۵ آذر

۵ آذر - از آغاز سال در تقویم رسمی ایران ۲۵۱ روز گذشته و به پایان آن ۱۱۴ روز (در سال عادی) یا ۱۱۵ روز (در سال کبیسه) مانده‌است.

رویدادها

• ۳۸۱ قبل از میلاد - آخرین جنگ اردشیر بابکان، با رومیان، با پیروزی ایران، به پایان رسید.
• ۱۰۱۶ - مشهورترین اثر رنه دکارت، فیلسوف و ریاضی‌دان مشهور فرانسوی، با عنوان فارسی گفتاری در روش به کاربردن عقل و جستجوی حقیقت در علوم (به فرانسوی: Discours de la Methode)، انتشار یافت.
• ۱۱۲۲ - نادرشاه افشار، در جلسه‌ای با بزرگان کشور و ارتش، طرح ارتش چهارصد هزار نفری دائم برای ایران، برای مقابله با اروپاییان و عثمانی‌ها، را مطرح کرد که با موافقت بزرگان روبه‌رو شد.
• ۱۲۶۳ - ترکستان چین، به سین‌کیانگ (به معنی مرز تازه) تغییر نام داد.
• ۱۲۸۶ - مجلس جدید التاسیس شورا، بودجه دربار را سیصد هزار تومان کسر و به پانصد هزار تومان کاهش داد و شهریه زنان ناصرالدین شاه را هم حذف کرد، که این عمل، شروع دشمنی محمدعلی شاه قاجار با مجلس بود.
• ۱۳۱۹ - آدولف هیتلر، دستور داد تا دور محل زندگی پانصد هزار یهودی شهر ورشو، دیوار بکشند.
• ۱۳۲۰ - فرانکلین دلانو روزولت، رئیس‌جمهور آمریکا، طی امضای سندی، روز ۴ ژوئیه میلادی، برابر با ۱۳ تیر خورشیدی را در آمریکا، به عنوان روز شکرگزاری تعیین کرد.
• ۱۳۲۳ - جنگ جهانی دوم: ارتش آلمان، حمله موشکی خود را به وسیلهٔ موشک‌های دوربرد وی ۱ و وی ۲، به شهر آنتورپ بلژیک آغاز کرد.
• ۱۳۴۴ - در پایگاه موشکی هاماجیر، در صحرای بزرگ آفریقا، فرانسه توسط موشک ماهواره‌بر الماس-ای (به فرانسوی: Diamant-A)، اولین ماهواره خود را به نام آستریکس ۱، به مدار فرستاد، تا به این شکل سومین کشوری باشد که به فضای بیرون از جو زمین راه یافت.
• ۱۳۵۷ - در تظاهرات خونین مردم گرگان ۱۵ نفر کشته‌شدند و بیش از ۱۵۰ نفر مجروح گردیدند.
• ۱۳۵۸ - تشکیل بسیج مستضعفان، به دستور آیت‌الله خمینی.
• ۱۳۶۹ - موشک دلتا ۲، اولین پرواز آزمایشی خود را انجام داد.
• ۱۳۸۲ - هواپیمای کنکورد، پرواز نهایی خود را، بر فراز شهر بریستول کشور انگلیس انجام داد.
• ۱۳۸۷–۱۰ حمله تروریستی در شهر بمبئی کشور هند، باعث کشته شدن ۱۶۴ نفر و مجروحیت ۲۵۰ نفر دیگر شد.

زادروزها

• ۱۳۱۳ - جمشید مشایخی، بازیگر
• ۱۳۳۴ - محمدعلی بنی اسدی، نقاش، تصویرگر.
• ۱۳۳۷ - نادر مشایخی، موسیقی‌دان و رهبر ارکستر.

مرگ‌ها

• ۱۳۲۱ - محمد علی فروغی، ادیب و سیاست‌مدار
• ۱۳۵۷ - محمد غروی کاشانی
• ۱۳۸۴ - مرتضی ممیز، طراح گرافیک و تصویرگر
• ۱۳۸۵ - بابک بیات، آهنگساز
• ۱۳۶۹ - سیدحسن میرخانی خوشنویس و شاعر

مناسبت‌ها

• ایران - روز بسیج مستضعفان.

منابع

• وبگاه تاریخ ایران در این روز، نوشتهٔ نوشیروان کیهانی زاده
• برگرفته از ویکی‌پدیای انگلیسی