اختلاف قابل توجهی از نظر تعداد گونه‌های واقعی گل رز وجود دارد. در برخی از گونه‌های متفاوت شباهت به قدری زیاد است که به راحتی به این گونه‌ها به عنوان اشکال گوناگونی از یک گونه در نظر گرفته می‌شود، در حالی که در برخی از گونه‌ها تنوع به قدری آشکار است که به راحتی به عنوان گونه‌های مختلف در نظر گرفته می‌شود. گونه‌های رز معمولاً در حدود ۱۵۰ گونه در نظر گرفته می‌شود.

تیره‌شناسی

ویرایش

گل سرخ متعلق است به تیره‌ای از گیاهان به نام گلسرخیان یا تیره گل‌سرخ به غیر از گونه‌های گل سرخ، گیاهانی از قبیل توت فرنگی، تمشک، آلو، هلو و گیلاس نیز در این تیره جای می‌گیرند. گل‌های گیاهان تیره گل‌سرخ همه دارای ۵ کاسبرگ و ۵ گلبرگ و پرچم‌های بسیار هستند. در مورد گل سرخ چون گونه‌های پیوندی و تربیت شده بر اثر پرورش حاصل شده‌اند، غالباً تعداد گلبرگ‌ها زیاد می‌شود.[۱] سرده رز که شامل تمامی رزهای خودرو است به ۴ زیرسرده تقسیم می‌شوند. یکی از این زیر سرده‌ها رز نامیده شده‌است و زیرسرده رز خود به ۱۰ بخشه تقسیم می‌شود.[۲]

تیره‌
زیرتیرهرزوئیدهزیرتیره
پرونوئیده
سردهٔ نمونه پرونوس
زیرتیرهزیرتیره
سردهسرده‌های دیگر
سردهٔ نمونه سردهٔ توت‌فرنگی
زیرسرده
رز[پ ۱]
زیرسرده
رز تک‌برگ[پ ۲]
زیرسرده
رز باختری[پ ۳]
زیرسرده
رز ساقه‌پوسته‌ای[پ ۴]
بخشه
خارآلود[پ ۵]
————
بخشه
فرانسوی[پ ۶]
بخشه
نسترن خودرو[پ ۷]
————
بخشه
آمریکای شمالی[پ ۸]
بخشه
رز[پ ۹]
————
بخشه
پیوسته‌خامه[پ ۱۰]
بخشه
چینی[پ ۱۱]
————
بخشه
آبشار طلا[پ ۱۲]
بخشه
بی‌کُرک[پ ۱۳]
————
بخشه
برگک‌دار[پ ۱۴]
گونهٔ نمونهگونهٔ نمونه
نسترن خودرو
گونهٔ نمونه رز روگوزاگونهٔ نمونهگونهٔ نمونه

[۳]

زیر سرده و قسمت‌ها

ویرایش
 
رز ایرانی Rosa persica

سرده رز به ۴ زیرسرده تقسیم می‌شود:

  • زیرسرده تک‌برگ Hulthemia - شامل ۱ یا ۲ گونه در جنوب غربی آسیا است.
  • زیرسرده رز باختری Hesperrhodos - دارای ۲ گونه هست که هر دو در جنوب غربی آمریکای شمالی می‌رویند.
  • زیرسرده رز ساقه‌پوسته‌ای Platyrhodon - شامل یک گونه در شرق آسیا است.
  • زیرسرده رز Rosa - حاوی تمامی گونه‌های دیگر رز است. در برخی از منابع این زیرسرده به ۱۱ بخشه و برخی دیگر به ۱۰ بخشه تقسیم می‌شود.
    • بخشه آبشار طلا Banksianae - رز سفید و زرد از جمهوری خلق چین
    • بخشه برگک‌دار Bracteatae - دارای سه گونه، دو گونه از جمهوری خلق چین و هند
    • بخشه نسترن وحشی Caninae - گونه‌های سفید و صورتی از آسیا، اروپا، آفریقای شمالی
    • بخشه آمریکای شمالی Carolinae - سفید، صورتی و صورتی کم رنگ تمامی گونه‌ها از آمریکای شمالی
    • بخشه چینی Chinensis - سفید، صورتی، زرد، قرمز و رنگ‌های ترکیبی از جمهوری خلق چین و میانمار
    • بخشه فرانسوی Gallicanae - صورتی، قرمز سیر و راه راه از آسیا و اروپا
    • بخشه بازدانه Gymnocarpae - یک گونه در غرب آمریکای شمالی و دیگر گونه‌ها در شرق آسیا
    • بخشه بی‌کُرک Laevigatae - تنها یک گونه سفید از جمهوری خلق چین
    • بخشه خارآلود Pimpinellifoliae - سفید، صورتی، زرد روشن، گل رز بنفش و راه راه از آسیا و اروپا
    • بخشه رز Rosa - سفید، صورتی، بنفش و قرمز در همه جا یافت می‌شوند، بجز آفریقای شمالی
    • بخشه پیوسته‌خامه Synstylae - سفید، صورتی و زرشکی در همه جا یافت می‌شوند.

گونه‌ها

ویرایش
 
نسترن خودرو Rosa canina
 
رز خوشه‌ای Rosa multiflora
 
رز روگوزا Rosa rugosa
 
رز گالیکا Rosa gallica
 
Rosa kordesii

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  • 西尾, 譲司 (2010), ばらを楽しむ (به ژاپنی), 栃の葉書房

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «List of Rosa species». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۱۳.

واژه‌نامه

ویرایش
  1. Rosa
  2. Hulthemia
  3. Hesperrhodos
  4. Platyrhodon
  5. Pimpinellifoliae
  6. Gallicanae
  7. Caninae
  8. Carolinae
  9. Rosa
  10. Synstylae
  11. Chinensis
  12. Banksianae
  13. Laevigatae
  14. Bracteatae

پیوند به بیرون

ویرایش