پیمان ثبت جزئیات اجسام پرتاب‌شده به فضا

پیمان ثبت جزئیات اجسام پرتاب‌شده به فضا (به انگلیسی: Convention on Registration of Objects Launched into Outer Space) (به نام معمول پیمان ثبت (به انگلیسی: Registration Convention)) که توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۲ نوامبر ۱۹۷۴ تصویب و در ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۶ به اجرا درآمد. تا سال ۲۰۱۴، ۶۲ کشور این معاهده را تصویب کرده‌اند. دو سازمان دولتی بین‌المللی آژانس فضایی اروپا و سازمان اروپایی بهره‌برداری از ماهواره‌های هواشناسی اعلام کرده‌اند که کلیه حقوق و الزامات این پیمان را پذیرفته‌اند.

پیمان ثبت

نام بلند: پیمان ثبت جزئیات اجسام پرتاب‌شده به فضا
کشورهای عضو   کشورهایی که پیمان پیمان ثبت را امضا ولی در داخل کشور خود تصویب نکرده‌اند
تاریخ امضا	۱۲ نوامبر ۱۹۷۴
مکان امضا	ایالات متحده آمریکا، نیویورک
تاریخ اجرا	۱۵ سپتامبر ۱۹۷۶
شرط اجرا	۵ کشور امضا کرده ولی در داخل آنرا تصویب نکرده‌اند
امضاکنندگان	۲۵
گروه‌ها	۶۲
ضامن	دبیرکل سازمان ملل متحد
زبان‌ها	انگلیسی، فرانسوی، روسی، اسپانیایی، چینی و عربی

این پیمان، کشورهای عضو را به تهیه جزئیات مربوط به مدار هر جسم فضایی که به فضا پرتاب می‌شود و ارائه آن به سازمان ملل ملزم می‌کند. پیش از این پیمان، در سال ۱۹۶۲ معاهده دیگری در سازمان ملل تصویب شده بود که کشورها را به ارائه جزئیات پرتاب کاوشگرهای فضایی خود ملزم می‌کرد.

نظارت بر اجرای این پیمان بر عهده کمیته سازمان ملل در امور استفاده صلح‌آمیز از فضا است.

مفاد پیمان

مفاد این پیمان شامل وارد زیر می‌شود:

• نام کشور پرتابگر
• ارائه یک نام شاخص یا شماره ثبت برای جسم فضایی
• تاریخ و منطقه/محل پرتاب
• عناصر مداری اصلی (دوره گردش، انحراف مداری و اوج و حضیض)
• کاربری اصلی جسم فضایی

اطلاعات اجرام ثبت شده در سایت UNOOSA دسترس هستند.

وضعیت اعضا

وضعیت کشورهای عضو به صورت جدول زیر است:

کشور	تاریخ امضا	تاریخ تصویب	تاریخ اجرا
الجزایر	—	۰۲۰۰۷−۰۳−۰۹ ۹ مارس ۲۰۰۷	۰۲۰۰۷−۰۳−۰۹ ۹ مارس ۲۰۰۷
آنتیگوآ و باربودا	—	۰۱۹۸۸−۱۲−۱۳ ۱۳ دسامبر ۱۹۸۸	۰۱۹۸۸−۱۲−۱۳ ۱۳ دسامبر ۱۹۸۸
آرژانتین	۰۱۹۷۵−۰۳−۲۶ ۲۶ مارس ۱۹۷۵	۰۱۹۹۳−۰۵−۰۵ ۵ مه ۱۹۹۳	۰۱۹۹۳−۰۵−۰۵ ۵ مه ۱۹۹۳
استرالیا	—	۰۱۹۸۶−۰۳−۱۱ ۱۱ مارس ۱۹۸۶	۰۱۹۸۶−۰۳−۱۱ ۱۱ مارس ۱۹۸۶
اتریش	۰۱۹۷۵−۱۰−۱۴ ۱۴ اکتبر ۱۹۷۵	۰۱۹۸۰−۰۳−۰۶ ۶ مارس ۱۹۸۰	۰۱۹۸۰−۰۳−۰۶ ۶ مارس ۱۹۸۰
بلاروس	۰۱۹۷۵−۰۶−۳۰ ۳۰ ژوئن ۱۹۷۵	۰۱۹۷۸−۰۱−۲۶ ۲۶ ژانویه ۱۹۷۸	۰۱۹۷۸−۰۱−۲۶ ۲۶ ژانویه ۱۹۷۸
بلژیک	۰۱۹۷۵−۰۶−۳۰ ۳۰ ژوئن ۱۹۷۵	۰۱۹۷۷−۰۲−۲۴ ۲۴ فوریه ۱۹۷۷	۰۱۹۷۷−۰۲−۲۴ ۲۴ فوریه ۱۹۷۷
برزیل	—	۰۲۰۰۶−۰۳−۱۷ ۱۷ مارس ۲۰۰۶	۰۲۰۰۶−۰۳−۱۷ ۱۷ مارس ۲۰۰۶
بلغارستان	۰۱۹۷۶−۰۲−۰۴ ۴ فوریه ۱۹۷۶	۰۱۹۷۶−۰۵−۱۱ ۱۱ مه ۱۹۷۶	۰۱۹۷۶−۰۹−۱۵ ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۶
کانادا	۰۱۹۷۵−۰۲−۱۴ ۱۴ فوریه ۱۹۷۵	۰۱۹۷۶−۰۸−۰۴ ۴ اوت ۱۹۷۶	۰۱۹۷۶−۰۹−۱۵ ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۶
شیلی	—	۰۱۹۸۱−۰۹−۱۷ ۱۷ سپتامبر ۱۹۸۱	۰۱۹۸۱−۰۹−۱۷ ۱۷ سپتامبر ۱۹۸۱
چین	—	۰۱۹۸۱−۰۹−۱۷ ۱۷ سپتامبر ۱۹۸۱	۰۱۹۸۱−۰۹−۱۷ ۱۷ سپتامبر ۱۹۸۱
کلمبیا	—	۰۲۰۱۴−۰۱−۱۰ ۱۰ ژانویه ۲۰۱۴	۰۲۰۱۴−۰۱−۱۰ ۱۰ ژانویه ۲۰۱۴
کاستاریکا	—	۰۲۰۱۰−۱۰−۱۴ ۱۴ اکتبر ۲۰۱۰	۰۲۰۱۰−۱۰−۱۴ ۱۴ اکتبر ۲۰۱۰
کوبا	—	۰۱۹۷۸−۰۴−۱۰ ۱۰ آوریل ۱۹۷۸	۰۱۹۷۸−۰۴−۱۰ ۱۰ آوریل ۱۹۷۸
قبرس	—	۰۱۹۷۸−۰۷−۰۶ ۶ ژوئیه ۱۹۷۸	۰۱۹۷۸−۰۷−۰۶ ۶ ژوئیه ۱۹۷۸
جمهوری چک	—	۰۱۹۹۳−۰۲−۲۲ ۲۲ فوریه ۱۹۹۳	۰۱۹۹۳−۰۲−۲۲ ۲۲ فوریه ۱۹۹۳
دانمارک	۰۱۹۷۵−۱۲−۱۲ ۱۲ دسامبر ۱۹۷۵	۰۱۹۷۷−۰۴−۰۱ ۱ آوریل ۱۹۷۷	۰۱۹۷۷−۰۴−۰۱ ۱ آوریل ۱۹۷۷
فرانسه	۰۱۹۷۵−۰۱−۱۴ ۱۴ ژانویه ۱۹۷۵	۰۱۹۷۵−۱۲−۱۷ ۱۷ دسامبر ۱۹۷۵	۰۱۹۷۶−۰۹−۱۵ ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۶
آلمان	۰۱۹۷۶−۰۳−۰۲ ۲ مارس ۱۹۷۶	۰۱۹۷۹−۱۰−۱۶ ۱۶ اکتبر ۱۹۷۹	۰۱۹۷۹−۱۰−۱۶ ۱۶ اکتبر ۱۹۷۹
یونان	—	۰۲۰۰۳−۰۵−۲۷ ۲۷ مه ۲۰۰۳	۰۲۰۰۳−۰۵−۲۷ ۲۷ مه ۲۰۰۳
مجارستان	۰۱۹۷۵−۱۰−۱۳ ۱۳ اکتبر ۱۹۷۵	۰۱۹۷۷−۱۰−۲۶ ۲۶ اکتبر ۱۹۷۷	۰۱۹۷۷−۱۰−۲۶ ۲۶ اکتبر ۱۹۷۷
هند	—	۰۱۹۸۲−۰۱−۱۸ ۱۸ ژانویه ۱۹۸۲	۰۱۹۸۲−۰۱−۱۸ ۱۸ ژانویه ۱۹۸۲
اندونزی	—	۰۱۹۹۷−۰۷−۱۶ ۱۶ ژوئیه ۱۹۹۷	۰۱۹۹۷−۰۷−۱۶ ۱۶ ژوئیه ۱۹۹۷
ایتالیا	—	۰۲۰۰۵−۱۲−۰۸ ۸ دسامبر ۲۰۰۵	۰۲۰۰۵−۱۲−۰۸ ۸ دسامبر ۲۰۰۵
ژاپن	—	۰۱۹۸۳−۰۶−۲۰ ۲۰ ژوئن ۱۹۸۳	۰۱۹۸۳−۰۶−۲۰ ۲۰ ژوئن ۱۹۸۳
قزاقستان	—	۰۲۰۰۱−۰۱−۱۱ ۱۱ ژانویه ۲۰۰۱	۰۲۰۰۱−۰۱−۱۱ ۱۱ ژانویه ۲۰۰۱
کره شمالی	—	۰۲۰۰۹−۰۳−۱۰ ۱۰ مارس ۲۰۰۹	۰۲۰۰۹−۰۳−۱۰ ۱۰ مارس ۲۰۰۹
کره جنوبی	—	۰۱۹۸۱−۱۰−۱۴ ۱۴ اکتبر ۱۹۸۱	۰۱۹۸۱−۱۰−۱۴ ۱۴ اکتبر ۱۹۸۱
کویت	—	۰۲۰۱۴−۰۴−۲۸ ۲۸ آوریل ۲۰۱۴	۰۲۰۱۴−۰۴−۲۸ ۲۸ آوریل ۲۰۱۴
لبنان	—	۰۲۰۰۴−۰۴−۲۸ ۲۸ آوریل ۲۰۰۴	۰۲۰۰۴−۰۴−۲۸ ۲۸ آوریل ۲۰۰۴
لیبی	—	۰۲۰۱۰−۰۱−۰۸ ۸ ژانویه ۲۰۱۰	۰۲۰۱۰−۰۱−۰۸ ۸ ژانویه ۲۰۱۰
لیختن‌اشتاین	—	۰۱۹۹۹−۰۲−۲۶ ۲۶ فوریه ۱۹۹۹	۰۱۹۹۹−۰۲−۲۶ ۲۶ فوریه ۱۹۹۹
لیتوانی	—	۰۲۰۱۳−۰۳−۰۸ ۸ مارس ۲۰۱۳	۰۲۰۱۳−۰۳−۰۸ ۸ مارس ۲۰۱۳
مکزیک	۰۱۹۷۵−۱۲−۱۹ ۱۹ دسامبر ۱۹۷۵	۰۱۹۷۷−۰۳−۰۱ ۱ مارس ۱۹۷۷	۰۱۹۷۷−۰۳−۰۱ ۱ مارس ۱۹۷۷
مغولستان	۰۱۹۷۵−۱۰−۳۰ ۳۰ اکتبر ۱۹۷۵	۰۱۹۸۵−۰۴−۱۰ ۱۰ آوریل ۱۹۸۵	۰۱۹۸۵−۰۴−۱۰ ۱۰ آوریل ۱۹۸۵
مونته‌نگرو	—	۰۲۰۰۶−۱۰−۲۳ ۲۳ اکتبر ۲۰۰۶	۰۲۰۰۶−۱۰−۲۳ ۲۳ اکتبر ۲۰۰۶
مراکش	—	۰۲۰۱۲−۰۹−۱۹ ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۲	۰۲۰۱۲−۰۹−۱۹ ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۲
هلند	—	۰۱۹۸۱−۰۱−۲۶ ۲۶ ژانویه ۱۹۸۱	۰۱۹۸۱−۰۱−۲۶ ۲۶ ژانویه ۱۹۸۱
نیجر	۰۱۹۷۶−۰۸−۰۵ ۵ اوت ۱۹۷۶	۰۱۹۷۶−۱۲−۲۲ ۲۲ دسامبر ۱۹۷۶	۰۱۹۷۶−۱۲−۲۲ ۲۲ دسامبر ۱۹۷۶
نیجریه	—	۰۲۰۰۹−۰۷−۰۶ ۶ ژوئیه ۲۰۰۹	۰۲۰۰۹−۰۷−۰۶ ۶ ژوئیه ۲۰۰۹
نروژ	—	۰۱۹۹۵−۰۶−۲۸ ۲۸ ژوئن ۱۹۹۵	۰۱۹۹۵−۰۶−۲۸ ۲۸ ژوئن ۱۹۹۵
پاکستان	۰۱۹۷۵−۱۲−۰۱ ۱ دسامبر ۱۹۷۵	۰۱۹۸۶−۰۲−۲۷ ۲۷ فوریه ۱۹۸۶	۰۱۹۸۶−۰۲−۲۷ ۲۷ فوریه ۱۹۸۶
پرو	—	۰۱۹۷۹−۰۳−۲۱ ۲۱ مارس ۱۹۷۹	۰۱۹۷۹−۰۳−۲۱ ۲۱ مارس ۱۹۷۹
لهستان	۰۱۹۷۵−۱۲−۰۴ ۴ دسامبر ۱۹۷۵	۰۱۹۷۸−۱۱−۲۲ ۲۲ نوامبر ۱۹۷۸	۰۱۹۷۸−۱۱−۲۲ ۲۲ نوامبر ۱۹۷۸
قطر	—	۰۲۰۱۲−۰۳−۱۴ ۱۴ مارس ۲۰۱۲	۰۲۰۱۲−۰۳−۱۴ ۱۴ مارس ۲۰۱۲
روسیه	۰۱۹۷۵−۰۶−۱۷ ۱۷ ژوئن ۱۹۷۵	۰۱۹۷۸−۰۱−۱۳ ۱۳ ژانویه ۱۹۷۸	۰۱۹۷۸−۰۱−۱۳ ۱۳ ژانویه ۱۹۷۸
عربستان سعودی	—	۰۲۰۱۲−۰۷−۱۸ ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۲	۰۲۰۱۲−۰۷−۱۸ ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۲
صربستان	—	۰۲۰۰۱−۰۳−۱۲ ۱۲ مارس ۲۰۰۱	۰۲۰۰۱−۰۳−۱۲ ۱۲ مارس ۲۰۰۱
سیشل	—	۰۱۹۷۷−۱۲−۲۸ ۲۸ دسامبر ۱۹۷۷	۰۱۹۷۷−۱۲−۲۸ ۲۸ دسامبر ۱۹۷۷
اسلواکی	—	۰۱۹۹۳−۰۵−۲۸ ۲۸ مه ۱۹۹۳	۰۱۹۹۳−۰۵−۲۸ ۲۸ مه ۱۹۹۳
آفریقای جنوبی	—	۰۲۰۱۲−۰۱−۲۷ ۲۷ ژانویه ۲۰۱۲	۰۲۰۱۲−۰۱−۲۷ ۲۷ ژانویه ۲۰۱۲
اسپانیا	—	۰۱۹۷۸−۱۲−۲۰ ۲۰ دسامبر ۱۹۷۸	۰۱۹۷۸−۱۲−۲۰ ۲۰ دسامبر ۱۹۷۸
سنت وینسنت و گرنادین‌ها	—	۰۱۹۹۹−۰۴−۲۷ ۲۷ آوریل ۱۹۹۹	۰۱۹۹۹−۰۴−۲۷ ۲۷ آوریل ۱۹۹۹
سوئد	۰۱۹۷۶−۰۶−۰۹ ۹ ژوئن ۱۹۷۶	۰۱۹۷۶−۰۶−۰۹ ۹ ژوئن ۱۹۷۶	۰۱۹۷۶−۰۹−۱۵ ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۶
سوئیس	۰۱۹۷۵−۰۴−۱۴ ۱۴ آوریل ۱۹۷۵	۰۱۹۷۸−۰۲−۱۵ ۱۵ فوریه ۱۹۷۸	۰۱۹۷۸−۰۲−۱۵ ۱۵ فوریه ۱۹۷۸
ترکیه	—	۰۲۰۰۶−۰۶−۲۱ ۲۱ ژوئن ۲۰۰۶	۰۲۰۰۶−۰۶−۲۱ ۲۱ ژوئن ۲۰۰۶
اوکراین	۰۱۹۷۵−۰۷−۱۱ ۱۱ ژوئیه ۱۹۷۵	۰۱۹۷۷−۰۹−۱۴ ۱۴ سپتامبر ۱۹۷۷	۰۱۹۷۷−۰۹−۱۴ ۱۴ سپتامبر ۱۹۷۷
امارات متحده عربی	—	۰۲۰۰۰−۱۱−۰۷ ۷ نوامبر ۲۰۰۰	۰۲۰۰۰−۱۱−۰۷ ۷ نوامبر ۲۰۰۰
بریتانیا	۰۱۹۷۵−۰۵−۰۶ ۶ مه ۱۹۷۵	۰۱۹۷۸−۰۳−۳۰ ۳۰ مارس ۱۹۷۸	۰۱۹۷۸−۰۳−۳۰ ۳۰ مارس ۱۹۷۸
ایالات متحده آمریکا	۰۱۹۷۵−۰۱−۲۴ ۲۴ ژانویه ۱۹۷۵	۰۱۹۷۶−۰۹−۱۵ ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۶	۰۱۹۷۶−۰۹−۱۵ ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۶
اروگوئه	—	۰۱۹۷۷−۰۸−۱۸ ۱۸ اوت ۱۹۷۷	۰۱۹۷۷−۰۸−۱۸ ۱۸ اوت ۱۹۷۷

چهار کشور نیز پیمان را امضا کرده ولی هنوز تصویب نکرده‌اند:

کشور	تاریخ امضا
بوروندی	۰۱۹۷۵−۱۱−۱۳ ۱۳ نوامبر ۱۹۷۵
ایران	۰۱۹۷۵−۰۵−۲۷ ۲۷ مه ۱۹۷۵
نیکاراگوئه	۰۱۹۷۵−۰۵−۱۳ ۱۳ مه ۱۹۷۵
سنگاپور	۰۱۹۷۶−۰۸−۳۱ ۳۱ اوت ۱۹۷۶

پیشنهادها

در دسامبر سال ۲۰۰۷ مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای را به اتفاق آرا تصویب کرد که بر اساس آن پذیرفت مفاد زیر باید به پیمان ثبت جزئیات اجسام پرتاب شده به فضا اضافه شوند:

• ساعت هماهنگ جهانی برای تعیین زمان مرجع در تاریخ پرتاب
• کیلومتر، دقیقه و درجه به عنوان واحد استانداردی برای پارامترهای اصلی چرخش
• هرگونه اطلاعات سودمند در مورد کاربری جسم فضایی به غیر از کاربری اصلی. این اطلاعات اضافی باید توسط کمیته اصلی پیمان‌نامه درخواست شوند.
• موقعیت مدار زمین‌ثابت (در صورت امکان)
• هرگونه تغییری در وضعیت جسم فضایی (مانند زمانی که جسم فضایی دیگر قابل استفاده نیست)
• اعلام زمان حدودی برای فرسودگی یا بازگشت به زمین
• تاریخ و شرایط فیزیکی جسم فضایی که به سوی مدار زباله‌های فضایی رانده می‌شود.
• ارائه لینک در وبسایت رسمی خود برای ارائه اطلاعات در مورد جسم فضایی

پیش‌زمینه

تا سال ۲۰۰۸ بیش از ۲۰۰ ماهواره از کار افتاده در بخشی از فضا در نزدیکی مدار زمین‌ثابت، تخیله و زباله شده‌اند. بر اساس اخطار سازمان ملل در طی ۱۰ سال این عدد نزدیک ۵ برابر بیشتر شده‌است. این مسئله می‌تواند باعث بی‌نظمی شود که منجر به صدمات جدی یا از دست رفتن کاوشگر فضایی شود.

جستارهای وابسته

• پیمان فضایی ماورای جو
• پیمان ماه
• پیمان نجات فضانوردان

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Registration Convention». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۶.