زردچوبه
زَردچوبه یا زَرچوبه یا زَرده‌چال (نام علمی: Curcuma longa) نوعی گیاه و ادویه‌ای است که از آن گیاه تهیه می‌شود. زردچوبه از رده زنجبیل‌وارها (Liliopsida)، راسته زنجبیل‌ها (Zingiberales)، تیره زنجبیلیان (Zingiberaceae)، گونه زردچوبه‌ای‌ها (Curcuma) است.
| زردچوبه | |
|---|---|
| |
_W_IMG_2440.jpg)
| |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | آوندداران |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گلدار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | تک‌لپه‌ای‌ها |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | تک‌لپه‌ای‌های برگ‌بیدی |
| راسته: | زنجبیل‌سانان |
| تیره: | زنجبیلیان |
| سرده: | زردچوبه‌ها |
| گونه: | زردچوبه |
| نام دوبخشی | |
| Curcuma longa | |
پودر زردچوبه به رنگ زرد تیره‌است که یکی از پرکاربردترین ادویه‌ها به‌شمار می‌رود. رویشگاه اصلی این گیاه هند است و قسمت اصلی ادویه معروف کاری را تشکیل می‌دهد.
این گیاه یکی از قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان هاست و باعث کاهش التهاب در بدن، ترمیم پوست و بهبود حواس شناختی (حافظه) می‌شود. زردچوبه به دلیل غنی بودن از ترکیب شیمایی‌ای بنام کورکومین باعث بهبود مقاومت به انسولین در بیماران دیابتی، خنثی شدن انسولین اضافی خون و درنتیجه جلوگیری از خستگی ناشی از کاهش گلوکوز خون و کاهش اشتها و وزن می‌شود.[۱]
مشخصات گیاهویرایش
گیاهی است چندساله که در هند و کشورهای جنوب آسیا به‌بار می‌آید و دمای حدود ۲۰–۳۰ درجه سانتیگراد و محیط مرطوب بارانی نیاز دارد. زردچوبه گیاهی است علفی، پایا و دارای ریزوم‌هایی که از آن ساقه هوایی به ارتفاع یک تا یک و نیم متر خارج می‌شود. برگ‌های این گیاه در قاعده ساقه، تقریباً غلاف دارد و در بالای ساقه، بدون غلاف هستند. ساقه گلدار از بین برگ‌ها خارج شده و به رنگ سبز مایل به زرد یا زرد است. قسمت مورد استفاده، ریزوم‌ها است که کشت‌کاران پس از کندن و بیرون آوردن آن از زمین، ریشه‌های فرعی را جدا کرده و پس از شستشو در آفتاب خشک کرده سپس به مصرف می‌رسانند. ساقه‌های زیرزمینی گوشتی گیاه یا ریزوم جمع‌آوری شده و پس از جوشاندن در آب و سپس خشک‌کردن، آسیاب شده و پودر زرد مایل به نارنجی تهیه می‌شود. زردچوبه عمده‌ترین ادویه مورد مصرف در غذاهای آسیایی است. در جنوب و جنوب شرقی آسیا این گیاه به‌صورت خودرو در جنگل‌ها وجود دارد. زردچوبه در ایران نمی‌روید و جزء اقلام وارداتی است.
موارد مصرفویرایش
ریشه خشک‌شده و آسیاب‌شده آن به تنهایی یا مخلوط با دیگر ادویه‌ها در ایران، پاکستان و هند مصرف زیادی دارد. از برگ‌های آن در بعضی مناطق آسیا به صورت دُلمه نیز استفاده می‌کنند. هر چند زردچوبه به عنوان طعم‌دهنده از مواد اصلی ادویه‌ها است، اما از آن به عنوان رنگ غذایی نیز در پاره‌ای از مناطق استفاده می‌کنند.
ترکیب شیمیاییویرایش
ترکیب شیمیایی زردچوبه شامل ۵ درصد اسانس و ۵ درصد ماده اصلی زردچوبه، یعنی پلی‌فنلی بنام کورکومین است. در زردچوبه مواد مغذی زیادی وجود دارد که تأثیرات خوبی بر سلامت انسان دارد. از جمله مواد مغذی مهم در زردچوبه ویتامین C، ویتامین B6، آهن و پتاسیم در این ادویه کمی تندی و شوری وجود دارد.
فرمول مولکولی زرد چوبه خالص:C15H20Oک درونش گروه عاملی کتونی موجود است.
ویژگی‌های درمانیویرایش
زردچوبه به دلیل خصوصیات آنتی‌اکسیدانی قوی خود یکی از موثرترین مواد در جلوگیری از سرطانی‌شدن سلول‌های بدن است.[۲] این گیاه همچنین موجب افزایش ترشح انسولین و کاهش قند خون در بیماران دیابتی می‌شود. کارآزمایی‌های بالینی زیادی در ارتباط با فواید مصرف روزمره زردچوبه انجام شده‌است.[۳] گفته شده‌است که زردچوبه می‌تواند شدت علایم بیماری آلزایمر را کاهش دهد.[۴] همچنین ماده مؤثر زردچوبه یعنی کورکومین اثرات ضد التهابی و ضد درد شبیه داروهای مسکن معمولی را دارا است.[۵] اثر ضد التهابی کورکومین با اثر ضد التهابی داروهای استروییدی و غیر استروئیدی با فنیل بوتازون قابل مقایسه است. این دارو با مهار سنتز پروستاگلاندین‌های التهابی، اثر ضدالتهاب خود را آشکار می‌سازد. در مطالعه روی موش صحرایی، اثر مهارکننده کورکومین سدیم mg3 به ازای هر کیلوگرم وزن موجب مهار لیپواکسی ژنار و سیکلواکسیژناز می‌شود.[۶]
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
- ↑ «بررسی زردچوبه، انجمن غذا و داروی آمریکا».
- ↑ Aggarwal, BB. (2006). "Molecular targets of dietary agents for prevention and therapy of cancer". Biochemical Pharmacology. Elsevier. 71 (10): 1397–421. doi:10.1016/j.bcp.2006.02.009. PMID 16563357. Unknown parameter
|month=ignored (help); Unknown parameter|coauthors=ignored (|author=suggested) (help) - ↑ «NIH-listed human clinical trials on curcumin, June, 2011». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مارس ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۷ فوریه ۲۰۱۲.
- ↑ "Curry 'may slow Alzheimer's'". BBC News. 21 November 2001. Retrieved 28 March 2010.
- ↑ Kuptniratsaikul, V (August 15, 2009). "Efficacy and safety of Curcuma domestica extracts in patients with knee osteoarthritis". The Journal of Alternative and Complementary Medicine. 15 (8): 891–7. doi:10.1089/acm.2008.0186. PMID 19678780. Retrieved October 20, 2011.
C. domestica extracts seem to be similarly efficacious and safe as ibuprofen for the treatment of knee OA.
Unknown parameter|coauthors=ignored (|author=suggested) (help) - ↑ Chandra D ,Gupta S. (۱۹۷۲). Anti- inflammatory and anti-arthritic activity of volatile oil of Curcuma longa. Ind .J.Med Res.