ویدرنه یکم

نجیب‌زاده ایرانی و هم پیمان داریوش بزرگ
(تغییرمسیر از هیدرانس یکم)

ویدرنه (به پارسی باستان: 𐎻𐎡𐎭𐎼𐎴 Vidṛna)، در قیام هفت نفر شرکت داشت و با داریوش بزرگ جلوی گئومات غاصب را گرفتند. نام ویدرنه در منابع یونانی به شکل هیدارنس (Hydárnēs) ثبت شده است.

ویدرنه
سردار پارسی
ساتراپ پارت، هیرکانی، سوفن و ماتین
سلطنتمیانه سده ۵ (پیش از میلاد)
جانشینهیدرانس دوم
دودماندودمان اروندی

در زمان خشایارشا فرزندش که پس از پدر، ویدرنه دوم نامیده شد فرمانده سپاه جاویدان هخامنشیان و ساتراپ پارت و چند ساتراپی دیگر بود. در زمان او بود که گارد جاویدان، ده هزار نفر شد.

قیام هفت نفر ویرایش

گئومات غاصب، بعد از دست انداختن به تاج و تخت، تمام زنان متعلق به کمبوجیه را نیز در اختیار گرفت. یکی از این زنان، فیدیما، دختر مردی به نام هوتن [(به پارسی باستان:اوتانه) یا (به یونانی: اوتانس)] یکی از تواناترین نجبای ایران در زمان هخامنشیان بود.

اولین کسی، که پس از هفت ماه فرمانروایی به گئومات ظنین شد، که او فرزند کوروش نیست! بلکه مرد شیادی است، هوتن بود. او موضوع را از دختر خود پرس‌و‌جو کرد و دخترش نتیجهٔ تحقیق را به پدر اطلاع داد.

هوتن نیز بلافاصله، یک دستهٔ شش نفره از نجبای پارس را، که به آنها اطمینان داشت، در شوش تشکیل داد و با ورود داریوش به پارس، این تصمیم اتخاذ شد که او را نیز در گروه خویش وارد سازند. این هفت نفر با هم قسم خوردند که برای دفع غاصب اقدام کنند.

نام این هفت نفر، در کتاب هرودوت و در کتیبه بیستون، از این قرار است:

  1. اوتانس / اوتانه
  2. اسپاتینس / اردومنش
  3. گوبریاس / گئوبروه
  4. اینتافرنس / وین‌دفرنه
  5. مگابیز یکم / بغابوخش یکم
  6. ویدرنه / هیدارنس
  7. داریوش (داریوش بزرگ)[۱]

هرودوت می‌نویسد: در پی کشته شدن گئومات و در طی مذاکره راجع به تعیین نوع حکومت ایران در زمان داریوش بزرگ بغابوخش یا مگابیز، پیشنهاد حکومت الیگارشی یا چند تنی را به داریوش داده‌است …![۲]

برکناری توسط خشایارشا ویرایش

یکی از ناشایسته‌ترین و بی‌تدبیرانه‌ترین کارهای خشایارشا، برکناری ویدرنه، پس از نبردهایش با یونان بود.[۳]

سپس خشایارشا، اردوان را به سمت فرماندهی سپاه خویش منصوب کرد. در نهایت، اردوان و خواجه‌ای به نام میترادات(مهرداد)، در سال ۴۶۵ پیش از میلاد، خشایارشا را در بسترش به قتل رساندند.

یونانی‌ها بخاطر شکست‌های بسیار پیچیده‌ای که از سپاه خشایارشا خوردند، همواره در کتاب‌های تاریخی خود، سعی در تخریب شخصیت وی داشته‌اند.

ویدرنه، به شکل عجیبی سپاه ایران را از تنگه‌های بسفر و داردانل امروزی، عبور می‌دهد و فرماندهی ناوگان دریایی ایران، در محاصره آتن را بر عهده داشته که گفته می‌شود، شگفت‌انگیزترین حمله دریایی تاریخ باستان است.

در این حمله دریایی، هر چند نیروی دریایی ایران پیروز می‌شود، اما کشتی ویدرنه در یک سانحه طبیعی غرق می‌شود که در کتب یونانی، از آن به شکست نیروی دریایی ایران، یاد می‌شود! زیرا پس از این سانحه، نیروی دریایی ایران از محاصره آتن عقب‌نشینی می‌کند و … که در نهایت از راه خشکی، آتن را تصرف می‌کند.

در فیلم‌ها ویرایش

  • در فیلم ۳۰۰ اسپارتا؛ سال ۱۹۶۲؛ دونالد هاتسون (Donald Houston) نقش ویدرنه را بازی می‌کرد.
  • در فیلم درهای آتشین (Gates of Fire)؛ هایدرانوس، یکی از شخصیت‌های این فیلم است.
  • در بازی ۳۰۰ تا شکوه برای فیلم ۳۰۰؛ ویدرنه نیز مانند بقیه اشخاص است.
  • در بازی جنگ های کهن اسپارتا یکی از سرداران خشایارشا بود که بعد از مدتی کشته شد

منابع ویرایش

  1. هرودوت، ص ۲۱۳
  2. هرودوت، ص ۲۱۷
  3. این داستان مربوط به فرزند ویدرنه، ویدرنه دوم (هیدرانس دوم) می‌باشد و ارتباطی با ویدرنه پدر ندارد

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Hydarnes». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.