تیزدندان‌خزندگان

تیره‌ای از دیگرخزنده‌واران

تیزدندان‌خزندگان یا کارکارودونتوسوریدها (نام علمی: Carcharodontosauridae) گروهی از دایناسورهای گوشت‌خوار با اندازه متوسط تا غول‌پیکر بودند که بین ۱۵۴ تا ۹۱ میلیون سال پیش در آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، آسیا، آفریقا و اروپا می‌زیستند. تیزدندان‌خزندگان شامل برخی از غول‌پیکرترین دایناسورهای شکارچی تاریخ می‌شوند. کوچک‌ترین گونه‌های آنان حدود ۶ متر طول داشتند درحالی که گونه‌های غول‌پیکر می‌توانستند تا ۱۴ متر نیز طول داشته باشند. شکار اصلی تیزدندان‌خزندگان خزنده‌پایان غول‌پیکر بوده و احتمالاً کاهش جمعیت این گیاه‌خواران در دوره کرتاسه پسین عامل انقراض این درندگان بوده‌است. انقراض تیزدندان‌خزندگان زمینه را برای ظهور گروه‌های جدیدی از دایناسورهای شکارچی بزرگ از جمله تیرانوساریدها فراهم آورد.

تیزدندان‌خزندگان
محدودهٔ زمانی: ژوراسیک پسین تا کرتاسه پسین
اسکلت سوارشدهٔ یک ستم‌غول
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
بالاشاخه: دوم‌دهانیان
شاخه: طنابداران
زیرشاخه: مهره‌داران
فروشاخه: آرواره‌داران
بالارده: چهاراندامان
رده: خزندگان
فرورده: شاه‌سوسمارسانان
بالاراسته: دایناسور
راسته: خزنده‌کفلان
فروراسته: گوشت‌خزندگان

درخت تبارزایی ویرایش

Carcharodontosauridae

نوشکارچی

اکروکانتوسور

Eocarcharia

Shaochilong

ستم‌غول

کارکارودونتوسور

Giganotosaurinae

جیگانوتوسور

ماپوسور

 
تیزدندان‌خزندگان

Cladogram after Ortega et al., 2010[۱]

Carcharodontosauridae

Eocarcharia

Concavenator

اکروکانتوسور

Shaochilong

ستم‌غول

کارکارودونتوسور

جیگانوتوسور

ماپوسور

Cladogram after Novas et al., 2013[۲]

الوسور

Carcharodontosauridae

نوشکارچی

Eocarcharia

Concavenator

اکروکانتوسور

Shaochilong

Carcharodontosaurinae

کارکارودونتوسور

Giganotosaurini

ستم‌غول

ماپوسور

جیگانوتوسور

منابع ویرایش

  1. Ortega, F.; Escaso, F.; Sanz, J.L. (2010). "A bizarre, humped Carcharodontosauria (Theropoda) from the Lower Cretaceous of Spain". Nature. 467 (7312): 203–206. Bibcode:2010Natur.467..203O. doi:10.1038/nature09181. PMID 20829793. Supporting Information
  2. Novas, Fernando E. (2013). "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia". Cretaceous Research. 45: 174–215. doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001.

پیوند به بیرون ویرایش