ویکی‌پدیا

فهرست میراث جهانی در قزاقستان

فهرست
این نسخهٔ پایداری است که در ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۳ بررسی شده است.

میراث جهانی در قزاقستان شامل ۳ اثر فرهنگی و ۲ اثر طبیعی می‌باشد. سایت‌های میراث جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، یونسکو مکان‌هایی هستند که دارای اهمیت فرهنگی یا طبیعی هستند، همان‌طور که در پیمان‌نامه میراث جهانی، که در سال ۱۹۷۲ تأسیس شده، شرح داده شده‌است.[۱] قزاقستان این پیمان‌نامه را در تاریخ ۲۹ آوریل ۱۹۹۴ پذیرفت و از آن هنگام، مکان‌های طبیعی و فرهنگی قزاقستان دارای شرایط برای گنجانده شدن در فهرست میراث جهانی هستند.[۲]

اطلاعات
کشورقزاقستان
تاریخ ثبت۲۹ آوریل ۱۹۹۴
آثار ثبت شده۵
  • فرهنگی (۳)
  • طبیعی (۲)
فهرست آزمایشی۱۴
  • فرهنگی (۵)
  • طبیعی (۴)
  • ترکیبی (۵)
وبگاهkz

تا سال ۲۰۲۱، پنج سایت میراث جهانی در قزاقستان وجود دارد که شامل ۳ مکان فرهنگی و ۲ مکان طبیعی هستند.[۲] نخستین سایتی توسط یونسکو در قزاقستان فهرست شد، مزار خواجه احمد یسوی بود که در بیست و هفتمین کمیته میراث جهانی که در پاریس برگزار شد فهرست شد.[۳] در نشست کمیته میراث جهانی در دوحه، قطر در سال ۲۰۱۴، بخشی از جاده ابریشم که به عنوان جاده‌های ابریشم: شبکه راه چانگ‌آن-تین شان شناخته می‌شود، توسط دولت‌های عضو قزاقستان، قرقیزستان و چین به عنوان یک سایت فراملی فهرست شد.[۴]

از فوریه ۲۰۱۱ تا فوریه ۲۰۱۵، دولت ژاپن از طریق سازمان یونسکو، پروژه‌ای برای پشتیبانی از استانداردهای مستندسازی و رویه‌های نامزدی سریالی و فراملی میراث جهانی جاده‌های ابریشم در کشورهای آسیای مرکزی، مانند قزاقستان، تاجیکستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان راه‌اندازی کرد تا آن‌ها بتوانند به طور مستقل مستندسازی این میراث فرهنگی را از طریق ظرفیت‌سازی، انتقال فنی و چارچوب‌سازی اساسی در زمینه میراث فرهنگی انجام دهد و زمینه‌ای را برای روند جاری برای نامزدی سریالی و فراملی میراث جهانی جاده‌های ابریشم فراهم کنند.[۵] فاز دوم این پروژه، رسماً در چهارمین نشست کمیته هماهنگی نامزدی سایت جاده ابریشم از ۲۴ تا ۲۵ نوامبر ۲۰۱۵ در آلماتی، قزاقستان برگزار شد، فاز دوم پروژه راه‌اندازی شد.[۶]

میراث جهانی

یونسکو سایت‌ها را با ده معیار فهرست می‌کند. هر ورودی باید حداقل یکی از معیارها را داشته باشد.[۷]

 
   میراث فرهنگی
   میراث طبیعی
   میراث طبیعی و فرهنگی
   میراث فراملی
# نگاره نام موقعیت (استان) سال ثبت ش ثبت
معیارها 		شرح منبع
۱   مزار خواجه احمد یسوی ترکستان ۲۰۰۳ ۱۱۰۳
i, iii, iv 		این آرامگاه به پاس صوفی سده دوازدهم، خواجه احمد یسوی در طول سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۴۰۵ و هنگام فرمانروایی تیمور ساخته شده‌است. در سال ۱۴۰۵ با مرگ تیمور، روند ساخت آرامگاه ناتمام ماند اما با این حال، همچنان یکی از حفظ‌شده‌ترین و بهترین آثار امپراتوری تیموری است. گزارش شده‌است که خود تیمور در ساخت آن شرکت داشته و صنعتگران ماهر ایرانی برای کار در این پروژه استخدام شده بودند. این آرامگاه همچنین بعدها به عنوان یک الگو، به‌ویژه برای ساختمان‌های پایتخت سمرقند به کار رفت. این ساختمان در جنوب قزاقستان و بخش شمالی شهر ترکستان قرار دارد. [۸]
۲   تمغالی استان آلماتی ۲۰۰۴ ۱۱۴۵
iii 		حدود ۵۰۰۰ سنگ‌نگاره‌هایی که در تنگه تمغالی در رشته چول-لی واقع شده‌اند، نگاره‌هایی از انسان، جانوران و چهره‌های مذهبی را نشان می‌دهد. این سنگ‌نگاره‌ها پیشینه‌شان از نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد تا آغاز سده بیستم میلادی می‌رسد و زندگی دامداری مردمانی که در این منطقه زندگی می‌کردند را به خوبی نشان می‌دهد. شماری از آرامگاه‌ها، کورگان‌ها و محوطه‌هایی که پیشینه آن‌ها به عصر برنز و عصر آهن می‌رسد در منطقه کشف شده‌اند. [۹]
۳   ساری‌آرقا استان آلماتی ۲۰۰۸ ۱۱۰۲
ix, x 		ساری‌آرقا شامل دو منطقه می‌شود: ذخیره‌گاه طبیعی ناورزوم و کورگالژین (در نگاره). این مناطق شامل ناحیه‌های گسترده و دست‌نخورده‌ای از استپ، دریاچه و تالاب است. این زیستگاه‌ها ایستگاه‌های مهمی برای گونه‌های پرندگان مهاجر و شماری از گونه‌های در خطر انقراض هستند، مانند درنای سیبری، پلیکان خاکستری، عقاب دریایی پالاس و کل سکایی. [۱۰]
۴   جاده‌های ابریشم: شبکه راه چانگ‌آن-تین شان چندین مکان در چین، قرقیزستان و قزاقستان ۲۰۱۴ ۱۴۴۲
ii, iii, v, vi 		جاده ابریشم شبکهٔ راه‌های به‌هم‌پیوسته‌ای با هدف بازرگانی در آسیا بود که خاور و باختر و جنوب آسیا را به هم و به شمال آفریقا و خاور اروپا پیوند می‌داد؛ مسیری که تا سدهٔ پانزدهم میلادی به‌مدت ۱٬۷۰۰ سال، بزرگ‌ترین شبکهٔ بازرگانی دنیا بود. افزون بر کمک به گسترش کالاهای تجاری، جاده ابریشم به گسترش فناوری، ایدئولوژی‌ها و دین‌هایی مانند آیین بودایی، کلیسای مشرق، آیین مانوی، مزدیسنا و اسلام کمک کرد. چندین شهر و سازه کمکی در طول راه ساخته شدند. این میراث جهانی راه‌های چانگ‌آن/لوئویانگ، پایتخت‌های دودمان‌های هان و تانگ تا منطقه هفت‌آب در آسیای مرکزی است، که بین چین و قرقیزستان تقسیم شده‌است. [۱۱]
۵   تین شان چندین مکان در قرقیزستان و ازبکستان ۲۰۱۶ ۱۴۹۰
x 		این میراث، که بین قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان تقسیم شده‌است، بخش‌های باختری رشته‌کوه تین شان است. این رشته‌کوه از دید تنوع زیستی غنی است و شماری از محصولات زراعی میوه از این منطقه سرچشمه می‌گیرند. اوج قله کوه‌ها به ۴٬۵۰۰ متر می‌رسد. تنگه آکسو در نگاره نشان داده شده‌است. [۱۲]

موقعیت جغرافیایی

موقعیت سایت‌های میراث جهانی در قزاقستان



فهرست آزمایشی

علاوه بر سایت‌های موجود در فهرست میراث جهانی، کشورهای عضو می‌توانند فهرستی از سایت‌های آزمایشی را که ممکن است برای نامزدی در نظر بگیرند، در این فهرست قرار دهند. نامزدها در فهرست میراث جهانی تنها در صورتی پذیرفته می‌شوند که سایت قبلاً در فهرست آزمایشی قرار داشته باشد.[۱۳] تا سال ۲۰۲۱، قزاقستان ۱۴ اثر برروی فهرست آزمایشی خود دارد.[۲]

# نگاره نام موقعیت (استان) سال ثبت ش ثبت
معیارها 		شرح منبع
۱   پرستشگاه‌های ترکی مرکه استان ژمبیل ۱۹۹۸ ۱۱۳۱
ترکیبی 		این مجموعه پرستشگاه دینی، بخش‌های متفاوتی از تاریخ مردم ترک را نشان می‌دهد، که نخستین آن خاقانات گوک‌ترک است. این مکان در یک ارتفاع ۳٬۰۰۰ متر (۹٬۸۰۰ فوت) قرار دارد و به دلیل مکان دور آن به خوبی نگه داشته شده‌است. بیش از ۱۷۰ بنا با سنگ یادبود پراکنده در فلات کوهستان کشف شده‌اند. [۱۴]
۲   آرامگاه بیغازی دندیبای مرکز قزاقستان ۱۹۹۸ ۱۱۳۲
ii, iii, iv 		این آرامگاه که در دره‌های کوهستانی مرکز قزاقستان واقع شده، توسط فرهنگ بیغازی دندیبای میان سده‌های ۱۲ و ۸ پیش از میلاد ساخته شد. هجده آرامگاه در کنار مکان‌های خاکسپاری عادی و باقی مانده‌های سکونتگاه‌ها تاکنون کشف شده‌اند. ویژگی مشترک آرامگاه، اتاقی مرکزی است که با دو یا سه دیوار محیطی از سنگ‌های روی هم یا تخته‌های سنگی عمودی بزرگ احاطه شده‌است. [۱۵]
۳   تاسمولا مرکز قزاقستان ۱۹۹۸ ۱۱۳۳
ترکیبی 		گورپشته‌ها در طول دوران ساکا میان سده‌های ۷ تا ۳ پیشی از میلاد توسط فرهنگ تاسمولا ساخته شدند. این سایت‌ها با مجموعه‌های سنگی که تا چهار گورپشته سنگی، سنگ‌افراشت‌ها و دو محدوده منحنی که هر کدام می‌توانند تا ۲۰۰ متر (۶۶۰ فوت) فوت) کشیده شوند، مشخص می‌شوند. طرح این مجموعه‌ها با موقعیت خورشید در زمان انقلاب و اعتدال خورشیدی هماهنگ بوده‌است. [۱۶]
۴   سنگ‌نگاره‌های اشکیولمس استان آلماتی ۱۹۹۸ ۱۱۳۴
ترکیبی 		سنگ‌نگاره‌های رشته‌کوه اشکیولمس، قدمتشان از ابتدای عصر آهن تا قرون وسطی می‌رسد. این سنگ‌نگاره‌ها جوامع کوچ‌نشین و زندگی‌شان را نشان می‌دهد و با جزئیات، با نشان داده لباس‌ها، اسلحه و ابزار ساخته شده‌اند. [۱۷]
۵   سنگ‌نگاره‌های آرپا-اوزن کوهستان قره‌داغ ۱۹۹۸ ۱۱۳۵
ii, iii, iv 		سنگ‌نگاره‌های رشته‌کوه قره‌داغ قدمتشان از دوران پایانی عصر برنز به ابتدای عصر آهن می‌رسد. این سنگ‌نگاره‌های زاویه‌های گوناگون زندگی کوچ‌نشین‌های استپ را نشان می‌دهند و در سنگ‌نگاره‌ها اسب و شتر کشیده شدند. برخی از سنگ‌نگاره‌ها سپس‌تر توسط مردمان ساکا طراحی شد. [۱۸]
۶   سایت‌های پارینه سنگی و ژئومورفولوژی رشته کوه کاراتاو کوهستان قره‌داغ ۱۹۹۸ ۱۱۳۶
ترکیبی 		بیش از ۳۰۰ سایت پارینه‌سنگی تاکنون در رشته‌کوه قره‌داغ کشف شده‌است و تنها بخشی از آن‌ها کاوش شده‌اند. ابزارهای سنگ آتشزنه از دوران پارینه‌سنگی زیرین، با قدمت ۱ میلیون تا ۵۰۰٬۰۰۰ ساله کشف شده‌اند. ابزارهای سنگی موستری نیز کشف شده‌اند. پس از دورانی از خالی از سکنه شده، فرهنگ‌های دوران نوسنگی در نزدیکی سال ۴۵۰۰ پیش از میلاد پدیدار شدند. [۱۹]
۷   فاراب استان ترکستان ۱۹۹۸ ۱۱۳۶
iii, iv 		در طول هزاره یکم پیش از میلاد، در دره فاراب شهرهایی رشد کردند که بزرگ‌ترین آن‌ها فاراب بود. در هزاره یکم پیش از میلاد، این شهر بخشی از امپراتوری کنگ بود و در سده هشتم میلادی، این شهر پایتخت مردم قنکلی بود. فیلسوف اسلامی متقدم، فارابی در سال ۸۷۰ میلادی در اینجا زاده شد و در سال ۱۴۰۵ تیمور در این شهر درگذشت. در سده پانزدهم شهرهای دره فاراب رو به افول گشتند. کاوش‌های باستان‌شناسی طرح‌های شهری و کانال‌های آبیاری را کشف کردند. [۲۰]
۸   پیشینه فرهنگی اولیتاو شهرستان اولیتاو ۱۹۹۸ ۱۱۳۸
ترکیبی 		در حدود ۴۵۰۰ پیش از میلاد، ناحیه اولیتاو توسط فرهنگ‌های دوران نوسنگی سکنی گزیده شد. در قرون وسطی، این منطقه یک راه مهاجرتی مهم برای قبایل ترک بود. سه آرامگاه خان‌های اردوی زرین در این ناحیه قرار دارند (آرامگاه جوجی خان در نگاره). این ناحیه نیز مکان مرموز خاکسپاری چنگیز خان است. از دید طبیعی، این ناحیه برای پرندگان مهاجری مانند لک‌لک سیاه و فلامینگو مهم است. [۲۱]
۹   پارک ملی ایل-آلاتائو استان آلماتی ۲۰۰۲ ۱۶۸۱
x 		پارک ملی در رشته‌کوه تین شان شمالی، شامل جنگل‌ها، چمنزارهای آلپی، بیش از ۳۰۰ یخچال طبیعی و دریاچه‌های کوهی (دریاچه بزرگ آلماتی در تصویر). می‌شود. این پارک ملی خانه گونه‌های متعددی مانند پلنگ برفی، خرس قهوه‌ای، سمور سنگی، بز کوهی سیبری، هما، عقاب طلایی و گونه‌های سرشماری از پروانه است. [۲۲]
۱۰   پارک ملی آلتین-ایمل استان آلماتی ۲۰۰۲ ۱۶۸۲
vii, viii, ix 		ناحیه‌ای که در آلتای زونگاری قرار دارد، بیشتر زمین خشک و سنگی دارد. این منطقه خانه گونه‌هایی مانند غرم، گور مغولی و آهوی ایرانی است. آب و هوای آن قاره‌ای خشن با زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم است. [۲۳]
۱۱   ذخیره‌گاه طبیعی آکسو-ژاباگلی استان ترکستان ۲۰۰۲ ۱۶۸۳
vii, ix 		این ذخیره‌گاه طبیعی در رشته‌کوه تین شان قرار دارد. برف‌مرز کوه دارای ارتفاع ۳٬۳۰۰ متر (۱۰٬۸۰۰ فوت) است و چندین یخچال طبیعی نیز وجود دارند. آب و هوای آن قاره‌ای خشن است و بارندگی بیشتر در زمستان و بهار رخ می‌دهد. این منطقه زیستگاه گونه‌های گیاهی متعددی است. [۲۴]
۱۲   جاده ابریشم جندین مکان ۲۰۱۲ ۵۷۵۴
ii, iii, iv, v, vi 		این نامزدی شامل چهار بخش از جاده ابریشم در قزاقستان می‌شود: هفت‌آب، سیردریا، سریارکا و شبه‌جزیره سیاه‌کوه. این جاده‌ها جوامعی که در آسیا زندگی می‌کردند را به یکدیگر وصل می‌کردند، از شبه‌قاره و آسیای میانه تا آسیای غربی و خاور نزدیک. افزون بر کمک به گسترش کالاها، این جاده به گسترش فناوری، ایدئولوژی‌ها و دین‌های متفاوتی کمک کرد. چندین شهر و سازه کمکی در طول راه ساخته شدند. [۲۵]
۱۳   سایت سنگ‌نگاره‌های ساویسکاندیک کوهستان قره‌داغ ۲۰۱۶ ۶۱۵۶
ii, iii, iv 		سنگ‌نگاره‌های ساویسکاندیک، در رشته‌کوه قره‌داغ، به دوره‌های گوناگون تاریخی بر می‌گردند، از هزاره دوم پیش از میلاد گرفته تا سده بیستم میلادی. آنها تحول تاریخی هنجارهای زندگانی جوامع کوچ‌نشین را نشان می‌دهند. این چشم‌انداز فرهنگی همچنین سایت‌های خاکسپاری و مراسمی و خانه‌های سنتی قزاقی از سده‌های ۱۹ و ۲۰ میلادی را در خود دارد. [۲۶]
۱۴   بیابان‌های سرد زمستانی توران استان قزل‌اوردا، استان آلماتی ۲۰۲۱ ۶۴۹۴
ix, x 		این نامزدی در کنار ازبکستان و ترکمنستان، ثبت شده و فراملی است. این نامزدی زیست‌بوم‌های بیابان‌های آسیای مرکزی با آب‌وهوای قاره‌ای را نشان می‌دهد. این بیابان‌ها خانه گونه‌های متعددی از گیاهان و همچنین کل سکایی و آهوی ایرانی است. دو بیابان در قزاقستان شامل ذخیره‌گاه طبیعی بارسا-کلمس و پارک ملی آلتین-ایمل (در نگاره) نامزد شده‌اند. [۲۷]

منابع

  1. ↑ "The World Heritage Convention". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 27 August 2016. Retrieved 21 September 2010.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "Kazakhstan". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 30 May 2016. Retrieved 8 August 2021.
  3. ↑ "Report of the 27th Session of the Committee". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 2 August 2009. Retrieved 8 August 2016.
  4. ↑ Centre, UNESCO World Heritage. "Four new cultural sites inscribed on World Heritage List". UNESCO World Heritage Centre (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-24.
  5. ↑ Centre, UNESCO World Heritage. "Silk Roads World Heritage Serial and Transnational Nomination in Central Asia: A UNESCO/Japanese Funds-in-Trust Project". UNESCO World Heritage Centre (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-24.
  6. ↑ Centre, UNESCO World Heritage. "Support for the Silk Roads World Heritage Sites in Central Asia (Phase II)". UNESCO World Heritage Centre (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-24.
  7. ↑ "UNESCO World Heritage Centre – The Criteria for Selection". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 12 June 2016. Retrieved 17 August 2018.
  8. ↑ "Mausoleum of Khoja Ahmed Yasawi". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 16 October 2021. Retrieved 16 October 2021.
  9. ↑ "Petroglyphs of the Archaeological Landscape of Tanbaly". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 16 October 2021. Retrieved 16 October 2021.
  10. ↑ "Saryarka – Steppe and Lakes of Northern Kazakhstan". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 15 October 2021. Retrieved 16 October 2021.
  11. ↑ "Silk Roads: the Routes Network of Chang'an-Tianshan Corridor". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 13 February 2021. Retrieved 16 October 2021.
  12. ↑ "Western Tien-Shan". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 20 October 2021. Retrieved 16 October 2021.
  13. ↑ "Tentative Lists". UNESCO. Archived from the original on 24 September 2005. Retrieved October 7, 2010.
  14. ↑ "Turkic sanctuary of Merke". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 12 May 2021. Retrieved 18 October 2021.
  15. ↑ "Megalithic mausolea of the Begazy-Dandybai culture". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 20 October 2021. Retrieved 18 October 2021.
  16. ↑ "Barrows with stone ranges of the Tasmola culture". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 12 May 2021. Retrieved 18 October 2021.
  17. ↑ "Petroglyphs of Eshkiolmes". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 20 October 2021. Retrieved 18 October 2021.
  18. ↑ "Petroglyphs of Arpa-Uzen". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 20 October 2021. Retrieved 18 October 2021.
  19. ↑ "Paleolithic sites and geomorphology of Karatau mountain range". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 12 May 2021. Retrieved 18 October 2021.
  20. ↑ "Paleolithic sites and geomorphology of Karatau mountain range". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 12 May 2021. Retrieved 18 October 2021.
  21. ↑ "Cultural landscape of Ulytau". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 20 October 2021. Retrieved 18 October 2021.
  22. ↑ "Northern Tyan-Shan (Ile-Alatau State National Park)". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 23 October 2021. Retrieved 18 October 2021.
  23. ↑ "State National Natural Park "Altyn-Emel"". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 22 June 2020. Retrieved 18 October 2021.
  24. ↑ "Aksu-Zhabagly state natural reserve". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 19 October 2021. Retrieved 18 October 2021.
  25. ↑ "Silk Road". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 12 May 2021. Retrieved 18 October 2021.
  26. ↑ "Petroglyph Site of Sauyskandyk (XVIII BC – III AD)". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 30 June 2021. Retrieved 18 October 2021.
  27. ↑ "Cold winter deserts of Turan (Kazakhstan)". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 19 October 2021. Retrieved 16 October 2021.

پیوند به بیرون

 
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ فهرست میراث جهانی در قزاقستان موجود است.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فهرست_میراث_جهانی_در_قزاقستان&oldid=36931541»