اتریش-مجارستان
مختصات: ۴۸°۱۲′ شمالی ۱۶°۲۱′ شرقی / ۴۸٫۲۰۰°شمالی ۱۶٫۳۵۰°شرقی
اتریش-مجارستان پادشاهی دوگانهای بود که از سال ۱۸۶۷م تا ۱۹۱۸م در اروپای مرکزی سیطره داشت. این کشور از اتحاد امپراتوری اتریش و پادشاهی مجارستان به وجود آمد.
پادشاهی اتریش-مجارستان نامهای دیگر | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱۸۶۷–۱۹۱۸ | |||||||||||||||||||||
شعار: تقسیمناپذیر و جدانشدنی Indivisibiliter ac Inseparabiliter | |||||||||||||||||||||
سرود: هیچ سرود امپراتوری Gott erhalte, Gott beschütze / Unsern Kaiser, unser Land! "خدا حفظ کند، خدا نگهداری کند / امپراتورمان را، کشورمان را!" | |||||||||||||||||||||
![]() موقعیت امپراتوری اتریش-مجارستان در ۱۹۱۳ | |||||||||||||||||||||
وضعیت | امپراتوری | ||||||||||||||||||||
پایتخت | وین (پایتخت اصلی) و بوداپست | ||||||||||||||||||||
بزرگترین شهر | وین= 1 623 538 people بوداپست= 1 612 902 people | ||||||||||||||||||||
زبان(های) رایج | زبانهای رسمی: آلمانی، مجاری، چکی، لهستانی، اوکراینی، رومانیایی، کرواتی، ایتالیایی، اسلواکیایی، صربی، اسلونیایی زبانهای غیررسمی اقلیت: بوسنیایی، روسینی، ییدیش | ||||||||||||||||||||
دین(ها) | کاتولیک رومی؛ همچنین پروتستانتیسم، ارتدکس شرقی، یهودیت، و اسلام سنی پس از الحاق بوسنی | ||||||||||||||||||||
حکومت | سلطنت مشروطه، اتحاد شخصی از طریق پادشاهی دوگانه | ||||||||||||||||||||
امپراتور و پادشاه | |||||||||||||||||||||
• ۱۸۶۷–۱۹۱۶ | فرانتس یوزف یکم | ||||||||||||||||||||
• ۱۹۱۶–۱۹۱۸ | کارل یکم | ||||||||||||||||||||
وزیر-رئیس | |||||||||||||||||||||
• ۱۸۶۷ | فریدریش فن بیوست (اولین) | ||||||||||||||||||||
• ۱۹۱۸ | هاینریش لمش (آخرین) | ||||||||||||||||||||
نخستوزیر | |||||||||||||||||||||
• ۱۸۶۷–۱۸۷۱ | گیولا آندراسی (نخستین) | ||||||||||||||||||||
• ۱۹۱۸ | یانوس هادیک (واپسین) | ||||||||||||||||||||
دوره تاریخی | امپریالیسم نو | ||||||||||||||||||||
۳۰ مارس ۱۸۶۷ | |||||||||||||||||||||
• استقلال چک-اسلواک. | ۲۸ اکتبر ۱۹۱۸ | ||||||||||||||||||||
• استقلال اسلاوهای جنوبی. | ۲۹ اکتبر ۱۹۱۸ | ||||||||||||||||||||
• انحلال | ۳۱ اکتبر ۱۹۱۸ | ||||||||||||||||||||
• معاهدات انحلال¹ | در ۱۹۱۹ و در ۱۹۲۰ | ||||||||||||||||||||
مساحت | |||||||||||||||||||||
۱۹۱۴ | ۶۷۶٬۶۱۵ کیلومترمربع (۲۶۱۲۴۳مایلمربع) | ||||||||||||||||||||
جمعیت | |||||||||||||||||||||
• ۱۹۱۴ | ۵۲۸۰۰۰۰۰ | ||||||||||||||||||||
واحد پول | گولدن کرون (از ۱۸۹۲) | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
امروز بخشی از | ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||||||||||||||||
۱) معاهده سنت ژرمن امضا شده در ۱۰ سپتامبر ۱۹۱۹ و معاهده تریانون امضا شده در ۴ ژوئن ۱۹۲۰. |
تاریخویرایش
به موجب سازش ۱۸۶۷م، امپراتوری اتریش به اتریش (سرزمینهایی که در پارلمان امپراتوری نماینده داشتند) و مجارستان تقسیم گردید. هر دو کشور یک نخستوزیر و یک پارلمان داشتند ولی از هر پارلمان ۶۰ نماینده به دعوت امپراتور-پادشاه، در بوداپست یا وین گرد میآمدند و مستقل از یکدیگر مسائل مشترک اتریش-مجارستان را مورد بحث قرار میدادند.[۱]
این سازش آلمانهای ساکن اتریش و مجارها را به هم نزدیک کرد، اما موجب رضایت خاطر رومنها، اسلاوها و ایتالیاییهای ساکن امپراتوری که با هم اکثریت سکنه مملکت را تشکیل میدادند، نشد. این اقوام با اصرار تمام هواخواه ایجاد حکومت فدرالیسم بودند. در خارج، اتریش با آلمان مصالحه کرد و پس از اتحاد با آن در سال ۱۸۷۹م ناحیه بوسنی و هرزگووین را گرفت. سیاست خارجی این امپراتوری متکی به اتحاد با آلمان و سپس اتحاد با ایتالیا بود و با روسیه و صربستان مخالفت میشد، چون صربستان مرکز فعالیتهای خطرناک اسلاوهای امپراتوری بهشمار میرفت.[۲]
اتریشیها درصدد بودند با رسمیت بخشیدن به حاکمیت خود بر دو ایالت بوسنی و هرزگوین آنها را از سلطه عثمانی بیرون کنند و در عین حال به این وسیله، ملیگرایان اسلاو را از اتحاد با یکدیگر دلسرد سازند. در روز ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴م آرشیدوک فرانتس فردیناند ولیعهد اتریش-مجارستان و همسرش در سارایوو به دست یک متعصب صرب که تبعهٔ اتریش بود کشته شدند. در نتیجه در ۲۸ ژوئیه ۱۹۱۴م اتریش به صربستان اعلان جنگ داد که باعث آغاز جنگ جهانی اول شد.[۳]
با مرگ فرانتس یوزف در ۱۹۱۶م، جانشین او کارل وعدهٔ اصلاحاتی در قانون اساسی را داد ولی حمایت متفقین از تجزیهٔ اتریش-مجارستان، فروپاشی آن را گریزناپذیر ساخت. معاهدههای سنت ژرمن و تریانون رسماً انحلال دوگانه را تأیید کردند.[۱]
منابعویرایش
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اتریش-مجارستان موجود است. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اتریش-مجارستان موجود است. |
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ فرهنگ تاریخ جلد اوّل، ترجمهٔ احمد تدین، شهین احمدی، مؤسسه انتشارات آگاه، تابستان ۱۳۶۹، ص. ص۸۰
- ↑ ش. دولاندلن، تاریخ جهانی از قرن شانزدهم تا عصر حاضر (جلد دوم)، ترجمهٔ احمد بهمنش، انتشارات دانشگاه تهران، ص. ص۳۵۲
- ↑ غفاری فرد، عباسقلی (۱۳۸۳)، تاریخ اروپا از رنسانس تا پایان جنگ جهانی دوم، تهران: فرهنگ، ص. ص۲۱۸