نصر یکم

بنیان‌گذار حکومت سامانیان (۸۶۵–۸۹۲)

نصر یکم سامانی (درگذشتهٔ اوت ۸۹۲ میلادی) بنیان‌گذار و از امیران سلسلهٔ سامانی بود. پدر او احمد، پدربزرگش اسد و نیای او سامان‌خدا بود.

نصر یکم
امیر سامانی
فرمانروای سامانی
سلطنت۸۶۴/۸۶۴–۸۹۲ میلادی
۲۴۳–۲۷۱ خورشیدی
۲۵۰–۲۷۹ قمری
پیشیناحمد
جانشیناسماعیل
درگذشته۸۹۲ میلادی
۲۷۱ خورشیدی
۲۷۹ قمری
خانداندودمان سامانی
پدراحمد

اصل وی از خراسان است، از خاندان ایرانی معروفی که نسبش احتمالا به خاندان مهران می‌رسد. نیای وی سامان در خدمت ابومسلم خراسانی بود و پس از سامان پسرش اسد جانشین او شد و در عهد خلافت هارون‌الرشید درگذشت. اسد چهار پسر داشت به نام‌های احمد و نوح و یحیی و الیاس. احمد به حکومت فرغانه رسید و نوح بر سمرقند و یحیی بر چاچ و اشروسنه و الیاس بر هرات امارت یافتند. احمد خوش‌رفتارترین برادران بود و چون به سال ۲۵۰ در فرغانه درگذشت، هفت پسر از او باقی ماند که از آن جمله نصر به جانشینی پدر فرمانروای سمرقند و چاچ و فرغانه شد و خلیفهٔ عباسی المعتمد بالله امارت او را بر ماوراءالنهر به سال ۲۶۱ تأیید کرد. بخارا و غزنه هم به قلمرو او افزوده گشت. وی در سال ۲۷۹ ه‍.ق درگذشت و برادرش اسماعیل سامانی جانشین وی گشت. نصر پادشاهی بخرد و متدین و ادیب و شاعر بود.

منابع

ویرایش