هواپیمایی ایران ایرتور

هواپیمایی ایران ایرتور (به انگلیسی: Iran Airtour Airlines) یک شرکت هواپیمایی خصوصی ایرانی است که در سال ۱۳۵۱ توسط ایران ایر راه‌اندازی شد. خطوط هوایی آن میان تهران و دیگر شهرهای ایران و همچنین کشور ترکیه برجا است. این شرکت عضو یاتا بوده که دارای گواهینامه آیوسا می‌باشد و دارای مجوز آموزش هوانوردی (ATO) است. هواپیمایی ایران ایرتور هم‌اکنون با ۱۲ فروند هواپیمای مسافربری در ناوگان هوایی خود به ۱۹ مقصد پرواز دارد.

هواپیمائی ایران ایرتور

IATA ICAO Callsign B9 IRB AIRTOUR
بنیان‌گذاری	۱۳۵۱
قطب‌ها	فرودگاه بین‌المللی مشهد فرودگاه بین‌المللی مهرآباد فرودگاه بین‌المللی امام خمینی
شهرهای کانونی	فرودگاه بین‌المللی تبریز فرودگاه بین‌المللی اهواز فرودگاه بین‌المللی آبادان فرودگاه بین‌المللی کیش
اندازه ناوگان	۱۶
مقصدها	۱۹
شرکت مادر	بخش خصوصی
ستاد	تهران، ایران
افراد کلیدی	مجید شکاری (مالک شرکت) سید رضا موسوی (مدیر عامل اجرایی) محسن اسماعیلی (هیئت مدیره) مهدی حمیدان پور (هیئت مدیره)
کارکنان	۱۲۰۰ نفر
وبگاه	iranairtour.ir

تاریخچه

ایران ایر در سال ۱۳۴۸ جزو بهترین شرکت‌های هواپیمایی در خاورمیانه بود. ایران ایرتور در سال ۱۳۵۱ با هدف توسعه گردشگری، سفرهای زیارتی و انجام تورهای داخلی و خارجی تحت پوشش شرکت هواپیمایی ملی ایران تأسیس شد.

ایران ایرتور از سال ۱۳۶۱ تورهای منظمی در مسیر مشهد را آغاز و استقبال از این تورها موجب شد تا دو سال بعد از آن اقدام به توسعه آن به سایر کشورها نماید که تورهای شارجه، دبی، چین، هند، کوالالامپور و سنگاپور از جمله آن هستند. در کنار آن نیز به منظور توسعه گردشگری و جلب جهانگرد از سایر کشورها، اقدام به برگزاری سمینارهایی با شرکت مدیران و مسئولان شرکت‌های توریستی نموده و کسب جوایز از کشورهای مختلف نظیر آلمان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، سوئیس، اتریش، انگلستان، امارات، بحرین و کویت از افتخارات آن است.

فعالیت پروازی ایران ایرتور از سال ۱۳۷۱ شروع و شهر مشهد به عنوان مرکز عملیات پروازی انتخاب و بدین ترتیب ارتباط هوایی مستقیم مشهد با ۱۳ مرکز استان میسر شد. علاوه بر آن مسئولیت انجام ۵۵ درصد از پروازهای حج عمره و حج تمتع از شهرهای مختلف و پروازهای منطقه‌ای مانند دمشق، استکهلم، مسکو، عشق‌آباد و تاشکند را با استفاده از ۲۶ فروند هواپیما برعهده داشت.

خصوصی‌سازی

بعد از بحث خصوصی‌سازی در اواخر دهه ۱۳۸۰، این شرکت که تا سال ۱۳۸۹، یکی از شرکت‌های دولتی محسوب می‌شد، بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی، از ابتدای سال ۱۳۹۰ به شرکت تعاونی چند منظوره هسایار که یکی از زیرمجموعه‌های وزارت دفاع ایران بود، واگذار شد؛ ولی به دلیل برگشت خوردن ۴ چک پرداخت متوالی این شرکت، این واگذاری لغو و مزایدهٔ دیگری در ۵ دی ۱۳۹۴ انجام شد که به موجب آن، این شرکت هواپیمایی به بخش خصوصی واگذار شد.

ادعای تخلف در خصوصی سازی ایران ایرتور

نصرالله پژمان‌فر نماینده مشهد در مجلس گفت سازمان خصوصی‌سازی شرکت هواپیمایی ایران ایرتور در مشهد را بدون طی مراحل قانونی به بخش خصوصی‌ واگذار کرده است و این شرکت هواپیمایی یک هزار میلیارد تومان قیمت داشته در حالی که با قیمت ۳۴ میلیارد تومان واگذار شده است. این نماینده مجلس همچنین از شکایت خود از سازمان خصوصی‌سازی به قوه قضائیه خبر داد.

احمد علیرضابیگی نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی ‌در جلسه علنی مجلس و در تشریح سؤال خود از فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی در باره نوع واگذاری شرکت ایران ایرتور اظهار داشت: از زمان مجلس دهم خصوصی سازی‌ها کلید خورد و ما در آن زمان شاهد خصوصی سازی‌های ناروا و واگذاری‌های خاص بودیم و از دوران مجلس دهم به موضوع خصوصی‌سازی‌ها ورود کردیم. همچنین عضو هیئت تحقیق و تفحص از سازمان خصوصی سازی در نامه‌ای به وزیر اقتصاد ضمن برشمردن تخلفات وزارت اقتصاد در واگذاری «ایران ایرتور» اعلام کرد: این شرکت ۹۹ میلیون دلار بدهی دارد.

مراکز

هواپیمایی ایران ایرتور دارای ۳ دفتر در ۳ شهر مختلف ایران است. دفتر مرکزی این شرکت، در تهران واقع میدان فلسطین، طالقانی غربی است. دیگر دفتر آن در شهر مشهد، فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد، جنب ترمینال خارجی است. دفتر سوم این شرکت در شهر تبریز واقع در بلوار ولیعصر است.

ناوگان

ناوگان فعلی

ایرباس ۶۰۰–۳۰۰ ایرتور در باند فرودگاه مهرآباد

ام‌دی ایرتور در فرودگاه آتاترک

مدل	تعداد	ظرفیت
ایرباس ای۳۰۰	۵	۲۸۰
ایرباس ای۳۱۰	۴	۲۵۰
ایرباس ای۳۲۰	۱	۱۷۳
مک‌دانل داگلاس ام‌دی-۸۲	۳	۱۶۰
مک‌دانل داگلاس ام‌دی-۸۳	۲	۱۶۰
مجموع	۱۵

ناوگان پیشین

ایرباس ای۳۰۰ سابق ایرتور در حال نزدیک شدن به فرودگاه دبی سال ۱۳۸۷

توپولف-۱۵۴ سابق ایرتور در حال نزدیک شدن به فرودگاه مشهد سال ۱۳۸۹

توپولف-۱۵۴ سابق هواپیمایی ایرتور در فرودگاه مشهد سال ۱۳۸۹

مدل	تعداد
توپولوف-۱۵۴	۱۴
ایرباس ای۳۰۰	۲
بوئینگ ۷۰۷	۲
بوئینگ ۷۳۷	۲
مک‌دانل داگلاس ام‌دی-۸۲	۳

مقصدهای پروازی

شرکت هواپیمایی ایران ایرتور به مقاصد زیر در حال انجام پرواز است:

یک فروند مک‌دانل داگلاس ام‌دی-۸۰ هواپیمایی ایران ایر تور در حال فرود در فرودگاه بین‌المللی مهرآباد، تهران ۱۳۸۹

سوانح و حوادث

سوانح

• در ۱۹ بهمن ۱۳۷۱ هواپیمای توپولوف-۱۵۴ شرکت ایران ایرتور که در حال برخاستن از فرودگاه مهرآباد تهران بود با یک هواپیمای سوخو-۲۴ متعلق به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که در حال فرود بود برخورد کرد. در این حادثه ۱۳۱ نفر کشته شدند.
• در ۲۳ بهمن ۱۳۸۰ (۱۲ فوریه هواپیمای توپولوف-۱۵۴ پرواز ۹۵۶ ایران ایرتور مسیر تهران-خرم‌آباد در نزدیکی خرم‌آباد، در منطقه کوهستانی سفیدکوه و در ارتفاع ۹۱۰۰ پایی به کوه برخورد کرد و منهدم شد و ۱۱۹ نفر سرنشین آن کشته شدند.
• در ۱۰ شهریور ۱۳۸۵ هواپیمای توپولوف-۱۵۴ مسیر بندرعباس-مشهد به هنگام فرود در باند فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد به علت ترکیدگی یکی از لاستیک‌های هواپیما از باند خارج شد که متعاقب آن هواپیما دچار آتش‌سوزی در قسمت جلوی بدنه گردید. در این حادثه ۲۸ نفر کشته و ۵۴ نفر زخمی شدند.

حوادث

• در ۲۶ اسفند ۱۳۹۲، پرواز پرواز شماره ۹۸۵ در مسیر شیراز - تهران که با ۷ ساعت تأخیر برخاست پس از گذشت ۳۰ دقیقه به دلیل نقص فنی و خاموش شدن موتور هواپیما به فرودگاه شیراز بازگشت.
• ۲۴ فروردین ۱۳۹۴، پرواز هواپیمای MD با شماره ۸۰۵۶ مسیر تهران - اهواز در زمان فرود با مشکل باز شدن چرخ هواپیما مواجه شد و پس از ۴۵ دقیقه سرانجام با سیستم اضطراری چرخ‌های هواپیما باز شد و هواپیما در فرودگاه اهواز به زمین نشست.
• ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۴، پرواز شماره ۹۹۵ مسیر هوایی قشم - مشهد، هنگام فرود در فرودگاه از مسیر خود خارج شد. در این حادثه به کسی آسیبی نرسید.
• ۳۰ شهریور ۱۳۹۴، پرواز شماره ۹۰۰ مسیر هوایی مشهد - تبریز، بعد از فرود در باند فرودگاه بین‌المللی شهید مدنی تبریز و هنگام دور زدن، هواپیما از باند خارج می‌شود و پس از متوقف شدن همه مسافران از هواپیما خارج می‌شوند. در این حادثه به کسی آسیبی نرسید.
• ۵ بهمن ۱۳۹۵، پرواز تهران - مشهد، اندکی پس از پرواز به علت از کار افتادن یکی از دو موتور هواپیما مجبور به بازگشت و فرود اضطراری در فرودگاه مهرآباد شد.
• ۲۵ اسفند ۱۳۹۵، پرواز کاشان - مشهد به دلیل ترک خوردن شیشه کابین خلبان، برای پیشگیری از حادثه و نجات جان مسافران مجبور به فرود اضطراری در فرودگاه بین اللملی شهید بهشتی اصفهان می‌شود.
• ۹ آذر ۱۳۹۷، پرواز شماره ۹۴۶ تهران - تبریز به هنگام فرود در فرودگاه بین‌المللی شهید مدنی تبریز ۴ چرخ عقب هواپیما موجب ترکیدگی و آتش‌سوزی شد که خوشبختانه با مهارت خلبان این حادثه هیچ تلفات جانی نداشت و هواپیما بعد از تعمیر چند ساعته دوباره به ناوگان این شرکت بازگشت.
• ۵ بهمن ۱۳۹۸ خلبان این پرواز به دنبال تشخیص نقص فنی در هواپیما، پس از دور زدن در آسمان تهران مجبور به فرود اضطراری در فرودگاه مهرآباد شد.
• ۱۶ آبان ۱۴۰۰ پرواز شماره B۹۹۷۰۹ هواپیمایی ایران ایرتور که با یک فروند ایرباس ۶۰۰-۳۰۰ به رجیستر نوامبر ایندیا پس از تیک‌آف از فرودگاه تبریز به مقصد استانبول با اعلام مشکل در چرخ‌ها و طی کردن مسیر تبریز-تهران در ارتفاع ۲۰ هزار پایی به ایکا دایورت کرد.

پیون بیرون

• وبگاه رسمی بایگانی‌شده در ۲۸ مه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine