ازگیل ژاپنی
انبه ژاپنی یا ازگیل فرنگی (که در شمال ایران ا به آن "انبوه" وبه اشتباه "انبه" میگویند)[۱] به اشتباه از خانواده گلسرخیان از سرده ازگیل‌ها هم‌خانواده با سیب و گلابی گفته شده در حالیکه این میوه برعکس بدون خزان است ونمی تواند از خانواده ازگیل وسیب باشدنام درست آن لوکات (loguat)است.این میوه با توجه به اقلیم شمال کشور، در این ناحیه بسیار مورد توجه است،در زبان تالشی به آن هَنبو ، اَنبوه یا اَمرِکا سِر و در زبان گیلکی به ان انبوه یا انبه گفته میشود. دانه این میوه دارای حدود ۵ درصد پروتئین می‌باشد.مزه آن تا زمانی که کامل رسیده باشد شیرین و ترش میشود.
| انبه ژاپنی(لوکات) | |
|---|---|
| |
| میوه در حال رسیدن | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| شاخه: | گیاهان گلدار |
| رده: | دولپه‌ای‌ها |
| تیره: | گلسرخیان |
| سرده: | اریوبتریا |
| گونه: | E. japonica |
| نام دوبخشی | |
| Eriobotrya japonica | |
| مترادف | |
|
Mespilus japonica | |
تاریخچه ویرایش
منشأ ازگیل ژاپنی از جنوب چین است و از آنجا به ژاپن برده شده‌است (بیش از ۱۰۰۰ سال کشت). نام کهن این میوه در چینی «لو کوآت» است به معنای نارنج سمار[۲] و در لاتین مدرن «اریو بوتریا جاپونیکا» (اریو = پشم + بوتریاس = خوشه انگور) خوانده میشود.[۳][۴][۵] نام دیگر آن آلوی شرقی، آلوی چینی و آلوی ژاپنی است.[۶] این میوه در استان مازندران و گیلان نیز کشت میشود و در زبان گیلکی بیه پس به آن انبه و گیلکی بیه پیش انبوه نیز میگویند و مازندرانی‌ها آن را اَزگیل ژاپنی می‌نامند. در دهه ۳۰ شمسی به این میوه ثریا نیز گفته می‌شد. در فرهنگ دهخدا از آن با عنوان انبهٔ ژاپنی . [اَم ْ ب َ/ب ِ ی ِ پ ُ] (ترکیب وصفی، اِ مرکب) یاد شده که درختی زینتی است که میوهٔ مأکول دارد و در باغات مازندران و کرج جدیداً کاشته شده‌است.[۷] جدیداً در مناطق مدیترانه ای دلفارد جیرفت پرورش یافته‌است. متأسفانه این میوه به دلیل فرسودگی زود هنگام قابلیت انبار و صادر کردن سختی دارد.
ارزش غذایی ویرایش
| ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس) | |
|---|---|
| انرژی | ۱۹۷ کیلوژول (۴۷ کیلوکالری) |
12.14 g | |
| فیبر خوراکی | 1.7 g |
0.2 g | |
0.43 g | |
| ویتامین‌ها | درصد ارزش روزانه |
| برابر ویتامین آ | ۱۰٪ ۷۶ میکروگرم |
| ویتامین (B۱) | ۲٪ ۰٫۰۱۹ میلی‌گرم |
| (B۲) | ۲٪ ۰٫۰۲۴ میلی‌گرم |
| نیاسین (B۳) | ۱٪ ۰٫۱۸ میلی‌گرم |
| ویتامین ب۶ | ۸٪ ۰٫۱ میلی‌گرم |
| فولیک (B۹) | ۴٪ ۱۴ میکروگرم |
| ویتامین ث | ۱٪ ۱ میلی‌گرم |
| مواد معدنی | مقدار درصد ارزش روزانه |
| کلسیم | ۲٪ ۱۶ میلی‌گرم |
| آهن | ۲٪ ۰٫۲۸ میلی‌گرم |
| منیزیم | ۴٪ ۱۳ میلی‌گرم |
| منگنز | ۷٪ ۰٫۱۴۸ میلی‌گرم |
| فسفر | ۴٪ ۲۷ میلی‌گرم |
| پتاسیم | ۶٪ ۲۶۶ میلی‌گرم |
| سدیم | ۰٪ ۱ میلی‌گرم |
| روی | ۱٪ ۰٫۰۵ میلی‌گرم |
| |
| †درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی مرجع مصرف رژیم غذایی هستند. منبع: مرکز داده غذای وزارت کشاورزی آمریکا | |
منابع ویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Loquat». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ دسامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۲.
- ↑ https://www.etymonline.com/word/loquat
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Eriobotrya
- ↑ https://www.merriam-webster.com/dictionary/Eriobotrya
- ↑ https://books.google.com/books?id=eMgaXGsBEWIC&pg=PA25&lpg=PA25&dq=Latin,+from+erio-+%2B+-botrya+(from+Greek+botrys+bunch+of+grapes)&source=bl&ots=ScMx9JL4Na&sig=GSJJ1idoq5fFreosSjlUB0rKo4g&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjvvov87r3bAhXPYVAKHStgCb0Q6AEIOjAH#v=onepage&q=Latin%2C%20from%20erio-%20%2B%20-botrya%20(from%20Greek%20botrys%20bunch%20of%20grapes)&f=false
- ↑ http://nassau.ifas.ufl.edu/horticulture/fruit/loquat.html
- ↑ https://www.vajehyab.com/dehkhoda/انبه+ٔ+ژاپنی
 | این یک مقالهٔ خرد میوه است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |