Bolshaya Modernizatsiya - Big Modernization) Global Security
    6. MiG-31 FOXHOUND (MIKOYAN-GUREVICH) FAS
    7. Metsalo, Ilmar (1 February 2017). "Katsaus vuoden 1992 arkistoihin: Suomen asema uudessa maailmanjärjestyksessä" [A look at the archives of 1992: The position of Finland in the changed world order]. The Ulkopolitist (به فنلاندی). Archived from the original on 18 January 2021. Retrieved 25 March 2021.
    8. Ainola, Olli (3 July 2017). "Salatut asiakirjat paljastavat Hornet-hankinnan taustat 25 vuotta sitten" [Classified documents reveal the background of the Hornet purchase 25 years ago]. Iltalehti (به فنلاندی). Alma Media. Archived from the original on 29 November 2020. Retrieved 25 March 2021.
    9. Air Forces Monthly, August 2007
    10. Karnozov, Vladimir (21 June 2007). "Syria signs for eight MiG-31 interceptors". Flight International. Archived from the original on 20 December 2007.
    11. "Russia freezes deal to deliver MIG-31E planes to Syria - report". MosNews.com. 20 May 2009. Archived from the original on 2011-06-04. Retrieved 24 January 2011.
    12. MiG-31BM (Bolshaya Modernizatsiya - Big Modernization) Global Security
    13. Spick, Mike. The Great Book of Modern Warplanes. MBI, 2000. ISBN 0-7603-0893-4.
    14. MiG-31E page بایگانی‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine, RAC MiG. Retrieved ۲۲ ژوئیه ۲۰۰۸ (میلادی).