فتوحات مغول

فتوحات مغول

چنگیز خان در اواخر سده ششم خورشیدی (اوایل سده هفتم قمری) قبایل مغول را یکپارچه کرد و با نیروی آنان و برخی از اقوام ترک، نیروی جنگی سهمگینی ایجاد کرد که بیشتر آسیا و شرق اروپا را به تصرف خود درآورد. جانشینان چنگیز تا بیش از یک سده بر مناطق پهناوری از آسیا و خاور اروپا (ازجمله روسیه) حکمرانی می‌کردند، ولی کم‌کم از قدرت آنان کاسته شد و مقهور ملل زیر فرمان خود شدند. حکومت مغولان در ایران با عنوان ایلخانان بیش از یک قرن حکومت کردند و تأثیراتی عمیق بر این کشور برجای نهادند.[۱]

حمله مغول

گسترش امپراتوری مغول
تاریخ۱۳۲۴–۱۲۰۶
موقعیت
نتایج پیروزی مغول و سرانجام شکست امپراتوری مغول
طرف‌های درگیر
دودمان چین
Dali Kingdom
شیای غربی
دودمان سونگ
خوارزمشاهیان ایران
کی‌یف
بلغارستان ولگا
گوریو
گرجستان
لهستان
پادشاهی مجارستان
Croatia
بلغارستان
Serbia
امپراتوری روم شرقی
شوگون‌سالاری کاماکورا
ویتنام
چامپا
Myanmar
Java
ایوبیان
آناتولی
خلافت عباسیان
سلطنت مملوک (مصر)
سلجوقیان روم
امپراتوری مغول
* سلسله یوآن
* خانات چغتای
* اردوی زرین
* ایلخانان
فرماندهان و رهبران
مستعصم بالله
هوجو توکیمونه
Al Mansur Qalawun
Thihathu
بلای چهارم
George IV of Georgia
Brativoj and Butko Julijanov
Danilo of Halych
علاءالدین محمد خوارزمشاه
Tran Hung Dao
Henry II the Pious
Jayakatwang of Java
and other
چنگیزخان
اوگتای‌خان
باتو خان
منکوقاآن
هولاکوخان
قوبلای‌خان
سبتای
Burundai
Nogai Khan
Orda Khan
Muqali
Kitbuqa
جبه نویان
Bayan
and other

یورش مغولان به ایران در سال ۶۱۶ق/۱۲۱۸م آغاز گردید.

فتوحات در آسیای مرکزی

ویرایش

چنگیزخان نخست امپراتوری مغول را در آسیای مرکزی بنیان گذاشت که با اتحاد قبایل کوچ نشین مرکیت ها، تاتارها، کرائیت‌ها، ترکهای و مغول ها آغاز شد. پادشاهی قوچی بودایی تسلیم شد و قلمرویش ضمیمه مغول شد. او سپس با فتح قراختاییان با خوارزمشاهیان همسایه شد چنگیز خان در ابتدا با خوارزمشاهیان روابط تجاری برقرار کرد و با علاءالدین محمد خوارزمشاه ادب را رعایت نمود اما محمد با تدابیر خصمانه و دشمنانه خود موجب غصب خان مغول و هجوم او به ممالک اسلامی گردید. خان مغول در پی قتل ۴۵۰ بازرگان مهاجر در اترار، حمله خود را را به ممالک اسلامی آغاز کرد. سپاه مغول به فرماندهی چنگیزخان در مقابل سپاه علاءالدین محمد بر آمد اما علاءالدین محمد از جوجی خان مغول شکست خورد و از مواجهه با لشکر مغول خودداری ورزید و به جزیره آبسکون و در آنجا در بستر مرگ پسرش جلال‌الدین را برای جانشینی انتخاب کرد و پس از آن برای همیشه چشمانش را بست. در طی مدتی که محمد در جزیره آبسکون سکونت داشت چنگیز یکی پس از دیگری شهرهای آسیای مرکزی را گشود و هر جا رسید مردم را به قتل آورد و بناها و شهرها را تخریب کرد.[۲]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. مغولان و حکومت ایلخانی در ایران، (ص ۱۰ تا ۲۵)
  2. «اقبال آشتیانی، تاریخ مغول».