پنلوکوپنی
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
پَن لوکوپنی گربه سانان (FPLV) یک بیماری ویروسی خطرناک است که می‌تواند تمامی گونه‌های اهلی و وحشی گربه سانان را مبتلا کند. این ویروس باعث ایجاد عفونت‌های شدید شده و به شدت مُسری است. این بیماری بر دستگاه گوارش، دستگاه عصبی و سیستم ایمنی بدن حیوان مبتلا تأثیر می‌گذارد و یکی از اولین تأثیرات این بیماری کاهش تعداد گلبول‌های سفید در حیوان است.
این ویروس علاوه بر گربه سانان می تواتد برخی دیگر از گونه‌های نزدیک به گربه سانان مانند راسو و راکون‌ها را نیز آلوده کند.
اگر درمان یا واکسیناسیون انجام نگیرد، در صد در صد موارد باعث مرگ بچه گربهها می‌شود. برای جلوگیری، در ۲ ماهگی واکسیناسیون «تریکت» (واکسن سه‌گانه گربه) باید انجام شود.
عامل بیماری یک ویروس DNA تک رشته‌ای از خانواده پاروو ویریده (Parvoviridae) می‌باشد که گروهی کوچک ولی در عین حال مقاوم اند زیرا غشا ندارند. تنها راه مؤثر ترکیبات هیپوکلریدسدیم (وایتکس) و شعله دادن می‌باشند. تقریباً ۹۰٪ گربهها در یکسال اول زندگی به پن لکوپنی مبتلا می‌شوند که برخی روند حاد و کلینیکی و برخی تحت کلینیکی دارند. واکسیناسیون امروزه باعث محدود شدن بیماری شده‌است. حیوان بهبود یافته تا آخر زندگی ایمن می‌باشد. در بچه گربه‌های زیر ۶ ماه بیماری اغلب عوارض سیستمیک و عصبی و در بالغین عمدتاً انتریت و لکوپنی دارد.
نحوه انتقال ویرایش
در هر نقطه ای که ضدعفونی نشده احتمال حضور این ویروس وجود دارد. برخی از بچه گربهها از طریق انتقال آنتی‌بادی‌ها از مادر خود طی دوران جنینی دارای ایمنی موقتی هستند و برخی دیگر پس از مواجهه با ویروس یا طی واکسیناسیون نسبت به این بیماری به مدت طولانی ایمن می‌شوند.[۱] گربهٔ بیمار مقادیر زیادی از ویروس را در کلیهٔ ترشحات بدنی از جمله بزاق، مخاط، استفراغ، ادرار و مدفوع منتشر می‌کند و حتی بعد از بهبود بالینی ممکن است تا ۶ هفته ناقل بیماری باشد و ویروس را انتقال دهد. ویروس ممکن است از طریق اشیا و وسایل حیوان، غذاها، مو، حشرات یا انسان به حیوان سالم انتقال یابد.
این ویروس مانند سایر پاروو ویروس‌ها بسیار مقاوم بوده و می‌تواند تا مدت زیادی بر روی اشیا باقی مانده و در شرایط محیطی مناسب تا بیش از یک سال زنده بماند. برای ایجاد بیماری، ویروس باید از طریق بینی یا دهان وارد بدن حیوان سالم شود. ابتلا یا عدم ابتلا حیوان به بیماری بستگی به تعداد ویروس وارد شده به بدن و وضعیت و توانایی مقابلهٔ دستگاه ایمنی حیوان دارد.[۲]
ویروس در ناحیه گره‌های لنفاوی اوروفارینژیال (Oropharyngial) تکثیر اولیه انجام می‌دهد و ویرمی رخ می‌دهد. متعاقب آن در بافت‌هایی که در آن‌ها تکثیر میتوز زیاد است مانند مغزاستخوان، کریپت‌های روده، بافت لنفاوی و … وارد شده و اثرات سایتوپاتیک دارد و سلول را از بین می‌برد و شاهد انتریت و ضعف سیستم ایمنی خواهیم بود. در بچه گربهها سیستمیک است چون اغلب سلول‌ها تقسیم میتوز دائمی دارند. پس از ورود عامل بیماری در بیماران مقاوم و دارای سیستم ایمنی قوی، بیماری به شکل تحت کلینیکی رخ می‌دهد.
علایم بالینی ویرایش
عموماً گربه‌های زیر یک سال مبتلا به این بیماری می‌شوند اما گربه‌های بزرگ‌تر هم در خطر ابتلا هستند. شدت بروز بیماری و نوع علایم آن به برخی فاکتورها از جمله سن و نوع گونهٔ حیوان، تعداد ویروس وارد شده به بدن، وضعیت دستگاه ایمنی و واکسیناسیون حیوان و سایر عفونت‌ها و بیماری‌ها و میزان سلامتی حیوان بستگی دارد.[۳]
علائم بالینی معمولاً پس از ۴–۶روز پس از ابتلا آغاز شده و طی ۲–۱۴روز ظاهر می‌شوند. ویروس به بافت‌ها و سلول‌های با میزان تکثیر بالا حمله کرده و آن‌ها را آلوده و نابود می‌کند. از جمله این بافت‌ها می‌توان به مغز استخوان، بافت‌های لنفوئیدی، سلول‌های پوششی روده و در حیوانات بسیار جوان، بافت‌های مغزی و شبکیه اشاره کرد. ویروس در ابتدا به سلول‌های پوششی و سطحی دستگاه گوارش حمله می‌کند و در ادامه باعث نابودی کامل بافت و صدمات بیشتر و گسترده‌تر می‌شود.[۴]
در صورت بروز این بیماری در گربه‌های باردار احتمال سقط جنین یا ایجاد مشکلات فیزیکی و ساختاری در بدن جنین یا نوزادان وجود دارد.
نشانه‌های اولیه ویرایش
بی اشتهایی حیوان
خستگی و بیحالی
اسهال آبکی و خونی (اسهال خونی در سگ‌های مبتلا شایع تر است)
علایم شاخص آزمایشگاهی ویرایش
تغییرات در غلظت الکترولیت‌ها و مجموع پروتئین‌ها در خون
لوکوپنی (کاهش تعداد گلبول‌های سفید)
لمفوپنی (کاهش تعداد لنفوسیت‌های خون)
نوتروپنی (کاهش تعداد نوتروفیل‌های خون)
ترومبوسیتوپنی (کاهش میزان پلاکت‌های خون)[۶]
سایر نشانه‌ها شامل این موارد هستند: تب، کاهش انعطاف پوست، درد شکم، افتادگی سر، عدم تعادل در بدن و پاها، التهاب ملتحمه چشم‌ها، آبریزش بینی
در موارد حاد و پیشرفته انعقاد درون رگی منتشر، هایپوترمی (سرمازدگی) و شوک سپتیک بروز می‌کند.[۷]
تشخیص ویرایش
۱. لکوپنی شدید در حدود ۵۰ تا ۳۰۰۰ در هر میکرولیتر که در حالت طبیعی باید بیش از ۶۰۰۰ باشد.
۲. تست‌های ELISA و ImmunoChromatography
حیوانی که واکسینه شود ممکن است تا ۳ ماه ویروس را از طریق ادرار و مدفوع دفع کند.
درمان ویرایش
گربه‌های مبتلا یا مشکوک به بیماری باید فوراً در محیطی مجزا قرنطینه شده و درمان سریع و تهاجمی و موارد ذیل آغاز شود:
استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها
تزریق مایعات و الکترولیت‌ها
استفاده از داروهای ضد تهوع (Antiemetic)
تزریق ویتامین ب
تزریق و انتقال خون یا پلاسما[۸]
استفاده از رژیم غذایی مناسب و غنی و مقوی و تا حد امکان تشویق و تحریک حیوان به خوردن غذا[۹]
هنگام انتشار و شیوع این بیماری می‌توان با تزریق آنتی‌بادی ویروس به بچه گربهها و همچنین گربه‌های بالغ واکسینه نشده برای دو تا چهار هفته مقاومت ایجاد کرد.
در چندین مطالعه تأثیرات مثبت «اینترفرون اومگا» ی نوترکیب گربه در درمان سگ‌های مبتلا به ویروس پاروو اثبات شده‌است. همچنین تأثیر مثبت این ترکیبات در مهار ویروس پاروو در کشت سلول‌های گربه در شرایط آزمایشگاهی نیز به اثبات رسیده‌است.[۱۰]
پیشگیری ویرایش
برای این بیماری دو نوع واکسن تهیه شده‌است ۱٫ MLV: از نظر کلینیکی و بالینی استفاده می‌شوند. ۲٫ Killed: در گربه‌های زیر ۴ هفته و آبستن استفاده می‌شوند.
منابع ویرایش
- ↑ Brower, Alexandra I.; Radi, Craig; Krueger, Dave; Kurth, Kathy L. (2004-08-01). "Feline panleukopenia: A diagnostic laboratory's perspective". Veterinary Medicine. 99 (8): 714–721. ISSN 8750-7943. Archived from the original on 4 August 2020. Retrieved 21 September 2020.
- ↑ «Veterinary Partner - VIN». www.vin.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۱.
- ↑ Bd, Kruse; S, Unterer; K, Horlacher; C, Sauter-Louis; K, Hartmann (2010-11). "Prognostic factors in cats with feline panleukopenia". Journal of veterinary internal medicine (به انگلیسی). PMID 21039863. Retrieved 2020-09-21.
{{cite web}}: Check date values in:|تاریخ=(help) - ↑ Kruse, B. D.; Unterer, S.; Horlacher, K.; Sauter-Louis, C.; Hartmann, K. (2010-11). "Prognostic factors in cats with feline panleukopenia". Journal of Veterinary Internal Medicine. 24 (6): 1271–1276. doi:10.1111/j.1939-1676.2010.0604.x. ISSN 0891-6640. PMID 21039863.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ «Merck Veterinary Manual». Merck Veterinary Manual (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۱.
- ↑ Kruse, B. D.; Unterer, S.; Horlacher, K.; Sauter-Louis, C.; Hartmann, K. (2010-11). "Prognostic factors in cats with feline panleukopenia". Journal of Veterinary Internal Medicine. 24 (6): 1271–1276. doi:10.1111/j.1939-1676.2010.0604.x. ISSN 0891-6640. PMID 21039863.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ «Merck Veterinary Manual». Merck Veterinary Manual (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۱.
- ↑ Mohr, Albert J.; Leisewitz, Andrew L.; Jacobson, Linda S.; Steiner, Jörg M.; Ruaux, Craig G.; Williams, David A. (2003-11). "Effect of early enteral nutrition on intestinal permeability, intestinal protein loss, and outcome in dogs with severe parvoviral enteritis". Journal of Veterinary Internal Medicine. 17 (6): 791–798. doi:10.1111/j.1939-1676.2003.tb02516.x. ISSN 0891-6640. PMC 7166426. PMID 14658714.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ Mohr, Albert J.; Leisewitz, Andrew L.; Jacobson, Linda S.; Steiner, Jörg M.; Ruaux, Craig G.; Williams, David A. (2003-11). "Effect of early enteral nutrition on intestinal permeability, intestinal protein loss, and outcome in dogs with severe parvoviral enteritis". Journal of Veterinary Internal Medicine. 17 (6): 791–798. doi:10.1111/j.1939-1676.2003.tb02516.x. ISSN 0891-6640. PMC 7166426. PMID 14658714.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ V, Martin; W, Najbar; S, Gueguen; D, Grousson; Hm, Eun; B, Lebreux; A, Aubert (2002-10-22). "Treatment of canine parvoviral enteritis with interferon-omega in a placebo-controlled challenge trial". Veterinary microbiology (به انگلیسی). PMID 12243889. Retrieved 2020-09-21.
ویکی‌پدیای انگلیسی
https://web.archive.org/web/20120610102851/http://www.asreelm.com/feline-panleukopenia/