مروان دوم

آخرین خلیفه اموی
(تغییرمسیر از مروان بن محمد)

مروان بن محمد (به عربی: مروان بن محمد بن مروان بن الحکم بن أبی العاص بن أمیه) ملقب به مروان دوم (زاده ۷۲ قمری/ ۶۹۱ میلادی - درگذشته ۱۳۲ قمری/ ۷۵۰ میلادی) آخرین خلیفه اموی در دمشق بود که پس از پسر عمویش ابراهیم بن ولید در سال ۱۲۷ هجری/ ۷۴۴ میلادی به خلافت رسید و تا زمان کشته شدنش در سال ۷۵۰ میلادی خلیفهٔ زمان خود بود. وی قبل از آن، فرماندار ارمنستان و آذربایجان بود. مروان در طول دوران خلافتش، با ضحاک بن قیس، رهبر خوارج و نیز سلیمان بن هشام بن عبدالملک در عراق درگیر بود. در اردن، ثابت بن نعیم جذامی علیه وی شورید. مروان این شورشها را سرکوب کرد، و فرماندار دیگری را برای عراقین برگزید. مروان حمار پایتختش را از دمشق به حران منتقل کرد، بنابراین از سال ۷۴۴ تا سال ۷۵۰ میلادی حران پایتخت خلافت امویه بود. سفاح (اولین خلیفهٔ عباسی) عموی خویش عبدالله بن علی بن عبدالله بن عباس را به جنگ وی فرستاد تا نیروهای اموی را از بین برده و مروان را از میان بردارد. مروان ثانی در جنگ زاب که با سپاهیان بنی عباس کرد، مغلوب شد و به مصر گریخت و در آنجا به دست یکی از طرفداران بنی عباس کشته شد و سر او را برای سفاح فرستادند.[۱] با مرگ مروان خلافت اموی از سرزمین‌های شرق برچیده شد، گرچه این حکومت در اندلس باقی ماند.[۲]

مروان دوم
درخم مروان دوم
خلیفه خلافت امویان
خلافت۱۲۷–۱۳۲ ه‍.ق ۷۴۴ – ۶ اوت ۷۵۰
پیشینابراهیم بن ولید
جانشینسفاح خلیفه عباسیان
زاده۷۲ ه‍.ق ۶۹۱
درگذشته۱۳۲ ه‍.ق ۶ اوت ۷۵۰ (۷۲ سال), کشته و احتمالاً مدفون در فیوم، مصر
همسر(ان)منزه
حیات بنت المنسه بن ابی مره
اکتیه بنت العصیبه
عاسمه بنت ابی میبر
فرزند(ان)عبدالله
عبدالملک
محمد
ثابر
صبیر
عایشه
عایده
حمیرا
نام کامل
مروان بن محمد بن مروان
دودمانامویان
پدرمحمد بن مروان بن حکم
مادرامیمه بنت عصام
Old map of western Eurasia and northern Africa showing the expansion of the Caliphate from Arabia to cover most of the Middle East, with the Byzantine Empire outlined in green
گسترش خلافت مسلمانان تا ۷۵۰، از ویلیام آر چوپان را اطلس تاریخی
      دولت مسلمان در هنگام درگذشت محمد       گسترش در دوران خلافت راشدین       گسترش در دوران خلافت اموی

پانویس

ویرایش
  1. فرهنگ فارسی دکتر محمد معین، جلد پنجم، صفحهٔ ۱۹۵۸
  2. «مروان بن محمد». daneshnameh.roshd.ir. بایگانی‌شده از اصلی در پارامتر |پیوند بایگانی= نیاز به وارد کردن |تاریخ بایگانی= دارد (کمک). دریافت‌شده در 2020. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)

منابع

ویرایش
  • ثابت اسماعیل راوی (۱۹۶۵تاریخ العصر الاموی من الناحیة السیاسیة و الادرایة و الاجتماعیة، به کوشش مصعب محمد ابوبکر.، قاهره: المکتبة النهضه المصریه، ص. ۸۸
  • رسول جعفریان (۱۳۷۸تاریخ اسلام از پیدایش تا ایران اسلامی، به کوشش مرتضی رحیمی.، قم: انتشارات حوزه علمیه، ص. ۸۸
  • جرالد هاوتینگ (۱۳۸۷امویان: نخستین دودمان حکومت‌گر در اسلام (۶۶۱–۷۵۰م)، ترجمهٔ عیسی عبدی، به کوشش سعید ذوالفقاری.، تهران: امیرکبیر، ص. ۹۷

جستارهای وابسته

ویرایش