علی طیب‌نیا

علی طیب نیا (زاده ۱۶ فروردین ۱۳۳۹ اصفهان) سیاستمدار، اقتصاددان، استاد دانشگاه تهران و مدیر ارشد اجرایی ایرانی است، که در دولت یازدهم به عنوان وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران فعالیت می‌کرد. در پایان جلسات رأی اعتماد به کابینه روحانی، طیب نیا توانست ۲۷۴ رأی از مجموع ۲۸۴ رأی مأخوذه را کسب کند.وی در حال حاضر به عنوان استاد تمام (پروفسور) در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران به تدریس و پژوهش اشتغال دارد.

علی طیب‌نیا
علی طیب‌نیا
وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران
دوره مسئولیت ۲۴ مرداد ۱۳۹۲ – ۲۹ مرداد ۱۳۹۶
رئیس‌جمهور	حسن روحانی
پس از	سید شمس‌الدین حسینی
پیش از	مسعود کرباسیان
اطلاعات شخصی
زاده	۱۶ فروردین ۱۳۳۹ (۶۲ سال) اصفهان، ایران
ملیت	ایرانی
حزب سیاسی	اصول گرا
فرزندان	(۲ دختر ۱ پسر)
محل تحصیل	دانشگاه تهران دانشگاه لندن
پیشه	استاد دانشگاه تهران
تخصص	علوم اقتصادی
هیئت دولت	دولت یازدهم
دین	اسلام شیعه
جایزه‌ها	جایزه سنگاپور نوین
امضا

دوران کودکی و جوانی

وی در دوران نوجوانی و جوانی به سبب آنکه در خانواده‌ای متدین و مذهبی رشد یافته بود، جذب فعالیت‌های فرهنگی و قرآنی می‌شود و مسولیت تشکیل گروه‌های منسجم فرهنگی را درارتباط با انجمن‌های اسلامی اصفهان در مساجد برعهده می‌گیرد. وی سپس باحضور در دانشگاه تهران در کنار فعالیت‌های علمی به امور فرهنگی و مذهبی دانشجویی نیز می‌پردازد و نشریه داخلی جوان مسلمان را در دانشگاه تهران و با همکاری دانشجویان دیگر منتشر می‌کند. وی داماد غلامحسین امیدیان است.

تحصیلات

تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان( رشته ریاضی فیزیک) را در شهر اصفهان به اتمام رساند و به دانشگاه راه یافت. وی به دلیل علاقه شخصی به علوم اجتماعی و انسانی برای ادامه تحصیل رشته اقتصاد را انتخاب کرد. در اولین دوره دکترای اقتصاد دانشگاه تهران نیز پذیرفته شد که یک سال از دوره دکتری خود را در مدرسه اقتصاد لندن زیر نظر پروفسور لارنس هریس (به انگلیسی: Laurence Harris) گذراند. در حال حاضر وی در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران مشغول به فعالیت علمی است.

وی در آزمون ورودی به مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی بین تمامی داوطلبان رتبه اول را به دست اورد. همچنین در هر سه مقطع تحصیلی کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی در بین تمامی دانشجویان رتبه اول را کسب نمود.

مقالات علمی - پژوهشی

ردیف	عنوان مقاله	نام نشریه	سال
1	ارزیابی ترجیحات افراد در خصوص گزینه های مختلف سیاستگذاری در حوزه خدمت وظیفه عمومی	مجلس و راهبرد	1401
2	اقتصاد سیاسی نظام ارزی: مقایسه کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته	پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی	1401
3	اندازه گیری اثار رفاهی پایه های مالیاتی مصرف و درامد	پژوهشنامه مالیات	1401
4	بررسی اثر ازادسازی تجاری و تغییرات ساختاری بر بهره وری کل عوامل در کشورهای منتخب(2000-2018).	پژوهش‌های رشد و توسعه	1400
5	تاثیر سیاست های پولی و مالی بر حباب قیمت مسکن در اقتصاد ایران: با رویکرد مدل عامل بنیان	تحقیقات اقتصادی	1400
6	مطالعه تاثیر شکاف های درامدی خانوار بر شکاف های تحصیلی در فرزندان با تاکید بر نقش عوامل جمعیتی	پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی	1400
7	ارزیابی وجود حباب ذاتی در نرخ غیر رسمی ارز	پژوهش‌های پولی و بانکی	1399
8	ادوار تجاری در ایران: شواهدی از عدم تقارن و همبستگی بین تکانه ها.	پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی	1399
9	حباب سفته بازی عقلایی در نرخ غیررسمی ارز ایران و بحرانهای ارزی رویکرد تغییر رژیم مارکف با احتمالات انتقال متغیر	پژوهشنامه اقتصادی	1398
10	پوشش ریسک درآمدهای نفتی ایران: رویکرد پوشش ریسک تجمیع یافته	فصلنامه اقتصاد مالی	1398
11	تاثیر اموزش بر سرمایه اجتماعی	پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی	1398
12	پاداش آتی و کاربرد آن در مدیریت ریسک نیروگاه ها در بورس انرژی و بازار برق ایران	بورس اوراق بهادار	1398
13	کاربرد قراردادهای سلف موازی استاندارد بورس انرژی در پوشش ریسک قیمت بازار برق ایران	فصلنامه اقتصاد مالی	1397
14	برخی حقایق ادوار تجاری در اقتصاد ایران	پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی	1395
15	مدل سازی تقاضای پول و براورد منحنی انگل ان در ایران با استفاده از سیستم های تقاضای  EASE.	فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی	1394
16	ارزیابی پیش بینی رشد اقتصادی با استفاده از مدل های سری زمانی یک متغیره و مدل های تک نماگر از شاخص های پیشرو.	دو فصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی	1393
17	براورد انباشت دی اکسید کربن در قالب مدل تعادلی رمزی پایدار در اقتصاد ایران	فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی	1393
18	ساختار بازار داخلی و عملکرد صادراتی بنگاههای صنعتی ایران	پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی	1392
19	مقایسه منحنی فیلیپس کینز گرایان جدید با الگوهای سری زمانی در پیش بینی تورم	فصلنامه برنامه‌ریزی	1392
20	تحلیل نقش سرمایه انسانی، تحقیق و توسعه داخلی و تجارت در ارتقای بهره وری کل عوامل اقتصاد ایران	راهبرد توسعه	1392
21	عوامل کلان اقتصادی و شواهدی از تئوری قیمت گذاری آربیتراژ در بورس سهام تهران.	پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی	1392
22	اقتصاد کینز و اقتصاد نهادگرا قرابت های فلسفی، نظری و عملی آن	مجله تحقیقات اقتصادی	1392
23	نهادها و رشد اقتصادی	فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه	1392
24	اقتصاد کینز و اقتصاد نهادگرا قرابت های فلسفی، نظری و عملی	مجله تحقیقات اقتصادی	1392
25	بررسی عوامل تاثیر گذار بر تورم در اقتصاد ایران با استفاده از الگوی سری زمانی غیر خطی نوع STR.	مجله تحقیقات اقتصادی	1391
26	تحلیل و ازمون نقش قانون و تشریک اطلاعات اعتباری در توسعه مالی	مجله تحقیقات اقتصادی	1391
27	مدل راهبردی برای تقاضای پول در ایران با استفاده از مدل های انعطاف پذیر سیستم تقاضای تقریبا ایده آل و لئونتیف	راهبرد اقتصادی	1391
28	محاسبه کارایی بانکهای ایران با استفاده از شکل تبعی انعطاف پذیر جامع فوریر و تحمیل شرایط نظم نظری	فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه	1390
29	نقدی بر روش شناسی اقتصاد مرسوم	فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه	1390
30	ارائه الگوی مناسب برای اجرای مالیات بر ارزش زمین در ایران	پژوهشنامه مالیات	1390
31	سرمایه اجتماعی از دید رویکرد منفی فوکویاما در ایران	فرایند مدیریت و توسعه	1390
32	تاملاتی نقادانه در ژرفای کاستیهای اقتصاد متعارف	پژوهشنامه اقتصادی	1389
33	بررسی تاثیر توسعه مالی بر نابرابری درامدی	سیاست‌های اقتصادی	1389
34	نظام تشخیص علی الراس در یک نظام آرمانی مالیات.	پژوهشنامه مالیات	1389
35	اندازه گیری چرخه های تجاری در ایران.	تحقیقات اقتصادی	1389
36	اندازه گیری تورم پایه در اقتصاد ایران  مبتنی بر رویکرد آماری	پژوهشنامه اقتصادی	1389
37	بررسی تاثیر توسعه مالی بر نابرابری درامدی:مطالعه موردی کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا	سیاست‌های اقتصادی	1389
38	پول و تورم در ایران:رویکرد خود رگرسیونی برداری	فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه	1389
39	مالیات ستانی از تجارت الکترونیکی در ایران	پژوهشنامه مالیات	1388
40	بررسی اثار افزایش قیمت‌های جهانی بر سطح قیمت های داخلی تراز تجاری و نرخ ارز با استفاده از یک مدل تعادل عمومی محاسبه ای	مجله تحقیقات اقتصادی	1388
41	اثرات  فرایند جهانی شدن بر تورم در ایران	فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران	1388
42	ارایه یک سناریو از اخذ مالیات بر خودروهای سواری در چارچوب مالیات بر موارد خاص	پژوهشنامه مالیات	1387
43	بررسی مقایسه ای از توسعه بازار پول و رشد اقتصادی در کشورهای گروه OECD و ECO.	دو فصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی	1387
44	تحلیل تجربیات مالیه خرد در ایران در جهت ارایه سازوکاری نوین	دو فصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی	1387
45	نقش تکانه های نفتی در چرخه های تجاری ایران	فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران	1385
46	- بررسی استقرار مالیات بر ارزش افزوده در ایران در تطبیقی بین المللی	پژوهشنامه اقتصادی	1384
47	بررسی اثرات احتمالی اجرای مالیات بر ارزش افزوده در ایران بر نابرابری	مجله تحقیقات اقتصادی	1384
48	مقایسه کارایی سرمایه گذاری در بخشهای خصوصی و دولتی در ایران رویکردی برای خصوصی سازی	فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه	1383
49	تبیین پولی تورم : تجربه ایران	مجله تحقیقات اقتصادی	1374
50	Reconsideration of behavioral biases in financial markets: comparison of the S&P500 index and TEPIX index of Tehran Stock Exchange.	Journal of Financial Services Marketing	2022
51	The dismantling of reform policies in the Iranian energy sector	Energy Polocy	2022
52	The ever-evolving trade pattern: a global VAR approach	Empirical Economics	2022
53	Measuring Basel Credit Gap in Iran:Assesing Implication in Banking Supervision and Crisis Prediction	Iranian Journal of Economic Studies	2022
54	How Much are Iranian Men Willing to Pay for Exemption from Military Service?	Peace Economics, Peace Science and Public Policy	2021
55	Investigating the fluctuations of exchange rate based on monetary‐behaviour approach	International Journal of Finance & Economics	2021
56	Investigating the Effect of Structural Changes and Trade Liberalization on Total Factor Productivity in Iran	Money and Economy	2021
57	- The Fiscal Dominance through Banking System: A Case Study on the Relationship between Government and Banking System in Iran’s Economy	Iranian Economic Review	2020
58	profit rate stickness and bank specific charasteristics: Empirical study of panel hidden cointegration	Money and Economy	2019
59	Fiscal versus Monetary Dominance: Evidence from Iran	Money and Economy	2019
60	the impact of oil price rise on industrial production	Iranian Economic Review	2012
61	Business Cycle Features in the Iranian Economy	Iranian Economic Review	2011
62	Exchange Rate Pass - Through to Domestic Prices in Iran ( 1990 - 2006 )	Iranian Economic Review	2008
63	Underground Economy and Tax Gap	Iranian Economic Review	2008

گزارش‌های علمی - طرح‌های تحقیقاتی

ردیف	عنوان گزارش	محل انجام فعالیت	سال پایان	سمت
۱	تاثیر سیاست‌های تعدیل بر بازار کار ایران	مؤسسه تحقیقات اقتصادی	۱۳۷۵	مجری
۲	توسعه پایدار و اندازه‌گیری شاخصهای آن در ایران	مجمع تشخیص مصلحت نظام	۱۳۸۰	مجری
۳	بررسی اثرات وضع مالیات بر ارزش افزوده بر تورم در ایران	مؤسسه توسعه و تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران	۱۳۸۲	مجری
۴	بررسی اثرات مالیات بر ارزش افزوده بر توزیع درآمد در ایران	مؤسسه توسعه و تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران	۱۳۸۲	مجری
۵	تحلیلی بر عملکرد نظام مالیاتی موجود و پیشنهاد یک الگوی مالیات ستانی غیر مستقیم	معاونت پژوهشی دانشگاه تهران	۱۳۸۳	مجری
۶	اصلاح ساختار صنعت بیمه کشور: با تأکید بر ساختار، تشکیلات و آموزش	وزارت امور اقتصادی و دارایی - بیمه البرز	۱۳۸۷	مجری
۷	برنامه ملی ارتقاء بهره‌وری ایران	سازمان بهره‌وری آسیایی	۱۳۸۶	مجری

تالیفات

ردیف	عنوان کتاب	ناشر	سال انتشار
۱	پول و تورم: با نگاهی به فرایند تورم در ایران	جهاد دانشگاهی تهران	۱۳۷۴
۲	مالیات بر ارزش افزوده: مروری بر ادبیات موضوع و تجربیات	سازمان امور مالیاتی کشور	۱۳۸۳
۳	بررسی اثرات اجرای مالیات بر ارزش افزوده بر تورم در ایران	سازمان امور مالیاتی کشور	۱۳۸۳
۴	بررسی اثرات احتمالی اجرای مالیات بر ارزش افزوده بر توزیع درآمد در ایران	سازمان امور مالیاتی کشور	۱۳۸۳

وزارت امور اقتصادی و دارایی دولت یازدهم

همچنین ببینید: دیدگاه‌های اقتصادی حسن روحانی و دیدگاه‌های حسن روحانی دربارهٔ یارانه

علی طیب نیا در انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری، از نمایندگان اقتصادی محمدرضا عارف بود و در مناظره‌ای با محمدباقر نوبخت، نماینده اقتصادی حسن روحانی شرکت کرد.

در انتهای مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری حسن روحانی، طی نامه‌ای به رئیس مجلس وقت، علی لاریجانی، اسامی ۱۸ وزیر پیشنهادی که نام طیب‌نیا نیز در میان آن‌ها بود، اعلام شد. طیب‌نیا روز بعد با حضور در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، برنامه جامع خود را ارائه داد.

وی در نهایت توانست با رای قاطع ۲۷۴ رای از ۲۸۴ رای ماخوذه تصدی وزارت اقتصاد و دارایی را بدست بیاورد. وی با ۹۶٫۵ درصد آراء مثبت، توانست رکورددار بیشترین رای‌های مثبت نمایندگان مجلس در تأیید وزیر اقتصاد پیشنهادی، تا آن زمان در تاریخ سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران را بدست آورد. طیب‌نیا، خودش در خصوص میزان رای اعتمادش اینگونه نقل می‌کند: «در مجلس که با دوستان صحبت می‌کردیم، به نوعی پیش‌بینی می‌کردم که شاید رأی اول را بدست بیاورم، منتهی ذهنیتم روی رأی ۲۵۰ تا ۲۶۰ بود، اما وقتی شنیدم ۲۷۴ نفر از نمایندگان محترم مجلس به من رأی اعتماد دادند، واقعاً احساس مسئولیت عجیبی در خودم احساس کردم و آن شب برای من شب خاصی بود.»

طیب‌نیا در شرایطی به عنوان نفر اول تیم اقتصادی دولت یازدهم شروع به کار کرد که چالشهایی از قبیل تورم بیش از ۴۰ درصدی، نرخ بیکاری ۱۲٫۲ درصدی، رشد اقتصادی منفی، بی‌ثباتی بازار ارز و فشارهای ناشی از تحریم و…، از میراث تیم اقتصادی دولت قبل برای وی محسوب می‌شود.

سه کارت زرد

در ۱۷ آذر ۱۳۹۲ به دنبال سؤال نمایندگان مجلس، طیب نیا در مجلس حاضر شده و به سؤالات پاسخ داد، اما نمایندگان قانع نشدند و در نهایت او با کسب ۸۲ رأی موافق، ۱۰۱ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع، اولین کارت زرد مجلس خود را از مجلس شورای اسلامی دریافت کرد. طیب نیا، اولین وزیر دولت یازدهم بود که از مجلس کارت زرد گرفت.

در ۱۴ بهمن ۱۳۹۳، نیز طیب نیا برای پاسخگویی به سؤال حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس حضور یافت، اما نمایندگان قانع نشدند و او با کسب ۱۰۳ رای موافق، ۹۱ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از مجموع ۲۱۲ رای مأخوذه، دومین کارت زرد خود را از مجلس دریافت کرد.

در ۱۸ مرداد ۱۳۹۴ طیب نیا برای سومین بار برای پاسخ به سؤال مهرداد بذرپاش، در مورد مالیات اصناف در مجلس حاضر شد و پس از ارائه توضیحاتی دربارهٔ این سؤال نتوانست نمایندگان را قانع کند. در نهایت طیب نیا با کسب ۸۰ رأی موافق، ۱۰۵ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۱ رأی مأخوذه، نتوانست نمایندگان را قانع کند و سومین کارت زرد مجلس را دریافت نمود. پس از این اعلام رأی، سید محمدحسن ابوترابی‌فرد، نایب رئیس مجلس در واکنش به اظهارات بذرپاش که معتقد بود پس از دریافت سه کارت زرد از سوی وزیر، استیضاح وی باید در دستور کار قرار گیرد گفت که چنین صراحتی در آیین‌نامه وجود ندارد و حتی با دریافت سه کارت زرد نیز استیضاح وزیر در دستور کار قرار نخواهد گرفت.

منابع

• پایگاه اطلاعات علمی: مقالات منتشره توسط طیب نیا علی
• فهرست کتاب‌های پدیدآور: علی طیب‌نیا بایگانی‌شده در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine خانه کتاب

پیوند به بیرون

• http://www.hamshahrionline.ir/details/227158
• https://en.mehrnews.com/news/123948/Minister-provides-solutions-laments-lack-of-will-in-implementation

مناصب سیاسی
پیشین: حسین شمس لاریجانی	معاون طرح و برنامه معاون امور اجرایی رئیس‌جمهور ۱۳۸۰–۱۳۷۶	ادغام معاونت امور اجرایی در معاونت اول ریاست‌جمهوری
عنوان جدید	معاون هماهنگی امور اقتصادی و فنی معاون اول رئیس‌جمهور ۱۳۸۴–۱۳۸۰	پسین: ؟
پیشین: غلامرضا تاجگردون	معاون امور اقتصادی و هماهنگی برنامه و بودجه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ۱۳۸۵–۱۳۸۴	پسین: علی عسگری
پیشین: سید شمس‌الدین حسینی	وزیر امور اقتصادی و دارایی ۱۳۹۶–۱۳۹۲	پسین: مسعود کرباسیان