هله هوله، تنقلات، مواد غذایی کم ارزش، یا هله‌خوراک[۱] (به انگلیسی: Junk food) توصیفی است تحقیرآمیز برای خوراکی‌های مختلفی که حاوی سطوح بالایی از کالری، قند یا چربی و در عوض مقادیر ناچیزی فیبر، پروتئین خوراکی، ویتامین یا مواد معدنی هستند.[۲][۳][۴] هله هوله همچنین می‌تواند اشاره به مواد غذایی با پروتئین بالا مانند گوشت آماده شده با چربی‌های اشباع کند که برخی معتقدند ممکن است ناسالم باشد. اگر چه برخی از مطالعات نشان داده‌اند که هیچ ارتباطی بین چربی‌های اشباع شده و بیماری‌های قلبی و عروقی وجود ندارد.[۵] بسیاری از محصولات همبرگر، مرغ سرخ شده و مانند آن می‌توانند در ردیف مواد کم ارزش غذایی باشند.[۶]

پوستری علیه هله هوله.

با وجود اینکه به عنوان «آشغال» از چنین غذاهای نام برده می‌شود اما وقتی که به مقدار متعارفی همراه با غذاهای معمولی خورده شوند، ناسالم نخواهند بود.[۷] با این حال نگرانی در مورد اثرات منفی سلامت ناشی از مصرف هله هوله و غذاهای سنگین، منجر به محدودیت در تبلیغات و فروش هله هوله در کشورهای مختلف شده‌است.[۸][۹][۱۰]

منشأ اصطلاح ویرایش

اصطلاح هله هوله یا خوراکی آشغال حداقل از اوایل دهه ۱۹۵۰[۱۱] وجود داشته‌است اما در سال ۱۹۷۲ توسط میکوبسن رایج شد.[۱۲]

تعاریف ویرایش

آندرو اسمیت در کتاب "دانشنامه غذاهای هله هوله و فست فود" خوراکی آشغال را به عنوان "محصولات تجاری از جمله آب نبات، فراورده‌های نان، بستنی، تنقلات شور و نوشابه که کم ارزش یا فاقد ارزش تغذیه‌ای است اما مقدار زیادی از کالری، نمک و چربی دارد. بسیاری از فست فودها از غذاهای آشغال محسوب می‌شوند. برخی فست فودها پر کالری و دارای ارزش تغذیه‌ای کم هستند و برخی مانند سالاد، دارای کالری کم و ارزش غذایی بالا هستند.[۱۳]

مواد غذایی که معمولاً هله هوله و آشغال در نظر گرفته می‌شوند عبارتند از: اسنکهای نمکی، آدامس، آب نبات شیرین، دسرهای سرخ شده، فست فود و نوشابه‌های گازدار.[۱۴] بسیاری از غذاها مانند همبرگر، پیتزا و تاکو می‌تواند غذای ناسالم و هله خوراک در نظر گرفته شوند.[۱۵]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «هَلِه‌خوراک» [تغذیه] هم‌ارزِ «junk food»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر سوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۵۰-۸ (ذیل سرواژهٔ هَلِه‌خوراک)
  2. "junk food". Merriam-Webster Dictionary. Retrieved 13 March 2015.
  3. "junk food". Macmillan Dictionary. Retrieved 13 March 2015.
  4. O'Neill, Brendon (November 30, 2006). "Is this what you call junk food?". BBC News. Retrieved June 29, 2010.
  5. "Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease". Patty W Siri-Tarino, Qi Sun, Frank B Hu, and Ronald M Krauss. Retrieved 25 November 2009.
  6. Fast Food Facts
  7. Magee, Elaine (2007). "Junk-Food Facts". WebMD. Retrieved 13 March 2015.
  8. "Food Marketing to Kids". Public Health Law Center (William Mitchell College of Law). 2010. Archived from the original on 28 اكتبر 2015. Retrieved 13 March 2015. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  9. "Protecting children from the harmful effects of food and drink marketing". World Health Organization. September 2014. Retrieved 13 March 2015.
  10. "Food Marketing in Other Countries" (PDF).
  11. Zimmer, Ben (30 Dec 2010). "On Language: Junk". New York Times. Retrieved 19 March 2015.
  12. O'Neill, Brendon (November 30, 2006). "Is this what you call junk food?". BBC News. Retrieved June 29, 2010.
  13. Smith, Andrew F. (5 September 2000). Encyclopedia of Junk Food and Fast Food. Greenwood Press. p. x. ISBN 978-0-313-33527-3.
  14. Larsen, Joeanne; MS, RD, LD http://www.dietitian.com/junkfood.html
  15. University of Glasgow (31 October 2013). "Pizza perfect! A nutritional overhaul of 'junk food,' ready-meals is possible". ScienceDaily. Retrieved 14 November 2014.