بیتالعدل اعظم
بیتالعدل اعظم (به انگلیسی: Universal House of Justice) شورای بینالمللی و بالاترین مقام تصمیمگیری در آئین بهائی است. این مجمع متشکل از ۹ نفر است که اعضای آن هر ۵ سال یک بار توسط اعضای تمامی محفلهای ملی بهائی سراسر جهان انتخاب میشوند.[۱] نخستین انتخابات بیتالعدل اعظم در سال ۱۹۶۳ برگزار شد.[۱][۲] محل این مؤسسه بر دامنه کوه کرمل در بندر حیفا است که بهاءالله این مکان را در سال ۱۸۹۰ میلادی و در طی لوح کرمل انتخاب کرده بود.[۳][۴]
شخصیتهای اصلی | |
نوشتهها | |
کتابشناسی بهاءالله - آثار و گفتار عبدالبهاء | |
آموزهها | |
مؤسسات | |
بیتالعدل اعظم | |
تاریخچه | |
بهائیان ایرانی | |
شخصیتهای برجسته | |
بیشتر | |
نشانهها |
تاریخچه
ویرایشبهاءالله، بنیانگذار آئین بهائی، در کتاب اقدس (کتاب احکام خود) تأسیس بیتالعدل را وضع کردهاست.[۵] در این کتاب و سایر آثار بهاءالله توضیحات بسیاری دربارهٔ بیتالعدل داده شدهاست.[۵] بهاءالله به بیتالعدل اعظم مرجعیت و اقتدار داد تا در تمامی مواردی که به صراحت در آثار بهائی تعیین نشده تشریع (قانونگذاری) کند.[۱] عبدالبهاء، پسر ارشد و جانشین بهاءالله، در وصیتنامهٔ خود با نام الواح وصایا بر اختیارات و مرجعیت بیتالعدل اعظم تأکید نمود و توضیحات بیشتری در ارتباط با تأسیس و عملکرد این جمع و نحوهٔ انتخاب آن ارائه داد.[۱]
شوقی افندی، جانشین عبدالبهاء، تأسیس بیتالعدل اعظم را در صدر کارهای خود قرار داد و در دورانی که مسئولیت اداره جامعهٔ بهائی را به عهده داشت به تقویت و گسترش نظام اداری بهائی پرداخت تا آمادگی لازم برای انتخابات و تشکیل بیتالعدل اعظم در جامعه ایجاد شود.[۱] شوقی افندی در سال ۱۹۵۱ افرادی را به عضویت در جمعی به نام شورای بینالمللی بهائی انتصاب کرد. به گفته او تشکیل این شورا طلایهٔ تشکیل بیتالعدل اعظم بود.[۱][۶]
شوقی افندی در سال ۱۹۵۷ درگذشت. او فرزندی نداشت و وصیتنامهای از خود برجای نگذاشته بود که در آن فردی را به عنوان جانشین معرفی کرده باشد.[۱] پس از مرگ شوقی افندی، گروهی از بهائیان برجسته که از طرف شوقی افندی با عنوان ایادی امرالله تعیین شده بودند و در آخرین نامهٔ عمومی شوقی افندی وظیفهٔ حراست از امر بهائی به آنها سپرده شده بود در بیانیهای که به امضای تمامی ۲۷ نفر آنها رسید تأیید کردند که شوقی افندی جانشینی برای خود تعیین نکردهاست و آنها بهطور موقت و تا برگزاری انتخابات و تشکیل بیتالعدل اعظم، وظیفهٔ اداره جامعهٔ بهائی را بر اساس هدایتهای شوقی افندی بر عهده میگیرند.[۱][۷]
تصمیم ایادیان امرالله با حمایت و استقبال بهائیان سراسر جهان مواجه شد و ایادیان امرالله از ۱۹۵۷ تا ۱۹۶۳ ادارهٔ جامعهٔ بهائی را در دست داشتند.[۱] پیشبینی این دورهٔ ۶ ساله و مدیریت جامعهٔ بهائی توسط ایادیان امرالله در کتاب اقدس آمدهاست.[۸]
ایادیان امرالله در این مدت ترتیبات برگزاری انتخابات بیتالعدل اعظم را فراهم کردند، از جمله در نوامبر ۱۹۵۹ اعلام کردند که در سال ۱۹۶۱ شورای بینالمللی بهائی از یک هیئت انتصابی به یک هیئت انتخابی تغییر خواهد یافت و اعضای آن توسط محفلهای ملی و منطقهای موجود در جهان انتخاب خواهند شد.[۱] در نهایت در ۱ آوریل ۱۹۶۳ نخستین انتخابات بیتالعدل اعظم بر اساس اصول و شیوهای که شوقی افندی و عبدالبهاء توصیف و تشریح کرده بودند برگزار شد و با رأی اعضای ۵۶ محفل روحانی ملی که در آن زمان در دنیا وجود داشتند اولین بیتالعدل اعظم تشکیل شد.[۱][۹]
بیتالعدل اعظم در اکتبر ۱۹۶۳ اعلان کرد که تعیین ولی امرالله غیرممکن است.[۱] با تشکیل بیتالعدل اعظم شورای بینالمللی بهائی به فعالیت خود پایان داد. از آن زمان تا حال بیتالعدل اعظم در مقام هیئت حاکمهٔ جهانی دیانت بهائی به فعالیت مشغول است.[۱]
اختیارات و وظایف
ویرایشبیتالعدل اعظم بالاترین نهاد قانونگذاری آئین بهائی است. وظایف اصلی و کلی این جمع صیانت امرالله و ادارهٔ امور است. مرجع اصلی کلیهٔ امور در آئین بهائی، کتاب اقدس امالکتاب این آئین است. هر موضوعی که در آثار بهائی به صراحت به آن پرداخته نشده باشد، بیتالعدل اعظم این اختیار را دارد که راجع به آن تصمیمگیری و قانونگذاری کند.[۹] بهاءالله شارع آیین بهایی، در این مورد میگوید: «چونکه هر روز را امری و هر حین را حکمی مقتضی، امور به وزراء بیتالعدل راجع تا آنچه مصلحت وقت دانند معمول دارند».[۱۰]
در آثار بهائی اعضای بیتالعدل اعظم که از طریق انتخابات تعیین میشوند با عباراتی چون امینان خداوند در میان بندگانش[۱۰] و مردان عدالت[۱۱] توصیف میشوند. در متون بهائی ذکر شده آنها باید مظهر تقوا[۱۲] و سرچشمهٔ علم و دانایی[۱۲] و خیرخواه تمامی نوع بشر[۱۲] باشند.
در میان برخی از وظایفی که بهاءالله برای بیتالعدل اعظم تعیین کرده میتوان به مواردی همچون تعلیم و تربیت معنوی انسانها، ایجاد رفاه، آموزش کودکان، مراقبت از ضعیفان و فقرا اشاره کرد.[۴] از دیگر وظایف بیتالعدل اعظم ترویج صلح جهانی است.[۴] بر اساس آثار بهائی، این هیئت باید برای پایداری و حفاظت از مقام دین تلاش کند[۱۰] و در راه تعلیم و تربیت مردم، توسعه و آبادی ملتها و حفاظت از شرافت انسانها بکوشد.[۱۰]
بیتالعدل اعظم در سال ۱۹۷۲ میلادی اساسنامهٔ خود را تنظیم کرد و در آن جنبههای مختلف نحوهٔ عملکرد و اختیارات و وظایف را خود مشخص نمود.[۱] بر مبنای این اساسنامه این وظایف و اختیارات را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد: ادارهٔ امور جامعهٔ بهائی در سطح جهانی، هدایت، سازماندهی و هماهنگسازی فعالیتهای بهائی در سطح جهانی، محافظت از متون بهائی، محافظت از جامعهٔ بهائی در برابر آزار و اذیت و سرکوب؛ انتشار آئین بهائی، گسترش و تقویت نظم اداری بهائی؛ ترویج خصلتهای معنوی در جامعهٔ بهائی و دوستی و صلح میان ملتها؛ پیادهسازی، لغو یا تغییر آن دسته از دستورها و احکام که به وضوح در متون بهائی مطرح نشدهاست؛ تضمین حقوق، آزادی و اقدامات افراد؛ بهکار بستن اصول و احکام بهائی؛ هدایت و هماهنگی فعالیتهای بهائیان در سراسر جهان.[۱][۴]
بهاءالله و عبدالبهاء در آثار و متون بهائی تأکید کردهاند که بیتالعدل اعظم تحت حمایت و مراقبت بهاءالله خواهد بود و بیتالعدل اعظم با الهام و تأیید الهی تصمیمگیری و وضع حکم میکند و تصمیمات آن عاری از خطا هستند و منشأ خیر خواهند بود.[۱][۵] برای بهائیان پیروی از تصمیمات بیتالعدل اعظم واجب است.[۱] در آئین بهائی طبقهٔ روحانیون و مجتهدان دینی وجود ندارد و هیچکدام از اعضای بیتالعدل اعظم به تنهایی دارای مقام ویژه یا مرجعیت و اقتدار نیستند. مرجعیت و اقتدار در آئین بهائی منحصراً در اختیار مؤسسات و شوراهایی است که به صورت جمعی تصمیمگیری میکنند ولی تکتک افراد عضو این شوراها مرجعیت و امتیازی ندارند.[۵][۱۳]
انتخابات
ویرایشاولین انتخابات اعضای بیتالعدل در سال ۱۹۶۳ انجام گرفت و بعد از آن هر ۵ سال تکرار میشود.[۱۴] انتخابات بیتالعدل اعظم بهطور معمول با برگزاری کانونشن بینالمللی بهائی و مقارن با عید رضوان (۱ تا ۱۲ اردیبهشت ماه) صورت میگیرد.[۱][۷] هدف این گردهمایی که چند روز به طول میکشد علاوه بر انتخاب بیتالعدل اعظم، تأمل و مشورت دربارهٔ امور جامعهٔ بهائی در سراسر جهان است.[۱] جدیدترین انتخابات بیتالعدل اعظم با برگزاری دوازدهمین کانونشن بینالمللی بهائی در آوریل ۲۰۱۸ مطابق با اردیبهشت ۱۳۹۷ انجام گرفت.[۱۵][۱۶] در این گردهمایی حدود ۱۳۰۰ عضو از بیش از ۱۶۰ محفل ملی از سراسر جهان حضور داشتند.[۱۷]
اعضای بیتالعدل اعظم توسط رأی محفلهای ملی بهائیان سراسر جهان انتخاب میشوند.[۱] انتخابات بهائی به شیوهای دور از رقابت و تفرقه برگزار میشود.[۷] طبق احکام منصوص آئین بهائی، در انتخاب مؤسسات بهائی از جمله انتخابات بیتالعدل اعظم هرگونه تبلیغات، کاندیداتوری، نامزد شدن و نامزد کردن، حزبگرایی، و مبارزات و کمپینهای انتخاباتی مطلقاً ممنوع است.[۱] هر کدام از رأیدهندگان در حالت دعا و توجه و با در نظر گرفتن معیارهای اخلاقی و معنوی مطرح در آثار بهائی، به حکم وجدان خود شایستهترین افراد را برای عضویت در این مؤسسه انتخاب میکنند.[۱]
در تمامی انتخابات بهائی، در سطح محلی، ملی و بینالمللی، رأیدهندگان نام افراد مورد نظر خود را روی برگهٔ رأی مینویسند.[۱][۱۸] رأیگیری از طریق برگهٔ رأی مخفی است یعنی کسی از رأی دیگران اطلاع ندارد. این موضوع باعث میشود که رأیدهندگان بتوانند آزادانه و فارغ از فشارهای بیرونی به هر آنکه خود دوست دارند رأی دهند.[۱۸] در نهایت ۹ نفری که بالاترین رأی را بیاورند انتخاب میشوند.[۱۸] عضویت در بیتالعدل اعظم منحصر به مردان است. برابری جنسیتی در بهائیت یکی از اصول اساسی آئین بهائی است.[۱۹] منابع بهائی بیان میکنند از آنجایی که آثار بهائی سرشار از بیانات روشن و صریح دربارهٔ برابری زنان و مردان است، مسلهٔ عضویت مردان در بیتالعدل اعظم نمیتواند بهعنوان نشانهای از برتری مردان بر زنان در نظر گرفته شود.[۲۰]
گوشهای از فعالیتها
ویرایشبیتالعدل اعظم شورای حاکمهٔ بینالمللی جامعهٔ بهائی و بالاترین مؤسسهٔ نظام اداری بهائی است و وظیفهٔ پیشرفت جامعهٔ بهائی و حفظ وحدت آن بر عهدهٔ این مؤسسه است.[۷]
بیتالعدل اعظم از زمان تأسیس، شیوهٔ شوقی افندی را برای رشد و توسعهٔ آئین بهائی از طریق پیادهسازی برنامههای جهانی ادامه دادهاست.[۱]
بیتالعدل اعظم هدایتهای خود را در قالب پیامهایی در اختیار مؤسسات و افراد قرار میدهد.[۱]
تحت نظارت بیتالعدل اعظم معبد بهائی (مشرقالاذکار) قارهای اروپا در فرانکفورت، آلمان که ساخت آن در زمان شوقی افندی آغاز شده بود تکمیل شد (۱۹۶۴ میلادی) و پس از آن معبد بهائی قارهای آمریکای مرکزی در پاناما (۱۹۷۲ میلادی)، معبد قارهای اقیانوسیه در ساموآی غربی (۱۹۸۴)، معبد قارهای آسیا در هندوستان (۱۹۸۶) و معبد قارهای آمریکای جنوبی در شیلی (۲۰۱۶) راهاندازی شدند.[۱][۲۱] در اردیبهشت سال ۱۳۹۱ (آوریل ۲۰۱۲)، بیتالعدل اعظم برنامهٔ ساخت دو معبد ملّی بهائی (در جمهوری دموکراتیک کنگو و پاپوآ گینهٔ نو) و ۵ معبد محلی (باتامبانگ در کامبوج، بیهار شریف در هندوستان، ماتوندا سوی در کنیا، نورته دل کائوکا در کلمبیا و تانا در وانواتو) را اعلام کرد.[۲۲] معبد بهائی محلی باتامبانگ در کامبوج سپتامبر ۲۰۱۷ (شهریور ۱۳۹۶) بازگشایی شد[۲۳] و معبد بهائی محلی نورته دل کائوکا در کلمبیا ۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۸ (مرداد ۱۳۹۷) بازگشایی شد.[۲۴]
از زمان تشکیل بیتالعدل اعظم همچنین اقداماتی زیر نظر این مؤسسه، در زمینههایی همچون حقوق بشر، رفاه جهانی و پیشرفت زنان صورت گرفتهاست و بهائیان در سازمان ملل، در مجامع بینالمللی و در انواع فضاهای اجتماعی گوناگون در سطوح ملی و محلی در مباحثات مرتبط با موضوعات مورد توجه اجتماع مشارکت میکنند.[۱] بیتالعدل اعظم، برای مشارکت در گفتمان بینالمللی صلح، در سال ۱۳۶۴ (۱۹۸۵ میلادی) بیانیهای خطاب به مردم سراسر جهان با عنوان «وعدهٔ صلح جهانی» نوشت و پیشنیازهای اساسی برای برقراری صلح و رفاه جهانی را در آن مطرح کرد.[۱] در سال ۱۳۸۱ (۲۰۰۲ میلادی)، بیتالعدل اعظم در پاسخ به موج رو به افزایش تعصبات دینی، نامهای به رهبران ادیان جهان نوشته و بر لزوم پذیرش اصل یگانگیِ ادیان بهعنوان پیشنیازی برای صلح تأکید کرد و خواستار رفع تعصبات دینی و گفتگویی جدید دربارهٔ جنبشهای همکاری بین ادیان و نقش دین در اجتماع شد.[۲۵]
بیتالعدل اعظم همچنین همانند شوقی افندی چندین کنفرانس بینالمللی بهائی برگزار کردهاست.[۱] برای تجلیل از بهاءاللّه و به مناسبت بزرگداشت صدمین سالگرد درگذشت او، بازهٔ زمانی ۱ اردیبهشت ۱۳۷۱ تا ۳۱ فروردین ۱۳۷۲ (۲۱ آوریل ۱۹۹۲ تا ۲۰ آوریل ۱۹۹۳ میلادی) با عنوان سال مقدّس نامگذاری شد.[۲۶] و به این مناسبت مراسم یادبودی در محوطهٔ آرامگاه بهاءالله با حضور نزدیک به ۳۰۰۰ بهائی به نمایندگی از تمامی جوامع ملی بهائی برگزار شد.[۱][۲۶] در همان سال، دومین کنگره جهانی بهائی در شهر نیویورک با حضور نزدیک به ۲۷ هزار بهائی از سراسر جهان برپا شد.[۱][۲۶]
بیتالعدل اعظم همچنین به توسعهٔ مرکز جهانی اداری و روحانی آئین بهائی توجه دارد و کار حفاظت و زیباسازی آرامگاههای بهاءاللّه، باب و سایر اماکن تاریخی بهائی در حیفا و عکا را که از زمان عبدالبهاء آغاز شده ادامه میدهد.[۱] بیتالعدل اعظم در سال ۱۳۶۲ ه.ش (۱۹۸۳ میلادی) به ساختمان دائمی خود (دارالتشریع) در کوه کرمل نقل مکان کرد.[۱] در سال ۲۰۰۱، با افتتاح ساختمان دارالتبلیغ بینالمللی، ساختمانهای اداری اطراف ساختمان بیتالعدل اعظم تکمیل شد.[۱] پروژهٔ دیگری که در سال ۲۰۰۱ تکمیل شد ساخت ۱۹ طبقه باغ در بالا و پایین آرامگاه باب در کوه کرمل بود.[۱]
بیتالعدل اعظم در نوامبر ۱۹۶۴ اعلام کرد که دیگر راهی برای انتصاب ایادیان امرالله وجود ندارد و برای تداوم کارکرد ایادیان در آینده، دو مؤسسهٔ دارالتبلیغ بینالمللی (تأسیس ۱۹۷۳) و هیئت مشاوران قارهای (۱۹۶۸) را تأسیس کرد.[۱] این دو مؤسسه هر کدام وظایفی مشابه وظایف ایادیان امرالله در قارههای مختلف و در مرکز جهانی بهائی به عهده گرفتند.[۱]
یکی از اهداف بیتالعدل اعظم تشویق بهائیان سراسر جهان به درک فهم عمیقتری نسبت به اعتقادات و اصول بهائی بودهاست. در این راستا، بیتالعدل اعظم علاوه بر نگارش پیامها و نامههایی با موضوعات مختلف، مجموعههایی از آثار بهائی پیرامون موضوعات مختلف را گردآوری کرده و به انتشار رساندهاست.[۱] از جمله مجموعه آثار با موضوعاتی همچون ازدواج، حیات خانواده، حفاظت از محیط زیست، مشورت، نظم اداری، دعا و نیایش، هنر، موسیقی، تعلیم و تربیت و …[۱] همچنین ترجمهٔ آثار باب، بهاءالله و عبدالبهاء تحت نظارت بیتالعدل اعظم صورت گرفتهاست از جمله ترجمهٔ کتاب اقدس به انگلیسی، کتاب احکام بهاءالله، که در سال ۱۹۹۲ به انتشار رسید.[۱] بیتالعدل اعظم همچنین به نگهداری و محافظت از اصل آثار بهائی و آرشیو و ردهبندی تمامی آثار و نامههای بهاءالله، عبدالبهاء و شوقی افندی اهتمام دارد و به این منظور یک دپارتمان تحقیق و آرشیو در حیفا تأسیس کردهاست.[۱]
بیتالعدل اعظم همچنین تأکید زیادی بر تغییرات و رشد کیفی در حیات جامعهٔ بهائی داشتهاست از جمله تشویق به سوادآموزی، ترویج آموزش و پرورش، تقویت نقش زنان و جوانان در جامعه، پرورش حیات خانواده، ترتیب دادن کلاسهای آموزشی برای کودکان، توسعهٔ اقتصادی و اجتماعی و …[۱]
ادعای میسون ریمی
ویرایشپس از درگذشت شوقی افندی، تصمیم ایادیان امرالله مبنی بر در دست گرفتن امور بهطور موقت تا برگزاری انتخابات بیتالعدل اعظم، بهطور کلی با حمایت مشتاقانهٔ جامعهٔ بهائی سراسر جهان پذیرفته شد.[۱] در ۱۹۵۹ میسون ریمی یکی از ایادیان امرالله که در زمان تشکیل شورای بینالمللی بهائی به عنوان رئیس آن جمع تعیین شده بود ادعا کرد که وی به همین دلیل باید پس از شوقی افندی به عنوان ولی دوم امر در نظر گرفته شود.[۱] استدلال او با مخالفت سایر ایادیان امرالله مواجه شد زیرا هیچ وصیتنامه یا یادداشتی مبنی بر اینکه شوقی افندی ریمی را بهعنوان جانشین خود انتخاب کرده باشد وجود نداشت.[۱]
ریمی خود در سال ۱۹۵۷ به همراه سایر ایادیان امرالله بیانیهای رسمی به امضا رسانده بود که شوقی افندی جانشینی برای خود تعیین نکردهاست.[۱] به علاوه در آثار بهائی ذکر شده بود که ولی امر باید از نسل بهاءالله باشد و ریمی حائز این شرط نیز نبود.[۱] با ادامهٔ اصرار ریمی بر ادعای خود در سال ۱۹۶۰ از سمت ایادی امرالله عزل و بهعنوان «ناقض عهد و میثاق» معرفی شد. ریمی تنها موفق به جلب تعداد کمی طرفدار برای خود شد و همانطور که خود بعدها اظهار کرد تقریباً تمام جامعهٔ بهائی با ادعای او مخالفت کردند.[۱] برگزاری انتخابات و تشکیل بیتالعدل اعظم در سال ۱۹۶۳ با شادی و شعف بهائیان همراه بود و ریمی و طرفدارانش به سرعت اهمیت خود را برای اکثر بهائیان از دست دادند.[۱]
منابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ ۱٫۱۱ ۱٫۱۲ ۱٫۱۳ ۱٫۱۴ ۱٫۱۵ ۱٫۱۶ ۱٫۱۷ ۱٫۱۸ ۱٫۱۹ ۱٫۲۰ ۱٫۲۱ ۱٫۲۲ ۱٫۲۳ ۱٫۲۴ ۱٫۲۵ ۱٫۲۶ ۱٫۲۷ ۱٫۲۸ ۱٫۲۹ ۱٫۳۰ ۱٫۳۱ ۱٫۳۲ ۱٫۳۳ ۱٫۳۴ ۱٫۳۵ ۱٫۳۶ ۱٫۳۷ ۱٫۳۸ ۱٫۳۹ ۱٫۴۰ ۱٫۴۱ ۱٫۴۲ ۱٫۴۳ ۱٫۴۴ ۱٫۴۵ ۱٫۴۶ ۱٫۴۷ ۱٫۴۸ Smith، Peter (۲۰۰۸). An Introduction to the Baha'i Faith. Cambridge University Press. ISBN 0-521-86251-5.
- ↑ بررسی کتاب: سرکوب و کشتار دگراندیشان مذهبی در ایران، بیبیسی فارسی
- ↑ Shoghi Effendi, The World Order of Bahá’u’lláh. Wilmette, Illinois, Bahá'í Publishing Trust. ISBN 0-87743-231-7
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ Momen, Moojan (1989). "Bayt-al-`Adl (House of Justice)". Encyclopædia Iranica.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ «Bayt-Al-Adl». Iranica.
- ↑ افندی، شوقی (۱۹۵۰–۱۹۵۷). Messages to the Bahá'í World. Wilmette, Illinois, USA: Bahá'í Publishing Trust.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ Momen، Moojan؛ Momen، Wendi (۲۰۰۶). Understanding the Bahaʼı́ Faith. Dunedin Academic Press.
- ↑ بهاءالله (۱۹۹۲). کتاب اقدس. جامعه جهانی بهائی. صص. ۱۵۳.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Smith, Peter (2000). "Universal House of Justice". A concise encyclopedia of the Bahá'í Faith. Oxford: Oneworld Publications. pp. 346–350. ISBN 1-85168-184-1.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ Tablets of Baha'u'llah Revealed After the Kitab-i-Aqdas, Baha'u'llah. Bahai Publishing Trust. ۱۹۸۸.
- ↑ کتاب اقدس، بهاءالله. مرکز جهانی بهائی. ۱۹۹۲.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ الواح وصایای حضرت عبدالبهاء. محفل روحانی ملی بهائیان پاکستان. ۱۹۶۰.
- ↑ Hartz، Paula (۲۰۰۹). Baha'i Faith. Infobase Publishing.
- ↑ Baha'is elect Universal House of Justice
- ↑ «اعضای جدید بیتالعدل اعظم انتخاب شدند». سرویس خبری جامعه بهائی. ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۷. بایگانیشده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۲۱. دریافتشده در ۳ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «نمایندگان از سراسر جهان برای دوازدهمین کانونشن بینالمللی گرد هم آمدند». سرویس خبری جامعه بهائی. ۵ اردیبهشت ۱۳۹۷. بایگانیشده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۲۱. دریافتشده در ۸ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «نمایندگان برای انتخاب اعضای بیتالعدل اعظم آرای خود را به صندوق ریختند». سرویس خبری جامعه بهائی. ۹ اردیبهشت ۱۳۹۷. بایگانیشده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۲۱. دریافتشده در ۸ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ ۱۸٫۲ Arash Abizadeh (۲۰۰۸). «How Bahá'í Voters Should Vote». Journal of Baha’i Studies,. ۱۸ (۱-۴).
- ↑ Momen , Moojan, Marginality and apostasy in the Baha'i community بایگانیشده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine, ELSEVIER, Religion 37 (2007) 187-209
- ↑ «مؤسسهای بیمانند». وبسایت رسمی آئین بهائی.
- ↑ «نخستین معبد آیین بهایی در آمریکای جنوبی در کشور شیلی افتتاح شد». رادیو فردا.
- ↑ «اعلام برنامهٔ ساخت مشرقالاذکارهای تازه». سرویس خبری جامعه بهائی. ۲۲ آوریل ۲۰۱۲. بایگانیشده از اصلی در ۸ آوریل ۲۰۲۲. دریافتشده در ۶ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «طلوع صبحی جدید: گشایش معبد بهائی در کامبوج». سرویس خبری جامعهٔ بهائی. ۱ سپتامبر ۲۰۱۷. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۶ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «گشایش معبد کلمبیا طی مراسمی پرنشاط و سرورانگیز». سرویس خبری جامعهٔ بهائی. ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۲۱. دریافتشده در ۶ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ Warren، Matthews (۲۰۰۸). World Religions. Wadsworth Cengage Learning.
- ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ Miller، Timothy (۱۹۹۵). America's Alternative Religions. State University of New York Press.