پرندگان افغانستان

افغانستان کشور کوهی و دارای ارتفاعات نامتناظر می‌باشد. این تفاوت در خود انواع حیات بیولوژیکی را پرورش داده‌است؛ که تعداد این جانوران شناخت گردیده و تعداد تا هنوز کشف نگردیده‌است. پرندگان افغانستان گوشتخوار وغیر گوشتخوار شکاری و غیر شکاری می‌باشند که تا اکنون حدود ۵۰۰ نوع پرنده گوشتخوار و غیر گوشتخوار تشخیص گردیده‌است. پرندگان گوشت‌خوار چون باشه شاهین لاش خوار و عقاب می‌باشد. پرندگان غیر گوشتخوار پرندگانی هستند که آواز مقبول دارند یا از گوشت آن‌ها استفاده می‌شود. انواع که در افغانستان زیاده دررفت و آمد است عبارتند است از: مرغابی، کلنک سایبریائی، کوک زری، بودنه، کبک، کنری، گل سر، شانه سرک، تیهو، بودنه، لک لک، فاخته، قمری، بلبل، سی سی، کلنگ، سیاه سینه، کبوتر، زاغ، کرکس، قاز، جل، باز، هدهد، نیله زاغ، سائره، قره سینه، مرغابی، موسیچه، مینا، طوطی، جغد و… می‌باشد.

مناطق پراهمیت پرندگان افغانستان

1. هامون هلمند در جنوب غرب افغانستان
2. هامون پوزک در جنوب غرب افغانستان
3. هامون صابری در جنوب غرب افغانستان
4. بند امیر در بامیان
5. جهیل زرقول در بدخشان افغانستان
6. جهیل چقمقتین در بدخشان افغانستان
7. جهیل شیوا در بدخشان افغانستان
8. جهیل سرغیلان بدخشان
9. آب استاده غزنی ۲۷۰۰۰ هکتار
10. در قد۲۰۰۰۰ هکتار
11. دشت ناور ۲۷۰۰۰ هکتار
12. وادی هریرود ۳۵۰۰۰ هکتار
13. امام صاحب ۲۰۰۰۰هکتار
14. جلال‌آباد ۲۵۰۰۰هکتار
15. قول حشمت خان ۱۹۰ هکتار
16. وادی پیچ و وایگل ۱۲۰۰۰۰هکتار
17. دشت راجستان ۳۰۰۰۰۰۰۰هکتار
18. خوست ۱۵۰۰۰۰هکتار
19. سفید کوه ۲۰۰۰۰۰هکتار
20. وادی سالنگ ۲۰۰۰هکتار

انواع پرندگان افغانستان

غیر گنجشک شکلان

در جهان امروزی ۵۰ درصد پرندگان در تحت نام گنجشک شکلان یا گنجک سانان یا سبک بالان و ۵۰ درصد در جمله غیر گنجشک شکلان می‌آید. حدود ۳۸ خانواده یا ۲۵۳ گونه پرندگان افغانستان از جمله غیر گنجشک شکلان یا غیر سبک بالان می‌باشد. ۲۴۷ گونه یا ۳۵ فامیل درجمله گنجشک سانان شامل‌اند.

1. کشیم:در جهان ۲۰نوع اسفرود وجود دارد درافغانستان ۵ نوع آن زیست می‌نماید.
2. مرغ سقا : در جهان ۸ نوع مرغ سقا وجود دارد درافغانستان ۳ نوع آن وجود دارد.
3. باکلان : در جهان ۳۸ نوع باکلان وجود دارد درافغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید.
4. حواصیل، بوتیمار و اگریت : درجهان ۶۱ نوع حواصیل ۸وجود دارد درافغانستان نوع آن زیست می‌نماید.
5. لک لک: در جهان ۱۹نوع لک لک وجود دارد در افغانستان ۲ نوع آن زیست می‌نماید.
6. کراس کج نول، و کفچه نول : درجهان ۲ نوع وجود دارد در افغانستان نوع آن زیست می‌نماید.
7. فلامینگ: درجهان ۶ نوع فلامینگ وجود دارد در افغانستان ۲ نوع آن زیست می‌نماید.
8. مرغابی غاز و قو : درجهان ۱۳۱ نوع مرغابی غاز و قو وجود دارد در افغانستان ۲۹ نوع نوع مرغابی غاز و قو زیست می‌نماید. از جمله ۲۲ نوع مرغابی ۷ نوع قاز ۲ نوع قو زیست می‌نمایند.
9. هما یا عقاب دریائی: در جهان یک نوع وجود دارد در افغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
10. عقاب کورکور و لاشخوار: در جهان ۲۳۳ نوع عقاب باز و لاشخوار وجود دارد درافغانستان ۳۰ نوع از این ۳ پرنده زیست می‌نماید.
11. عقابها: در افغانستان ۱۰ نوع آن زیست می‌نماید.
12. باز: در افغانستان ۱۵نوع باز زیست می‌نماید.
13. لاشخوار: در افغانستان نوع ۵ نوع لاشخوار زیست می‌نماید.
14. شاهین: در جهان ۶۲ نوع وجود دارد درافغانستان ۱۱ نوع آن زیست می‌نماید.
15. کبک و قرقاول : این دو پرنده در یک فامیل اند ولی پرنده نر قرقاول خیلی زیبا مانند طاوس می‌باشد. در جهان نوع ۱۵۶ وجود دارد درافغانستان ۱۳ نوع آن زیست می‌نماید.
16. بودنه یا بلدرچین : در جهان ۱۶ نوع وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
17. درنا: در جهان ۱۵ نوع وجود دارد در افغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید.
18. یلوه، چنگر، چهارخو، طاوسک : در جهان ۱۴۳ نوع وجود دارد در افغانستان ۸ نوع آن زیست می‌نماید. شکل این پرنده‌ها به قره قش و مرغابی می‌ماند.
19. میش مرغ، بوستارد، زنگوله بال: در جهان ۲۶ نوع وجود دارد در افغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید. این پرنده شکل مرغ ماکیان نصواری خالدار رنگ شبهت دارد.
20. Jacanas یا قره قش: در جهان ۸ نوع وجود دارد در افغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
21. باشلک بنگالی : در جهان ۲ نوع وجود دارد در افغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید. این حیوان به بلدرچین بزرگ که دارای منقار دراز باشد شباهت دارد.
22. صدف خوار: در جهان نوع ۱۱ وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید. این پرنده شباهت به کبوتر بزرگ ساه سفید که دارای منقار دراز برنگ سرخ و چشمان سرخ باشد. شاهت دارد.
23. چوب پا و نول خنجری: درجهان نوع ۹ وجود دارد درافغانستان ۲ نوع آن زیست می‌نماید. دارای بال سیاه جسم خورد پای خیلی دراز می‌باشد.
24. چاخ لقها: در جهان ۹ نوع وجود دارد در افغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
25. دودک و گلاریول: در جهان ۱۷ نوع وجود دارد در افغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید. این پرنده به موسیچه که قد بلند و نول دراز داشته باشد شباهت دارد.
26. خروس کلی و سلیم (شانه سرک): در جهان ۶۶ نوع وجود دارد در افغانستان ۲۲ نوع آن زیست می‌نماید.
27. آبچلک، پاشلک وتیله دم: در جهان ۸۹ نوع وجود دارد در افغانستان ۲۷ نوع آن زیست می‌نماید.
28. پرستوها و کاکاپی (غچی کلان): در جهان ۵۵ نوع وجود دارد در افغانستان ۸ نوع آن زیست می‌نماید.
29. کاکاپی : پرنده بحری است. در جهان ۴۴ نوع وجود دارد در افغانستان ۸ نوع آن زیست می‌نماید.
30. باقرقره: در جهان ۱۶ نوع وجود دارد در افغانستان ۷ نوع آن زیست می‌نماید.
31. کبوتر و قمری: در جهان ۳۰۸ نوع وجود دارد در افغانستان ۱۱ نوع آن زیست می‌نماید.
32. طوطی: در جهان ۳۳۵ نوع وجود دارد در افغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید.
33. کوکوی یا فاخته: در جهان ۱۳۸ نوع وجود دارد در افغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید.
34. جغد یا بوم: در جهان ۱۹۵ نوع وجود دارد در افغانستان ۱۰ نوع آن زیست می‌نماید.
35. شبگرد: در جهان ۸۶ نوع وجود دارد در افغانستان ۴ نوع آن زیست می‌نماید.
36. غچی یا پرستو کوچک : در جهان ۹۸ نوع وجود دارد در افغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید.
37. شاه ماهی خوار: در جهان ۹۳ نوع وجود دارد در افغانستان ۴ نوع آن زیست می‌نماید.
38. زنبور خوار: در جهان ۲۶ نوع وجود دارد در افغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید.
39. سبزقباسانان: در جهان ۱۲ نوع وجود دارد در افغانستان ۲ نوع آن زیست می‌نماید.
40. هد هد: در جهان ۲ نوع وجود دارد در افغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
41. دارکوبها: در جهان ۲۱۸ نوع وجود دارد در افغانستان ۵ نوع آن زیست می‌نماید.

گنجشک سانان

1. چکاوک: درجهان ۹۱ نوع چکاوک وجود دارد درافغانستان ۱۶ نوع آن زیست می‌نماید.
2. چلچله :از فامیل پرستو یا غچی می‌باشد. درجهان ۷۰ نوع وجود دارد درافغانستان ۱۰ نوع آن زیست می‌نماید.
3. دم جمبانک‌ها و پپت: درجهان ۵۴ نوع وجود دارد درافغانستان ۱۵ نوع آن زیست می‌نماید.
4. عکک رنگهCuckoo-shrikes: درجهان نوع وجود دارد درافغانستان نوع آن زیست می‌نماید.
5. بلبل: درجهان ۱۳۰ نوع وجود دارد درافغانستان ۵ نوع آن زیست می‌نماید. از جمله بلبل نی نادراست.
6. گندشک طلائی : این پرنده کمیاب است. درجهان نوع ۷ وجود دارد درافغانستان ۱ نوع آن زیست می‌نماید.
7. بال لاکی: درجهان ۳ نوع وجود دارد درافغانستان ۱ نوع آن زیست می‌نماید.
8. میوه خورک: درجهان… نوع وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
9. غوطه زنک نصواری و سفید: درجهان ۵ نوع وجود دارد درافغانستان ۲ نوع آن زیست می‌نماید.
10. الیکائی: درجهان ۸۰ نوع وجود دارد درافغانستان ۱ نوع آن زیست می‌نماید.
11. صعوه ی: درجهان ۱۳ نوع وجود دارد درافغانستان ۵ نوع آن زیست می‌نماید.
12. طرقه و توکای : درجهان ۳۳۵ نوع وجود دارد درافغانستان۱۱ نوع آن زیست می‌نماید.
13. ملاگک : درجهان ۱۱۱ نوع وجود دارد درافغانستان ۴ نوع آن زیست می‌نماید.
14. چکاوک دنیای قدیم: درجهان ۲۹۱ نوع وجود دارد درافغانستان ۳۵ نوع آن زیست می‌نماید.
15. مگس خوار دنیای قدیم: درجهان ۲۷۴ نوع وجود دارد درافغانستان ۳۹ نوع آن زیست می‌نماید.
16. شاه مکس خوار: درجهان ۹۹ نوع وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
17. گندشک بابولر: درجهان ۲۷۰ نوع وجود دارد درافغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید.
18. گندشک ریشو: درجهان ۲۰ نوع وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
19. چرخ ریسک دم دراز: درجهان ۹نوع وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
20. چرخ ریسک‌ها : درجهان ۵۹ نوع وجود دارد درافغانستان ۸ نوع آن زیست می‌نماید.
21. کمرکلی کوچک یا ملخ خوار: درجهان ۲۴ نوع وجود دارد درافغانستان ۴ نوع آن زیست می‌نماید.
22. دیوار خزک: درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
23. درخت خیزک : درجهان ۶ نوع وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
24. تیره پشت بلوطی چرخ رسک: درجهان ۱۳ نوع وجود دارد درافغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نماید.
25. شهد خوار و جولاخوار: درجهان۱۳۱ نوع وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
26. سارگیه چشم سفید : درجهان ۹۶ نوع وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
27. پری شاهرخ دنیای قدیم : درجهان نوع وجود دارد درافغانستان نوع آن زیست می‌نماید.
28. سنگ چشم پشت سرخ: درجهان ۳۱ نوع وجود دارد درافغانستان ۸ نوع آن زیست می‌نماید.
29. بوچانگاه: درجهان ۲۴ نوع وجود دارد درافغانستان ۲ نوع برنگ خاکستری و سیاه زیست می‌نماید.
30. کلاغ‌ها: درجهان ۱۳۰ نوع سیاه سفید و رنگه وجود دارد درافغانستان ۱۳ نوع آن زیست می‌نماید. این خانواده شامل انواع کلاغ، زاغ، زاغی، غراب و جیجاق می‌شود.
31. سار یا میناها: درجهان ۱۲۵ نوع وجود دارد درافغانستان ۵ نوع آن زیست می‌نماید.
32. فنج : درجهان ۱۴۱ نوع وجود دارد درافغانستان یک نوع آن زیست می‌نماید.
33. زردپره یا گل سر:از نوع گنجشکی است. درجهان ۲۷۵ نوع وجود دارد درافغانستان ۱۷ نوع آن زیست می‌نماید.
34. سهیره: درجهان ۱۳۷ نوع وجود دارد درافغانستان ۲۴ نوع آن زیست می‌نماید.
35. گنجشکان: درجهان ۳۵ نوع وجود دارد درافغانستان ۱۱ نوع آن زیست می‌نماید.

شرایط زیست پرندگان در افغانستان

شرایط زیست پرندگان در افغانستان طبیعی بوده در مناطق پرجمعیت پرندگان از طرف دولت ویا مردم جیره داده نمی‌شود. بالاثر بی بند باری دولت ومردم تعداد زیادی پرندگان به خارج قاچاق گردیده باقی‌مانده نسل آن در حال انقراض‌اند. از جمله قاچاق شاهین و باشه درین اواخر ازدیاد یافته‌است. این پرنده طور قاچاق به پاکستان برده شده سپس به کشورهای عربی بفروش می‌رسد. پس از سال ۲۰۰۲ اداره بنام محیط زیست و حفاظت حیات وحش تأسیس گردید. فعلاً این اداره به همکاری WSPA، اداره همکاری آمریکا،WCS,USIDو IUCN برنامه حفاظت حیات وحش را آغاز نموده‌است؛ که تا فعلاً ۵۰ نوع جانداران در فهرست تحت حفاظت شامل گردیده‌اند. این ادارات یک تعداد گونه‌های جدید جاندار را شناخت نموده و در لیست محافظت جا داده‌اند. بلبل نی که یکی از نادرترین پرنده‌است پس ۱۳۹ سال در منطقه واخان دوباره به مشاهده رسیده‌است.

فهرست پرندگان افغانستان

شماره	نام پرنده	نام علمی	بزبان انگلیسی	الگو
راسته کشم سانان: Podicipediformes
فامیل مرغابی کشیم واسفرود: Podicipedidae در جهان ۲۰ نوع اسفرود وجود دارد که ۵ نوع ان در افغانستان دیده شده‌است.
۱	کشم خورد	Tachybaptus ruficollis	Little Grebe
۲	کشسم گردن سرخ	Podiceps grisegena	Red-necked Grebe
۳	کشیم بزرگ	Podiceps cristatus	Great Crested Grebe
۴	کشیم تاجدار	Podiceps auritus	Slavonian Grebe
۵	کشیم گردن سیاه	Podiceps nigricollis	Black-necked Grebe
راسته: Pelecaniformes.
خانواده: Pelecanidae در جهان ۸ نوع مرغ سقا وجود داردکه ۳ نوع آن در افغانستان زیست می‌نمایند. حیوان بزرگ ماهی خواربا منقار بزرگ و خریطه دار می‌باشد. این پرنده سخت مورد اذیت کشورهای آسیائی به‌خصوص افغانستان قرار دارد پرواز این پرنده کوتاه و به ارتفاع کم می‌باشد.
۷	قطان سفید بزرگ	Pelecanus onocrotalus	Great White Pelican
۸	قطان خال دار	Pelecanus philippensis	Spot-billed Pelican
۹	قطان پرپری یا سگ قطان	Pelecanus crispus	Dalmatian Pelican
راسته: Pelecaniformes.
فامیل: Phalacrocoracidae پرنده‌است که در کنار ساحل پیدا می‌شود. در جهان ۳۸ نوع این پرنده وجود دارد که از جمله ۳ ان در افغانستان به مشاهده رسیده‌است. شکارچیان ماهی این پرنده را بمنظور شکار ماهی نگهداری می‌نمایند. در اروپا تعداد بیشتر از یک میلون این پرنده در حفاظت‌اند. برنگ‌های سیاه و سفید وجود دارد.
۱۱	ازمند بزرگ	Phalacrocorax carbo	Great Cormorant
۱۲	آزمند کوچک	Phalacrocorax niger	Little Cormorant
۱۳	آزمند کوتوله	Phalacrocorax pygmaeus	Pygmy Cormorant
راسته لک لک سانان: Ciconiiformes
فامیل: Ardeidae فامیل Ardeidae دارای نوع بیترن‌ها، ایرونها، و اگریتها می‌باشد. ایرون‌ها و اگریتها دارای اندازه متوسط و بزرگ می‌باشد. هکذا دارای منقار و گردن دراز مانند لک لک‌ها می‌باشند ولی بیترن‌ها دارای گردن کوتاه و منقار و جسامت کوچک دارند. پرنده کنار ساحل است. بعضی نوع ایرون‌ها پرنده گان را نیز می‌خورند. در جهان ۶۱ نوع وجود دارد که ۸ نوع ان در افغانستان وجود دارد. این پرنده شباهت به کلنگ دارد.
۱۴	حواصیل خاکستری	Ardea cinerea	Grey Heron
۱۵	حواصیل بنفش	Ardea purpurea	Purple Heron
۱۶	حواصیل سفید	Ardea alba	Great Egret
۱۷	حواصیل سفید خورد	Egretta garzetta	Little Egret
۱۸	حواصیل زرد	Ardeola ralloides	Squacco Heron
۱۹	ایرون هندی	Ardeola grayii	Indian Pond Heron
۲۰	حواصیل شب	Nycticorax nycticorax	Black-crowned Night Heron
۲۱	حواصیل سبز	Botaurus stellaris	Great Bittern
فامیل: Ciconiidae لک لک‌ها دارای پا دراز و منقار دراز و آواز بلند می‌باشند در جهان ۱۹ نوع وجود دارد که دو نوع آن در افغانستان دیده شده‌است. بعضی انواع ان مهاجرت می‌نمایند.
۲۲	لک لک سیاه	Ciconia nigra	Black Stork
۲۳	لک لک سفید	Ciconia ciconia	White Stork
. فامیل: Threskiornithidae
۲۴	قره ناز	Plegadis falcinellus	Glossy Ibis
۲۵	کفچه نوک	Platalea leucorodia	Common Spoonbill
راسته: Phoenicopteriformes.
فامیلی: Phoenicopteridae در آب‌های کم عمق گشت وگذار دارند. دارای منقار پهن و کوتاه اند پاهای آن مانند لک لک درازاند. در جهان ۶ نوع وجود دارد دو گونه آن در افغانستان وجود دارد.
۲۶	فلامینگ بزرگ	Phoenicopterus roseus	Greater Flamingo
۲۷	فلامینگ کوچکتر	Phoenicopterus minor	Lesser Flamingo
راسته: Anseriformes.
خانواده: Anatidae این ۳نوع پرنده در میان پرهای خود مواد مخلق چربی را دارند بدین لحاظ در آب خوب شنا می‌نمایند. ۱۳۱گونه در جهان وجود دارد از جمله ۲۹ گونه آن در افغانستان وجود دارد.
۲۸	قو ماکیان	Cygnus olor	Mute Swan
۲۹	قو فریاد کش	Cygnus cygnus	Whooper Swan
۳۰	غاز پیشانی سفید	Anser albifrons	Greater White-fronted Goose
۳۱	قاز خاکستری	Anser anser	Greylag Goose
۳۲	قاز سر خال دار	Anser indicus	Bar-headed Goose
۳۳	آنقوت	Tadorna ferruginea	Ruddy Shelduck
۳۴	تنجه یا صدف خوار	Tadorna tadorna	Common Shelduck
۳۵	قاز خوتکا	Nettapus coromandelianus	Cotton Pygmy-goose
۳۶	گیلار	Anas penelope	Eurasian Wigeon
۳۷	مرغابی کاکلی	(Anas falcata	Falcated Duck
۳۸	اردک ارده‌ای	Anas strepera	Gadwall	نر
۳۹	مرغابی کله ابلق	Anas formosa	Baikal Teal
۴۰	خوتکا	Anas crecca	Common Teal
۴۱	مرغابی سر سبز	Anas platyrhynchos	Mallard
۴۲	مرغابی دم جغه	Anas acuta	Northern Pintail
۴۳	خوتکا ابروسفید	Anas querquedula	Garganey
۴۴	اردک نول پهن	Anas clypeata	Northern Shoveler
۴۵	اردک مرمری	Marmaronetta angustirostris	Marbled Teal
۴۶	اردک تاجدار	Netta rufina	Red-crested Pochard
۴۷	اردک سر حنائی	Aythya ferina	Common Pochard
۴۸	اردک بلوطی	Aythya nyroca	Ferruginous Duck
۴۹	اردک سیاه کاکل	Aythya fuligula	Tufted Duck
۵۰	اردک سر سیاه	Aythya marila	Greater Scaup
۵۱	اسکوتر بال سفید	Melanitta fusca	Velvet Scoter	-
۵۲	اردک چشم طلائی	Bucephala clangula	Common Goldeneye
۵۳	مرگوش سفید	Mergellus albellus	Smew
۵۴	مرگوش کاکلی	Mergus serrator	Red-breasted Merganser
۵۵	مرگوش بزرگ	Mergus merganser	Goosander
۵۶	اردک سرسفید	Oxyura leucocephala	White-headed Duck
راسته: Falconiformes.
خانواده: Pandionidae یک نوع این پرنده در افغانستان حیات به‌سر می‌برند.
۵۷	عقاب ماهیگیر	Pandion haliaetus	Osprey
راسته: Falconiformes
خانواده: Accipitridae عقاب ، باز (سارگیه) و لاشخوارها(کرکس یا کل مرغ) ۲۳۳گونه در جهان وجود دارد از جمله ۳۰ گونه آن در افغانستان وجود دارد
۵۸	سارگیه جنگلی	Pernis apivorus	European Honey Buzzard
۵۹	کورکوربال سیاه	Elanus caeruleus	Black-shouldered Kite
۶۰	کورکور حنائی	Milvus milvus	Red Kite
۶۱	کورکور سیاه	Milvus migrans	Black Kite
۶۲	عقاب دریائی پالاس	Haliaeetus leucoryphus	Pallas's Fish Eagle
۶۳	عقاب دریایی دم سفید	Haliaeetus albicilla	White-tailed Eagle
۶۴	هما (مرغ استخوان خوار)	Gypaetus barbatus	Lammergeier
۶۵	کرکس (لاشخوار) مصری	Neophron percnopterus	Egyptian Vulture
۶۶	کرکس پشت سفید	Gyps bengalensis	White-rumped Vulture
۶۷	کل مرغ همالیائی	Gyps himalayensis	Himalayan Griffon
۶۸	کرکس (دال)	Gyps fulvus	Eurasian Griffon
۶۹	دال سیاه	Aegypius monachus	Cinereous Vulture
۷۰	عقاب مار خور	Circaetus gallicus	Short-toed Snake Eagle
۷۱	سنقرتالابی	Circus aeruginosus	Western Marsh Harrier
۷۲	سنقر خاکستری	Circus cyaneus	Hen Harrier
۷۳	سنقر سفید	Circus macrourus	Pallid Harrier
۷۴	سنقر گندمزار	Circus pygargus	Montagu's Harrier
۷۵	پیغوی کوچک	Accipiter badius	Shikra
۷۶	قرقی	Accipiter nisus	Eurasian Sparrowhawk
۷۷	باز	Accipiter gentilis	Northern Goshawk
۷۸	سارگپه چشم سفید	Butastur teesa	White-eyed Buzzard
۷۹	ساگه معمولی	Buteo buteo	Common Buzzard
۸۰	سارگپه پا بلند	Buteo rufinus	Long-legged Buzzard
۸۱	سارگپه پر پا	Buteo lagopus	Rough-legged Buzzard
۸۲	عقاب خالدار بزرگ	Aquila clanga	Greater Spotted Eagle
۸۳	عقاب صحرایی	Aquila nipalensis	Steppe Eagle
۸۴	عقاب شاهی - شاه باز	Aquila heliaca	Imperial Eagle
۸۵	عقاب طلایی	Aquila chrysaetos	Golden Eagle
۸۶	عقاب بونیلی	Aquila fasciatus	Bonelli's Eagle
۸۷	عقاب بوت یا عقاب مهاجر	Aquila pennatus	Booted Eagle
خانواده:Falconidae شاهین سانان (Falcons)این گونه پرنده‌ها از عقاب باشه هاکس و باز فرق دارد زیرا شکار را به عوض پای با منقار می‌کشند. در جهان ۶۲ گونه ازین پرنده وجود دارد که از چمله ۱۱ نوع آن در افغانستان زیست دارند.
۸۸	دلیجه کوچک / شاهین کوچک	Falco naumanni	Lesser Kestrel
۸۹	دلیجه	Falco tinnunculus	Common Kestrel
۹۰	شاهین پاسرخ	Falco vespertinus	Red-footed Falcon
۹۱	شاهین آمور	Falco amurensis	Amur Falcon
۹۲	شاهین ترمتای	Falco columbarius	Merlin
۹۳	لیل (شاهین زیبا)	Falco subbuteo	Eurasian Hobby
۹۴	شاهین بلوچی	Falco jugger	Laggar Falcon
۹۵	شاهین چرخ یا بالابان	Falco cherrug	Saker Falcon
۹۶	شاهین کوچک	Falco rusticolus	Gyrfalcon
۹۷	بحری (شاهین)	Falco pelegrinoides	Barbary Falcon
۹۸	بحری	Falco peregrinus	Peregrine Falcon
راسته ماکیانسانان:Galliformes
خانواده: Phasianidae انواع کبک و قرقاول: پرنده گان این فامیل خیلی زیبا می‌باشد. قرقاول که بنام خراس جنگلی و صحرا یاد می‌شود خیلی زیبا می‌باشدو. انواع که در ین فامیل شامل اند شامل کبک، قرقاول، بلدرچین (بودنه)، کبک برفی، دراج مرغ، باقرقره، بوقلمون، تیهو، و طاووس است. در جهان ۱۵۶ گونه ازین نوع وجود دارد از جمله ۱۳ نوع آن در افغانستان حیات به‌سر می‌برند.
۹۹	کبک دری تبت	Tetraogallus tibetanus	Tibetan Snowcock
۱۰۰	کبک دری همالیائی	Tetraogallus himalayensis	Himalayan Snowcock
۱۰۱	کبک	Alectoris chukar	Chukar
۱۰۲	کبک سی سی	Ammoperdix griseogularis	See-see Partridge
۱۰۳	دراج سیاه	Francolinus francolinus	Black Francolin
۱۰۴	مرغ جیرفتی	Francolinus pondicerianus	Grey Francolin
۱۰۵	بلدرچین معمولی (بودنه)	Coturnix coturnix	Common Quail
۱۰۶	بلدرچین بارانی	Coturnix coromandelica	Rain Quail
۱۰۷	قرقاول	Pucrasia macrolopha	Koklass Pheasant
۱۰۸	مونال هیمالیایی	Lophophorus impejanus	Himalayan Monal
۱۰۹	قرقاول سرخوش	Catreus wallichi	Cheer Pheasant
۱۱۰	قرقاول گردن حلقه‌ای	Phasianus colchicus	Common Pheasant
خانواده: Turnicidae این پرندگان شباهت زیاد به بلدر چینان دارد. نر و ماده آن کدام تفاوت چهره ندارد. صرف جنس ماده روشنتر از نر است. پرنده نر بالای تخم نشسته و چوچه را به دنیا می‌آورد. در جهان ۱۶ گونه وجود دارد در افغانستان یکنوع این پرنده وجود دارد.
۱۱۱	جل	Turnix sylvatica	Small Buttonquail
= خانواده: Gruidae کلنگ پرنده دراز پا و گردن می‌باشد. در اثنا پرواز پی هم نمی‌روند. کلنگ دارای رقص و دانس مخصوص‌اند. در اثنا پرواز قیل و قال می‌کند. در جهان ۱۵ نوع وجود دارد در افغانستان ۳ نوع آن زیست می‌نمایند.
۱۱۲	درنا یا کلنگ خاکستری	Anthropoides virgo	Demoiselle Crane
۱۱۳	کلنگ سایبریائی	Grus leucogeranus	Siberian Crane
۱۱۴	کلنگ معمولی	Grus grus	Common Crane
= خانواده: Rallidae جنس:چنگر یلوه طاوسک می‌باشد. یک خانواده بزرگ بوده که دارای جسامت خورد و بزرگ می‌باشند. این پرندگانی باتلاقی در کنار دریا جهیل آب استاده و درمیان علفزار زندگی می‌نمایند. اغلب خود را از انظار مخفی می‌سازند و بیشتر صدایشان شنیده می‌شود تا اینکه دیده شوند. بال‌هائی کوتاه و گرد دارند، دمشان کوتاه‌است و اغلب آن را بالا نگه می‌دارند. پرواز آن‌ها معمولاً کوتاه مدت است و در این حالت پاها و پنجه‌های بلندشان آویزان قرار می‌گیرد. در این تیره چنگرها پرجثه‌ترند با سری نسبتاً کوچک و پنجه‌های بلند که متناسب با راه رفتن روی گیاهان آبزی است هنگام شنا اغلب سر خود را تکان می‌دهند. نر و ماده آن‌ها معمولاً همشکل است و بیشتر آن‌ها تک‌زی هستند. روی زمین یا در نیزارها آشیانه می‌سازند. از مواد مختلف حیوانی و گیاهی برای تغذیه استفاده می‌کنند. در جهان ۱۴۳ گونه وجود دارد از جمله ۸ نوع آن در افغانستان حیات به‌سر می‌برند.
۱۱۵	یلوه آبی	Rallus aquaticus	Water Rail
۱۱۶	یلوه حنایی	Crex crex	Corn Crake
۱۱۷	یلوه کوچک	Porzana parva	Little Crake
۱۱۸	یلوه نوکسبز	Porzana pusilla	Baillon's Crake
۱۱۹	یلوه خالدار	Porzana porzana	Spotted Crake
۱۲۰	طاووسک	Porphyrio porphyrio	Purple Swamphen
۱۲۱	چارخو یا چنگر نوکسرخ	Gallinula chloropus	Common Moorhen
۱۲۲	چنگر	Fulica atra	Eurasian Coot
خانواده: سیمرغان هوبرهOtididae این پرندگان دارای پاهای بزرگ و ناخون‌های قوی می‌باشند. گردن و پاهایشان دراز است و بال‌های پهنی دارند. منقارشان کلفت و نسبتاً پهن است از پرندگان دنیای قدیم‌اند. پرندگانی هستند خشک‌زی که بیشتر در جای خشک و دشت‌های پر علف و زمین‌های زراعتی زندگی می‌کنند. آرام و با گردنی کشیده راه می‌روند، اغلب خود را از انظار مخفی می‌سازند و به محض احساس خطر صدا می‌کنند یا به سرعت می‌دوند و کمتر پرواز می‌کنند. در زمان تولید نسل به تهنائی زندگی می‌نمایند در غیر به‌طور دسته جمعی دیده می‌شوند. نر و ماده آن‌ها همشکل نمی‌باشند. در روی زمین آشیانه می‌سازند و همه چیز را می‌خورند. در جهان ۸ گونه از این پرندگان وجود دارد که ۳ نوع آن در افغانستان زندگی می‌نمایند.
۱۲۳	میش مرغ	Otis tarda	Great Bustard
۱۲۴	هوبره	Chlamydotis undulata	Houbara Bustard
۱۲۵	زنگوله بال	Tetrax tetrax	Little Bustard
راسته آبچلیک سانان: Charadriiformes.
خانواده: Jacanidae در جهان ۸ گونه از این پرندگان وجود دارد که ۱ نوع آن در افغانستان زندگی می‌نمایند.
۱۲۶	جاسان دم قرقاول	Hydrophasianus chirurgus	Pheasant-tailed Jacana
خانواده: Rostratulidae دارای پای کوتاه بدن دراز می‌باشد. در جهان ۲ گونه وجود دارد در افغانستان یکنوع آن پیدا می‌شود.
۱۲۷	یاشلک زیبا	Rostratula benghalensis	Greater Painted-snipe
خانواده: Haematopodidae پرندگان بزرگ و پر سر و صدا هستند، دارای جسامت و نول قوی‌اند. ۱۱ نوع درجهان وجود دارد که از جمله یکنوع آن در افغانستان زیست می‌نمایند.
۱۲۸	صدف خوار	Haematopus ostralegus	Eurasian Oystercatcher
خانواده: Recurvirostridae در جهان ۹نوع وجود دارد از جمله ۲ نوع آن در افغانستان پیدا می‌شود.
۱۲۹	منقار دراز	Himantopus himantopus	Black-winged Stilt
۱۳۰	کج نول	Recurvirostra avosetta	Pied Avocet
خانواده چاخ لق: Burhinidae یک خانواده بزرگ از خانواده چاخ لقان است. در مناطق خشک وحاره زندگی می‌نمایند. در جهان ۹نوع وجود دارد از جمله یک نوع آن در افغانستان پیدا می‌شود.
۱۳۱	چاخ لق	Burhinus oedicnemus	Eurasian Thick-knee
خانواده گلاریول:Glareolidae این خانواده دارای پا کوتاه دم و بال دراز می‌باشند. در جهان ۱۷گونه وجود دارد که ۳ آن در افغانستان دیده می‌شود.
۱۳۲	دودوئک	Cursorius cursor	Cream-coloured Courser
۱۳۳	گلاریول بال سرخ	Glareola pratincola	Collared Pratincole
۱۳۴	گلاریول کوچک	Glareola lactea	Small Pratincole
= خانواده سلیمیان و خروس کلی:Charadriidae خانواده سلیمیان شامل سلیم، سلیم کوهی، و خروس کولی. می‌باشد. دارای جسامت کوچک یا متوسط بدن پهن گردن کوتاه، ضخیم قدامت و بال دراز دارند. در سراسر جهان یافت می‌شود عمدتاً در زیستگاه‌های نزدیک به آب یافت می‌شود، هر چند موارد استثنا هم وجود دارد. ۶۶ گونه در سراسر جهان و ۱۲ گونه آن در افغانستان زیست می‌نماید.
۱۳۵	خروس کولی	Vanellus vanellus	Northern Lapwing
۱۳۶	دیدومک	Vanellus indicus	Red-wattled Lapwing
۱۳۷	خروس کولی دشتی	Vanellus gregarius	Sociable Lapwing
۱۳۸	خروس کولی دم سفید	Vanellus leucurus	White-tailed Lapwing
۱۳۹	سلیم طلایی	Pluvialis fulva	Pacific Golden Plover
۱۴۰	سلیم خاکستری	Pluvialis squatarola	Grey Plover
۱۴۱	سلیم طوقی	Charadrius hiaticula	Ringed Plover
۱۴۲	سلیم طوقی کوچک	Charadrius dubius	Little Ringed Plover
۱۴۳	سلیم کوچک	Charadrius alexandrinus	Kentish Plover
۱۴۴	سلیم شنی کوچک	Charadrius mongolus	Lesser Sand Plover
۱۴۵	سلیم شنی	Charadrius leschenaultii	Greater Sand Plover
۱۴۶	سلیم سینه بلوطی	Charadrius asiaticus	Caspian Plover
= خانواده آبچلک‌ها و همگونه آن:Scolopacidae پرندگانی هستند آبچر با پاهای نسبتاً بلند یا خیلی بلند، بال‌های دراز که معمولاً نوک تیز و زاویه‌دار است و منقار دراز و باریک که ممکن است راست یا خمیده باشد. پر و بال آن‌ها اغلب در تابستان و زمستان متفاوت است. نوار بالی و طرح دمگاه و دم در تشخیص آن‌ها اهمیت زیادی دارد. بیشتر آن‌ها مهاجرند و تابستان‌ها را در سواحل جنوب منطقه زادوولد خود می‌گذرانند نسبتاً اجتماعی هستند و بعضی از آن‌ها گله‌های بزرگ تشکیل می‌دهند. نر و ماده آن‌ها همشکل است. معمولاً روی زمین آشیانه می‌سازند. جوجه آن‌ها پوشیده از کرک‌پر است و بعد از خروج از تخم قادر به فعالیت می‌باشد. غذایشان شامل مواد مختلف حیوانی و بعضی مواد گیاهی است. ۸۹نوع آن در جهان وجود دارد از جمله ۲۷ نوع ان در افغانستان یافت می‌شود.
۱۴۷	ابیا	Scolopax rusticola	Eurasian Woodcock
۱۴۸	پاشلک کوچک	Lymnocryptes minimus	Jack Snipe
۱۴۹	پاشلک تک زی	Gallinago solitaria	Solitary Snipe
۱۵۰	پاشلک دم باریک	Gallinago stenura	Pintail Snipe
۱۵۱	پاشلک معمولی	Gallinago gallinago	Common Snipe
۱۵۲	گیلانشاه بال سفید	Limosa limosa	Black-tailed Godwit
۱۵۳	گیلانشاه حنایی	Limosa lapponica	Bar-tailed Godwit
۱۵۴	گیلانشاه ابروسفید	Numenius phaeopus	Whimbrel
۱۵۵	گیلانشاه خالدار	Numenius tenuirostris	Slender-billed Curlew
۱۵۶	آبچلیک خالدار	Tringa erythropus	Spotted Redshank
۱۵۷	آبچلیک پاسرخ	Tringa totanus	Common Redshank
۱۵۸	آبچلیک تالابی	Tringa stagnatilis	Marsh Sandpiper
۱۵۹	آبچلیک پا سبز	Tringa nebularia	Common Greenshank
۱۶۰	گیلانشاه معمولی	Numenius arquata	Eurasian Curlew
۱۶۱	آبچلیک تکزی	Tringa ochropus	Green Sandpiper
۱۶۲	آبچلیک دودی	Tringa glareola	Wood Sandpiper
۱۶۳	آبچلیک نوک سر بالا	Xenus cinereus	Terek Sandpiper
۱۶۴	آبچلیک آواز خوان	Actitis hypoleucos	Common Sandpiper
۱۶۵	سنگ گردان	Arenaria interpres	Ruddy Turnstone
۱۶۶	تلیله ساندرلینگ	Calidris alba	Sanderling
۱۶۷	تلیله کوچک	Calidris minuta	Little Stint
۱۶۸	تلیله دم سفید	Calidris temminckii	Temminck's Stint
۱۶۹	تلیله بلوطی	Calidris ferruginea	Curlew Sandpiper
۱۷۰	تلیلهٔ شکم سیاه	Calidris alpina	Dunlin
۱۷۱	تلیلهٔ نوک پهن	Limicola falcinellus	Broad-billed Sandpiper
۱۷۲	آبچلیک شکیل	Philomachus pugnax	Ruff
۱۷۳	شناگر گردن سرخ	Phalaropus lobatus	Red-necked Phalarope
خانواده کاکاپی، مرغان دریائی، ماهی خورک، مرغ نوروزی: Laridae این خانواده دارای جسامت متوسط ویا بزرگ‌اند. رنگ این پرندگان معمولاً خاکستری یا سفید، که اغلب درای نشانه‌های سیاه و سفید بر روی سر یا بال می‌باشند. آن‌ها چاق و چله، منقار دراز و پاها پرده دار می‌باشند. ۵۵ گونه آن‌ها در سراسر جهان زیست می‌نماید ۸ گونه در افغانستان وجود دارد.
۱۷۴	کاکایی نوک سبز	Larus canus	Common Gull
۱۷۵	کاکایی نقره‌ای	Larus argentatus	Herring Gull
۱۷۶	کاکایی پشت سیاه	Larus fuscus	Lesser Black-backed Gull
۱۷۷	کاکایی پازرد	Larus cachinnans	Caspian Gull
۱۷۸	کاکایی بزرگ (کاکایی سر سیاه بزرگ	Larus ichthyaetus	Great Black-headed Gull
۱۷۹	کاکایی سر قهوه‌ای	Larus brunnicephalus	Brown-headed Gull
۱۸۰	کاکایی سرسیاه	Larus ridibundus	Black-headed Gull
۱۸۱	کاکایی صورتی	Larus genei	Slender-billed Gull
خانواده پرستوهای دریایی: Sternidae گروه پرندگان دریائی درای جسامت متوسط و بزرگ می‌باشند. به‌طور کلی آبزی می‌باشند. رنگ پرهای این‌ها طور معمول خاکستری یا سفید بوده اغلب نشانه‌های سیاه و سفید بر روی سر خود دارند. اکثر این خانواده شکار ماهی را می‌نمایند اما برخی از حشرات سطح آب شیرین تغذیه می‌نمایند. به‌طور کلی طول عمر اینگونه پرندگان بیش از ۲۵ تا ۳۰ سال میبشد. در سراسر جهان ۴۴ گونه وجود دارد که ۸ گونه آن در افغانستان وجود دارد.
۱۸۲	پرستو دریایی نوک کاکایی (پرستو دریایی نو ک کلفت)	Sterna nilotica	Gull-billed Tern
۱۸۳	پرستو دریایی خزر	Sterna caspia	Caspian Tern
۱۸۴	پرستو دریایی رودخانه زی	Sterna aurantia	River Tern
۱۸۵	پرستوی دریایی معمولی	Sterna hirundo	Common Tern
۱۸۶	پرستو دریایی کوچک	Sterna albifrons	Little Tern
۱۸۷	پرستوی. دریائی گونه. سفید	Chlidonias hybridus	Whiskered Tern
۱۸۸	پرستوی دریایی بال سفید	Chlidonias leucopterus	White-winged Tern
۱۸۹	پرستو دریایی سیاه،	Chlidonias niger	Black Tern
خانواده کوکریان: Pteroclidae باقرقره دارای بدن کوچک سر و گردن آن کبوتر مانند اما محکم فشرده‌است. آن‌ها به مدت طولانی می‌توانند پرواز نمایند. پرنده گله پرواز پاهای آن‌ها از انگشتان پر شده‌است. ۱۶ گونه در سراسر جهان و ۷ گونه آن در افغانستان زیست می‌نمایند.
۱۹۰	باقرقرهٔ راه راه	Pterocles lichtensteinii	Lichtenstein's Sandgrouse
۱۹۱	باقرقره تبیتی	Syrrhaptes tibetanus	Tibetan Sandgrouse
۱۹۲	کوکر دم دراز	Syrrhaptes paradoxus	Pallas's Sandgrouse
۱۹۳	کوکر طلایی یا کوکر شکم سفید	Pterocles alchata	Pin-tailed Sandgrouse
۱۹۴	کوکر خالدار	Pterocles senegallus	Spotted Sandgrouse
۱۹۵	کوکر شکم سیاه	Pterocles orientalis	Black-bellied Sandgrouse
۱۹۶	با قرقره گندمی	Pterocles coronatus	Crowned Sandgrouse
راسته:کبوتر: Columbiformes..
خانواده کبوتران: Columbidae شامل (کبوتر قمری فاخته)اند. در جهان ۳۰۸ نوع وجود دارد از جمله ۱۱ گونه آن در افغانستان دیده می‌شود.
۱۹۷	کبوتر خانگی	Columba livia	Rock Pigeon
۱۹۸	کبوتر کوهی	Columba rupestris	Hill Pigeon
۱۹۹	کبوتر برفی	Columba leuconota	Snow Pigeon
۲۰۰	کبوتر کوهپایه	Columba oenas	Stock Dove
۲۰۱	فاخته خاوری	Columba eversmanni	Yellow-eyed Pigeon	بعداً
۲۰۲	فاخته	Columba palumbus	Common Wood Pigeon
۲۰۳	قمری	Streptopelia turtur	Eurasian Turtle Dove
۲۰۴	قمری خاوری	Streptopelia orientalis	Oriental Turtle Dove
۲۰۵	یا کریم یا موسیچه	Streptopelia decaocto	Eurasian Collared Dove
۲۰۶	قمری خالدار	Streptopelia chinensis	Spotted Dove
۲۰۷	قُمریِ خانگی	Streptopelia senegalensis	Laughing Dove
راسته طوطی‌سانان: Psittaciformes
خانواده طوطی: Psittacidae در جهان ۳۳۵ نوع وجود دارد از جمله ۳ گونه آن در افغانستان دیده می‌شود.
۲۰۸	شاه طوطی	Psittacula eupatria	Alexandrine Parakeet
۲۰۹	طوطی طوق صورتی یا طوطی سبز	Psittacula krameri	Rose-ringed Parakeet
۲۱۰	طوطی همالیائی	Psittacula himalayana	Slaty-headed Parakeet
راسته کوکوسانان: Cuculiformes.
خانواده کوکو: Cuculidae این خانواده شامل کوکو رودنرها و انیس می‌باشد. با کبوتر و بلبل شباهت دارند. در جهان ۱۳۸ نوع وجود دارد از جمله ۳ گونه آن در افغانستان دیده می‌شود.
۲۱۱	کوکوی تاجدار (ابلق)	Clamator jacobinus	Pied Cuckoo
۲۱۲	کوکو	Cuculus canorus	Common Cuckoo
۲۱۳	کوکو کوچک	Cuculus poliocephalus	Lesser Cuckoo	-
راسته جغد: Strigiformes.
خانواده جغدها:Strigidae دارای جسامتهای خورد تا بزرگ می‌باشند. چشمان بزرگ دارند که حدقه آن خورد و بزرگ می‌شوند بنام دسک می‌گویند. در جهان ۱۹۵ نوع وجود دارد از جمله۱۰ گونه آن در افغانستان دیده می‌شود.
۲۱۴	مرغ حق جنوبی	Otus brucei	Pallid Scops Owl
۲۱۵	مرغ حق	Otus scops	European Scops Owl
۲۱۶	شاهبوف	Bubo bubo	Eurasian Eagle Owl
۲۱۷	جغد ماهیخوار	Ketupa zeylonensis	Brown Fish Owl
۲۱۸	جغد جنگلی	Strix aluco	Tawny Owl
۲۱۹	جغد کولارید	Glaucidium brodiei	Collared Owlet
۲۲۰	جغد کوچک خالدار	Athene brama	Spotted Owlet
۲۲۱	جغد کوچک	Athene noctua	Little Owl
۲۲۲	جغد شاخدار	Asio otus	Long-eared Owl
۲۲۳	جغد تالابی	Asio flammeus	Short-eared Owl
راسته: Caprimulgiformes.
خانواده شبگرد:Caprimulgidae پرنده مهاجر تابستان در مناطق آسیا و زمستان در آفریقا به‌سر می‌برد. در زمین تخم می‌گزارند. جسامت متوسط بال دراز پای کوتاه وکم گردش می‌کنند. در جهان ۸۶ نوع وجود دارد از جمله۴ گونه آن در افغانستان دیده می‌شود.
۲۲۴	شبگرد معمولی	Caprimulgus europaeus	Eurasian Nightjar
۲۲۵	شبگرد مصری	Caprimulgus aegyptius	Egyptian Nightjar
۲۲۶	شبگرد بلوچی	Caprimulgus mahrattensis	Sykes's Nightjar
۲۲۷	شبگرد هندی	Caprimulgus asiaticus	Indian Nightjar
راسته پرستو سانان: Apodiformes..
خانواده پرستو:Apodidae پرنده گان کوچک‌اند. دارای پا کوتاه‌اند. در جهان ۹۸ نوع ازین پرنده وجود دار ۳ نوع آن در افغانستان زندگی می‌کنند.
۲۲۸	پرستوی شکم سفید	Tachymarptis melba	Alpine Swift
۲۲۹	پرستوی معمولی یا ابابیل	Apus apus	Common Swift
۲۳۰	پرستوی کوچک	Apus affinis	Little Swift
راسته سبزقباسانان: Coraciiformes
خانواده ماهی‌خورک‌ها: Alcedinidae درای سر بزرگ منقار دراز و قوی و پای کوتاه می‌باشند. ۹۳ نوع این پرنده در جهان وجود دارد از جمله۴ نوع آن در افغانستان زیست می‌نمایند.
۲۳۱	ماهی خورک معمولی	Alcedo atthis	Common Kingfisher
۲۳۲	ماهی خورک سینه سفید	Halcyon smyrnensis	White-throated Kingfisher
۲۳۳	ماهی خورک کاکلدار	Megaceryle lugubris	Crested Kingfisher
۲۳۴	ماهی خورک ابلق	Ceryle rudis	Pied Kingfisher
خانواده زنبور خور:Meropidae ۲۶ نوع این پرنده در جهان وجود دارد از جمله۳ نوع آن در افغانستان زیست می‌نمایند.
۲۳۵	زنبور خور کوچک	Merops orientalis	Green Bee-eater
۲۳۶	زنبورخوار گلوخرمایی	Merops persicus	Blue-cheeked Bee-eater
۲۳۷	زنبور خور معمولی	Merops apiaster	European Bee-eater
خانواده سبز قبا: Coraciidae پرندگانی هستند کلاغ مانند و خوشرنگ با منقاری قوی، گردن کوتاه و پاهای نیرومند می‌باشد. پرواز نمایشی آن‌ها شامل چرخش‌ها و معلق زدن‌های جالب است. اغلب بدون حرکت در جاهای بلند می‌نشینند، و از آنجا برای شکار حشره‌ها، مارمولک‌ها و دیگر حیوانات کوچک بسوی زمین پرواز می‌کنند. پرواز تنها را خوش دارند. نرو و مادهٔ آن‌ها هم شکل است و در سوراخ‌ها آشیانه می‌سازند. ۱۲ نوع این پرنده در جهان وجود دارد از جمله۲ نوع آن در افغانستان زیست می‌نمایند.
۲۳۸	سبز قبا	Coracias garrulus	European Roller
۲۳۹	سبز قبای هندی	Coracias benghalensis	Indian Roller
خانواده هدهدیان: Upupidae هُدهُد یا شانه‌بسَر یا مرغ سلیمان نام یکی از پرندگان از خانواده هدهدیان است. زیستگاه این پرنده بیشتر در آسیا، اروپا و آفریقای شمالی است. این پرنده دارای سر بزرگ و از چهار رنگ یعنی آبی سیاه سفید نارنجی ساخته شده‌است. در جهان دو نوع وجود دارد از جمله یکنوع آن در افغانستان وجود دارد.
۲۴۰	هُدهُد یا شانه‌سرک	Upupa epops	Hoopoe
راسته دارکوب سانان: Piciformes.
خانواده دارکوب:Picidae دارکوب‌ها پرندگانی هستند با منقاری قوی و نوک تیز اند که با آن تنه درختان را سوراخ می‌کنند. زبان آن‌ها خیلی دراز است و پاهای قویی دارند که دو انگشت آن در جلو و دو انگشت در عقب قرار دارد. دم آن‌ها محکم است و هنگام بالا رفتن از درخت از آن به عنوان تکیه‌گاه استفاده می‌کنند. پرندگانی تک‌زی هستند؛ پروازی پرتوان و موجی دارند، نر و ماده آن‌ها همشکل نیست. بیشتر نرهایک قسمت روی سرشان رنگ سرخ دارند. در سوراخ‌هایی که در تنه درخت ایجاد می‌کنند آشیانه می‌سازند. از حشرات، میوه‌ها و مغز دانه‌ها و شیره درختان تغذیه می‌کنند. در جهان ۲۱۸ نوع وجود دارد از جمله ۵ نوع آن در افغانستان وجود دارد.
۲۴۱	دارکوب ایروشیا	Jynx torquilla	Eurasian Wryneck
۲۴۲	دارکوب قهوه ئی	Dendrocopos auriceps	Brown-fronted Woodpecker
۲۴۳	دارکوب بال سفید	Dendrocopos leucopterus	White-winged Woodpecker
۲۴۴	دارکوب برفی	Dendrocopos himalayensis	Himalayan Woodpecker
۲۴۵	دارکوب سبز راهراه	Picus squamatus	Scaly-bellied Woodpecker
راسته گنجشک سانان: Passeriformes. ۳۵ فامیل ۲۴۷ گونه پرندگان راسته گنجشک سانان در افغانستان زیست می‌نمایند. پرندگان این راسته عمدتاً پرندگان کوچک و متوسط هستند و به رنگ‌های مختلف می‌باشند و از مواد گیاهی و حشرات تغذیه می‌کنند. اکثر این پرنده گان دارای آواز مقبول می‌باشند.
خانواده چکاوک:Alaudidae در جهان ۹۱ نوع وجود دارد از جمله ۱۶ نوع آن در افغانستان وجود دارد.
۲۴۶	چکاوک سر دم سیاه	Ammomanes cincturus	Bar-tailed Lark
۲۴۷	چکاوک بیابانی	Ammomanes deserti	Desert Lark
۲۴۸	چکاوک هدهد	Alaemon alaudipes	Greater Hoopoe-lark
۲۴۹	چکاوک گندمزار	Melanocorypha calandra	Calandra Lark
۲۵۰	چکاوک طوقی	Melanocorypha bimaculata	Bimaculated Lark	بعداً
۲۵۱	چکاوک پنجه کوتاه	Calandrella brachydactyla	Greater Short-toed Lark
۲۵۲	چکاوک پنجه کوتاه هیوم	Calandrella acutirostris	Hume's Lark	بعداً
۲۵۳	چکاوک کوچک	Calandrella rufescens	Lesser Short-toed Lark
۲۵۴	چکاوک هندی	Calandrella raytal	Sand Lark
۲۵۵	چکاوک کاکلی	Galerida cristata	Crested Lark
۲۵۶	چکاوک درختی	Lullula arborea	Wood Lark
۲۵۷	چکاوک آسمانی	Alauda arvensis	Eurasian Skylark
۲۵۸	چکاوک آسمانی کوچک	Alauda gulgula	Oriental Skylark
۲۵۹	چکاوک شاخدار	Eremophila alpestris	Horned Lark
۲۶۰	چکاوک تیمینک	Eremophila bilopha	Temminck's Lark
خانواده پرستو:Hirundinidae در جهان ۷۵ نوع وجود دارد از جمله ۱۰ نوع آن در افغانستان وجود دارد.
۲۶۱	چلچله رودخان‌های (پرستو ساحلی)	Riparia riparia	Sand Martin
۲۶۲	پرستو ریکی کم رنگ	Riparia diluta	Pale Sand Martin
۲۶۳	چلچله گلو نصواری	Riparia paludicola	Plain Martin
۲۶۴	چلچله کوهی	Ptyonoprogne rupestris	Eurasian Crag Martin
۲۶۵	چلچله بیابانی	Ptyonoprogne fuligula	Rock Martin
۲۶۶	چلچله	Hirundo rustica	Barn Swallow
۲۶۷	پرستو دم باریک	Hirundo smithii	Wire-tailed Swallow
۲۶۸	چلچله دمگاه قرمز	Cecropis daurica	Red-rumped Swallow
۲۶۹	چلچله طوقی	Petrochelidon fluvicola	Streak-throated Swallow
۲۷۰	چلچله دمگاه سفید	Delichon urbica	House Martin
خانواده دم جنبانک:Motacillidae این پرندگان دارای بدن کوچک دم متوسط یا دراز می‌باشند. در جهان ۵۴ نوع وجود دارد از جمله ۱۵ نوع آن در افغانستان وجود دارد.
۲۷۱	دم جنبانک سفید	Motacilla alba	White Wagtail
۲۷۲	دم جنبانک دمگاه سفید	Motacilla madaraspatensis	White-browed Wagtail
۲۷۳	دم جنبانک سر زرد	Motacilla citreola	Citrine Wagtail
۲۷۴	دم جنبانک زرد	Motacilla flava	Yellow Wagtail
۲۷۵	دم جنبانک خاکستری	Motacilla cinerea	Grey Wagtail
۲۷۶	پپت شرقی	Anthus rufulus	Oriental Pipit
۲۷۷	پپت خاکی	Anthus campestris	Tawny Pipit
۲۷۸	پپت نوک‌دراز	Anthus similis	Long-billed Pipit
۲۷۹	پپت درختی	Anthus trivialis	Tree Pipit
۲۸۰	پت پشت بلوطی	Anthus hodgsoni	Olive-backed Pipit
۲۸۱	پپت صحرایی	Anthus pratensis	Meadow Pipit
۲۸۲	پپت گلوسرخ	Anthus cervinus	Red-throated Pipit
۲۸۳	پپت گلگون	Anthus roseatus	Rosy Pipit	بعداً
۲۸۴	پپت تالابی	Anthus spinoletta	Water Pipit
۲۸۵	پپت آپلند	Anthus sylvanus	Upland Pipit	بعداً
خانواده شیریک و کوکو:Campephagidae دارای جسامت متوسط یا کوچک، رنگ خاکستری با رنگ سیاه و سفیداند. در جهان ۸۲ نوع وجود دارد از جمله ۲ نوع آن در افغانستان وجود دارد.
۲۸۶	مینوویت گلابی	Pericrocotus roseus	Rosy Minivet
۲۸۷	مینویت دم دراز	Pericrocotus ethologus	Long-tailed Minivet
خانواده بلبل: در جهان ۱۳۰ نوع وجود دارد از جمله ۵ نوع آن در افغانستان وجود دارد.
۲۸۸	بلبل معمولی	Pycnonotus barbatus	Common Bulbul
۲۸۹	بلبل خرما	Pycnonotus leucotis	White-eared Bulbul
۲۹۰	بلبل خرما سینه سفید	Pycnonotus leucogenys	White-cheeked Bulbul
۲۹۱	بلبل دمگاه سرخ	Pycnonotus cafer	Red-vented Bulbul
۲۹۲	بلبل سیاه	Hypsipetes leucocephalus	Black Bulbul
خانواده تاج طلایی:Regulidae یک خانواده کوچک پرندگان‌اند. از پرندگان دنیای قدیم می‌باشند. در جهان ۷ نوع وجود دارد از جمله یک نوع آن در افغانستان وجود دارد.
۲۹۳	سسک تاج طلایی	Regulus regulus	Goldcrest
خانواده بال لاکی: Bombycillidae در جهان ۳ نوع وجود دارد از جمله یک نوع آن در افغانستان وجود دارد.
۲۹۴	بال لاکی	Bombycilla garrulus	Bohemian Waxwing
خانواده میوه خور: Hypocoliidae اغلب به صورت گله‌های کوچک دیده می‌شود، از میوه‌ها تغذیه می‌کنند. در جهان ۲۱۸ نوع وجود دارد از جمله ۵ نوع آن در افغانستان وجود دارد. دارای رنگ خاکستری دور چشمان این گونه پرندگان رنگ سیاه دارند.
۲۹۵	میوه خور یا میوه خور خاکستری	Hypocolius ampelinus	Hypocolius
خانواده زرده پره یا غوطه زنک یا زردچه: Cinclidae یک گروه از پرندگان وسیع اند که زیستگاه آن شامل محیط‌های آبی در آمریکا، اروپا، و آسیا. می‌باشد. در سراسر جهان ۵ گونه وجود دارد از جمله ۲ گونه آن در افغانستان وجود دارد.
۲۹۶	زیر آبروک	Cinclus cinclus	White-throated Dipper
۲۹۷	غوطه زنک نصواری	Cinclus pallasii	Brown Dipper
خانواده الیکایی:Troglodytidae الیکایی عمدتاً کوچک و کم رنگ، آهنگ صدای آن بلند است. این پرندگان دارای بال‌های کوتاه نازک سر پاین دارند. گونه‌های مختلفی دم خود را راست نگه می‌دارند. همه آن‌ها حشره خوار هستند. در سراسر جهان ۸۰ گونه وجود دارد از جمله ۱ گونه که در افغانستان زیست می‌نمایند. یک گونه آن از پرندگان دنیای جدید است.
۲۹۸	الیکایی	Troglodytes troglodytes	Eurasian Wren
خانواده صعوه‌ها:Prunellidae دارای منقار باریک و نوک تیز می‌باشند. پروازشان قوی و سریع ولی کوتاه مدت است و آرام و کم‌پید هستند. در اثنا راه گشتن دم وبال خود را به لرزه درمی‌آورند. دارای پرواز سریع و کوتاه مدت می‌باشند. در سراسر جهان ۱۳ گونه وجود دارد از جمله ۵ گونه که در افغانستان زیست می‌نمایند..
۲۹۹	صعوه کوهی	Prunella collaris	Alpine Accentor
۳۰۰	صعوه همالیای	Prunella himalayana	Himalayan Accentor	-
۳۰۱	صعوه سینه بور	Prunella strophiata	Rufous-breasted Accentor
۳۰۲	صعوه نصواری	Prunella fulvescens	Brown Accentor
۳۰۳	صعوه سیاه گلو	Prunella atrogularis	Black-throated Accentor
خانواده توکاها: Turdidae پرنده کوچک و گنجشک مانند است. منقاری باریک یا نسبتاً باریک دارند. پاهای آن‌ها قوی غالباً رنگارنگ و با قامتی نسبتاً راست می‌باشند در بین آن‌ها بهترین پرندگان آواز خوان وجود دارد این خانواده دارای گونه‌های زیاد و نسبتاً نا متجانسی‌ست و شامل چک‌ها، دم سرخ‌ها، بلبل‌ها و توکاها می‌باشد. در جهان ۳۳۵ نوع وجود دارد از جمله ۱۱نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید.
۳۰۴	طرقهٔ کوهی	Monticola saxatilis	Common Rock Thrush
۳۰۵	طرقه کوهی آبی پشت	Monticola cinclorhynchus	Blue-capped Rock Thrush
۳۰۶	طرقه آبی (طرقه بنفش)	Monticola solitarius	Blue Rock Thrush
۳۰۷	طرقه کبود	Myophonus caeruleus	Blue Whistling Thrush
۳۰۸	توکای تکیل	Turdus unicolor	Tickell's Thrush
۳۰۹	توکای سیاه	Turdus merula	Blackbird
۳۱۰	توکا شاه بلوطی	Turdus rubrocanus	Chestnut Thrush
۳۱۱	توکای گردن نصواری	Turdus ruficollis	Dark-throated Thrush
۳۱۲	توکای پشت بلوطی	Turdus pilaris	Fieldfare
۳۱۳	توکای بال سرخ	Turdus iliacus	Redwing
۳۱۴	توکای بزرگ	Turdus viscivorus	Mistle Thrush
خانواده سسک :Cisticolas پرنده گان اند که در حنوب زندگی می‌نمایند. پرندگان دنیای قدیم می‌باشند. داری رنگ نصواری ویا خاکستری بوده در میان علفزار دیده می‌شود. در جهان ۱۱۱ نوع وجود دارد از جمله ۴نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید.
۳۱۵	سسک دم چتری	Cisticola juncidis	Zitting Cisticola
۳۱۶	سسک جنبان	Scotocerca inquieta	Streaked Scrub Warbler
۳۱۷	پرینیا خط دار	Prinia criniger	Striated Prinia
۳۱۸	پرینیا سبزه زار	Prinia gracilis	Graceful Prinia
خانواده سسک جنگلی دنیای قدیم: Sylviidae پرنده گان کوچک حشره خواراند. منقار باریک دارند. پر و بالشان به سرعت فرسایش پیدا می‌کند و بر اثر تغییر رنگ تشخیص آن‌ها دشوارتر می‌شود. صدا و رفتارشان وسیله مهمی برای شناخت آن‌ها در طبیعت است. معمولاً در بین بوته‌های کوتاه، روی زمین یا در نزدیکی زمین یا در نیزارها تخم می‌گذارند. از حشرات، عنکبوت‌ها و حلزون‌ها تغذیه می‌کنند. ۲۹۱ گونه در سراسر جهان وجود دارد و ۳۵ گونه آن در افغانستان زیست می‌نماید.
۳۱۹	سسک دم پهن	Cettia cetti	Cetti's Warbler
۳۲۰	سسک راه راه	Locustella naevia	Grasshopper Warbler
۳۲۱	سسک پالاس	Locustella certhiola	Pallas's Warbler
۳۲۲	سسک ابرو سفید	Acrocephalus melanopogon	Moustached Warbler
۳۲۳	سسک شالیزار	Acrocephalus agricola	Paddyfield Warbler
۳۲۴	سسک بالدارکند	Acrocephalus concinens	Blunt-winged Warbler
۳۲۵	سسک نیزار	Acrocephalus scirpaceus	Eurasian Reed Warbler
۳۲۶	سسک تالابی	Acrocephalus dumetorum	Blyth's Reed Warbler
۳۲۷	سسک بزرگ نیزار	Acrocephalus arundinaceus	Great Reed Warbler
۳۲۸	سسک پر سر و صدا	Acrocephalus stentoreus	Clamorous Reed Warbler
۳۲۹	سسک درختی کوچک	Hippolais caligata	Booted Warbler
۳۳۰	سسک سایکس	Hippolais rama	Sykes's Warbler
۳۳۱	سسک درختی زیتونی	Hippolais pallida	Eastern Olivaceous Warbler
۳۳۲	سسک درختی بزرگ	Hippolais languida	Upcher's Warbler	-
۳۳۳	سسک چیف چاف	Phylloscopus collybita	Common Chiffchaff
۳۳۴	سسک چیفچاف کوهی	Phylloscopus sindianus	Mountain Chiffchaff	-
۳۳۵	سسک کوچک (سسک بیدی کوچک)	Phylloscopus neglectus	Plain Leaf Warbler	-
۳۳۶	سسک ابرو زرد	Phylloscopus griseolus	Sulphur-bellied Warbler
۳۳۷	سسک برگی	Phylloscopus schwarzi	Radde's Warbler
۳۳۸	سسک دمگاه لیموی	Phylloscopus proregulus	Palas's Leaf Warbler	-
۳۳۹	سسک رنگ رفته	Phylloscopus chloronotus	Pale-rumped Warbler	-
۳۴۰	سسک برگی بروکس	Phylloscopus subviridis	Brooks's Leaf Warbler
۳۴۱	سسک ابرو زرد	Phylloscopus inornatus	Yellow-browed Warbler
۳۴۲	سسک برگی هیوم	Phylloscopus humei	Hume's Warbler
۳۴۳	سسک ابرو زرد	Phylloscopus trochiloides	Greenish Warbler
۳۴۴	سسک برگی نوک بزرگ	Phylloscopus magnirostris	Large-billed Leaf Warbler	-
۳۴۵	سسک برگی توتلر	Phylloscopus tytleri	Tytler's Leaf Warbler
۳۴۶	سسک برگی تاج دار	Phylloscopus occipitalis	Western Crowned Warbler
۳۴۷	سسک گلو سفید	Sylvia communis	Greater Whitethroat
۳۴۸	سسک گونه سیاه (سسک گلو سفید کوچک)	Sylvia curruca	Lesser Whitethroat
۳۴۹	سسک گلو سفید هیوم	Sylvia althaea	Hume's Whitethroat
۳۵۰	سسک بیابانی	Sylvia nana	Asian Desert Warbler
۳۵۲	سسک سینه راه راه	Sylvia nisoria	Barred Warbler
۳۵۳	سسک چشم سفید	Sylvia crassirostris	Eastern Orphean Warbler
۳۵۴	سسک سر دودی	Sylvia mystacea	Menetries's Warbler
خانواده مگس گیر: Muscicapidae پرندگانی کوچک و بیشتر درخت زی‌اند. منقاری کج با قاعده پهن دارند. اغلب با بدنی راست در جاهای بلند می‌نشینند و از آنجا به دنبال حشرات به پرواز در می. آیند و پس از شکار آن‌ها در هوا یا روی زمین معمولاً به همان نقطه اول بازمی‌گردند. تک زی‌اند. به جز از مگس گیر خالدارمتباقی نر و ماده آن‌ها همشکل نیست. در سوراخ‌ها، یا روی درخت‌ها لانه می‌سازند و از حشرات و عنکبوتها تغذیه می‌کنند
۳۵۵	مگس گیر راه راه مگس‌گیر خال‌دار	Muscicapa striata	Spotted Flycatcher
۳۵۶	مگس گیر سایبری	Muscicapa sibirica	Siberian Flycatcher
۳۵۷	مگس خوار دم راست	Muscicapa ruficauda	Rusty-tailed Flycatcher
۳۵۸	مگس گیر گلو سرخ	Ficedula parva	Red-breasted Flycatcher
۳۵۹	مگس خوار کنار آب	Ficedula superciliaris	Ultramarine Flycatcher
۳۶۰	مگس خوار سینه سرخ	Erithacus rubecula	European Robin
۳۶۱	بلبل شباهنگ یا بلبل هزاردستان	Luscinia megarhynchos	Common Nightingale
۳۶۲	مگس خواردم سفید	Luscinia pectoralis	White-tailed Rubythroat
۳۶۳	گلوآبی	Luscinia svecica	Bluethroat
۳۶۴	حشره خوار گلو آبی	Luscinia brunnea	Indian Blue Robin
۳۶۵	حشره خوارزیربال سرخ	Tarsiger cyanurus	Red-flanked Bluetail
۳۶۶	سینه سرخ ایرانی	Irania gutturalis	White-throated Robin
۳۶۷	دم چتری	Cercotrichas galactotes	Rufous-tailed Scrub Robin
۳۶۸	سینه سرخ هندی	Saxicoloides fulicata	Indian Robin
۳۶۹	دم سرخ پشت بلوطی	Phoenicurus erythronotus	Rufous-backed Redstart
۳۷۰	دم سرخ بغل آبی	Phoenicurus caeruleocephalus	Blue-capped Redstart	-
۳۷۱	دم سرخ سیاه	Phoenicurus ochruros	Black Redstart
۳۷۲	دم سرخ معمولی	Phoenicurus phoenicurus	Common Redstart
۳۷۳	دم سرخ کوهی	Phoenicurus erythrogaster	White-winged Redstart
۳۷۴	دم سرخ پیش آبی	Phoenicurus frontalis	Blue-fronted Redstart
۳۷۵	دم سرخ فرق سفید	Chaimarrornis leucocephalus	White-capped Redstart
۳۷۶	پشت سرخ آبی تالابی	Rhyacornis fuliginosus	Plumbeous Redstart
۳۷۷	چک سایبری	Saxicola maurus	Siberian Stonechat
۳۷۸	دم چنگالی کوچک (ماهی دم)	Enicurus scouleri	Little Forktail
۳۷۹	دم چنگالی خالدار	Enicurus maculatus	Spotted Forktail
۳۸۰	چک بوته‌ای	Saxicola rubetra	Whinchat
۳۸۱	چک پیشانی سفید	Saxicola macrorhyncha	White-browed Bushchat
۳۸۲	چک ابلق	Saxicola caprata	Pied Bushchat
۳۸۳	چک سیاه سر سفید	Oenanthe leucopyga	White-tailed Wheatear
۳۸۴	چکچک دم سفید	Oenanthe monacha	Hooded Wheatear
۳۸۵	چکچک سیاه شکم سفید (چکچک سیاه)	Oenanthe alboniger	Hume's Wheatear	-
۳۸۶	¨چکچک سیاه دم سفید	Oenanthe leucura	Black Wheatear
۳۸۷	چکچک (چکچک کوهی)	Oenanthe oenanthe	Northern Wheatear
۳۸۸	چکچک پشت سفید	Oenanthe finschii	Finsch's Wheatear	-
۳۸۹	چکچک ابلق خاوری	Oenanthe picata	Variable Wheatear
۳۹۰	چکچک ابلق	Oenanthe pleschanka	Pied Wheatear
۳۹۱	چکچک دم سرخ	Oenanthe xanthoprymna	Red-tailed Wheatear
۳۹۲	چکچک بیابانی	Oenanthe deserti	Desert Wheatear
۳۹۳	چکچک دشتی	Oenanthe isabellina	Isabelline Wheatear
خانواده:Monarchidae در جهان ۹۹ نوع وجود دارد از جمله ۱ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۳۹۳	مگس خوار مقبول آسیای	Terpsiphone paradisi	Asian Paradise Flycatcher
خانواده:Timaliidae در جهان ۲۷۰ نوع وجود دارد از جمله ۳نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۳۹۴	مگس خوار آرام	Garrulax lineatus	Streaked Laughingthrush
۳۹۵	مگس خوار خال خالی	Garrulax variegatus	Variegated Laughingthrush
۳۹۶	لیکو	Turdoides caudatus	Common Babbler
خانواده:Paradoxornithidae در جهان ۲۰ نوع وجود دارد از جمله ۱نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۳۹۷	چرخ ریسک نیزار	Panurus biarmicus	Bearded Reedling
خانواده چرخریسک دمدراز:Aegithalidae در جهان ۹ نوع وجود دارد از جمله ۱ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۳۹۸	تت کومه سفید	Aegithalos leucogenys	White-cheeked Tit	-
خانواده چرخ ریسک:Paridae در جهان ۵۹ نوع وجود دارد از جمله ۸ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۳۹۹	تت سینه زرد	Cyanistes flavipectus	Yellow-breasted Tit	-
۴۰۰	تت ویلو	Poecile montana	Willow Tit
۴۰۱	تیت سیاه سینه	Periparus rufonuchalis	Black-breasted Tit
۴۰۲	تیت کاکل سیاه	Periparus melanolophus	Black-crested Tit
۴۰۳	چرخ‌ریسک بزرگ	Parus major	Great Tit
۴۰۴	تت ترکستانی	Parus bokharensis	Turkestan Tit
۴۰۵	تیت آبی	Cyanistes caeruleus	Blue Tit
۴۰۶	تیت لاجوردی	Cyanistes cyanus	Azure Tit
خانواده کمر کلی:Sittidae پرندگان کوچک‌اند. سر بزرگ، منقاری قوی، پاهای کوتاه با پنجه‌های بلند و بال‌های نسبتاً بلند و نوک‌تیز دارند. تکزی هستند. پروازی موجی دارند. نر و ماده آن‌ها همشکل است. در سوراخ‌ها لانه می‌سازند. از حشرات و دانه‌ها تغذیه می‌کنند. در جهان ۲۴ نوع وجود دارد از جمله ۴ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۰۷	کمر کلی جنگلی	Sitta europaea	Eurasian Nuthatch
۴۰۸	کمر کلی کشمیری	Sitta cashmirensis	Kashmir Nuthatch
۴۰۹	کمر کلی روی سفید	Sitta leucopsis	White-cheeked Nuthatch
۴۱۰	کمر کولی بزرگ	Sitta tephronota	Persian Nuthatch
خانواده:Tichodromidae یکنوع این خانواده در افغانستان زیست می‌نماید
۴۱۱	دیوار خیزک	Tichodroma muraria	Wallcreeper
خانواده خانواده دارخزک:Certhiidae در جهان ۶ نوع وجود دارد از جمله یک نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۱۲	درخت خیزک همالیایی	Certhia himalayana	Bar-tailed Treecreeper
خانواده چرخ ریسک پشت بلوطی:Remizidae در جهان ۱۳ نوع وجود دارد از جمله ۳ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۱۳	چرخ ریسک پشت بلوطی	Remiz pendulinus	Eurasian Penduline Tit
۴۱۴	تیت سر سیاه	Remiz macronyx	Black-headed Penduline Tit
۴۱۵	تیت تاج سفید	Remiz coronatus	White-crowned Penduline Tit
خانواده عسل خورک:Nectariniidae در جهان ۱۳۱ نوع وجود دارد از جمله یک نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۱۶	شهد خوار بنفش	Cinnyris asiaticus	Purple Sunbird
خانواده سسک چشم سفید هندی:Zosteropidae در جهان ۹۶ نوع وجود دارد از جمله ۱ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۱۷	سسک چشم سفید معمولی	Zosterops palpebrosus	Oriental White-eye
خانواده پری شاهرخ:Oriolidae در جهان ۲۹ نوع وجود دارد از جمله یک نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۱۸	شاهرخ طلایی	Oriolus kundoo	Indian Golden Oriole
خانواده سنگ چشم: Laniidae در جهان ۳۱ نوع وجود دارد از جمله۸ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۱۹	سنگ چشم پشت سرخ	Lanius collurio	Red-backed Shrike
۴۲۰	سنگ چشم دم سرخ	Lanius isabellinus	Isabelline Shrike
۴۲۱	سنگ چشم پشت بلوطی	Lanius vittatus	Bay-backed Shrike
۴۲۲	سنگ چشم دمگاه حنایی	Lanius schach	Long-tailed Shrike
۴۲۳	سنگ چشم خاکستری بزرگ	Lanius excubitor	Great Grey Shrike
۴۲۴	سنگ چشم خاکستری کوچک	Lanius minor	Lesser Grey Shrike
۴۲۵	سنگ چشم پیشانی سفید	Lanius nubicus	Masked Shrike
۴۲۶	سنگ‌چشم کله‌سرخ	Lanius senator	Woodchat Shrike
خانواده بوچانگاه: Dicruridae در جهان ۲۴ نوع وجود دارد از جمله۲ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۲۷	بوجانگا سیاه	Dicrurus macrocercus	Black Drongo
۴۲۸	بوجانگا خاکستری	Dicrurus leucophaeus	Ashy Drongo
خانواده کلاغیان: Corvidae در جهان ۱۲۰ نوع وجود دارد از جمله۱۳ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۲۹	زاغ سر سیاه	Garrulus lanceolatus	Black-headed Jay
۴۳۰	زاغی (عکک در فارسی افغانی)	Pica pica	Eurasian Magpie
۴۳۱	زاغ خالدار	Nucifraga caryocatactes	Eurasian Nutcracker
۴۳۲	کلاغ کوهی نوک سرخ	Pyrrhocorax pyrrhocorax	Chough
۴۳۳	کلاغ نوک زرد	Pyrrhocorax graculus	Alpine Chough
۴۳۴	کلاغ گردن بور	Corvus monedula	Eurasian Jackdaw
۴۳۵	کلاغ هندی	Corvus splendens	House Crow
۴۳۶	کلاغ سیاه	Corvus frugilegus	Rook
۴۳۷	کلاغ لاشه	Corvus corone	Carrion Crow
۴۳۸	کلاغ منقاربزرگ	Corvus macrorhynchos	Large-billed Crow
۴۳۹	غراب گردن قهوه‌ای	Corvus ruficollis	Brown-necked Raven
۴۴۰	غراب معمولی	Corvus corax	Common Raven
۴۴۱	کلاغ ابلق	Corvus cornix	Hooded Crow
خانواده سار: Sturnidae در جهان ۱۲۵ نوع وجود دارد از جمله۵ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۴۲	مینای بانک	Acridotheres ginginianus	Bank Myna
۴۴۳	مینای معمولی	Acridotheres tristis	Common Myna
۴۴۴	مینا برهمنی	Temenuchus pagodarum	Brahminy Starling
۴۴۵	سار گلو قرمز	Pastor roseus	Rosy Starling
۴۴۶	سار	Sturnus vulgaris	Common Starling
خانواده خانواده سهره ریز: Estrildidae در جهان ۱۴۱ نوع وجود دارد از جمله۱ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۴۷	مونیا گلوسفید	Euodice malabarica	White-throated Munia
خانواده زرد پره‌ها: Emberizidae در جهان ۲۷۵ نوع وجود دارد از جمله۱۷ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید که بنام زردچه یاد می‌شود.
۴۴۹	زرد پرهٔ لیمویی، سهره اروپایی زردچه	Emberiza citrinella	Yellowhammer
۴۵۰	زرد پرهٔ گونه سفید	Emberiza leucocephalos	Pine Bunting
۴۵۲	زرد پره کوهی	Emberiza cia	Rock Bunting
۴۵۳	زرده پره سرخاکستری	Emberiza buchanani	Grey-necked Bunting
۴۵۴	زرد پرهٔ رخ زرد	Emberiza cineracea	Cinereous Bunting
۴۵۵	زرد پرهٔ زیتونی	Emberiza hortulana	Ortolan Bunting
۴۵۶	زرد پرهٔ سر سفید	Emberiza stewarti	Chestnut-breasted Bunting
۴۵۷	زرد پرهٔ راه راه	Emberiza striolata	House Bunting
۴۵۸	زرد پرهٔ زیتونی	Emberiza fucata	Chestnut-eared Bunting
۴۵۹	زرد پرهٔ کوچک	Emberiza pusilla	Little Bunting
۴۶۰	زرد پرهٔ حنایی	Emberiza rustica	Rustic Bunting
۴۶۱	زردپره سر سیاه	Emberiza melanocephala	Black-headed Bunting
۴۶۲	زرد پره سر سرخ	Emberiza bruniceps	Red-headed Bunting
۴۶۳	زرد پرهٔ تالابی	Emberiza schoeniclus	Reed Bunting
۴۶۴	زرد پرهٔ مزرعه	Emberiza calandra	Corn Bunting
۴۶۵	زرد پره لاپلندی	Calcarius lapponicus	Lapland Longspur
۴۶۶	زرد پره برفی	Plectrophenax nivalis	Snow Bunting
خانواده سهره: Fringillidae در جهان ۱۳۷ نوع وجود دارد از جمله۲۴ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۶۷	سهره جنگلی	Fringilla coelebs	Chaffinch
۴۶۸	سهره دمگاه سفید	Fringilla montifringilla	Brambling
۴۶۹	سهره کوهی	Leucosticte nemoricola	Plain Mountain Finch
۴۷۰	سهره کوهی سر سیاه	Leucosticte brandti	Black-headed Mountain Finch	-
۴۷۱	سهره سرخ	Carpodacus erythrinus	Common Rosefinch
۴۷۲	سهره کمرنگ	Carpodacus synoicus	Pale Rosefinch
۴۷۳	سهره ابرو سفید	Carpodacus thura	White-browed Rosefinch
۴۷۴	سهره سرخ‌پوش	Carpodacus rhodochlamys	Red-mantled Rosefinch
۴۷۵	سهره بزرگ قفقازی	Carpodacus rubicilla	Caucasian Great Rosefinch	-
۴۷۶	سهره سرخ‌پیشانی	Carpodacus puniceus	Red-fronted Rosefinch	-
۴۷۷	سهره نوک قیچی	Loxia curvirostra	Red Crossbill
۴۷۸	سهره سبز	Carduelis chloris	European Greenfinch
۴۷۹	سهره زرد	Carduelis spinus	Eurasian Siskin
۴۸۰	سهره معمولی	Carduelis carduelis	European Goldfinch
۴۸۱	سهره کوهی	Carduelis flavirostris	Twite
۴۸۲	سهره سینه سرخ	Carduelis cannabina	Eurasian Linnet
۴۸۳	سهره پیشانی سرخ	Serinus pusillus	Fire-fronted Serin
۴۸۴		Coccothraustes coccothraustes	Hawfinch
۴۸۵	سهره ساه وزرد رنگ	Mycerobas icterioides	Black-and-yellow Grosbeak
۴۸۶	سهره سیاه	Mycerobas carnipes	White-winged Grosbeak
۴۸۷	سهره بال‌سرخ	Rhodopechys sanguinea	Crimson-winged Finch
۴۸۸	سهره ی مغولی	Rhodopechys mongolica	Mongolian Finch	-
۴۸۹	سهره صورتی	Bucanetes githaginea	Trumpeter Finch
۴۹۰	سهره خاکی	Rhodospiza obsoleta	Desert Finch
خانواده: Passeridae در جهان ۳۵ نوع وجود دارد از جمله۱۱ نوع آن در افغانستان زیست می‌نماید
۴۹۱	گنجشک خانگی	Passer domesticus	House Sparrow
۴۹۲	گنجشک سنه سیاه	Passer hispaniolensis	Spanish Sparrow
۴۹۳	گندشک حنایی	Passer rutilans	Russet Sparrow
۴۹۴	گنجشک سربی رودخانه‌ای	Passer moabiticus	Dead Sea Sparrow
۴۹۵	گنجشک درختی	Passer montanus	Eurasian Tree Sparrow
۴۹۶	گنجشک گلو زرد	Petronia xanthocollis	Chestnut-shouldered Petronia
۴۹۷	گنجشک کوهی	Petronia petronia	Rock Petronia
۴۹۸	گنجشک خاکی	Carpospiza brachydactyla	Pale Rockfinch
۴۹۹	گنجشک برفی	Montifringilla nivalis	White-winged Snowfinch
۵۰۰	گنجشک افغانی	Montifringilla theresae	Afghan Snowfinch

جستارهای وابسته

• کشاورزی در افغانستان
• بلبل خرما
• دارکوب سبز راه‌راه
• فلامینگوی کوچکتر
• مینای جنگلی
• پرندگان

منابع

• لست پرندگان افغانستان ویکی‌پدیا انگلیسی
• لست پرندگان ایرانی نوشته انجمن‌های تخصصی حیوانات خانگی در وبگاه مای پکت
• https://web.archive.org/web/20140520061329/http://persianpet.org/forum/thread91662.html
• پرندگان افغانستان لست و کنترل لست نوشته کور کانتینر در وبگاه چک لست
• http://www.birdpost.com/check_lists/1317?page=2