اتریش-مجارستان

اتریش-مجارستان پادشاهی دوگانه‌ای بود که از سال ۱۸۶۷م تا ۱۹۱۸م در اروپای مرکزی سیطره داشت. این کشور از اتحاد امپراتوری اتریش و پادشاهی مجارستان به وجود آمد.

پادشاهی اتریش-مجارستان نام‌های دیگر Österreichisch-Ungarische Monarchie (آلمانی) Osztrák-Magyar Monarchia (مجاری)
امپراتوری
→ ۱۸۶۷–۱۹۱۸ ↓
پرچم ملی نشان امپراتوری و سلطنتی
شعار تقسیم‌ناپذیر و جدانشدنی Indivisibiliter ac Inseparabiliter
سرود هیچ سرود امپراتوری Gott erhalte, Gott beschütze / Unsern Kaiser, unser Land! "خدا حفظ کند، خدا نگهداری کند / امپراتورمان را، کشورمان را!"
موقعیت امپراتوری اتریش-مجارستان در ۱۹۱۳
پایتخت	وین (پایتخت اصلی) و بوداپست
زبان‌(ها)	زبان‌های رسمی: آلمانی، مجاری، چکی، لهستانی، اوکراینی، رومانیایی، کرواتی، ایتالیایی، اسلواکیایی، صربی، اسلونیایی زبان‌های غیررسمی اقلیت: بوسنیایی، روسینی، ییدیش
دین	کاتولیک رومی؛ همچنین پروتستانتیسم، ارتدکس شرقی، یهودیت، و اسلام سنی پس از الحاق بوسنی
دولت	سلطنت مشروطه، اتحاد شخصی از طریق پادشاهی دوگانه
امپراتور و پادشاه
- ۱۸۶۷–۱۹۱۶	فرانتس یوزف یکم
- ۱۹۱۶–۱۹۱۸	کارل یکم
وزیر-رئیس
- ۱۸۶۷	فریدریش فن بیوست (اولین)
- ۱۹۱۸	هاینریش لمش (آخرین)
نخست‌وزیر
- ۱۸۶۷–۱۸۷۱	گیولا آندراسی (نخستین)
- ۱۹۱۸	یانوس هادیک (واپسین)
دوره تاریخی	امپریالیسم نو
- سازش ۱۸۶۷	۳۰ مارس ۱۸۶۷
- استقلال چک-اسلواک.	۲۸ اکتبر ۱۹۱۸
- استقلال اسلاوهای جنوبی.	۲۹ اکتبر ۱۹۱۸
- انحلال	۳۱ اکتبر ۱۹۱۸
- معاهدات انحلال¹	در ۱۹۱۹ و در ۱۹۲۰
مساحت
- ۱۹۱۴	۶۷۶۶۱۵کیلومترمربع (۲۶۱٬۲۴۳مایل‌مربع)
جمعیت
- حدود ۱۹۱۴	۵۲۸۰۰۰۰۰
تراکم جمعیت	۷۸ /کیلومترمربع (۲۰۲٫۱ /مایل‌مربع)
یکای پول	گولدن کرون (از ۱۸۹۲)
پیش از آن به دنبال آن امپراتوری اتریش اتریش آلمانی جمهوری دموکراتیک مجارستان جمهوری اول چکوسلواکی جمهوری خلق اکراین غربی جمهوری دوم لهستان دولت اسلونیایی، کروات و صرب پادشاهی ایتالیا (۱۸۶۱–۱۹۴۶)
امروزه بخشی از	اتریش بوسنی و هرزگوین کرواسی جمهوری چک مجارستان ایتالیا مونته‌نگرو لهستان رومانی صربستان اسلواکی اسلوونی اوکراین
۱) معاهده سنت ژرمن امضا شده در ۱۰ سپتامبر ۱۹۱۹ و معاهده تریانون امضا شده در ۴ ژوئن ۱۹۲۰.

تاریخ

به موجب سازش ۱۸۶۷م، امپراتوری اتریش به اتریش (سرزمین‌هایی که در پارلمان امپراتوری نماینده داشتند) و مجارستان تقسیم گردید. هر دو کشور یک نخست‌وزیر و یک پارلمان داشتند ولی از هر پارلمان ۶۰ نماینده به دعوت امپراتور-پادشاه، در بوداپست یا وین گرد می‌آمدند و مستقل از یکدیگر مسائل مشترک اتریش-مجارستان را مورد بحث قرار می‌دادند.

این سازش آلمان‌های ساکن اتریش و مجارها را به هم نزدیک کرد، اما موجب رضایت خاطر رومن‌ها، اسلاوها و ایتالیایی‌های ساکن امپراتوری که با هم اکثریت سکنه مملکت را تشکیل می‌دادند، نشد. این اقوام با اصرار تمام هواخواه ایجاد حکومت فدرالیسم بودند. در خارج، اتریش با آلمان مصالحه کرد و پس از اتحاد با آن در سال ۱۸۷۹م ناحیه بوسنی و هرزگووین را گرفت. سیاست خارجی این امپراتوری متکی به اتحاد با آلمان و سپس اتحاد با ایتالیا بود و با روسیه و صربستان مخالفت می‌شد، چون صربستان مرکز فعالیت‌های خطرناک اسلاوهای امپراتوری به‌شمار می‌رفت.

اتریشی‌ها درصدد بودند با رسمیت بخشیدن به حاکمیت خود بر دو ایالت بوسنی و هرزگوین آن‌ها را از سلطه عثمانی بیرون کنند و در عین حال به این وسیله، ملی‌گرایان اسلاو را از اتحاد با یکدیگر دلسرد سازند. در روز ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴م آرشیدوک فرانتس فردیناند ولیعهد اتریش-مجارستان و همسرش در سارایوو به دست یک متعصب صرب که تبعهٔ اتریش بود کشته شدند. در نتیجه در ۲۸ ژوئیه ۱۹۱۴م اتریش به صربستان اعلان جنگ داد که باعث آغاز جنگ جهانی اول شد.

با مرگ فرانتس یوزف در ۱۹۱۶م، جانشین او کارل وعدهٔ اصلاحاتی در قانون اساسی را داد ولی حمایت متفقین از تجزیهٔ اتریش-مجارستان، فروپاشی آن را گریزناپذیر ساخت. معاهده‌های سنت ژرمن و تریانون رسماً انحلال دوگانه را تأیید کردند.