وضوح ۱۶کی (به انگلیسی: 16K resolution) به استانداردی از وضوح تصویر یا نمایشگر با تقریباً ۱۶۰۰۰ پیکسل افقی گفته می‌شود. وضوح ۱۶کی معمولاً و به صورت استاندارد با رزولوشن ۸۶۴۰×۱۵۳۶۰ برای نسبت تصویر ۹: ۱۶ در نظر گرفته می‌شود. پیکسل‌های آن از هر بُعد وضوح ۸کی (8K UHD) را دو برابر می‌کنند، که در مجموع ۴ برابر وضوح ۸کی افزایش می‌یابد. [۱]وضوح ۱۶کی برابر با ۱۳۲٫۷۱۰۴ مگاپیکسل است، که تراکم پیکسلی ۱۶ برابری نسبت به وضوح ۴کی (4K UHD)، ۶۴ برابری نسبت به وضوح فول اچ‌دی (1080p) و ۱۴۴ برابری نسبت به وضوح اچ‌دی (720p) دارد. در حال حاضر می‌توان رزولوشن‌های ۱۶کی را با استفاده از تنظیم چند نمایشگر[۲]، و استفاده از کارت‌های گرافیک مانند AMD Eyefinity[۳] یا Nvidia Surround[۴] ویا تکنولوژی Nvidia Mosaic[۵] بازسازی کرد.[۶]

مقایسه وضوح 16K، 8K UHDTV، 4K UHDTV، HDTV و SDTV

تاریخچه

ویرایش

در سال ۲۰۱۶ شرکت ای‌ام‌دی (AMD) از کارت‌های گرافیکی نسل آیندهٔ خود با وضوح «16K» و نرخ تازه‌سازی «۲۴۰» هرتز برای «غوطه‌وری حقیقی[۷]» (True immersion) در واقعیت مجازی (VR) خبر داد.[۸]

در سال ۲۰۱۷، کانال یوتوب لاینوس سباستین (Linus Tech Tips)[۹] یک مجموعه ویدئو (دو قسمت)[۱۰] با تمرکز بر اجرا بازی های رایانه‌ای با وضوح «16K»[۱۱] منتشر کرد[۱۲]. در این مجموعه، وضوح ۱۶کی با استفاده از اتصال ۱۶ پنل (۴×۴)[۱۳] از نمایشگر های ۴کی (ایسر مدل: Predator XB1) و ۴ کارت گرافیک ان‌ویدیا (Quadro P5000[۱۴][۱۵]) شبیه‌سازی‌ شد.[۱۶]

در سال ۲۰۱۸ فیلم ساز مستند آمریکایی، مارتین لیسیوس (Martin Lisius) با استفاده از دو دوربین «Canon EOS 5DS» یک فیلم تایم‌لپز (time-lapse) با کیفیت «16K» ثبت کرد.[۱۷] این تایم‌لپز به نام «باد مرغزار» (Prairie Wind) با ترکیب تصاویر متوالی دو دوربین و با نسبت تصویر ((2.76:1)) ثبت شد[۱۸]. این تایم‌لپس از اولین ویدئو های ثبت شده با وضوح ۱۶کی است.[۱۹]

در اوت ۲۰۱۸ شرکت اینولاکس (Innolux) اولین نمایشگر ۱۰۰ اینچی ۱۶کی×۸کی جهان را (با تراکم ۸۶۴۰×۱۵۳۶۰) در نمایشگاه تاچ تایوان[۲۰] (Touch Taiwan) رونمایی کرد.

در سال ۲۰۱۹ سونی (Sony) از اولین نمایشگر «16K» تجاری[۲۱] خود با طول ۶۴ فوت و عرض ۱۸ فوت (تقریباً ۵٫۴۸۶۴×۱۹٫۵۰۷۲ متر یا ۲۱۶×۷۶۸ اینچ) رونمایی کرد که قرار است در ژاپن منتشر شود. این نمایشگر از ۵۷۶ ماژول ۳۶۰×۳۶۰ پیکسل تشکیل شده‌است، این نمایشگر با رزولوشن ((۴۳۲۰×۱۷۲۸۰)) و نسبت تصویر ۴: ۱ منتشر می‌شود. در زمان رونمایی این تلویزیون، قیمت آن بالغ بر پنج میلیون دلار آمریکا تخمین زده شد.[۲۲] این نمایشگر در دو مدل دیگر ۴۸ و ۱۲ ماژول نیز موجود خواهد شد.

در ۲۶ ژوئن ۲۰۱۹ «انجمن استانداردهای الکترونیک ویدئویی[۲۳]» (VESA)[۲۴] به صورت رسمی از استاندارد «2.0 دیسپلی‌پورت» (DisplayPort 2.0) برای پشتیبانی از نمایشگر های «16K» (۸۶۴۰×۱۵۳۶۰ پیکسل) رونمایی کرد. از دیگر مشخصات این استاندارد می‌شود به پشتیبانی از عمق رنگ ۳۰ بیت پیکسل ها، پشتیبانی از فضای رنگی «RGB/Y′CBCR» و نمونه برداری رنگی (Chroma) ((4:4:4))، پشتیبانی از «HDR» و نرخ تازه‌سازی (Refresh rate) «۶۰» هرتز ((با استفاده از فشرده سازی تصویر)) اشاره کرد.[۲۵]

در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۳ یک مکان تفریحی به نام کرهٔ مجتمع رفاهی ونیشین (Sphere) واقع در لاس وگاس، نوادا افتتاح شد. طبق گزارش «Sphere Entertainment»، درون سالن نمایش این کره، یک نمایشگر LED کروی شکل (تقریباً نیم کره) با اندازه ۱۶۰,۰۰۰ فوت مربع (۱۵,۰۰۰ متر مربع یا تقریباً ۲۳,۲۵۰,۰۴۷ اینج مربع) با وضوح ۱۶کی وجود دارد که تقریباً تمام فضای داخل سالن را می‌پوشاند[۲۶]. این نمایشگر دارای رزولوشن ((۱۶۰۰۰ ×۱۶۰۰۰ پیکسل)) است که آن را تبدیل به بزرگ ترین (در زمان افتتاح) و «بالاترین وضوح پیکسلی» در بین تمامی نمایشگر های «LED» در جهان می کند.[۲۷]

نسبت تصویر های رایج وضوح ۱۶کی

ویرایش
 
یک والپیپر با وضوح «۱۶کی»[۲۸] (۸۶۴۰×۱۵۳۶۰)
مگا پیکسل نسبت تصویر وضوح
66,4 (3,5:1) 32:9 4320 × 15360
98,3 (2,4:1) 24:10 6400 × 15360
99,5 (2,37) 64:27 6480 × 15360
118 (18:9) 2:1 7680 × 15360
132,7 (1,7:1) 16:9 8640 × 15360
147,5 (1,6:1) 16:10 9600 × 15360
144 (1,7:1) 16:9 9000 × 16000
72,9 (3,6) 36:10 16200x4500p
109,4 (2,4:1) 24:10 16200x6750p
164 (1,6:1) 16:10 16200x10125p
134,2 (18:9) 2:1 8192 × 16384
167,7 (1,6:1) 16:10 10240 × 16384
268,4 (1,0:1) 1:1 16384 × 16384
77,9 (3,5:1) 32:9 4680 × 16640
116,8 (2,37) 64:27 7020 × 16640

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. Advertorial (۲۰۱۷-۰۴-۱۹). «4K, 8K, 16K – Are You Ready for the Resolution Evolution?». CEPRO (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۱۶.
  2. Orland، Kyle (۲۰۱۷-۰۸-۰۳). «What kind of gaming rig can run at 16K resolution?». Ars Technica (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۱۶.
  3. FOOTNOTES (2019-07-17). "Multi-Display Eyefinity Technology". www.google.com (به انگلیسی). Retrieved 2021-01-21.
  4. Latest News (2021-04-13). "NVIDIA Surround". www.google.com (به انگلیسی).
  5. «NVIDIA Mosaic Technology for Multiple Displays». NVIDIA (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۱۶.
  6. Linus Tech Tips (2017-08-02), GAMING at 16K RESOLUTION?? – HOLY $H!T, retrieved 2024-12-16
  7. «AMD Radeon Pro graphics card powers 16K display, or 15,360 x 8640». TweakTown (به انگلیسی). ۲۰۱۶-۰۷-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.
  8. «AMD's graphics boss says VR needs 16K at 240Hz for 'true immersion'». TweakTown (به انگلیسی). ۲۰۱۶-۰۱-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.
  9. «Linus Tech Tips». YouTube. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۱۶.
  10. Linus Tech Tips (2017-07-24), World’s Most AMAZING Desk PC – 16K GAMING BUILD LOG (Part 1 of 2), retrieved 2024-12-16
  11. Linus Tech Tips (2017-08-02), GAMING at 16K RESOLUTION?? – HOLY $H!T, retrieved 2024-12-16
  12. «GAMING at 16K RESOLUTION?? – HOLY $H!T - YouTube». web.archive.org. ۲۰۱۷-۱۰-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۱۶.
  13. Orland، Kyle (۲۰۱۷-۰۸-۰۳). «What kind of gaming rig can run at 16K resolution?». Ars Technica (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۱۶.
  14. "NVIDIA Quadro P5000 Specs". TechPowerUp (به انگلیسی). 2024-12-16. Retrieved 2024-12-16.
  15. «NVIDIA Quadro P5000 | NVIDIA Professional Graphics». LEADTEK (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۱۶.
  16. Linus Tech Tips (2017-08-02), GAMING at 16K RESOLUTION?? – HOLY $H!T, retrieved 2024-05-27
  17. Cade, D. L. (2020-04-01). "Photographer Captures Incredible 16K HDR Timelapse Using Two 50MP DSLRs at Once". PetaPixel (به انگلیسی). Retrieved 2024-05-27.
  18. "Watch: A Look Into the First Ever Film Shot on 16K | No Film School". nofilmschool.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-05-27.
  19. "'Prairie Storm' Could Be The First 16K Film Yet -- And Its Stunning". Digital Trends (به انگلیسی). 2018-11-24. Retrieved 2024-05-27.
  20. «Innolux Premieres World's First 100 Inch 16K Display The Best Vision Ever». Display Daily (به انگلیسی). ۲۰۱۸-۰۸-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.
  21. Cormack، Rachel (۲۰۱۹-۰۹-۱۳). «Forget 8K, Sony's New 63-Foot 16K Crystal LED TV Is Now Available—for a Few Million». Robb Report (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۰۲.
  22. «Sony Launches 16K Crystal LED TV... for a Reported Price of Over $5 Million | High-Def Digest». www.highdefdigest.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۰۹.
  23. «استاندارد VESA چیست؟». شهر سخت افزار. ۲۰۲۳-۰۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۳۱.
  24. «VESA - Interface Standards for The Display Industry». VESA - Interface Standards for The Display Industry (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۱۸.
  25. bill (۲۰۱۹-۰۶-۲۶). «VESA Publishes DisplayPort™ 2.0 Video Standard Enabling Support for Beyond-8K Resolutions, Higher Refresh Rates for 4K/HDR and Virtual Reality Applications». VESA - Interface Standards for The Display Industry (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.
  26. Shepard، Jeff (۲۰۲۴-۰۱-۱۳). «Las Vegas sphere 16K immersive LED technology». Electrical Engineering News and Products (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۳۱.
  27. «Here's the Sphere, by the numbers». Las Vegas Review-Journal (به انگلیسی). ۲۰۲۳-۰۸-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.
  28. «HQ Anime Wallpapers Vol. 1» (به انگلیسی). Flickr. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۱۸.

منابع

ویرایش