سرخ

«قرمز» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دیگر کاربردها، قرمز (ابهام‌زدایی) را مشاهده کنید.

سُرخ یا قِرمِز به طیفی از رنگ‌ها گفته می‌شود که در پایین‌ترین بسامد نور قابل تشخیص توسط چشم انسان قرار دارند. سرخ در کنار سبز و آبی یکی از سه رنگ اصلی است.

سرخ
مختصات رنگ
رنگ‌های وب	#FF0000
sRGBB  (سرخ، سبز، آبی)	(255، 0، 0)
مد رنگی سی‌ام‌وای‌کیH   (آبی دریایی، سرخابی، زرد، سیاه)	(0، 100، 100، 0)
HSV       (فام، s، درخشش)	(0°، 100%، 100%)
منبع	[بدون منبع]
B: نرمال‌شده به [۰–۲۵۵] (بایت) H: نرمال‌شده به [۰–۱۰۰] (صد)

طول موج رنگ سرخ بین ۶۲۵ تا ۷۶۰ قرار دارد و بسامدهای پایین‌تر از آن را فروسرخ یا مادون قرمز می‌نامند.

همچنین در فارسی امروزی نام دیگر این رنگ «قرمز» است. خود واژه قرمز معرب‌شده واژه‌های «کرمست» و «کرمیر» (سرخ، زرشکی) است که در زبان فارسی میانه و دیگر زبان‌های ایرانی مانند سغدی رایج بوده‌اند.

در کامپیوتر

کد رنگ سرخ در محیطهای داس 0x4 می‌باشد و در محیط ویندوز 0xff0000 می‌باشد.

در الکترونیک

در الکترونیک معمولاً سیمهای مثبت تغذیه را با این رنگ مشخص می‌کنند. همچنین در مقاومتهای رنگی رنگ سرخ به معنی عدد «دو» می‌باشد.

در طبیعت

در ستاره‌شناسی ستاره‌ها و شبه ستاره‌های گروه M (ستاره‌های با کمترین حرارت) به عنوان ستاره‌های قرمز طبقه‌بندی می‌شوند همچنین مریخ به خاطر سطح پوشیده از اکسید آهنش به عنوان سیاره قرمز شناخته می‌شود. مشتری در سطح خود یک نقطه قرمز بسیار بزرگ دارد که به شکل یک توپ فوتبال کمی بالا از استوای سیاره قرار گرفته‌است. ستاره شناسان عقیده دارند که این دایره نوعی طوفان است.

خون حاوی اکسیژن نیز به علت اکسیده شدن هموگلوبین آن قرمز است. رنگ قرمز اولین رنگی است که به وسیله آب دریا جذب می‌شود و به این دلیل بسیاری از ماهی‌ها و بی‌مهرگان دریایی قرمز رنگ در محل زنگی خود سیاه دیده می‌شوند. زمانی که دربارهٔ رنگ‌آمیزی حیوانات صحبت می‌شود قرمز معمولاً به رنگ‌های بین قهوه‌ای و قرمز اطلاق می‌شود. در این حالت ممکن از این رنگ برای شرح رنگ پوشش گاو یا سگ استفاده شود. همچنین از این رنگ برای نام‌گذاری گونه‌های مختلف حیوانات مانند روباه قرمز، سنجاب قرمز، گوزن قرمز، سینه سرخ، بلبل دم قرمز و … استفاده می‌شود. به همین ترتیب از این رنگ برای مشخص کردن چیزهای مختلفی که به نوعی با این رنگ در ارتباط هستند مانند خاک سرخ، موی سرخ یا سرخ‌پوست استفاده می‌شود. زمانی که از این رنگ در مورد گل‌ها استفاده می‌شود منظور رنگی نزدیک به ارغوانی یا صورتی است.

نماد

رنگ جلب‌کننده توجه

مدل مد (پوشاک)

قرمز رنگی‌است که بیشترین توجه‌ها را به‌سمت خود جذب می‌کند. این رنگ نیز بیشتر به پویایی و فعالیت مرتبط است. این رنگ در مد (پوشاک) نیز محبوب است و می‌تواند باعث توجه بیشتر حاضرین شود.

گناه، جرم و هوس

رنگ سرخ به‌طور گسترده‌ای به عنوان نماد جرم و گناه مورد استفاده قرار می‌گیرد که معمولاً به دلیل رابطه آن با خون و سکس است، البته این استفاده از رنگ سرخ تا حدودی به عقاید یهودیت و سپس مسیحیت که سرخ را با خون مقتول و به‌طور کلی با گناه مرتبط می‌دانند نیز بر می‌گردد. همچنین شیطان در بسیاری از نقش‌ها در فرهنگ‌های متفاوت با رنگ سرخ و لباس سرخ کشیده شده‌است.

سرخ همچنین به عنوان نماد شهوت، هوس، عشق و زیبایی نیز به کار می‌رود. رابطه بین قرمز با عشق و زیبایی تا حدودی به استفاده از گل سرخ به عنوان نماد عشق نیز وابسته است. باید اشاره کرد که هر دو فرهنگ یونانی و یهودی سرخ را به عنوان نماد عشق و فداکاری می‌شناسند.

تصویر یک روسپی‌خانه در آمستردام.

رژ لب قرمز توسط زنان به‌عنوان لوازم آرایشی از دوران باستان استفاده شده‌است.

شجاعت و فداکاری

سربازان ارتش هند

سرخ همچنین به عنوان نماد شجاعت و فداکاری نیز به کار می‌رود. مثال‌های این کاربرد در پرچم ملی بسیاری از کشورها یافت می‌شود. همانطوری‌که پیشتر به رابطه بین قرمز در مسیحیت و گناه اشاره شد، این رنگ در مسیحیت و همچنین اسلام به عنوان نماد شهید نیز به کار می‌رود؛ فردی که به خاطر باورهایش از جان خود می‌گذرد.

افرادی که ادعا می‌کنند قادر به تشخیص هاله افراد هستند این‌گونه بیان کرده‌اند که فردی با هاله سرخ فردی است که در شغل خود به سلامتی و قوای جسمانی نیاز دارند.

هشدار

رنگ سرخ توجه مردم را جلب می‌کند و از این قابلیت آن برای هشدار در مورد خطر یا موارد اضطراری و از طرفی برای جلب تماشاگر استفاده می‌شود. در طبیعت سرخ بودن میوه‌ها نشانه رسیده بودن آن‌ها است. تحقیقات مختلف این نکته را نشان داده که رنگ سرخ بیشترین واکنش را در مقابل دیگر رنگ‌ها به همراه دارد. این واکنش به ترتیب در رنگ‌های نارنجی، زرد و سفید کاهش می‌یابد. به خاطر این خصوصیت دانشمندان این رنگ را به عنوان رنگ مناسب برای تابلوهای هشدار، برچسب‌ها و علامت‌ها پیشنهاد می‌کنند.

تابلویی برای نشان ایست که در ایران استفاده می‌شود

یک تابلوی هشدار چینی

تابلوی استاندارد جهانی برای نشان ایست

رنگ‌های سرخ در اچ.تی.ام. ال

رنگ سرخ، از رنگ‌های استاندارد در زبان اچ. تی. ام. ال، نیست که می‌توان برای به‌کارگیری آن، نام انگلیسی اش(red) را درج نمود.

لباس عروسی

در بسیاری از کشورهای آسیایی، لباس‌های عروس معمولاً قرمزرنگ هستند؛ این رنگ برای آنان نماد شادی و خوشبختی‌است.

پرچم‌ها

رنگ سرخ یکی از رایج‌ترین رنگ‌های مورد استفاده در پرچم‌های ملی است. این رنگ بسیار زیاد در پرچم کشورهای گوناگون از قاره‌های جهان استفاده شده‌است. این رنگ می‌تواند نماد: خون سربازان، شجاعت، حرارت و پویایی یا حتی شرایط آب‌وهوایی کشور باشد.

پرچم گرجستان

پرچم آمریکا

پرچم کانادا

نمونهٔ کلی پرچم ایران در دهه‌های گذشته

جستارهای وابسته

• فهرست نام رنگ‌ها
• قرمز (روانشناسی رنگ)

منابع

• Wikipedia contributors, "Red," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?oldid=184353548 (accessed January ۱۷، ۲۰۰۸).
• فرهنگ‌های لغت آریانپور.

پیوند به بیرون

آزمون کوررنگی قرمز-سبز (فارسی)